Χρήση P.O.S. - πληρωμές με χρεωστικές/πιστωτικές κάρτες- web banking
Β. Οφειλές Δημοσίου προς τρίτους
Με την ΠΟΛ. 1062/16 ορίζεται ότι οι οφειλές προς το Δημόσιο που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ., καταβάλλονται υποχρεωτικά με επιταγές ή με τη χρήση χρεωστικών / πιστωτικών καρτών, εφόσον το προς καταβολή -ανά ημέρα- ποσό υπερβαίνει συνολικά τα εκατό (100,00) Ευρώ.
Η ανωτέρω ΠΟΛ καταργήθηκε και από 31.12.2020 ισχύει η Α.Α.Δ.Ε. Α.1289/22.12.2020 (ΦΕΚ 5855/31.12.2020 τεύχος Β') στην οποία ορίζονται τα εξής:
"1. Από Οφειλές προς το Δημόσιο, από οποιαδήποτε αιτία, οι οποίες, κατ’ εξαίρεση, εξακολουθούν να εισπράττονται από τις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) και τα Ελεγκτικά Κέντρα, καταβάλλονται υποχρεωτικά με επιταγές ή με τη χρήση καρτών πληρωμών.
2. Σε εξαιρετικές και απολύτως δικαιολογημένες περιπτώσεις, όταν συντρέχει αντικειμενική και πραγματική αδυναμία είσπραξης με επιταγές ή με τη χρήση καρτών πληρωμών καθώς και στις περιπτώσεις ύπαρξης επείγουσας ανάγκης, επιτρέπεται η είσπραξη με μετρητά για ποσό καταβολής που δεν υπερβαίνει τα εκατό (100) ευρώ, κατόπιν έγγραφης έγκρισης του προϊσταμένου της Δ.Ο.Υ. ή του Ελεγκτικού Κέντρου επί του σώματος του αποδεικτικού είσπραξης."
Με τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 167 Ν. 3463/06 (ΚΔΚ) ορίζεται ότι για την είσπραξη των εσόδων των Δήμων, εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων όπως αυτές ισχύουν κάθε φορά. Κατά συνέπεια οι διατάξεις του ΝΔ 356/74 όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν σήμερα έχουν αναλογική εφαρμογή και για τους Δήμους και τα δημοτικά ΝΠΔΔ.
Ομοίως με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 167 Ν. 3463/06 (ΚΔΚ) ορίζεται ότι οι διατάξεις του ΑΝ 1819/51 «περί του τρόπου διεξαγωγής των πάσης φύσεως συναλλαγών του Δημοσίου», όπως κάθε φορά ισχύουν, εφαρμόζονται ανάλογα και για τα χρέη προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που έχουν ίδια ταμειακή υπηρεσία. Κατά συνέπεια οι διατάξεις του ΑΝ 1819/51 όπως έχουν τροποποιηθεί και ισχύουν σήμερα έχουν αναλογική εφαρμογή στους Δήμους και τα δημοτικά ΝΠΔΔ που έχουν ίδια ταμειακή υπηρεσία (άρθρο 266 παρ. 11 Ν. 3852/10).
Με τις διατάξεις της ανωτέρω ΠΟΛ.1062/16 (ΦΕΚ 1744Β/15-6-2016) (ήδη απόφαση Α.Α.Δ.Ε. Α.1289/22.12.2020 (ΦΕΚ 5855/31.12.2020 τεύχος Β'), που εδράζει στις διατάξεις του ΑΝ 1819/51, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει (Σημ. περιλαμβάνεται ρητά στα «έχοντας υπόψη» της ΠΟΛ) και του Ν. 4270/14, παρά την αναφορά της ότι έχει εφαρμογή για οφειλές προς το Δημόσιο που εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ., κατά τη γνώμη μας, έχει εφαρμογή και για τους Δήμους και τα δημοτικά ΝΠΔΔ που έχουν ίδια ταμειακή υπηρεσία, σύμφωνα με τα οριζόμενα στη διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 167 Ν. 3463/06 (ΚΔΚ).
Με βάση τα ανωτέρω, κατά τη γνώμη μας, είναι επιτρεπτή - υποχρεωτική, η χρήση από τους Δήμους που έχουν ίδια ταμειακή υπηρεσία «τερματικών συσκευών ασφαλών πληρωμών» (P.O.S.) χρήσης πιστωτικών ή χρεωστικών καρτών, για την είσπραξη των εσόδων τους από τους υπόχρεους.
