Παρατηρήσεις για την επιλεγόμενη διαδικασία
Δικαιολογητικά Χρηματικού Εντάλματος
Κρατήσεις
Τι να προσέξω
Καθεστώς Φ.Π.Α.
Σχετική νομοθεσία
Σχετική νομολογία
Γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ
Διάφορα

Τίτλος Δαπάνης Απαλλοτριώσεις οικοπέδων, εδαφικών εκτάσεων, ακινήτων
ΚΑ Προϋπολογισμού  7111.01 (Προτεινόμενη Ανάπτυξη Συναφούς Κωδικού ΔήμοςΝΕΤ)
Τι εγγράφεται στο ΚΑ

Στους Κ.Α. της υποκατηγορίας 711 εγγράφονται οι δαπάνες για απαλλοτριώσεις και αγορές οικοπέδων και άλλων εδαφικών εκτάσεων και στους αντίστοιχους της υποκατηγορίας 712 οι δαπάνες για απαλλοτριώσεις και αγορές κτιρίων, εγκαταστάσεων κτιρίων και τεχνικών έργων.

Σε αναπτυγμένη μορφή του κωδικού 711 εγγράφονται οι δαπάνες που αφορούν τους σκοπούς για τους οποίους εισπράχθηκαν:

-το ανταποδοτικό τέλος απαλλοτριώσεων της παρ. 5 του άρθρου 18 του ν. 3870/2010 και

-η ειδική εισφορά του άρθρου 34 του ν.4067/2012.

Οι απαλλοτριώσεις που θα εγγραφούν στους ΚΑ 7111 και 7121, είναι τόσο αυτές που θα γίνουν βάσει των οικείων διατάξεων του ΚΔΚ (άρθρο 212) και του ν. 2882/2001, όσο και των απαλλοτριώσεων για την εφαρμογή του σχεδίου πόλεως. Οι αγορές των ΚΑ 7112 και 7122, είναι αυτές που θα γίνουν με τις διατάξεις του ΚΔΚ (άρθρο 191)

.

[embed_object_post post_id="34" post_title="undefined"]embed_object_post[/embed_object_post]

Παρατηρήσεις για την επιλεγόμενη διαδικασία

 

 

Α. Περιπτώσεις αναγκαστικής απαλλοτρίωσης υπέρ Δήμων/ σύστασης δουλείας εις βάρος τους

Β. Δρόμοι προς τις ακτές

Γ. Ικανοποίηση αναγκών ύδρευσης


Δ. Διαδικασία κύρηξης απαλλοτρίωσης ή σύστασης δουλείας ακινήτου


Ε. Ανταποδοτικό τέλος απαλλοτρίωσης


ΣΤ. Αναγκαστικές απαλλοτριώσεις προς τον σκοπό εκτέλεσης έργων προοριζομένων για την εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείων


Ζ. Μεταβολή κηρυχθείσας απαλλοτρίωσης υπέρ της «ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε.»

Η. Αποζημίωση απαλλοτρίωσης και δέσμευση πίστωσης

Θ. Δικαστική δαπάνη για καταβολή αποζημίωσης

Ι. Διαδικασία τροποποίησης εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων μετά από άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης

ΙΑ. Υποχρεώσεις Δήμων - Ψηφιακή καταγραφή

 

ΙΒ. Ανάκληση συντελεσμένης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης

 

ΙΓ. Διαδικασία κλήτευσης των εικαζόμενων ιδιοκτητών στις διαδικασίες δικαστικού καθορισμού της αποζημίωσης, λόγω απαλλοτρίωσης ακινήτων

 

ΙΔ. Απαλλοτρίωση δημοσίου ακινήτου για το οποίο έχει υποβληθεί αίτηση εξαγοράς



Α. Περιπτώσεις αναγκαστικής απαλλοτρίωσης υπέρ Δήμων/ σύστασης δουλείας εις βάρος τους


