Παρατηρήσεις για την επιλεγόμενη διαδικασία
Δικαιολογητικά Χρηματικού Εντάλματος
Κρατήσεις
Τι να προσέξω
Καθεστώς Φ.Π.Α.
Σχετική νομοθεσία
Σχετική νομολογία
Γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ
Διάφορα
Τίτλος Δαπάνης | Αποζημιώσεις σε θιγόμενους από ρυμοτομία |
ΚΑ Προϋπολογισμού | 7424 |
Τι εγγράφεται στο ΚΑ |
Στους Κ.Α. της υποκατηγορίας 742, εγγράφονται δαπάνες για την εφαρμογή του σχεδίου πόλεως (μελέτες, πράξεις εφαρμογής κ.λπ.), πλην των απαλλοτριώσεων που θα εγγραφούν στους ΚΑ 7111-7122 καθώς και άλλες ειδικές δαπάνες. (ΚΥΑ οικ. 46735/23.07.2020 (ΦΕΚ 3170/01.08.2020 τεύχος Β’), όπως τροποποιήθηκε με την ΚΥΑ 86066/09.12.2020 (ΦΕΚ 5571/17.12.2020 τεύχος Β')
[embed_object_post post_id="34" post_title="undefined"]embed_object_post[/embed_object_post]
|
Σε εκτέλεση των διατάξεων του άρθρου 24 παρ. 2-4 του Συντάγματος, με τις οποίες ανατίθεται στο Κράτος η αρμοδιότητα της πολεοδομικής ανάπτυξης και επέκτασης των οικιστικών περιοχών, εκδόθηκε ο νόμος 1337/1983 «Επέκταση των πολεοδομικών σχεδίων, οικιστική ανάπτυξη και σχετικές ρυθμίσεις», όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα.
Η εφαρμογή της πολεοδομικής μελέτης, πραγματοποιείται με τη σύνταξη πράξεων εφαρμογής και με επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 1 και 2 του άρθρου 8 του νόμου. (άρθρο 12 παρ. 1 του Ν. 1337/1983)
Η πράξη εφαρμογής καθορίζει τα τμήματα που αφαιρούνται από κάθε ιδιοκτησία για εισφορά γης, τα τμήματα που μετατρέπονται σε χρηματική εισφορά σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 8 του N. 1337/1983 και προσδιορίζει τα τμήματα που ρυμοτομούνται για κοινόχρηστους χώρους ή καταλαμβάνονται από κοινωφελείς χώρους. (άρθρο 12 παρ. 3 του Ν. 1337/1983)
Η πράξη εφαρμογής συνοδεύεται από κτηματογραφικό διάγραμμα εφαρμογής και κτηματολογικό πίνακα εφαρμογής.Το κτηματογραφικό διάγραμμα και ο πίνακας εφαρμογής περιλαμβάνουν για κάθε ιδιοκτησία το εμβαδόν της, τα στοιχεία των ιδιοκτητών της και το ποσοστό συμμετοχής τους στην ιδιοκτησία, το ρυμοτομούμενο τμήμα και το απομένον εμβαδόν, τον όγκο κτισμάτων ή άλλων συστατικών των ρυμοτομούμενων τμημάτων, τα στοιχεία του τμήματος που αφαιρείται ως εισφορά γης και κάθε άλλο στοιχείο αναγκαίο για την εφαρμογή του νόμου αυτού. (άρθρο 12 παρ. 4 του Ν. 1337/1983)
Η πράξη εφαρμογής κυρώνεται με απόφαση του Περιφερειάρχη και δημοσιεύεται στην ΕτΚ, αποτελεί ταυτόχρονα και πράξη βεβαίωσης για την εκπλήρωση των υποχρεώσεων εισφοράς σε γη, όπως και κάθε μεταβολής, που επέρχεται στα ακίνητα, σύμφωνα με την παρ. 3 του άρθρου 12 του Ν. 1337/1983 και μεταγράφεται στο οικείο υποθηκοφυλακείο.