Τα ανωτέρω αποσαφηνίστηκαν νομοθετικά αρχικά με τις ρυθμίσεις του άρθρου 43 του Ν.4483/17 με την παρ.1 της οποίας αντικαταστάθηκε η παρ.1 του άρθρου 26 του Ν.3979/11 και δόθηκε ρητά η δυνατότητα και στους Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού να εισπράττουν από τους εκάστοτε υπόχρεους, ειδικούς φόρους, παράβολα, τέλη ενσήμων, χαρτόσημα, πρόστιμα κλπ μέσω «Τερματικών αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμής με κάρτα» (P.O.S.), καθώς και δια μεταφοράς χρημάτων μέσω τραπεζικών λογαριασμών (web banking).
Η ανωτέρω παρ.1 του άρθρου 26 του Ν.3979/11 καταργήθηκε από την παρ. 6 του άρθρου 108 του Ν.4727/20 και πλέον ισχύει η παρ.1 του άρθρου 32 του Ν.4727/2020 η οποία είναι ίδια με την καταργηθείσα παρ.1 του άρθρου 26 του Ν.3979/11 και ορίζει τα εξής:
Επιτρέπεται η είσπραξη ειδικών φόρων, παραβόλων, τελών ενσήμων, χαρτοσήμων, προστίμων και εν γένει η οικονομική εκκαθάριση οφειλών φυσικών ή νομικών προσώπων ή νομικών οντοτήτων προς φορείς του δημόσιου τομέα, με χρέωση τραπεζικών λογαριασμών ή λογαριασμών πληρωμής που τηρούν οι υπόχρεοι ή με χρέωση καρτών πληρωμής που έχουν εκδοθεί στο όνομά τους.
Σύμφωνα με την παρ.57 του άρθρου 2 του Ν.4727/20 ως Φορείς του δημόσιου τομέα ορίζονται οι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης του άρθρου 14 του ν. 4270/2014, τα εκτός αυτής νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), καθώς και οι εκτός αυτής δημόσιες επιχειρήσεις και οργανισμοί του Κεφαλαίου Α΄ του ν. 3429/2005, ανεξαρτήτως εάν έχουν εξαιρεθεί από την εφαρμογή του.
Ηλεκτρονική πληρωμή: η καταβολή χρηματικού ποσού που διενεργείται με χρήση ΤΠΕ και παρέχει τη δυνατότητα απόδειξης της διενέργειας αυτής, ανεξάρτητα από το μέσο πληρωμής. (παρ.32 άρθρο 2 Ν.4727/2020)
Με την προϋπόθεση της αυθεντικοποίησης του υπόχρεου, η πληρωμή μπορεί να πραγματοποιείται είτε άμεσα από τον ίδιο είτε μέσω των Κέντρων Εξυπηρέτησης Πολιτών (ΚΕΠ) και των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛΤΑ). (παρ.2 άρθρο 32 Ν.4727/2020)
Για την εκτέλεση πράξης ηλεκτρονικής πληρωμής ο υπόχρεος υποβάλλει τουλάχιστον τις ακόλουθες πληροφορίες:
α) κωδικό υποχρέωσης που αντιστοιχεί στην οφειλή,
β) ποσό καταβολής,
γ) ημερομηνία και προθεσμία καταβολής. (παρ.3 άρθρο 32 Ν.4727/2020)
Η ηλεκτρονική πληρωμή ολοκληρώνεται, όταν στον υπόχρεο κοινοποιηθεί με χρήση ΤΠΕ η επιβεβαίωση της συναλλαγής, η χρέωση του αντίστοιχου λογαριασμού ή της κάρτας που χρησιμοποιείται ως μέσο ηλεκτρονικής καταβολής και ο ακριβής χρόνος που ολοκληρώθηκε η συναλλαγή. Εάν η ηλεκτρονική πληρωμή δεν είναι επιτυχής ή δεν ολοκληρωθεί, ο υπόχρεος ενημερώνεται αυτόματα για την αδυναμία χρήσης της συγκεκριμένης ψηφιακής δημόσιας υπηρεσίας και, εφόσον είναι δυνατόν, για τους λόγους της ανεπιτυχούς συναλλαγής. Η ως άνω ενημέρωση δεν αντικαθιστά την υποχρέωση του παρόχου υπηρεσιών πληρωμών για πληροφόρηση σύμφωνα με τις διατάξεις του ν. 4537/2018 (Α΄ 84). (παρ.3 άρθρο 32 Ν.4727/2020)