Επιτρέπεται να απαλλοτριωθούν αναγκαστικά υπέρ των Δήμων και Κοινοτήτων, για λόγους  δημόσιας ωφέλειας, αστικά ή αγροτικά ακίνητα ή να συσταθεί δουλεία εις βάρος τους:
α) για τη διάνοιξη, τη διεύρυνση, τη διαμόρφωση και την κατασκευή δημοτικών και  κοινοτικών οδών, καθώς και οδών που συνδέουν έναν Δήμο ή μία Κοινότητα με εθνική ή  επαρχιακή οδό και συναφών τεχνικών έργων, (σχετικός ο
Ν. 653/1977 (ΦΕΚ 214/1977 τεύχος Α')
β) για την ύδρευση και την εκτέλεση των έργων, που αφορούν τη συγκέντρωση, τη μεταφορά,  τη διανομή και την εξυγίανση του νερού και είναι αναγκαία για την ύδρευση,
γ) για την εκτέλεση έργων σχετικών με την άρδευση, την αποξήρανση, την αποστράγγιση, τη  διευθέτηση ρευμάτων, που έχουν σκοπό τη βελτίωση της γεωργικής παραγωγής ή τη διανομή της  εκτάσεως που βελτιώνεται σε δημότες, που είναι ακτήμονες ή δεν έχουν επαρκή κλήρο,
δ) για τη δημιουργία ή την επέκταση πλατειών, κήπων, αλσών, δενδροστοιχιών, αθλητικών  γηπέδων και άλλων κοινόχρηστων χώρων, με επιφύλαξη των διατάξεων που ρυθμίζουν την κήρυξη  απαλλοτριώσεων για την εφαρμογή εγκεκριμένων σχεδίων πόλεως,
ε) για την εκτέλεση έργων σχετικών με την αποστράγγιση, τη διευθέτηση ρευμάτων, την  αποχέτευση όμβριων ή ακάθαρτων υδάτων και κάθε είδους τεχνικών έργων, που έχουν σκοπό την  εξυγίανση ή τον εξωραϊσμό,
στ) για τη λήψη και μεταφορά άμμου, λίθων και άλλου παρεμφερούς υλικού που χρησιμεύει για  την εκτέλεση δημοτικών και κοινοτικών έργων,
ζ) για την ίδρυση ή την επέκταση κοιμητηρίου και κέντρου αποτέφρωσης νεκρών,
η) για τη  συντήρηση ή τη διαφύλαξη ακινήτων που έχουν ιστορική ή παραδοσιακή αξία,
θ) για την εναπόθεση απορριμμάτων,
ι) για την προστασία του φυσικού ή πολιτιστικού περιβάλλοντος,
ια) για την κατασκευή κάθε δημοτικού ή κοινοτικού κτιριακού έργου και κάθε άλλου έργου  που ο σκοπός του βρίσκεται μέσα στις αρμοδιότητες των Οργανισμών της Τοπικής  Αυτοδιοίκησης. (
παρ.1 άρθρο 211 Ν.3463/06)

Η παύση λειτουργίας και η αποκατάσταση ΧΑΔΑ, η οποία είναι σε κάθε περίπτωση επιβεβλημένη από τις κείμενες διατάξεις, αποτελεί λόγο δημόσιας ωφέλειας συνδεόμενο με την προστασία του περιβάλλοντος, που δικαιολογεί κατά το άρθρο 211 παρ. 1 περ. ι του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων την κήρυξη απαλλοτριώσεως. (ΣτΕ 3123/2015)

Αναγνωρίζεται δικαίωμα προτιμήσεως υπέρ Δήμων και Κοινοτήτων απέναντι σε άλλους  δημόσιους φορείς, σε περίπτωση εξαγοράς επιχειρήσεων ή αναγκαστικής συμμετοχής σε αυτές,  σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 106 παρ. 3 έως 5 του Συντάγματος. (παρ.2 άρθρο 211 Ν.3463/06)



