Εντολή Πληρωμής

I. Υπογραφή
Α. Υπογραφές από τον Π.Ο.Υ. ή εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου αντί του Δημάρχου
Β. Υπογραφές σε μικρούς δήμους και ΝΠΔΔ χωρίς προσωπικό και διεξαγωγή ταμειακής υπηρεσίας από το Δήμο
Γ. Υπογραφές από το συντάκτη
Δ. Υπογραφή Χ.Ε.Π. από τον Προϊστάμενο Λογιστικής Υπηρεσίας
Ε. Υπογράφοντες
ΣΤ. Έλεγχος νομιμότητας έκδοσης Χ.Ε.Π. από το Ελ.Συν.
Ζ. Άρνηση εκτέλεσης της εντολής- Εντάλματα με επιφύλαξη

II. Αιτιολογία της Πληρωμής στο Χρηματικό Ένταλμα

 

III. Προθεσμίες αποστολής δικαιολογητικών, έκδοσης τίτλου πληρωμής και εξόφλησης αυτών

A. Αποστολή δικαιολογητικών στην οικονομική υπηρεσία για έκδοση ΧΕ
B. Έκδοση ΧΕ από την οικονομική υπηρεσία
Γ. Υποβολή αντιρρήσεων από τον Π.Ο.Υ.
Δ. Εξόφληση ΧΕ
Ε. Πειθαρχική ευθύνη επί μη τήρησης προθεσμιών

ΣΤ. Αποστολή ερωτημάτων αναφορικά με τις εφαρμοζόμενες διατάξεις

Ζ. Σε περίπτωση αποστολής δικαιολογητικών σε ΥΔΕ


IV. Εντάλματα Προπληρωμής

V. Ακύρωση Χρηματικών ενταλμάτων

VI. Μερική Ενταλματοποίηση

VII. Επιστροφή αθεώρητου χρηματικού εντάλματος

 

VIII. Ασυμβίβαστο υπολόγων διαχειριστών χρημάτων με εκκαθαριστή- εντολέα πληρωμών

 

IX. Ηλεκτρονική διακίνηση δικαιολογητικών δαπανών

 

X. Σύνταξη ενταλμάτων από Ειδικούς Συμβούλους και Συνεργάτες

 

XI. Προσυμβατικός έλεγχος από το Ελ.Συν.



I. Υπογραφή

 

Α. Υπογραφές από τον Π.Ο.Υ. ή εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου αντί του Δημάρχου

Από 19.07.2018 ο δήμαρχος παύει να έχει την ιδιότητα του εκκαθαριστή των δαπανών και του εντολέα των πληρωμών. Όπου στις διατάξεις του β.δ. της 17.5/15.6.1959 και του ν. 3463/2006 ορίζεται ότι ο δήμαρχος υπογράφει ή συνυπογράφει πράξεις εκκαθάρισης και χρηματικά εντάλματα πληρωμής ή ότι εκδίδει χρηματικά εντάλματα, νοείται στη θέση του ο Προϊστάμενος Οικονομικών Υπηρεσιών ή τα ιεραρχικώς υφιστάμενα όργανα που εξουσιοδοτούνται από αυτόν.  (παρ.1 άρθρο 204παρ.2 άρθρο 210άρθρο 283 Ν.4555/18)

  

Από τα ανωτέρω είναι κατανοητό ότι από 19.07.2018 ο Δήμαρχος (ή ο Αντιδήμαρχος σε περίπτωση μεταβίβασης αρμοδιότητας) παύει να έχει την ιδιότητα του εκκαθαριστή δαπανών και του εντολέα δαπανών με την συνυπογραφή του επ΄αυτών (η οποία καταργήθηκε), και η αρμοδιότητα αυτή ανατίθεται αποκλειστικά στον Π.Ο.Υ., με την μετατόπιση αρμοδιοτήτων, αλλά και ευθυνών, από τα αιρετά όργανα διοίκησης, στους υπηρεσιακούς προϊσταμένους των Οικονομικών Υπηρεσιών. Με τον τρόπο αυτό συντελείται η βασική δημοσιονομική αρχή του σαφούς διαχωρισμού του διατάκτη, από τον υπόλογο εκκαθαριστή και εντολέα πληρωμής των δαπανών (άρθρο 65 Ν. 4270/14)   

 

Για το ποιος θεωρείται προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών στους ΟΤΑ α' βαθμού δείτε την ενότητα:

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ » ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ - ΑΝΑΛ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ » ΑΝΑΛΗΨΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ (από 01.01.2017) (Π.Δ. 80/2016) »Προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών: Ευθύνες – Έλεγχοι – Υποχρεώσεις

 

 

Επισημαίνεται ότι, οι διατάξεις του άρθρου 204 του Ν.4555/18 ως νεότερες, κατισχύουν κάθε προγενέστερης αντίθετης ρύθμισης.

Επομένως, για να θεωρηθεί νομίμως εκδοθέν ένα χρηματικό ένταλμα, αρκούν οι δύο υπογραφές του Π.Ο.Υ. και του συντάκτη, με εξαίρεση τους μικρούς δήμους, της περίπτωσης α' της παρ. 1 του άρθρου 204 του Ν.4555/18, όπου υπάρχει ειδικότερη πρόβλεψη. (ΥΠ.ΕΣ. 39788/31.07.2018)

 

Επισημαίνεται ότι, ο προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών μπορεί με απόφασή του να εξουσιοδοτεί ιεραρχικά υφιστάμενα όργανα, να υπογράφουν αντί αυτού τις πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, τηρουμένης της οργανικής διάρθρωσης του δήμου και της καθ’ ύλην αρμοδιότητας των οργανικών του μονάδων. Επί παραδείγματι, σε δήμο όπου προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών είναι ο διευθυντής οικονομικών υπηρεσιών, μπορεί να εξουσιοδοτήσει τον προϊστάμενο του τμήματος εκκαθάρισης και εντολής των δαπανών, οπότε θα υπογράφει ο τελευταίος και ο συντάκτης. Εφόσον ο προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών ασκεί την αρμοδιότητα και υπογράφει τις πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, τότε αυτά πέραν του συντάκτη, δύναται να υπογράφονται και από τον προϊστάμενο της οργανικής μονάδας ενδιάμεσου επιπέδου, όπου στο παράδειγμά μας είναι ο προϊστάμενος του τμήματος εκκαθάρισης και εντολής των δαπανών. (ΥΠ.ΕΣ. 39788/31.07.2018)

 

Λαμβάνοντας υπόψη τις ιδιαιτερότητες που εμφανίζονται ανάμεσα στους δήμους, μεταξύ άλλων ως προς τις ανάγκες, τη διάρθρωση, ή τη στελέχωσή τους, εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια κάθε δήμου να αποφασίσει περί της υπογραφής των πράξεων εκκαθάρισης και των χρηματικών ενταλμάτων πληρωμής, πέραν από τον Π.Ο.Υ. και τον συντάκτη, επιπλέον και από προϊστάμενο οργανικής μονάδας ενδιάμεσου επιπέδου.