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του εκάστοτε συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται οι φόροι, τα παράβολα, τα τέλη, τα ένσημα και τα χαρτόσημα που μπορούν να καταβληθούν και εισπραχθούν ηλεκτρονικά, οι αποδιδόμενοι σε κάθε περίπτωση κωδικοί υποχρέωσης, ο τρόπος, οι μέθοδοι, οι διαδικασίες, τα τεχνικά μέτρα και οι όροι ασφαλείας για τις ηλεκτρονικές πληρωμές και κάθε άλλο ειδικότερο θέμα σχετικό με τη διεξαγωγή, ολοκλήρωση και επιβεβαίωση της επιτυχούς ηλεκτρονικής πληρωμής ή την ενημέρωση για τη μη επιτυχή ολοκλήρωση αυτής, καθώς και η μορφή και το περιεχόμενο του αποδεικτικού πληρωμής και η διαδικασία επαλήθευσής του. (παρ.24 άρθρο 107 Ν.4727/2020)
H καταβαλλόμενη εφεξής ή η τυχόν καταβληθείσα μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν.4483/17 (ημερ. έναρξης ισχύος 31.07.2017) από τους Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμού προμήθεια προς τους οικείους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών για τη χρήση «Τερματικών αποδοχής καρτών πληρωμών και μέσων πληρωμών» (P.O.S), καθώς και για τη μεταφορά χρημάτων μέσω λογαριασμών πληρωμών με υπηρεσίες τύπου web-banking, θεωρείται νόμιμη, εφόσον έχει υπογραφεί η σχετική σύμβαση με τους οικείους νομίμως αδειοδοτημένους παρόχους υπηρεσιών πληρωμών του ν. 3862/2010, που πληρούν τις προβλέψεις της παρ. 1 του άρθρου 62 του ν. 4170/2013, κατόπιν απόφασης του αρμόδιου οργάνου των ανωτέρω φορέων και των Ο.Τ.Α., σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. (παρ.2 άρθρο 43 Ν.4483/17)
-Απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου για την υπογραφής σύμβασης με αδειοδοτημένο πάροχο για την χρήση P.O.S. και υπηρεσιών web-banking
Η ανωτέρω ρύθμιση κρίνεται απαραίτητη για τη διασφάλιση της νομιμότητας καταβολής των οφειλόμενων, σύμφωνα με τα ανωτέρω, δηλαδή για να εξασφαλίζεται η σύννομη ταμειακή διαχείριση των Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού και μάλιστα σε σχέση με τις εισπράξεις μέσω των ανωτέρω μεθόδων μέχρι τη δημοσίευση του Ν.4483/17. (Αιτιολογική Έκθεση Ν.4483/17)
Επειδή όμως κάθε συναλλαγή με το εν λόγω σύστημα (POS) έχει παρακράτηση προμήθειας από την τράπεζα, θα πρέπει σύμφωνα με τα συγκεντρωτικά extraits με την παρακράτηση ανά συναλλαγή που θα χορηγεί η τράπεζα, να εκδίδεται ΧΕΠ σε βάρος του ΚΑΕ 6162 με περαιτέρω ανάπτυξη (-04 προμήθεια τραπέζης για τη χρήση συστήματος POS), για τη συμφωνία του ταμείου. Αναμένονται στο άμεσο χρονικό διάστημα ενέργειες από την ΚΕΔΕ προκειμένου οι δήμοι να απαλλαγούν από την καταβολή προμήθειας στις τράπεζες για συναλλαγές με τους πολίτες για τις συναλλαγές με το σύστημα POS.
Εκδόθηκε η Α.Α.Δ.Ε. A. 1137/06.09.2023 (ΦΕΚ 5380/08.09.2023 τεύχος Β’), με την οποία καθορίζεται το περιεχόμενο, η διαδικασία, ο τρόπος και ο χρόνος υποβολής Δηλώσεων Μέσων Πληρωμών, ημεδαπών ή αλλοδαπών Παρόχων Υπηρεσιών Πληρωμών ή Παρόχων Μέσων Πληρωμών που χρησιμοποιούν οι οντότητες του άρθρου 1 του ν. 4308/2014, στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) καθώς και την τήρηση σχετικού Μητρώου Μέσων Πληρωμών στα πληροφοριακά συστήματα της ΑΑΔΕ.
Ως «Χρήστης Υπηρεσιών Πληρωμών»: Η οντότητα του άρθρου 1 του ν. 4308/2014 που χρησιμοποιεί υπηρεσίες εκτέλεσης πράξεων πληρωμής με κάρτα ως δικαιούχος.