Β. Δρόμοι προς τις ακτές
Επιτρέπεται για δημόσια ωφέλεια ή απαλλοτρίωση ιδιοκτησιών για τη δημιουργία οδών προσπέλασης προς την παραλία και τον αιγιαλό καθώς και των αναγκαίων χώρων στάθμευσης οχημάτων. Οι οδοί είναι δημοτικές ή κοινοτικές κατά περίπτωση και δεν υπάγονται στις κατηγορίες των οδών που παρέχουν ειδικές δυνατότητες κατάτμησης και ανοικοδόμησης. Για την απαλλοτρίωση αυτή εφαρμόζονται οι διατάξεις του νόμου 1065/1980 «περί κυρώσεως δημοτικού και κοινοτικού κώδικος».
(
παρ.1 άρθρο 24 Ν.1337/83)

 

Οι κατά την προηγούμενη παράγραφο οδοί προσπέλασης δημιουργούνται σύμφωνα με γενικότερο σχεδιασμό που καταρτίζεται από τις αρμόδιες Νομαρχιακές Υπηρεσίες του Υπουργείου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος και διαμορφώνονται ως πεζόδρομοι, χωρίς να αποκλείεται σε ορισμένες πρόσφορες θέσεις η διαμόρφωση οδών και χώρων στάθμευσης για τροχοφόρα σύμφωνα με τα οριζόμενα με την πράξη κήρυξης της απαλλοτρίωσης, μέσα στα πλαίσια του παραπάνω σχεδιασμού. (παρ.2 άρθρο 24 Ν.1337/83)


Γ. Ικανοποίηση αναγκών ύδρευσης

Με πράξη του νομάρχη, που εκδίδεται μετά από αίτηση του ενδιαφερόμενου Ο.Τ.Α. και σύμφωνη γνώμη του νομαρχιακού συμβουλίου, διαπιστώνονται οι ανάγκες ύδρευσης του πληθυσμού και οι πραγματικές ανάγκες των προσώπων της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του Ν.1491/84 και αποφασίζετε η διάθεση του απομένοντος και αναγκαίου για την ύδρευση νερού.

 

Με την ίδια πράξη μπορεί να υποχρεώνονται τα πρόσωπα της παραγράφου 2 του άρθρου 20 του Ν.1491/84 να διαθέτουν μερικώς ή ολικώς τη χρήση των εγκαταστάσεων τους και να παραχωρούν τον απαιτούμενο χώρο επιφάνειας και υπεδάφους για την εκτέλεση των απαραίτητων έργων ή εργασιών. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται εφάπαξ με πρόταση, του Υπουργού Εσωτερικών και του Υπουργού Ενεργείας και Φυσικών Πόρων, θα ρυθμιστούν τα θέματα της παρ. 2 αυτού του άρθρου για τις περιπτώσεις που πρόκειται να καλυφθούν ανάγκες ύδρευσης από νερά που βρίσκονται στην περιφέρεια άλλου νομού(παρ.3 άρθρο 20 Ν.1491/84)

Κατ' εξουσιοδότηση της παραπάνω διάταξης εκδόθηκε το
Π.Δ.352/1985 (ΦΕΚ 128/09.07.1985 τεύχος Α) Διαδικασίες για την ικανοποίηση υδρευτικών αναγκών Δήμων και Κοινοτήτων.

Η πράξη της προηγούμενης παραγράφου δεν εκτελείται πριν καταβληθεί στο θιγόμενο η οφειλόμενη αποζημίωση. Με την ίδια πράξη καθορίζεται αναλυτικά το ύφος της αποζημίωσης και ο υπόχρεος για την καταβολή της καθώς και οι εικαζόμενοι δικαιούχοι. (παρ.4 άρθρο 20 Ν.1491/84)


Δ. Διαδικασία κήρυξης απαλλοτρίωσης ή σύστασης δουλείας ακινήτου

Η κήρυξη της απαλλοτρίωσης ή η σύσταση δουλείας ακινήτου, που βρίσκεται μέσα στη διοικητική περιφέρεια Δήμου ή Κοινότητας, γίνεται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του. Η απόφαση αυτή του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου πρέπει να περιέχει επί ποινή ακυρότητας σαφή προσδιορισμό του ακινήτου που απαλλοτριώνεται ή του δικαιώματος δουλείας που συνιστάται και της δημόσιας ωφέλειας, για την οποία γίνεται η απαλλοτρίωση ή η σύσταση δουλείας. (άρθρο 212 παρ.1 και 2 του Ν.3463/06)