Για τον ορισμό του/των ενδιάμεσου(-ων) προϊσταμένου(-ων) απαιτείται απόφαση δημάρχου, καθώς είναι ο προϊστάμενος όλων των υπηρεσιών και του προσωπικού του δήμου, και συγκεντρώνει τις εκτελεστικές λειτουργίες του. (ΥΠ.ΕΣ. 8908/10.02.2020)

 

Εάν ο προϊστάμενος του Τμήματος έχει εξουσιοδοτηθεί να υπογράφει αντί του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών και απουσιάζει, τότε -σε περίπτωση που η παρασχεθείσα εξουσιοδότηση δεν καλύπτει και τον εκάστοτε αναπληρωτή του εξουσιοδοτούμενου-, είτε υπογράφει ο ίδιος ο ΠΟΥ, είτε εκδίδει νέα εξουσιοδότηση προς τον αναπληρωτή του προϊσταμένου του Τμήματος. Εάν ο αναπληρωτής είχε την ιδιότητα του συντάκτη και κατά τη διάρκεια της αναπλήρωσης έχει εξουσιοδοτηθεί να υπογράφει με τη νέα του ιδιότητα, θα ασκεί τα καθήκοντα του συντάκτη άλλος υπάλληλος. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Νο 5)

 

 

Β. Υπογραφές σε μικρούς δήμους και ΝΠΔΔ χωρίς προσωπικό και διεξαγωγή ταμειακής υπηρεσίας από το Δήμο

Κατ' εξαίρεση:
α) στους μικρούς δήμους που λόγω έλλειψης προσωπικού και οργανικών μονάδων δεν διαθέτουν Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών, οι πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής υπογράφονται μόνο από τον υπάλληλο που ορίζεται για τον σκοπό αυτόν με απόφαση δημάρχου,
β) στα δημοτικά Ν.Π.Δ.Δ. που δεν έχουν δικό τους διοικητικό προσωπικό και η ταμειακή τους υπηρεσία διεξάγεται από το δήμο που τα έχει συστήσει, σύμφωνα με την παρ. 6 του άρθρου 166 του ν. 3463/2006, νοείται ότι διεξάγεται εν γένει η λειτουργία της οικονομικής τους υπηρεσίας. Σε αυτή την περίπτωση, οι αρμοδιότητες ανάληψης των υποχρεώσεων, εκκαθάρισης και εντολής των δαπανών ασκούνται από τις αντίστοιχες υπηρεσίες του δήμου και οι σχετικές πράξεις υπογράφονται από τα όργανα που είναι αρμόδια για τις δαπάνες του δήμου. (παρ.1 άρθρο 204 Ν.4555/18)

 

-Υπόδειγμα απόφασης Δημάρχου για ορισμό υπαλλήλου για υπογραφές χρηματικών ενταλμάτων και πράξεων εκκαθάρισης σε μικρούς δήμους

 

Γ. Υπογραφές από το συντάκτη

Οι πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής φέρουν επίσης την υπογραφή του συντάκτη τους. (παρ.1 άρθρο 204παρ.2 άρθρο 210άρθρο 283 Ν.4555/18)

 

Εννοείται ότι ειδικά για το χρηματικό ένταλμα πληρωμής μισθοδοσίας, συντάκτης είναι ο ορισμένος εκκαθαριστής μισθοδοσίας, σύμφωνα με τα ισχύοντα. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Νο 14)

Σημείωση ΔήμοςΝΕΤ: Στην ανωτέρω απάντηση του ΥΠ.ΕΣ. δεν διευκρινίζεται τι γίνεται στην περίπτωση που ο εκκαθαριστής μισθοδοσίας είναι τοποθετημένος σε άλλη οργανική μονάδα από αυτή που έχει την αρμοδιότητα της έκδοσης των ΧΕΠ. Άποψή μας είναι ότι σε περίπτωση που ο εκκαθαριστής μισθοδοσίας είναι τοποθετημένος σε άλλη υπηρεσία, η οποία σύμφωνα με τον ΟΕΥ, δεν έχει την αρμοδιότητα για την έκδοση των ενταλμάτων, δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής η ανωτέρω απάντηση. Εφαρμογή έχει μόνο στην περίπτωση που είναι τοποθετημένος στην οικονομική υπηρεσία που έχει την αρμοδιότητα αυτή.

Τις μισθοδοτικές καταστάσεις υπογράφει ο εκκαθαριστής μισθοδοσίας και ο προϊστάμενος της οικείας οργανικής μονάδας σύμφωνα με τον ΟΕΥ (της οργανικής μονάδας που ανήκει η αρμοδιότητα εκκαθάρισης της μισθοδοσίας. Προσοχή δεν υπογράφει τις μισθοδοτικές καταστάσεις ο Δήμαρχος ή ο Πρόεδρος ΔΣ των νομικών προσώπων, διότι υπάρχει ασυμβίβαστο (βλ. παρ 6 άρθρο 204 του ν. 4555/2018)

 

Ερώτηση -Απάντηση ΔήμοςΝΕΤ:

Ποιος υπογράφει ως συντάκτης στο χρηματικό ένταλμα πληρωμής και στην κατάσταση πληρωμής ως εκκαθαριστής;

Κατά τη γνώμη μας υπάρχουν δύο περιπτώσεις:

1η περίπτωση: Ο εκκαθαριστής μισθοδοσίας ανήκει στην οργανική μονάδα που είναι αρμόδια για την έκδοση των ΧΕΠ.

Ως συντάκτης του ΧΕΠ και των κατάστασεων πληρωμής υπογράφει ο εκκαθαριστής της μισθοδοσίας.

2η περίπτωση: Ο εκκαθαριστής μισθοδοσίας ΔΕΝ ανήκει στην οργανική μονάδα που είναι αρμόδια για την έκδοση των ΧΕΠ.

Ως συντάκτης του ΧΕΠ και των καταστάσεων πληρωμής υπογράφει συντάκτης που ανήκει στην οργανική μονάδα που είναι αρμόδια για την έκδοση των ΧΕΠ.

Οι μισθοδοτικές καταστάσεις υπογράφονται ως ανωτέρω.

 

Εάν σε κάποιο δήμο ο προϊστάμενος του Τμήματος εκκαθάρισης και εντολής των δαπανών ασχολείται με τη σύνταξη και την έκδοση των πράξεων εκκαθάρισης και των χρηματικών ενταλμάτων, μπορεί να συνυπογράψει ως συντάκτης, δηλαδή με την ιδιότητα υπό την οποία εμπλέκεται στη διαδικασία εκκαθάρισης και εντολής των δαπανών, εφόσον όμως υπάρχει στο δήμο προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών, ο οποίος έχει διατηρήσει την αρμοδιότητα υπογραφής και δεν την έχει εκχωρήσει στον ανωτέρω προϊστάμενο του Τμήματος. (Απάντηση Νο1 ΥΠ.ΕΣ.)