Με τη μεταγραφή επέρχονται όλες οι αναφερόμενες στην πράξη εφαρμογής μεταβολές στις ιδιοκτησίες, εκτός από αυτές που οφείλεται αποζημίωση λόγω ρυμοτόμησης και για την συντέλεση των οποίων πρέπει να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες του ν.δ/τος από 17.7.1923 και του ν.δ/τος 797/1971. (άρθρο 12 παρ. 7 περ. α) του Ν. 1337/1983)
Αμέσως μετά την κύρωση και μεταγραφή των πράξεων εφαρμογής ο οικείος Ο.Τ.Α., το Δημόσιο ή τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου καθώς και κάθε ενδιαφερόμενος, μπορούν να καταλάβουν τα νέα ακίνητα που διαμορφώθηκαν με την πράξη εφαρμογής και περιέρχονται σ' αυτούς με την προϋπόθεση ότι έχουν καταβληθεί οι αποζημιώσεις ρυμοτομουμένων τμημάτων. Δικαιώματα της επόμενης περίπτωσης (δ΄) μετατρέπονται σε ενοχική αξίωση για αποζημίωση.(άρθρο 12 παρ. 7 περ. β) του Ν. 1337/1983)
Ρυμοτομική απαλλοτρίωση τμημάτων εδαφικής έκτασης εφαρμογής σχεδίου πόλεως, είναι η "απαλλοτρίωση" που επιβάλλεται επί ακινήτων κατά την έγκριση ρυμοτομικού σχεδίου στη διαδικασία πολεοδομικού σχεδιασμού, με σκοπό να δημιουργηθούν επ’ αυτών οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι που προβλέπονται στο οικείο σχέδιο ή την εφαρμογή αυτού. Εάν, κατά την έγκριση του ρυμοτομικού σχεδίου, επιβλήθηκε στα ακίνητα εισφορά σε γη, ως ρυμοτομική απαλλοτρίωση νοείται η ρυμοτόμηση του κάθε ακινήτου στον βαθμό που υπερβαίνει την εισφορά σε γη που του αναλογεί.Δένδρα, μανδρότοιχοι, συρματοπλέγματα, φρέατα και λοιπές εγκαταστάσεις και κατασκευές νομίμως υφιστάμενες σε ιδιοκτησίες που με την πράξη εφαρμογής μεταβάλλουν ιδιοκτήτη αποζημιώνονται από τον οικείο Ο.Τ.Α.. Το ποσό της αποζημίωσης καθορίζεται από την Επιτροπή του π.δ/τος 5/86, όπως ισχύει κάθε φορά και καταβάλλεται στο δικαιούχο. (άρθρο 12 παρ. 7 περ. δ) του Ν. 1337/1983)
Με απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος καθορίζονται οι σχετικές διαδικασίες και ο τρόπος σύνταξης της πράξεως εφαρμογής, του κτηματογραφικού διαγράμματος και του πίνακα εφαρμογής και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια και εγκρίνονται οι σχετικές προδιαγραφές. (άρθρο 12 παρ. 10 του Ν. 1337/1983)
Κατ' εξουσιοδότηση της τελευταίας αυτής διάταξης εκδόθηκε η 79881/3445/6.12.1984 απόφαση του Υπουργού Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος (ΦΕΚ Δ΄ 862) στο άρθρο 3 της οποίας ορίζεται ότι: «1. Η πράξη εφαρμογής αποτελείται από το κτηματογραφικό διάγραμμα και πίνακες. - 3. Οι πίνακες εφαρμογής περιλαμβάνουν όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην παρ. 4 του άρθρου 12 του Ν. 1337/1983. Σε ότι αφορά τα επικείμενα, αυτά περιλαμβάνονται σε χωριστό πίνακα που συντάσσεται και κυρώνεται μαζί με τον πίνακα της πράξης ή χωριστά».