 

 

Σε περίπτωση κήρυξης, κατά το άρθρο 212 παρ. 1 του ν. 3463/2006, απαλλοτρίωσης ή σύστασης δουλείας ακινήτου που βρίσκεται στη διοικητική περιφέρεια Τοπικής ή Δημοτικής Κοινότητας Δήμου, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, η ψήφος του Προέδρου της αντίστοιχης Τοπικής ή Δημοτικής Κοινότητας προσμετράται τόσο για τον σχηματισμό της απόλυτης πλειοψηφίας, όσο και για τη λήψη της απόφασης. (ΣτΕ 1952/2016)


Η επιτροπή ποιότητας ζωής συνιστάται σε δήμους άνω των δέκα χιλιάδων (10.000) κατοίκων, είναι αποφασιστικό και εισηγητικό όργανο άσκησης των σχετικών με την ποιότητα ζωής, τη χωροταξία, την πολεοδομία και την προστασία του περιβάλλοντος αρμοδιοτήτων του δήμου. Κατά την άσκηση των σχετικών αρμοδιοτήτων της λαμβάνει ειδική μέριμνα για το σχεδιασμό δράσεων που αποβλέπουν στην αναβάθμιση της ποιότητας ζωής και εν γένει την εξυπηρέτηση των ατόμων με αναπηρίες.Ειδικότερα: .... Β. Εισηγείται στο δημοτικό συμβούλιο: ii) θέματα εφαρμογής των σχεδίων πολεοδομικού (ρυθμιστικού) επιπέδου, ανάπλασης περιοχών, πολεοδομικών επεμβάσεων, χρηματοδότησης προγραμμάτων ανάπλασης, ανασυγκρότησης υποβαθμισμένων περιοχών, πολεοδομικής αναμόρφωσης προβληματικών περιοχών, αποζημίωσης ρυμοτομούμενων, πολεοδομικών ρυθμίσεων, εισφοράς σε γη ή σε χρήμα, περιοχών ιδιωτικής πολεοδόμησης, και έγκρισης πολεοδομικών μελετών... (
άρθρο 73 παρ.1Βιι του Ν.3852/2010, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 94 του Ν. 4685/20)

Για την κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αγροτικής έκτασης απαιτείται επιπλέον και γνώμη της αρμόδιας Υπηρεσίας Γεωργίας της οικείας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης, στην περιοχή της οποίας βρίσκεται η έκταση ή το μεγαλύτερο τμήμα αυτής. Η αρνητική γνώμη δεν παρακωλύει την κήρυξη της απαλλοτρίωσης. Για την κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης δασικής έκτασης απαιτείται επιπλέον και γνώμη της αρμόδιας δασικής υπηρεσίας. Για τη διατύπωση γνώμης τάσσεται προθεσμία δύο μηνών από την περιέλευση του σχετικού εγγράφου. Εάν εκπνεύσει άπρακτη η προθεσμία αυτή, η κήρυξη της απαλλοτρίωσης χωρεί νομίμως. Η τήρηση των διατυπώσεων αυτής της παραγράφου παραλείπεται, αν τα σχετικά ζητήματα έχουν ήδη αρμοδίως εξετασθεί στο πλαίσιο τήρησης των διαδικασιών του εδαφίου δ΄ της παρ. 5 του παρόντος. (άρθρο 212 παρ.3 του Ν.3463/06)

 