 

Ο Συντάκτης καθίσταται συνυπεύθυνος υπόλογος εκκαθάρισης με τα προϊστάμενα πρόσωπα (Προϊστάμενος Λογιστηρίου, Π.Ο.Υ.) Όλα τα πρόσωπα που υπογράφουν τις πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, έχουν -σύμφωνα με την πάγια νομολογία του Ελεγκτικού Συνεδρίου- την ιδιότητα του δημοσίου υπολόγου (άρθρο 150 ν.4270/2014, άρθρο 44 ν.4129/2013) και συνεπώς υπόκεινται σε καταλογισμό, είτε κατέχουν θέση προϊσταμένου είτε όχι. Αυτό συνέβαινε και πριν από τη δημοσίευση του ν.4555/2018, όταν ο συντάκτης -παρ’ όλο που δεν ήταν εκ του νόμου υποχρεωτικό- υπέγραφε τις πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα (ΕΣ Κλιμ. Β΄ 91/2011, 427/2010, 334/2010, 226/2010). (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Νο 2)

 

Εάν ο συντάκτης του χρηματικού εντάλματος διαφωνεί για την έκδοσή του, επειδή θεωρεί ότι υφίστανται λόγοι μη νομιμότητας ή μη κανονικότητας της δαπάνης, οφείλει να διατυπώσει εγγράφως τη διαφωνία του προς τον προϊστάμενό του, όπως ορίζεται στο άρθρο 32 του ν.3584/2007. Η προ της υπογραφής γραπτή διαφωνία του συντάκτη απαλλάσσει αυτόν της ευθύνης (άρθρο 32 παρ. 4 ν.3584/2007), χωρίς να απαιτείται, μετά τη διαφωνία, ειδική εντολή για να προβεί στην έκδοση και υπογραφή του εντάλματος. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Νο 3)

 

Τα καθήκοντα που ανατίθενται στον υπάλληλο, δεν παύουν να ασκούνται όταν αυτός απουσιάζει. Εάν απουσιάζει ο συντάκτης των ενταλμάτων, αναπληρώνεται υποχρεωτικά στα καθήκοντά του από άλλον υπάλληλο, ο οποίος και υπογράφει στη θέση του απόντος, εφόσον βεβαίως υπάρχει διαθέσιμο προσωπικό και δεν τίθεται ζήτημα νομιμότητας περί του ασυμβίβαστου. (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Νο 4)

 

Σημείωση ΔήμοςΝΕΤ: Αναφορικά με τη δυνατότητα υπογραφής Χ.Ε.Π. από προσωπικό ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου επισημαίνουμε ότι όπως έχει διευκρινιστεί και στο έγγραφο  του ΥΠ.ΕΣ.19114/11.05.2018, το ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου προσωπικό ασκεί τα καθήκοντα της ειδικότητάς του για τα οποία έχει προσληφθεί και δεν είναι δυνατή η ανάθεση καθηκόντων προεχόντως σε εποχικό προσωπικό εφόσον στην υπηρεσία υπηρετεί τακτικό προσωπικό, δεδομένου ότι το έκτακτο προσωπικό δεν έχει δικαίωμα υπογραφής και δεν κατέχει την ιδιότητα του υπαλλήλου με τη στενή του όρου έννοια.

Επιπροσθέτως η υπογραφή των Χ.Ε.Π. αποτελεί πάγια και διαρκή ανάγκη του Δήμου και συνεπώς οι υπάλληλοι Ι.Δ.Ο.Χ. δεν δύνανται να υπογράφουν Χρηματικά Εντάλματα Πληρωμής. Η απασχόληση του προσωπικού ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου σε έργα ή καθήκοντα αλλότρια από εκείνα για τα οποία προσλήφθηκε απαγορεύεται, ενώ η εν λόγω παράβαση συνιστά για τους Δημάρχους και τους Προέδρους των Νομικών Προσώπων πειθαρχικό παράπτωμα, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 215 του ν.3584/2007.

 

Δ. Υπογραφή Χ.Ε.Π. από τον Προϊστάμενο Λογιστικής Υπηρεσίας 

Σύμφωνα με την παρ.1 & 2 του άρθρου 23 του Β.Δ. 17-5/15-6-59 (ΦΕΚ 114/59 τεύχος Α'): « Περί οικονομικής διοικήσεως και λογιστικού  των Δήμων και Κοινοτήτων» ( Α΄ 114)  ορίζεται ότι: «1. Μετά την εκκαθάρισιν εκάστης δαπάνης το αρμόδιον τμήμα ή γραφείον της λογιστικής υπηρεσίας του δήμου προκαλεί την πληρωμήν της εκκαθαρισθείσης δαπάνης συντάσσον χρηματικό ένταλμα. 2. Τα χρηματικά εντάλματα υπογράφονται υπό του δημάρχου και προϊσταμένου της λογιστικής υπηρεσίας, καθισταμένου προσωπικώς αλληλεγγύως συνυπευθύνου και σφραγίζονται  δια  της σφραγίδας του δήμου».

 

Το Ελ.Συν. με παλαιότερες πράξεις του είχε κρίνει στηριζόμενο στις ανωτέρω διατάξεις του άρθρου 23 του Β.Δ. 17-5/15-6-1959 ότι βασικό στοιχείο της νομιμότητας της διαδικασίας πραγματοποίησης των δαπανών είναι η υπογραφή τους από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα, στα οποία περιλαμβάνεται, για τα χρηματικά εντάλματα  που εκδίδουν οι Δήμοι,  και  ο προϊστάμενος της οικείας λογιστικής υπηρεσίας  (βλ. Πρ. Ι Τμ. 27/2008), όπως αυτή διαμορφώνεται με τον οργανισμό εσωτερικής υπηρεσίας κάθε Δήμου. (Ελ. Συν. Τμ. 1 Πράξη 146/2012)

 

Επιπλέον είχε κρίνει ότι η έκδοση κάθε χρηματικού εντάλματος τελειούται δια της υπογραφής του από όλα τα αρμόδια όργανα, η έλλειψη δε της υπογραφής της Προϊσταμένης της Λογιστικής Υπηρεσίας του Δήμου στο εν λόγω ένταλμα ισοδυναμεί με μη έκδοση αυτού και συνεπώς μη νομίμως υποβάλλεται σε προληπτικό έλεγχο νομιμότητας από το Ελ. Συ. Ως εκ τούτου, ελλείψει εντάλματος, το Κλιμάκιο απέχει του ελέγχου. (ν. 4129/2013) (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 271/2017)

 

Ωστόσο, μετά την έναρξη εφαρμογής του Κλεισθένη Ι (Ν.4555/18) (19.07.2018) στο υπ’ αριθ. 39788/31.07.2018 έγγραφο του ΥΠ.ΕΣ. επισημαίνεται ρητά ότι οι διατάξεις του άρθρου 204 του Ν.4555/18 ως νεότερες, κατισχύουν κάθε προγενέστερης αντίθετης ρύθμισης και για να θεωρηθεί νομίμως εκδοθέν ένα χρηματικό ένταλμα, αρκούν οι δύο υπογραφές του Π.Ο.Υ. και του συντάκτη, με εξαίρεση τους μικρούς δήμους, της περίπτωσης α΄ της παρ. 1 του άρθρου 204, όπου υπάρχει ειδικότερη πρόβλεψη.

 

Τα ανωτέρω προκύπτουν και από την σχετική απάντηση Νο 5 του ΥΠ.ΕΣ. όπου αναφέρεται ότι ο Προϊστάμενος Λογιστικής Υπηρεσίας υπογράφει στην περίπτωση που έχει εξουσιοδοτηθεί να υπογράφει αντί του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών.

 

Τα ίδια έχουν κριθεί και από το Ελ.Συν. το οποίο με την υπ' αριθ. 276/2018 Πράξη του Κλιμ.Τμ.7 (όμοια η 27/2019) κάνει δεκτό ότι οι διατάξεις του άρθρου 23 του β.δ. της 17.5/15.6.1959 που προβλέπουν τη συνυπογραφή του χρηματικού εντάλματος από τον Δήμαρχο και τον προϊστάμενο της λογιστικής υπηρεσίας έπαυσαν να ισχύουν, αντικαθιστάμενες από τις νεότερες και ειδικές διατάξεις του ν. 4555/2018 που ρυθμίζουν το ίδιο αντικείμενο και ορίζουν ότι για την εγκυρότητα του χρηματικού εντάλματος αρκούν

η υπογραφή του Π.Ο.Υ. ή του εξουσιοδοτημένου από αυτόν οργάνου, η οποία αντικατέστησε την υπογραφή του Δημάρχου ως εντολέα πληρωμών, και

η υπογραφή του συντάκτη του εντάλματος, ως αρμοδίου για την εκκαθάριση οργάνου, που έχει αντικαταστήσει την υπογραφή του προϊσταμένου λογιστικών υπηρεσιών.