Η πράξη εφαρμογής προσδιορίζει τα τμήματα που ρυμοτομούνται προκειμένου να γίνουν κοινόχρηστοι χώροι ή καταλαμβάνονται από κοινωφελείς χώρους ή ρυμοτομούνται για την διάνοιξη - διαπλάτυνση οδών, κλπ, και μπορεί να επιφέρει σημαντικές διαρρυθμίσεις στα τμήματα που προέρχονται από εισφορά γης, καθώς και σε κάθε ιδιοκτησία γενικά, με τη μορφή μετακινήσεων, τακτοποιήσεων, προσκυρώσεων, ανταλλαγών.
Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 παρ. 7 περιπτ. α΄ του Ν. 1337/1983 (άρθρο 48 παρ. 7α΄ του κωδικοποιητικού π.δ/τος 14/27.7.1999) με τη μεταγραφή της πράξης εφαρμογής επέρχονται αυτομάτως και κατά την πλήρη αυτών έκταση οι μεταβολές που συνίστανται σε εισφορά γης με την άμεση απόσβεση κάθε εμπράγματου δικαιώματος τρίτου επί των μεταβαλλόμενων ακινήτων, δεν ισχύει όμως το ίδιο για τις μεταβολές που συνίστανται σε αναγκαστικές αφαιρέσεις ιδιοκτησιών ή τμημάτων αυτών (ρυμοτομούμενων), επιπλέον εκείνων που περιλαμβάνονται στην καθορισμένη έκταση εισφοράς σε γη, καθόσον οι τελευταίες επέρχονται μόνο μετά την καταβολή πλήρους αποζημίωσης των θιγομένων ρυμοτομούμενων ιδιοκτησιών και μόνο μετά τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης - αποζημίωσης των εν λόγω ακινήτων.
Στην τελευταία περίπτωση η κατάληψη των ακινήτων αυτών από τον Δήμο, μπορεί να πραγματοποιηθεί νόμιμα μόνο μετά την αποζημίωση των πρώην ιδιοκτητών. Εκκρεμείς διαδικασίες πολεοδόμησης, όπως ορίζονται στην παραπάνω διάταξη του άρθρου 6 του Ν. 4315/16, νοούνται οι διαδικασίες που οδηγούν στην πολεοδόμηση (οργάνωση της περιοχής), αλλά δεν έχουν ακόμη ολοκληρωθεί. Η ολοκλήρωση της πολεοδόμησης περιλαμβάνει και την κύρωση της Π.Ε. της Π.Μ. προκειμένου η περιοχή να είναι πολεοδομικά αξιοποιήσιμη, με απελευθερωμένους κοινόχρηστους χώρους και να δεχτεί οικοδομική δραστηριότητα.
Προκειμένου να εφαρμοστούν οι προγενέστερες του Ν. 4315/14 διατάξεις περί εισφορών σε γη και χρήμα απαιτείται να ακολουθηθεί η διαδικασία που περιγράφεται στην παρ. 4 του άρθρου 6 του νόμου αυτού, δηλαδή διατύπωση γνώμης του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου και απόφαση της αρμόδιας Περιφέρειας, η οποία θα κυρώσει την Π.Ε.