Για την κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης απαιτείται, σε κάθε περίπτωση, ανακοίνωση της υπηρεσίας που προτείνει την απαλλοτρίωση, στην οποία να αναφέρεται ο σκοπός της απαλλοτρίωσης και να προσδιορίζεται η απαλλοτριωτέα έκταση ή η ευρύτερη περιοχή στην οποία βρίσκεται αυτή. Με την ανακοίνωση καλούνται οι ενδιαφερόμενοι να προβούν σε προσφορά ή υπόδειξη κατάλληλων για το σκοπό της απαλλοτρίωσης ακινήτων. Παράλληλα γίνεται τοιχοκόλληση της ανακοίνωσης στο κατάστημα του Δήμου ή της Κοινότητας στην περιφέρεια των οποίων βρίσκονται τα απαλλοτριωτέα ακίνητα. Για την τοιχοκόλληση συντάσσεται πρακτικό από όργανο του Δήμου ή της Κοινότητας, το οποίο υποβάλλεται στην υπηρεσία που εξέδωσε την ανακοίνωση. Η δημοσιοποίηση της ανακοίνωσης και η τοιχοκόλληση γίνονται έναν τουλάχιστον μήνα πριν τη δημοσίευση της απόφασης κήρυξης της απαλλοτρίωσης και η σχετική δαπάνη βαρύνει τον υπόχρεο για την καταβολή της αποζημίωσης. (άρθρο 212 παρ.4 του Ν.3463/06)

 

Για να εκδοθεί η απόφαση που κηρύσσει την απαλλοτρίωση ή συνιστά τη δουλεία, απαιτούνται:

α) Κτηματολογικό διάγραμμα που απεικονίζει την απαλλοτριωτέα έκταση ή την έκταση που επιβαρύνεται με τη δουλεία, καθώς και τις επί μέρους ιδιοκτησίες που περιλαμβάνονται σε αυτήν,

β) Κτηματολογικός πίνακας, στον οποίο εμφαίνονται οι εικαζόμενοι ιδιοκτήτες των ακινήτων, το εμβαδόν κάθε ακινήτου και τα κύρια προσδιοριστικά στοιχεία των κατασκευών που βρίσκονται σε αυτό και των λοιπών συστατικών του, καθώς και ο χαρακτηρισμός της έκτασης.

γ) μελέτη ή προμελέτη ή προκαταρκτική μελέτη του έργου που τυχόν πρόκειται να εκτελεστεί,

δ) Τήρηση των διαδικασιών για τη χωροθέτηση του έργου, που προβλέπονται σε κάθε συγκεκριμένη περίπτωση από τους Ν. 1650/1986 (ΦΕΚ Α΄ 160) και 3010/2002 (ΦΕΚ Α΄ 91) και τις υπ' αριθμ. 69269/5387/25.10.1990 (ΦΕΚ Β΄ 678) και Η.Π. 15393/2332/5.8.2002 (ΦΕΚ Β΄ 1022) κοινές αποφάσεις, όπως κάθε φορά ισχύουν, εφόσον το έργο για το οποίο θα κηρυχθεί απαλλοτρίωση περιλαμβάνεται μεταξύ των αναφερόμενων στις διατάξεις αυτές,

ε) Βεβαίωση του αρμόδιου οργάνου για την έκδοση της πράξης, το ύψος της δαπάνης και τον τρόπο κάλυψής της, με μνεία του αντίστοιχου φορέα και Κωδικού αριθμού εξόδου του οικείου προϋπολογισμού, από την εγγεγραμμένη πίστωση των οποίων πρόκειται να καλυφθεί η εν λόγω δαπάνη. Σε περίπτωση που δεν έχει εγγραφεί σχετική πίστωση στον προϋπολογισμό του οικείου Οργανισμού Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή η εγγεγραμμένη έχει εξαντληθεί ή είναι ανεπαρκής, αναγράφεται η σχετική απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου περί μεταφοράς πιστώσεως ή η πηγήαπό την οποία θα καλυφθεί η σχετική δαπάνη. Η βεβαίωση αυτή μνημονεύεται υποχρεωτικά στο προοίμιο της πράξης κήρυξης της απαλλοτρίωσης,

στ) Εφαρμογή των σχετικών διατάξεων για το Εθνικό Κτηματολόγιο. (άρθρο 212 παρ.5 του Ν.3463/06)

 