 

Ωστόσο, εφόσον ο προϊστάμενος οικονομικών υπηρεσιών ασκεί την αρμοδιότητα και υπογράφει τις πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής, τότε αυτά πέραν του συντάκτη, δύναται να υπογράφονται και από τον προϊστάμενο της οργανικής μονάδας ενδιάμεσου επιπέδου. (ΥΠ.ΕΣ. 39788/31.07.2018)

 

Ε. Υπογράφοντες

Συνεπώς με βάση τα ανωτέρω, από 19.07.2018, τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής υπογράφονται υποχρεωτικά από:

- τον Προϊστάμενο οικονομικών υπηρεσιών, ή τα ιεραρχικώς υφιστάμενα όργανα που εξουσιοδοτούνται από αυτόν 
- τον συντάκτη αυτών

- (προαιρετικά εφόσον ο Π.Ο.Υ. ασκεί την αρμοδιότητα και υπογράφει τις πράξεις εκκαθάρισης και τα χρηματικά εντάλματα πληρωμής) τον προϊστάμενο της οργανικής μονάδας ενδιάμεσου επιπέδου (εναπόκειται στη διακριτική ευχέρεια του Δήμου να το αποφασίσει)

ή

προκειμένου για μικρούς δήμους που δεν διαθέτουν Π.Ο.Υ. μόνο από τον υπάλληλο που ορίζεται για τον σκοπό αυτόν με απόφαση δημάρχου

 

Σε συνέχεια των ανωτέρω το ΥΠ.ΕΣ. ανήρτησε στην ιστοσελίδα του απαντήσεις σε ερωτήσεις για την εφαρμογή των άρθρων 203 έως 207 του Κλεισθένη Ι (Ν.4555/18).

 

Δείτε εδώ συγκεντρωμένες όλες τις ερωτήσεις-απαντήσεις του ΥΠ.ΕΣ. 

 

ΣΤ. Έλεγχος νομιμότητας έκδοσης Χ.Ε.Π. από το Ελ.Συν.

Ισχύον καθεστώς

Το Ελεγκτικό Συνέδριο ελέγχει, κατά τις περ. α’ και γ’ της παρ. 1 του άρθρου 98 του Συντάγματος, τις δαπάνες και τους λογαριασμούς των φορέων που υπάγονται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, στην ελεγκτική του δικαιοδοσία. (άρθρο 9 παρ.1 Ν.4820/21)

 

Σύμφωνα με την περίπτ. α' της παρ.1 του άρθρου 98 του Συντάγματος στην αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανήκουν ιδίως:

α. Ο έλεγχος των δαπανών του Κράτους, καθώς και των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης ή άλλων νομικών προσώπων, που υπάγονται με ειδική διάταξη νόμου στο καθεστώς αυτό. 

 

 

Παλιό καθεστώς

Σύμφωνα με την παρ.1β του άρθρου 28 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο ο οποίος κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του Ν.4129/13 (ΦΕΚ 52/28.02.2013 τεύχος Α'):
"
1.Το Ελεγκτικό Συνέδριο:
β) Ασκεί, κατά το άρθρο 98 του Συντάγματος, τον έλεγχο των δαπανών του Κράτους, των Ο.Τ.Α. ή άλλων νομικών προσώπων που υπάγονται με ειδική διάταξη νόμου στον έλεγχό του, με σκοπό τη βεβαίωση ότι υπάρχει γι' αυτές πίστωση που έχει νόμιμα χορηγηθεί και ότι κατά την πραγματοποίησή τους τηρήθηκαν οι διατάξεις του νόμου για το δημόσιο λογιστικό ή κάθε άλλη διάταξη νόμου, διατάγματος ή κανονιστικής απόφασης".

Στην παρ.3 του άρθρου 28 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο  ορίζεται ότι κατά τον έλεγχο που ασκείται από το Ελεγκτικό Συνέδριο επιτρέπεται η εξέταση και των ζητημάτων που αναφύονται παρεμπιπτόντως, με την επιφύλαξη των διατάξεων για το δεδικασμένο.

Σύμφωνα με την παρ.5 του άρθρου 32 του Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο
"
Αν υπάρχουν αμφιβολίες για τη θεώρηση ή μη εντάλματος πληρωμής, μπορεί εκ των προτέρων να προκληθεί, με έκθεση του αρμόδιου Επιτρόπου, η γνώμη του αρμόδιου Κλιμακίου. ....."

Στα πλαίσια των παραπάνω ελέγχων περιλαμβάνεται και ο έλεγχος της νόμιμης εκδόσεως των τίτλων πληρωμής της δαπάνης και συγκεκριμένα των χρηματικών ενταλμάτων, βασικό στοιχείο του κύρους των οποίων είναι η υπογραφή τους από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα. Κατά συνέπεια, κατά τον έλεγχο του κύρους των χρηματικών ενταλμάτων, ερευνάται, από τους Παρέδρους ή Επιτρόπους του Ελεγκτικού Συνεδρίου, αν οι τίτλοι αυτοί έχουν υπογραφεί από αρμόδια όργανα. (ΥΠΕΣΔΔΑ- ΕΔΕΧΥ Διαδικασίες Λογιστικού των Ο.Τ.Α. 2001)

 

 

Ζ. Άρνηση εκτέλεσης της εντολής - Εντάλματα με επιφύλαξη 

 

Από 19.07.2018 (ημερομηνία έναρξης εφαρμογής του Κλεισθένη Ι-Ν.4555/18) έγγραφη άρνηση υπογραφής προβλέπει η ισχύουσα νομοθεσία μόνο για τον προϊστάμενο οικονομικών υπηρεσιών (άρθρα 26 παρ. 1 ν.4270/20144 παρ. 1γ πδ 80/201622 παρ. 4 β.δ/τος 17/05-15/06/1959άρθρο 204 παρ. 2 ν.4555/2018). (Απάντηση ΥΠ.ΕΣ. Νο 3)

 

Σχετικά με τη διαφωνία έκδοσης Χ.Ε.Π. από το συντάκτη δείτε εδώ σχετική ερώτηση -απάντηση του ΥΠ.ΕΣ.

 

Για την άρνηση εκτέλεσης εντολής πληρωμής δείτε την ενότητα:

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ / ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ - ΑΝΑΛ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ / ΑΝΑΛΗΨΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ (από 01.01.2017) (Π.Δ. 80/2016) /Προϊστάμενοι Οικονομικών Υπηρεσιών: Ευθύνες – Έλεγχοι – Υποχρεώσεις

 


Νομολογία πριν τη δημοσίευση του Κλεισθένη Ι -Ν.4555/18

Ο προϊστάμενος της λογιστικής υπηρεσίας έχει τη δυνατότητα είτε να υπογράψει το χρηματικό ένταλμα, εφόσον διαπιστωθεί ότι η εντελλόμενη δαπάνη είναι νόμιμη και κανονική, είτε, σε αντίθετη περίπτωση, να αρνηθεί την υπογραφή του, τυχόν δε υπογραφή του εντάλματος υπό επιφύλαξη υποδηλώνει ότι δεν έχει διακριβωθεί από τα αρμόδια όργανα του ο.τ.α. κατά τρόπο βέβαιο η νομιμότητα της δαπάνης που εντέλλεται να πληρωθεί, γεγονός που καθιστά την υπογραφή αυτή ανενεργή και συνακόλουθα, μη νόμιμο, τον οικείο τίτλο πληρωμής. Μη νόμιμη η δαπάνη. (Ελ. Συν. Τμ. 1 Πράξη 146/2012)