Η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής που συνιστάται σε δήμους άνω των δέκα χιλιάδων (10.000) κατοίκων, είναι αποφασιστικό και εισηγητικό όργανο άσκησης των σχετικών με την ποιότητα ζωής, τη χωροταξία, την πολεοδομία και την προστασία του περιβάλλοντος αρμοδιοτήτων του δήμου. Κατά την άσκηση των σχετικών αρμοδιοτήτων της λαμβάνει ειδική μέριμνα για το σχεδιασμό δράσεων που αποβλέπουν στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και εν γένει την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρίες.Ειδικότερα: .... Β.Εισηγείται στο δημοτικό συμβούλιο: ii) θέματα εφαρμογής των σχεδίων πολεοδομικού (ρυθμιστικού) επιπέδου, ανάπλασης περιοχών, πολεοδομικών επεμβάσεων, χρηματοδότησης προγραμμάτων ανάπλασης, ανασυγκρότησης υποβαθμισμένων περιοχών, πολεοδομικής αναμόρφωσης προβληματικών περιοχών, αποζημίωσης ρυμοτομούμενων, πολεοδομικών ρυθμίσεων, εισφοράς σε γη ή σε χρήμα, περιοχών ιδιωτικής πολεοδόμησης, και έγκρισης πολεοδομικών μελετών... (άρθρο 73 υποπερίπτ.ββ περίπτ.β παρ.1 του Ν.3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 94 του Ν. 4685/20 και από την παρ. 3 του άρθρου 40 του Ν. 4735/20)
Το Δημόσιο και οι δήμοι ή οι κοινότητες, όταν επισπεύδουν την εφαρμογή του ρυμοτομικού σχεδίου, αποζημιώνουν και τα μη άρτια και μη οικοδομήσιμα τμήματα των ρυμοτομούμενων οικοπέδων, που απομένουν μετά τη ρυμοτομία, εκτός αν οι ιδιοκτήτες δηλώνουν έως την πρώτη συζήτηση στο ακροατήριο για τον καθορισμό της προσωρινής τιμής μονάδας αποζημίωσης ότι δεν επιθυμούν την αποζημίωση. Στην περίπτωση αυτή τα παραπάνω μη άρτια και μη οικοδομήσιμα υπόλοιπα τμήματα από την ρυμοτομία οικόπεδα, βαρύνονται με ενδεχόμενη αποζημίωση λόγω παροδιότητας (από τους παρόδιους δηλαδή ιδιοκτήτες οι οποίοι επωφελούνται από αυτά). (παρ.14 άρθρο 7 Ν.4067/12)
Ο οικείος δήμος διαθέτει την οικονομική δυνατότητα για την άμεση καταβολή της προσήκουσας αποζημίωσης στους δικαιούχους ρυμοτομούμενων κτισμάτων (από την Εισφορά σε Χρήμα για παράδειγμα που έχει εισπράξει), που αποδεικνύεται με την εγγραφή της προσήκουσας αποζημίωσης σε ειδικό κωδικό στον προϋπολογισμό του οικείου δήμου (ΚΑ 7424). Ως προσήκουσα αποζημίωση ορίζεται, η υπολογιζόμενη με βάση το σύστημα αντικειμενικών αξιών του Υπουργείου Οικονομικών κατά το ημερολογιακό έτος υποβολής της αίτησης. Η σχετική εγγραφή δαπάνης στον προϋπολογισμό του οικείου δήμου γίνεται ταυτοχρόνως με εγγραφή ισόποσου εσόδου από χρηματοδότηση προερχόμενη από το Πράσινο Ταμείο, εφόσον αυτή έχει εγκριθεί εντός της προθεσμίας της παρούσας. (παρ.3 άρθρο 88 Ν.4759/20)