Η σύνταξη κτηματολογικού διαγράμματος και κτηματολογικού πίνακα, πρέπει να γίνεται πριν από τη συνεδρίαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, στην οποία αποφασίζεται η κήρυξη της συγκεκριμένης απαλλοτριώσεως, και των οποίων πρέπει απαραίτητα να γίνεται μνεία στο σώμα της αποφάσεως περί απαλλοτριώσεως, με όλα τα ειδικά προσδιοριστικά τους στοιχεία, όπως είναι ο αριθμός τους, η χρονολογία τους και το όνομα του συντάκτη τους. (ΣτΕ 2266/2016)

Ο νομέας ή κάτοχος του ακινήτου που πρόκειται να απαλλοτριωθεί ή να επιβαρυνθεί με δουλεία, υποχρεούται να επιτρέπει την εκτέλεση των προπαρασκευαστικών εργασιών για την καταμέτρηση και σύνταξη των πιο πάνω διαγραμμάτων και μελετών. Η εκτέλεση των εργασιών αυτών πρέπει να μην εμποδίζει τη χρήση και κάρπωση του ακινήτου. Ο Δήμος ή η Κοινότητα υποχρεούται να αποκαταστήσει τις βλάβες ή φθορές που προκλήθηκαν από την εκτέλεση των παραπάνω προπαρασκευαστικών εργασιών. (άρθρο 212 παρ.6 του Ν.3463/06)

 

Η απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, με την οποία κηρύσσεται η απαλλοτρίωση ή συνιστάται η δουλεία, δημοσιεύεται, εντός αποκλειστικής προθεσμίας 10 ημερών από την έκδοση της, σε μία ημερήσια εφημερίδα του νομού και κοινοποιείται στον καθ' ου η απαλλοτρίωση ή σύσταση δουλείας, εφ όσον είναι γνωστός, με δημοτικό, κοινοτικό ή δημόσιο όργανο, που συντάσσει αποδεικτικό κοινοποίησης. Αν ο καθ' ου είναι άγνωστος, η κοινοποίηση γίνεται κατά τις διατάξεις του κώδικα πολιτικής δικονομίας. (άρθρο 212 παρ.7 του Ν.3463/06)

 

Η κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 274 και 275 του ΠΔ 410/1995 (ήδη άρθρα 211 και 212 του Ν.3463/06) κήρυξη της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως ολοκληρώνεται με τη δημοσίευση της σχετικής αποφάσεως του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου είτε αυτούσιας είτε κατά τα ουσιώδη στοιχεία της στον τοπικό τύπο, η κατά τον τρόπο δε αυτό δημοσίευση στις εφημερίδες που εκδίδονται στο νομό, όπως ειδικότερα προβλέπεται από τις διατάξεις της παραγράφου 7 του ως άνω άρθρου 275 του π.δ.410/1995, αποτελεί συστατικό τύπο της νόμιμης υποστάσεως της αποφάσεως του δημοτικού συμβουλίου, η παράλειψη του οποίου συνεπάγεται το ανυπόστατο αυτής. (ΣτΕ 2702/2014)

Με την απόφαση ΣτΕ 2266/2016 γίνεται δεκτό ότι η κήρυξη δημοτικής ή κοινοτικής απαλλοτριώσεως ολοκληρώνεται με τη δημοσίευση αυτούσιου του κειμένου της σχετικής αποφάσεως του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου στις εφημερίδες που εκδίδονται στον νομό.
Η κατά τον τρόπο αυτό δημοσίευση αποτελεί συστατικό τύπο της νομίμου υποστάσεως της αποφάσεως αυτής, η παράλειψη του οποίου συνεπάγεται το ανυπόστατο αυτής.

Ο καθ' ου έχει δικαίωμα προσφυγής σύμφωνα με το άρθρο 150 εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα ημερών από την κοινοποίηση της απόφασης της προηγούμενης παραγράφου.

Αν κριθεί, ότι νόμιμα εκδόθηκε η απόφαση της παραγράφου 1, δημοσιεύεται το πλήρες κείμενο αυτής, με φροντίδα του Δήμου ή της Κοινότητας μια φορά σε μία ημερήσια εφημερίδα που εκδίδεται στο νομό. Αν δεν εκδίδεται τέτοια εφημερίδα, η δημοσίευση γίνεται σε δύο εβδομαδιαίες ή δεκαπενθήμερες εφημερίδες. Με τη δημοσίευση ή τις δημοσιεύσεις αυτές ολοκληρώνεται η διαδικασία κήρυξης της απαλλοτρίωσης ή σύστασης δουλείας.