Ως «Μέσο Πληρωμών»: Η εξατομικευμένη συσκευή και/ή σειρά διαδικασιών που έχει συμφωνηθεί μεταξύ του Χρήστη Υπηρεσιών Πληρωμών και του Παρόχου Υπηρεσιών Πληρωμών (Αcquirer), που χρησιμοποιείται για την εκκίνηση εντολής πληρωμής με κάρτα. Ειδι- κότερα περιλαμβάνονται όλες οι διαθέσιμες συσκευές (π.χ. ενσύρματο τερματικό POS, mobile POS), μέθοδοι και εφαρμογές (π.χ. soft POS) που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την αποδοχή καρτών, τόσο με φυσική παρουσία κάρτας όσο και χωρίς φυσική παρουσία κάρτας (e-commerce πλατφόρμες).
Ως «Μητρώο Μέσων Πληρωμών»: Το Μητρώο που τηρείται στην ΑΑΔΕ και περιλαμβάνει το σύνολο των Μέσων Πληρωμών που χρησιμοποιούν οι Χρήστες Υπηρεσιών Πληρωμών, προκειμένου να δέχονται την καταβολή του αντιτίμου των αγαθών ή/και υπηρεσιών, δια της χρήσης καρτών πληρωμών (πιστωτικών, χρεωστικών, προπληρωμένων κ.λπ.). [παρ.3, 4 και 7 άρθρο 1 Α.Α.Δ.Ε. A. 1137/06.09.2023 (ΦΕΚ 5380/08.09.2023 τεύχος Β’)]
Οι Χρήστες Υπηρεσιών Πληρωμών, εφόσον υφίσταται υποχρέωση, υποβάλλουν Δήλωση Μέσου Πληρωμών μέσω της ψηφιακής πύλης της ΑΑΔΕ (myAADE) από την 11η έως και την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την ημερομηνία ενεργοποίησης/απενεργοποίησης/μεταβολής του μέσου. Ως πρώτος μήνας εφαρμογής της σχετικής υποχρέωσης ορίζεται ο Οκτώβριος του 2023, με υποβαλλόμενα στοιχεία τα σχετικά με τα ενεργά Μέσα Πληρωμών, κατά την 30ή Σεπτεμβρίου 2023, ανεξάρτητα από την ημερομηνία ενεργοποίησης αυτών. [παρ.5 άρθρο 4 Α.Α.Δ.Ε. A. 1137/06.09.2023 (ΦΕΚ 5380/08.09.2023 τεύχος Β’)]
Β. Οφειλές Δημοσίου προς τρίτους
Με την προϋπόθεση της αυθεντικοποίησης του δικαιούχου, μπορούν να καταβάλλονται οφειλές των φορέων του δημόσιου τομέα προς φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες μέσω της πίστωσης λογαριασμών του δικαιούχου. (άρθρο 33 Ν.4727/20)
Αυθεντικοποίηση: ηλεκτρονική διαδικασία επαλήθευσης/επιβεβαίωσης ταυτότητας και των τυχόν ειδικών χαρακτηριστικών φυσικού ή νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας, που βασίζεται σε χορηγηθέντα διαπιστευτήρια. (παρ.6 άρθρο 2 Ν.4727/20)
Διαπιστευτήρια: εχέγγυα, όπως κωδικοί πρόσβασης, που παρουσιάζει το φυσικό ή νομικό πρόσωπο ή νομική οντότητα που είναι χρήστης ψηφιακών δημοσίων υπηρεσιών, προκειμένου να πραγματοποιηθεί αυθεντικοποίησή του. (παρ.12 άρθρο 2 Ν.4727/20)
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομικών, Ψηφιακής Διακυβέρνησης και του εκάστοτε συναρμόδιου Υπουργού καθορίζονται ο τρόπος, οι μέθοδοι, οι διαδικασίες, τα τεχνικά μέτρα και οι όροι ασφαλείας και κάθε άλλο τεχνικό θέμα σχετικό με τη διεξαγωγή, ολοκλήρωση και επιβεβαίωση της επιτυχούς συναλλαγής ή την ενημέρωση για τη μη επιτυχή ολοκλήρωση της συναλλαγής, όταν διενεργείται ηλεκτρονική καταβολή οφειλών των δημόσιων φορέων. (παρ.25 άρθρο 107 Ν.4727/20)
Σχετικές για τη χρήση από τους Δήμους (ως ΦΓΚ άρθρου 14 Ν. 4270/14) για τις πληρωμές τους ηλεκτρονικής τραπεζικής (e-banking ή web banking) και οι παλαιότερες ΠΟΛ.1055/26-4-2016, ΠΟΛ.1158/24-10-2016, ΠΟΛ. 1061/12-4-2017.