Η πρόταση της παρ. 3 του άρθρου 88 του Ν.4759/20 διαβιβάζεται στον αρμόδιο περιφερειάρχη. Εάν, δι΄ αυτής προτείνεται η ολική ή μερική επανεπιβολή της απαλλοτρίωσης, ο περιφερειάρχης λαμβάνει απόφαση εντός τριών (3) μηνών από την ημερομηνία της συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου. Η απόφαση περιλαμβάνει το εμβαδόν του ρυμοτομούμενου τμήματος της ιδιοκτησίας, προκειμένου να καθορισθεί η αποζημίωση και δημοσιεύεται, χωρίς άλλες διατυπώσεις, στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. (παρ.1 άρθρο 89 Ν.4759/20, όπως τροποποιήθηκε από την περίπτ. α' της παρ. 3 του άρθρου 145 του Ν. 4764/20)
Μετά από την έκδοση της απόφασης επανεπιβολής της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ο οικείος δήμος είτε παρακαταθέτει, εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών, την προσήκουσα αποζημίωση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων υπέρ δικαιούχου, σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 8 του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων, είτε εκδίδει χρηματικό ένταλμα πληρωμής της προσήκουσας αποζημίωσης στον ιδιοκτήτη. (παρ.1 άρθρο 89 Ν.4759/20)
Ο δικαιούχος της αποζημίωσης, ακόμη και εάν εισπράξει την προσήκουσα αποζημίωση, δικαιούται, εντός έξι (6) μηνών από την παρακατάθεσή της ή την έκδοση του χρηματικού εντάλματος πληρωμής, να ασκήσει ενώπιον των πολιτικών δικαστηρίων αίτηση για τον προσδιορισμό προσωρινής ή οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης, στρεφόμενος κατά του οικείου δήμου σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων. Μετά από την παρέλευση της προθεσμίας αυτής συνάγεται αποδοχή της προσήκουσας αποζημίωσης από τον ιδιοκτήτη και η ρυμοτομική απαλλοτρίωση θεωρείται συντελεσθείσα. Το ίδιο δικαίωμα διατηρεί και ο οικείος δήμος. (παρ.2 άρθρο 89 Ν.4759/20)
Διαδικασίες τροποποίησης εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων μετά από άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης κατ' άρθρο 32 του ν. 4067/2012 (Α' 79), για τις οποίες είχε υποβληθεί αίτηση πριν την 9η.12.2020 ολοκληρώνονται σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 32 του ν. 4067/2012 ως ίσχυε προ της κατάργησής του. (παρ.1 άρθρο εικοστό Ν.4787/21)
Δεν υπάγονται στις διατάξεις των άρθρων 87 έως 89 του Ν.4759/20 ρυμοτομούμενα τμήματα ιδιοκτησιών που παραχωρήθηκαν άτυπα και διανοίχθηκαν επ’ αυτών εν τοις πράγμασι κοινόχρηστοι δρόμοι, προκειμένου να καταστεί οικοδομήσιμο το υπόλοιπο τμήμα της ιδιοκτησίας, με αποτέλεσμα είτε να εκδοθεί οικοδομική άδεια, είτε να μεταβιβασθεί ως άρτιο και οικοδομήσιμο. Ως προς τα ακίνητα αυτά εφαρμόζεται το άρθρο 28 του ν. 1337/1983 (Α΄ 33). (παρ.2 άρθρο 91 Ν.4759/20)
Ομοίως, δεν υπάγονται τμήματα ιδιοκτησιών που παραχωρήθηκαν με συμβολαιογραφική πράξη στον οικείο δήμο, προκειμένου να διανοιγεί δρόμος, αλλά αυτός δεν διανοίχθηκε. Στις περιπτώσεις αυτές, οι θιγόμενοι ιδιοκτήτες έχουν δικαίωμα αποζημίωσης μόνο για τη στέρηση της ιδιοκτησίας τους. (παρ.2 άρθρο 91 Ν.4759/20)