Εφόσον τα ελεγχόμενα χρηματικά εντάλματα είναι πλήρη και φέρουν όλα τα τυπικά στοιχεία εξωτερικής νομιμότητας, φέρουν δε και την υπογραφή των αρμοδίων οργάνων, μεταξύ των οποίων είναι και η Προϊσταμένη της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών, χωρίς επιφύλαξη επί του σώματος αυτών, σε συνδυασμό με το ότι δεν προβάλλεται λόγος μη νομιμότητας αυτών από τον Επίτροπο, αλλά αντιθέτως συνομολογείται η πληρότητα αυτών, νομίμως εκκαθαρίζονται και εντέλλονται οι ελεγχόμενες δαπάνες. Τα δε τυχόν ανακύπτοντα θέματα από έγγραφο της Προϊσταμένης της Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών του Δήμου προς τον Επίτροπο, μπορεί ενδεχομένως να εγείρουν ζητήματα επιμερισμού της ευθύνης μεταξύ των οργάνων που υπέγραψαν τις οικείες πράξεις εκκαθάρισης, σε κάθε περίπτωση, πάντως, δεν ασκούν επιρροή στη νομιμότητα της διαδικασίας εκδόσεως των ελεγχόμενων χρηματικών ενταλμάτων, επομένως δεν αφορούν τον ασκούμενο έλεγχο νομιμότητας των ανωτέρω δαπανών. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1 Πράξη 178/2014)


Η δαπάνη δεν πρέπει να ενταλματοποιηθεί στο όνομα δικαιούχου που απεβίωσε, αλλά στο όνομα των νομίμων κληρονόμων του, καθόσον η ενταλματοποίηση προϋποθέτει ιδιότητα ζώντος προσώπου. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1 Πράξη 87/2013)

 

 




ΙΙ. Αιτιολογία της πληρωμής στο Χρηματικό Ένταλμα

α)Ο αύξων αριθμός,

β)Το οικονομικό έτος στο οποίο ανάγεται η δαπάνη,

γ)Ο Κ.Α. του προϋπολογισμού,

δ)Το ταμείο, το οποίο καλείται να πληρώσει,

ε)Το ονοματεπώνυμο του δικαιούχου,

στ)Η αιτία της πληρωμής,

ζ) Το πληρωτέο ποσόν ολογράφως,

η) Οι υπέρ τρίτων κρατήσεις και,

θ) Ο αριθμός και το είδος των επισυναπτομένων δικαιολογητικών.

Η αιτία της πληρωμής, (παρ.2στ άρθρο 24 Β.Δ. 17.5/15.6.1959) πρέπει να είναι πλήρης και σαφής. Η πληρωμή από τον υπόλογο οποιασδήποτε δαπάνης η οποία δεν εμπίπτει στην αρμοδιότητά του ή είναι άσχετη με το σκοπό για τον οποίο εκδόθηκε το χρηματικό ένταλμα, αποτελεί έλλειμμα της διαχείρισής του και καταλογίζεται σε βάρος αυτού και του -ανοικείως- λαβόντος, αφού μια τέτοια πληρωμή άσχετης δαπάνης, έστω και αναγκαίας, αντίκειται στην αρχή της ειδικότητας των πιστώσεων. (ΥΠΕΣΔΔΑ- ΕΔΕΧΥ Διαδικασίες Λογιστικού των Ο.Τ.Α. 2001)

 


III. Προθεσμίες αποστολής δικαιολογητικών, έκδοσης τίτλου πληρωμής και εξόφλησης αυτών

 

A. Αποστολή δικαιολογητικών στην οικονομική υπηρεσία για έκδοση ΧΕ

Η προθεσμία αποστολής από τον διατάκτη στην αρμόδια οικονομική υπηρεσία του φορέα πλήρους φακέλου των δικαιολογητικών δαπανών προς έκδοση σχετικών Xρηματικών Eνταλμάτων (ΧΕ) για την πληρωμή τους καθορίζεται σε τρεις (3) ημέρες από την ημερομηνία παραλαβής του τιμολογίου ή άλλου ισοδύναμου για την πληρωμή εγγράφου στην Υπηρεσία, άλλως από τις ημερομηνίες που ορίζονται στην παρ. 3 της υποπαραγράφου Ζ.5 της παραγράφου Ζ΄του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α΄ 107). (περίπτ.α' παρ.1 άρθρο 69Ζ Ν.4270/14, όπως προστέθηκε από την περίπτ. α' της παρ. 4 του άρθρου 99 του Ν. 4583/18)

 

Η ανωτέρω περίπτωση α΄ ισχύει από 1.1.2019 για τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης. (περίπτ. β' παρ. 4 άρθρο 99 Ν. 4583/18)

 

Σύμφωνα με την παρ. 3 της υποπαραγράφου Ζ.5 της παραγράφου Ζ΄του άρθρου πρώτου του ν. 4152/2013 (Α΄ 107):

Στις εμπορικές συναλλαγές, στις οποίες ο οφειλέτης είναι δημόσια αρχή, η προθεσμία πληρωμής δεν υπερβαίνει κανένα από τα ακόλουθα όρια:

α) τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία παραλαβής από τον οφειλέτη του τιμολογίου ή άλλου ισοδύναμου για πληρωμή εγγράφου-

β) εφόσον η ημερομηνία παραλαβής του τιμολογίου ή ισοδύναμου για πληρωμή εγγράφου δεν είναι βέβαιη, τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία παραλαβής των αγαθών ή παροχής των υπηρεσιών-

γ) εφόσον ο οφειλέτης παραλάβει το τιμολόγιο ή άλλο ισοδύναμο για πληρωμή έγγραφο πριν από τα αγαθά ή τις υπηρεσίες, τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία παραλαβής των αγαθών ή την παροχή των υπηρεσιών-

δ) εφόσον προβλέπεται από το νόμο ή τη σύμβαση διαδικασία αποδοχής ή επαλήθευσης, με την οποία διαπιστώνεται η αντιστοιχία των παραλαμβανομένων αγαθών ή υπηρεσιών με τα οριζόμενα στη σύμβαση, και εάν ο οφειλέτης παραλάβει το τιμολόγιο ή άλλο ισοδύναμο για πληρωμή έγγραφο νωρίτερα από την ημερομηνία ή την ίδια ημερομηνία κατά την οποία συντελείται η αποδοχή ή η επαλήθευση, τριάντα (30) ημερολογιακές ημέρες από την ημερομηνία αυτή.