Οι διατάξεις των άρθρων 87 έως 91 του Ν.4759/20 εφαρμόζονται και επί ρυμοτομικών απαλλοτριώσεων που έχουν κηρυχθεί πριν από τη δημοσίευση του Ν.4759/20 (ημερ.δημοσ.09.12.2020). (παρ.1 άρθρο 93 Ν.4759/20, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 242 του ν.5037/23)
Οι κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι, μετά την κατάταξή τους σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 92 του Ν.4759/20, ιεραρχούνται με βάση την αναγκαιότητά τους για τον ευρύτερο πολεοδομικό σχεδιασμό του οικείου δήμου, δημοτικής ενότητας ή δημοτικής κοινότητας, λαμβανομένου υπόψη και του χρόνου που έχει παρέλθει από την επιβολή της ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης. (παρ.5 άρθρο 92 Ν.4759/20) |
|
Δικαιολογητικά Χρηματικού Εντάλματος |
1. Πράξη εφαρμογής (άρθρο 12 παρ. 1 Ν. 1337/1983 «Επέκταση των πολεοδομικών σχεδίων, οικιστική ανάπτυξη και σχετικές ρυθμίσεις» (ΦΕΚ Α΄ 33), όπως ισχύει και κωδικοποιήθηκεμε το π.δ. 14/27.7.1999 «Κώδικας βασικής πολεοδομικής νομοθεσίας» |
2. Κτηματογραφικό διάγραμμα εφαρμογής (άρθρο 12 παρ. 4 Ν. 1337/1983) |
|
3. Κτηματολογικός πίνακας Εφαρμογής (άρθρο 12 παρ. 4 Ν. 1337/1983) |
|
4. Πίνακας επικειμένων (Αποφ. Υπ. Χωροταξίας Οικισμού και Περιβάλλοντος 79881/3445/6.12.1984 ΦΕΚ 862 τεύχος Δ΄) |
|
5. Απόφαση κύρωσης από τον Περιφερειάρχη (παρ. ΣΤ στοιχείο 41 άρθρο 186 Ν.3852/2010 όπως προστέθηκε με την παρ.10ε του άρθρου 44 του Ν.3979/2011) |
|
6. Έκθεση Καθορισμού ποσού αποζημίωσης της επιτροπής του ΠΔ 5/1986 (ΠΔ 5/1986 -ΦΕΚ 2 τεύχος Α΄) |
|
7. Τελεσίδικη απόφαση αρμοδίου δικαστηρίου καθορισμού προσωρινής ή οριστικής τιμής μονάδας αποζημίωσης ρυμοτομούμενου και αναγνώριση δικαιούχων (με την ίδια ή άλλη απόφαση) ή καθορισμός προσήκουσας αποζημίωσης και οριστικοποίηση αυτής με την πάροδο της προθεσμίας άσκησης αίτησης προσδιορισμού δικαστικά της τιμής μονάδας αποζημίωσης (παρ.2 άρθρο 89 Ν.4759/2020) |
|
8. Βεβαίωση της Δ.Ο.Υ ότι δεν έχει κοινοποιηθεί επίσχεση ή εκχώρηση της αποζημίωσης (Εγκ.Υπ.Εσωτ. 59774/86) - απόφαση ΑΑΔΕ Α.1161/03.07.2020 (ΦΕΚ 3020/21.07.2020 τεύχος B’) με τη οποία καθορίζονται οι βεβαιώσεις που χορηγούν οι ΔΟΥ από 21.07.2020 |
|
9. Δήλωση της οικείας Δ.Ο.Υ για το φόρο μεταβίβασης και καταβολής του σ' αυτήν με έκδοση τριπλοτύπου είσπραξης ή αν πρόκειται για κληρονομιά βεβαίωση ότι υποβλήθηκε δήλωση φόρου κληρονομιάς (άρθρο 47 παρ.2 Ν.814/78, άρθρα 105 και 107 Ν.2961/01 και Εγκ.Υπ.Εσωτ. 59774/86) |
|
10. Απόφαση Δημάρχου για την ανάληψη υποχρέωσης. (περίπτ. ε' παρ.1 άρθρο 58 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ.1 του άρθρου 203 του Ν.4555/18) (αλλαγή οργάνου διάθεσης πίστωσης από 19.07.2018)
[embed_object_post post_id="35" post_title="ΑΥ-ΦΕ-ΑΕ"]embed_object_post[/embed_object_post] |
|
Κρατήσεις | Δεν διενεργούνται κρατήσεις |
Τι να προσέξω | |
Καθεστώς Φ.Π.Α. | |
Σχετική νομοθεσία | |
Σχετική νομολογία | |
[embed_object_post post_id="43" post_title="undefined"]embed_object_post[/embed_object_post]