 

Από το συνδυασμό των ανωτέρω προκύπτει ότι ισχύει:

Προθεσμία αποστολής πλήρους φακέλου δικαιολογητικών από τον διατάκτη στην οικεία οικονομική υπηρεσία τριών (3) ημερών από:

i) την ημερομηνία παραλαβής του τιμολογίου ή άλλου ισοδύναμου για την πληρωμή εγγράφου,

ii) την ημερομηνία παραλαβής των αγαθών ή παροχής των υπηρεσιών, εφόσον η ημερομηνία παραλαβής του τιμολογίου ή ισοδύναμου για την πληρωμή εγγράφου δεν είναι βέβαιη,

iii) την ημερομηνία παραλαβής των αγαθών ή την παροχή των υπηρεσιών, εφόσον το τιμολόγιο ή άλλο ισοδύναμο για την πληρωμή έγγραφο παραληφθεί πριν από τα αγαθά ή τις υπηρεσίες,

iv) την ημερομηνία αποδοχής ή επαλήθευσης, με την οποία διαπιστώνεται η αντιστοιχία των παραλαμβανομένων αγαθών ή υπηρεσιών με τα οριζόμενα στη σύμβαση, εφόσον προβλέπεται από το νόμο ή τη σύμβαση διαδικασία αποδοχής ή επαλήθευσης, και υπό την προϋπόθεση ότι το τιμολόγιο ή άλλο ισοδύναμο για πληρωμή έγγραφο έχει παραληφθεί νωρίτερα ή/και μέχρι την ημερομηνία αποδοχής ή επαλήθευσης. (Υπ. Οικ. 2/25566/0026/21.03.2019)

 

B. Έκδοση ΧΕ από την οικονομική υπηρεσία
Η προθεσμία για την έκδοση των ΧΕ από την αρμόδια οικονομική υπηρεσία του φορέα για πληρωμή δαπανών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των εμπορικών συναλλαγών του Δημοσίου καθορίζεται σε είκοσι μία (21) ημέρες από την ημερομηνία περιέλευσης σε αυτή πλήρους φακέλου με τα απαιτούμενα δικαιολογητικά. (περίπτ.β' παρ.1 άρθρο 69Ζ Ν.4270/14, όπως προστέθηκε από την περίπτ. α' της παρ. 4 του άρθρου 99 του Ν. 4583/18) (Υπ. Οικ. 2/25566/0026/21.03.2019)

 

Γ. Υποβολή αντιρρήσεων από τον Π.Ο.Υ.

Τυχόν αντιρρήσεις του προϊσταμένου οικονομικών υπηρεσιών του φορέα για την εκτέλεση δαπάνης κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 26 διατυπώνονται εγγράφως εντός πέντε (5) ημερών από την περιέλευση των δικαιολογητικών της δαπάνης στην υπηρεσία του. Επί των ανωτέρω αντιρρήσεων ο διατάκτης υποχρεούται να απαντήσει εγγράφως εντός τριών (3) ημερών. Οι ανωτέρω προθεσμίες των πέντε (5) και τριών (3) ημερών, αντίστοιχα, προσμετρώνται στη συνολική προθεσμία των είκοσι μία (21) ημερών, εντός της οποίας πρέπει να εκδοθεί το σχετικό ΧΕ. (περίπτ.β' παρ.1 άρθρο 69Ζ Ν.4270/14, όπως προστέθηκε από την περίπτ. α' της παρ. 4 του άρθρου 99 του Ν. 4583/18) (Υπ. Οικ. 2/25566/0026/21.03.2019)

 

Δ. Εξόφληση ΧΕ

Η προθεσμία για την εξόφληση από την αρμόδια υπηρεσία του φορέα των ΧΕ δαπανών που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο των εμπορικών συναλλαγών των φορέων Γενικής Κυβέρνησης, καθορίζεται σε πέντε (5) ημέρες από την ημερομηνία έκδοσης του ΧΕ. Στην ανωτέρω προθεσμία των πέντε (5) ημερών, όσον αφορά τους φορείς της Κεντρικής Διοίκησης, περιλαμβάνεται η αποστολή αιτήματος συμψηφισμού εκκαθαρισμένης και βέβαιης απαίτησης στη Δ.Ο.Υ. του δικαιούχου, όπου απαιτείται, καθώς και η σχετική απάντηση της Δ.Ο.Υ.. (περίπτ.γ' παρ.1 άρθρο 69Ζ Ν.4270/14, όπως προστέθηκε από την περίπτ. α' της παρ. 4 του άρθρου 99 του Ν. 4583/18) (Υπ. Οικ. 2/25566/0026/21.03.2019)


Ε. Πειθαρχική ευθύνη επί μη τήρησης προθεσμιών

Η μη τήρηση των ανωτέρω επιμέρους προθεσμιών συνεπάγεται την πειθαρχική ευθύνη των αρμόδιων οργάνων κατά τις σχετικές διατάξεις του ν. 3528/2007 (Α΄ 26). (παρ.2 άρθρο 69Ζ Ν.4270/14, όπως προστέθηκε από την περίπτ. α' της παρ. 4 του άρθρου 99 του Ν. 4583/18) (Υπ. Οικ. 2/25566/0026/21.03.2019)

 

ΣΤ. Αποστολή ερωτημάτων αναφορικά με τις εφαρμοζόμενες διατάξεις

Με την υπ' αριθ. 2/20483/0026/01.03.2019 εγκύκλιο το ΥΠ.ΟΙΚ. καλεί τις οικονομικές υπηρεσίες των λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης, να απευθύνουν ερωτήματα αναφορικά με τις διατάξεις του άρθρου 98 και 99 του Ν.4583/18 αλλά και εν γένει την ερμηνεία των δημοσιονομικών κανόνων, πρωτίστως στις ΓΔΟΥ των  Υπουργείων που τους εποπτεύουν. Οι οικείες ΓΔΟΥ, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, είναι, μεταξύ άλλων, υπεύθυνες για τη διασφάλιση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, πέραν του Υπουργείου τους, και των εποπτευόμενων από αυτό φορέων και κατά συνέπεια οφείλουν να μεριμνούν για την ομοιόμορφη εφαρμογή των δημοσιονομικών κανόνων εκ μέρους τους. Συνακόλουθα, η υποβολή από τις οικονομικές υπηρεσίες λοιπών φορέων Γενικής Κυβέρνησης ερωτημάτων προς το Υπ.Οικ., απαιτείται, σε κάθε περίπτωση, να συνοδεύεται από την τεκμηριωμένη άποψη της οικείας ΓΔΟΥ, εκθέτοντας το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, καθώς και από πλήρη φάκελο αντιγράφων των δικαιολογητικών. Η τήρηση των ανωτέρω οδηγιών είναι απαραίτητη προκειμένου η αρμόδια Υπηρεσία του Υπ.Οικ. να σχηματίσει σφαιρική άποψη επί των υποβληθέντων ερωτημάτων, έχοντας προηγουμένως αποκτήσει πλήρη γνώση του ιστορικού και των εφαρμοστέων κανόνων δικαίου, με σκοπό αυτά να τύχουν άμεσης απάντησής τους.

 

Ζ. Σε περίπτωση αποστολής δικαιολογητικών σε ΥΔΕ

Από 1.1.2019 καταργείται η παρακάτω διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 28 του ν. 4223/2013 (Α΄ 287). (περίπτ. β' παρ. 4 άρθρο 99 Ν. 4583/18)

Συνεπώς, από 01.01.2019 εφαρμόζονται τα ανωτέρω αναφερόμενα στο άρθρο 69Ζ Ν.4270/14.

 

Οι προθεσμίες αποστολής από τους Διατάκτες στις οικείες Υ.Δ.Ε., των δικαιολογητικών δαπανών προς έκδοση σχετικών χρηματικών ενταλμάτων για την πληρωμή τους, και θεώρησης των εκδιδόμενων ενταλμάτων από το Ελεγκτικό Συνέδριο, στις προβλεπόμενες περιπτώσεις, καθορίζονται ως ακολούθως:

(i) Αποστολή δικαιολογητικών: Εντός τριών (3) ημερών από την πρωτοκόλληση του τιμολογίου ή άλλου ισοδύναμου εγγράφου στην Υπηρεσία.

(ii) Θεώρηση των χρηματικών ενταλμάτων: Εντός πέντε (5) ημερών από την παραλαβή τους από την οικεία Υπηρεσία Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

β. Μη τήρηση των ανωτέρω προθεσμιών συνεπάγεται την πειθαρχική και αστική ευθύνη των αρμόδιων οργάνων κατά τις σχετικές διατάξεις του Υπαλληλικού Κώδικα.

(άρθρο 28 παρ.3 του Ν.4223/2013)

Για τη σύσταση Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.) δείτε τη σχετική ενότητα:
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ » ΠΛΗΡΩΜΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ » ΕΝΤΑΛΜΑΤΑ » Σύσταση Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.)

 

 


ΙV. Εντάλματα Προπληρωμής

Για τα εντάλματα προπληρωμής δείτε την ενότητα: ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ » 04.1 Εντάλματα προπληρωμής


V. Ακύρωση Χρηματικών ενταλμάτων
Για την ακύρωση χρηματικών ενταλμάτων υπάρχουν δύο κατηγορίες. Αυτή που αφορά την ακύρωση εντός του οικονομικού έτους για διάφορους λόγους και αυτή που αφορά την ακύρωση λόγω λήξης του οικονομικού έτους.

 

Aκύρωση χρηματικών ενταλμάτων εντός του έτους
Η διαδικασία ακύρωσης χρηματικών ενταλμάτων εντός του οικονομικού έτους, καθορίζεται με το άρθρο 30 του Β.Δ. 17.5/15.6.59 (ΦΕΚ 114/59 τεύχος Α')

 

Συγκεκριμένα προκειμένου να ακυρωθεί το ένταλμα τίθεται η ακύρωση πάνω στο πρωτότυπο ένταλμα.

 

Από 19.07.2018, η πράξη ακύρωσης χρηματικών ενταλμάτων διαρκούντος του έτους, κατά τις διατάξεις του άρθρου 30 του β.δ. 17.5/15.6.1959, υπογράφεται από τα αρμόδια κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 204 του  Ν.4555/18 υπηρεσιακά όργανα, έστω και αν έχουν εκδοθεί από τον δήμαρχο ή τον ορισθέντα από αυτόν αντιδήμαρχο. (παρ.3 άρθρο 204, παρ.2 άρθρο 210, άρθρο 283 Ν.4555/18)

Συνεπώς, η πράξη ακύρωσης χρηματικών ενταλμάτων διαρκούντος του έτους δεν υπογράφεται από 19.07.2018 από το Δήμαρχο ή τον ορισθέντα από αυτόν αντιδήμαρχο, αλλά από τον Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών ή τα ιεραρχικώς υφιστάμενα όργανα που εξουσιοδοτούνται από αυτόν και προκειμένου για μικρούς δήμους που λόγω έλλειψης προσωπικού και οργανικών μονάδων δεν διαθέτουν Προϊστάμενο Οικονομικών Υπηρεσιών, μόνο από τον υπάλληλο που ορίζεται για τον σκοπό αυτόν με απόφαση δημάρχου. (παρ.1 άρθρο 204 Ν.4555/18)


Τα περισσότερα προγράμματα οικονομικής υπηρεσίας έχουν εντολή για ακυρωτικό χρηματικού εντάλματος.

Τα χρηματικά εντάλματα που ακυρώνονται καταχωρούνται στο ημερολόγιο και το καθολικό.

Κατά το μηνιαίο κλείσιμο το άθροισμα των ακυρωθέντων χρηματικών ενταλμάτων αφαιρείται εκ του συνολικού ποσού των ενταλθέντων εξόδων, και γίνεται επίσης ανάλογη εγγραφή στο βιβλίο των αναλαμβανομένων υποχρεώσεων.

 

Ακύρωση χρηματικών ενταλμάτων λόγω λήξης του οικονομικού έτους
Η διαδικασία ακύρωσης χρηματικών ενταλμάτων τα οποία δεν έχουν εξοφληθεί λόγω λήξης του οικονομικού έτους, είναι η εξής σύμφωνα με το άρθρο 31 του Β.Δ. 17.5/15.6.59 (ΦΕΚ 114/59 τεύχος Α')

1. Επιστροφή από το ταμείο στη λογιστική υπηρεσία του Δήμου, των ανεξόφλητων χρηματικών ενταλμάτων, συνοδευόμενων από κατάσταση η οποία περιλαμβάνει ανά στήλη τον αύξοντα αριθμό, τον δικαιούχο, το κεφάλαιο και το άρθρο του προϋπολογισμού, το ποσό του εντάλματος και την αιτία μη εξόφλησης.

2. Σύνταξη και υπογραφή από το ταμείο πράξης ακυρώσεως των χρηματικών ενταλμάτων στην οποία αναγράφεται και η αιτία μη εξόφλησης. (π.χ. λόγω έλλειψης χρημάτων). Η πράξη ακύρωσης πλέον εκδίδεται από τα προγράμματα διαχείρισης που χρησιμοποιούν οι οικονομικές υπηρεσίες. Στο «ακυρωτικό» ένταλμα τίθεται σφραγίδα υπογραφή του ταμία. Επίσης πρέπει επί του πρωτοτύπου εντάλματος να αναγράφεται η ακύρωση από τον ταμία και η αιτία μη εξόφλησής του, με σφραγίδα υπογραφή.

3. Καταχώρηση από τη λογιστική υπηρεσία των λόγω μη εξόφλησης ακυρωθέντων χρηματικών ενταλμάτων στο ημερολόγιο και στο καθολικό.

4. Διαγραφή από τη λογιστική υπηρεσία των πιστώσεων που αντιπροσωπεύουν τα ακυρωθέντα χρηματικά εντάλματα από το βιβλίο των ανειλημμένων υποχρεώσεων του οικονομικού έτους που έληξε.

 

Διαδικασία για την εγγραφή στο νέο προϋπολογισμό και πληρωμή στο επόμενο έτος
1. Εκ νέου ανάληψη των ανειλημμένων υποχρεώσεων του προηγούμενου οικονομικού έτους σε βάρος του προϋπολογισμού του νέου οικονομικού έτους με πίστωση που αναγράφεται στο ίδιο κεφάλαιο και άρθρο του προϋπολογισμού με την ονομασία «έξοδα εκ παρελθουσών χρήσεων». Για την εγγραφή της πίστωσης η λογιστική υπηρεσία συντάσσει αναλυτικό πίνακα ο οποίος περιλαμβάνει ονομαστικά τους δικαιούχους, το δικαιούμενο ποσό, την αιτία οφειλής και το κεφάλαιο και το άρθρο του προϋπολογισμού του λήξαντος οικονομικού έτους. Ο πίνακας αυτός προσαρτάται στον υπό ψήφιση νέο προϋπολογισμό. Λογικά αυτό το βήμα μπορεί να συμβεί μόνο στην περίπτωση που δεν έχει ψηφιστεί ο προϋπολογισμός εντός του προηγούμενου οικονομικού έτους.

2. Λήψη αιτήσεων των δικαιούχων των οποίων τα χρηματικά εντάλματα του προηγούμενου οικονομικού έτους έμειναν ανεξόφλητα.

3. Έκδοση νέων ενταλμάτων από τη λογιστική υπηρεσία μετά την έγκριση του νέου προϋπολογισμού. Στα εντάλματα αυτά επισυνάπτονται τα ακυρωθέντα εντάλματα των ληξάντων οικονομικών ετών και τα σχετικά συνημμένα δικαιολογητικά τους.

4. Πληρωμή δικαιούχων.

 

ΠΛΗΡΩΜΗ ΜΕΡΟΥΣ ΧΡΗΜΑΤΙΚΟΥ ΕΝΤΑΛΜΑΤΟΣ
Σε περίπτωση που κάποιο χρηματικό ένταλμα περιλαμβάνει περισσότερους του ενός δικαιούχους και δεν εξοφληθεί στο σύνολό του στο οικείο οικονομικό έτος, τότε ο δημοτικός ταμίας φέρει ως εξοφλημένο στο τέλος του οικονομικού έτους, μόνο το τμήμα αυτό που αφορά τα ποσά που πληρώθηκαν.

1. Σύνταξη σχετικής πράξης έκπτωσης από το δημοτικό ταμία για τα ποσά των δικαιούχων που δεν έχουν πληρωθεί

2. Αποστολή αποσπάσματος της πράξης έκπτωσης στη λογιστική υπηρεσία του δήμου.

3. Λήψη αιτήσεων των δικαιούχων των οποίων τα χρηματικά εντάλματα του προηγούμενου οικονομικού έτους έμειναν ανεξόφλητα.

4. Έκδοση νέων ενταλμάτων από τη λογιστική υπηρεσία μετά την έγκριση του νέου προϋπολογισμού λαμβάνοντας υπόψη και τη σχετική εκδοθείσα από τον ταμία πράξη εκπεσμού σχετικά με την έκπτωση των μη πληρωθέντων ποσών.

5. Πληρωμή δικαιούχων.



VI. Μερική Ενταλματοποίηση

Με την παρ 1 του άρθρου 12 του ν. 4018/2011 ορίζονται τα εξής:
«Επιτρέπεται η τμηματική πληρωμή υποχρέωσης δήμου ή περιφέρειας, για το συνολικό ποσό της οποίας έχει εκδοθεί ένα μόνο φορολογικό στοιχείο, με περισσότερα του ενός χρηματικά εντάλματα.
Στην περίπτωση αυτή, τα πρωτότυπα δικαιολογητικά επισυνάπτονται στο πρώτο χρηματικό ένταλμα και στα επόμενα σημειώνεται παραπομπή στα στοιχεία του εντάλματος, στο οποίο έχουν επισυναφθεί τα πρωτότυπα δικαιολογητικά.
Εάν τα δικαιολογητικά έχουν επισυναφθεί σε χρηματικό ένταλμα προηγούμενου οικονομικού έτους, δεν γίνεται παραπομπή κατά τα οριζόμενα στην προηγούμενη παράγραφο, αλλά επισυνάπτονται στο ένταλμα φωτοαντίγραφα των δικαιολογητικών, πάνω στα οποία σημειώνονται τα στοιχεία του εντάλματος, όπου έχουν επισυναφθεί τα πρωτότυπα αυτών».

 

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου με την παράγραφο 1 καθίσταται επιτρεπτή από το νόμο η τμηματική πληρωμή υποχρέωσης (μερική ενταλματοποίηση) δήμου, για το συνολικό ποσό της οποίας έχει εκδοθεί ένα μόνο φορολογικό στοιχείο (όπως τιμολόγιο προμηθευτή), με περισσότερα του ενός χρηματικά εντάλματα. Η παροχή αυτής της δυνατότητας κρίθηκε επιβεβλημένη καθώς και με δεδομένη τη δυσχερή οικονομική συγκυρία, εκτιμάται ότι θα έχει θετική επενέργεια τόσο στην οικονομική λειτουργία των ίδιων των δήμων, όσο και στην οικονομική κατάσταση των συναλλασσομένων με αυτούς τρίτων (προμηθευτών, αναδόχων έργων κ.ο.κ.). Έτσι, θα διευκολυνθούν, όσοι εκ των εν λόγω φορέων αντιμετωπίζουν προβλήματα λόγω της συσσώρευσης χρεών προς τρίτους, να ελαφρυνθούν ταχύτερα από μέρος των χρεών αυτών, ενώ παράλληλα θα καταστεί ευχερέστερη η ταχύτερη εκπλήρωση, έστω μέρους των συμβατικών υποχρεώσεων των δήμων και περιφερειών προς τους δικαιούχους, πολλοί εκ των οποίων περιέρχονται σε οικονομική δυσπραγία εξαιτίας της καθυστερημένης είσπραξης των απαιτήσεών τους.


VII. Επιστροφή αθεώρητου χρηματικού εντάλματος

Μετά την επιστροφή αθεώρητου χρηματικού εντάλματος, δεν επιτρέπεται, η έκδοση και επανυποβολή από το διατάκτη νέου ταυτάριθμου χρηματικού εντάλματος με την ίδια ή διαφορετική αιτιολογία σε αντικατάσταση του αρχικώς υποβληθέντος, χωρίς την προηγούμενη ακύρωση του τελευταίου, κατά παράβαση των διατάξεων των άρθρων 77 και 79 του ν. 4446/2016. Εξάλλου,  για την ίδια και μόνο δαπάνη δεν μπορούν να εκδοθούν περισσότεροι του ενός ισχυροί τίτλοι πληρωμής, προς αποφυγή τυχόν πληρωμής αυτής δύο φορές. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 1 Πράξη 247/2017

 


VIII. Ασυμβίβαστο υπολόγων διαχειριστών χρημάτων με εκκαθαριστή- εντολέα πληρωμών

Δείτε την ενότητα:

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ / ΕΛΕΓΧΟΙ - ΟΠΔ - ΕΠΙΧΕΙΡ. ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ - ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΑ / ΑΣΥΜΒΙΒΑΣΤΑ / Ασυμβίβαστα Π.Ο.Υ. -Υπαλλήλων Οικονομικών Υπηρεσιών-Ταμία


IX. Ηλεκτρονική διακίνηση δικαιολογητικών δαπανών

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ / ΠΛΗΡΩΜΗ ΕΝΤΑΛΜΑΤΩΝ / ΕΝΤΑΛΜΑΤΑ / Ηλεκτρονική διακίνηση εγγράφων


X. Σύνταξη ενταλμάτων από Ειδικούς Συμβούλους και Συνεργάτες

Υπό τη διεύθυνση του Προϊσταμένου της οικείας Υπηρεσίας του Δήμου, οι Ειδικοί Σύμβουλοι, οι Ειδικοί Συνεργάτες και οι Επιστημονικοί Συνεργάτες, εφόσον κατέχουν τον απαιτούμενο τίτλο σπουδών και τα λοιπά προσόντα, μπορούν να συντάσσουν χωρίς πρόσθετη αμοιβή, μελέτες και τεύχη διαγωνισμών για έργα, υπηρεσίες και προμήθειες του Δήμου, καθώς και σχέδια αποφάσεων αναθέσεων, συμβάσεων και ενταλμάτων για τις Οικονομικές Υπηρεσίες(παρ 7 άρθρο 163 Ν. 3584/2007, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 39 του Ν.4735/2020 και συμπληρώθηκε από το άρθρο 57 του Ν.4954/22)


XI. Προσυμβατικός έλεγχος από το Ελ.Συν.

Η έκδοση χρηματικού εντάλματος πληρωμής σε υπόθεση σύμβασης προμήθειας αγαθών για την οποία δεν τηρήθηκε ο προβλεπόμενος από τον νόμο προσυμβατικός έλεγχος από το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν είναι νόμιμη, η δε παρά ταύτα έκδοση αυτού είναι αιτία έκδοσης καταλογιστικής πράξης κατά των υπευθύνων οργάνων του Φορέα. Αποδεκτή (ΓνΝΣΚ 7/2022)