Αν ακυρωθεί η απόφαση απαλλοτρίωσης ή σύστασης δουλείας, τηρούνται οι δημοσιεύσεις της προηγούμενης παραγράφου. (άρθρο 212 παρ.8, 9 και 10 του Ν.3463/06)

 

Αν κηρυχθεί απαλλοτρίωση ή γίνει σύσταση δουλείας σε ακίνητο που βρίσκεται έξω από τη διοικητική περιφέρεια του Δήμου ή της Κοινότητας, η σχετική απόφαση επιδίδεται σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις της Πολιτικής Δικονομίας στον Δήμο ή την Κοινότητα, στη διοικητική περιφέρεια του οποίου βρίσκεται το ακίνητο. Το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο του Δήμου αυτού ή της Κοινότητας υποχρεούται να γνωμοδοτήσει αιτιολογημένα μέσα σε αποκλειστική προθεσμία ενός μηνός, η οποία αρχίζει από την επόμενη της επίδοσης του προηγούμενου εδαφίου. Αν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία αυτή, η διαδικασία της απαλλοτρίωσης ή της σύστασης δουλείας συνεχίζεται και χωρίς τη γνωμοδότηση αυτή και εφαρμόζονται οι διατάξεις των παραγράφων 5, 6, 7 και 8 του άρθρου 212 του Ν.3463/06. (άρθρο 212 παρ.11 του Ν.3463/06)

 

Οι διατάξεις που κάθε φορά ισχύουν για τις αναγκαστικές απαλλοτριώσεις του Δημοσίου, εφαρμόζονται και στις απαλλοτριώσεις ή τις συστάσεις δουλειών, υπέρ Δήμων και Κοινοτήτων, εφόσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του Ν.3463/06. (άρθρο 212 παρ.12 του Ν.3463/06)

 

Συνεπώς, οι διατάξεις του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων εφαρμόζονται επί δημοτικών ή κοινοτικών απαλλοτριώσεων, μόνον εφόσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του Ν.3463/06. (ΣτΕ 2266/2016)

Eπιτροπή προβαίνει στην εκτίμηση της αξίας του απαλλοτριωμένου και του ύψους της τυχόν οφειλόμενης ιδιαίτερης αποζημίωσης, σύμφωνα με τα όσα ορίζονται στα
άρθρα 15, 19,20,21,22,23,26 και 27 του Ν.2882/01.

Η προστασία του δικαιώματος της ιδιοκτησίας, όταν αυτό προσβάλλεται κατά την υλοποίηση δημόσιων έργων, απασχόλησε τον Συνήγορο του Πολίτη και έδωσε τη δυνατότητα να αξιολογηθούν οι ισχύουσες διαδικασίες. Η διάνοιξη ενός νέου δρόμου περιλαμβάνει τη μελέτη της χάραξης, την έγκρισή της, την προηγούμενη έγκριση περιβαλλοντικών όρων και την κατάρτιση κτηματολογικού διαγράμματος προκειμένου να υπολογιστούν οι αποζημιώσεις. Στο στάδιο αυτό ενημερώνεται για πρώτη φορά ο ιδιοκτήτης των εκτάσεων από τις οποίες θα διέλθει ο δρόμος για το μέγεθος της επιβάρυνσης του ακινήτου. Δεδομένου ότι επιτρέπεται η εκτός σχεδίου δόμηση, δεν είναι σπάνιο να θίγονται κατοικίες και επιχειρήσεις στο διηνεκές, αλλά ακόμη και σε περιπτώσεις καλλιεργειών οι επιπτώσεις μπορεί να είναι δυσανάλογες προς την ωφέλεια που τεκμαίρεται ότι αποκτά το ακίνητο με την απόκτηση προσώπου σε οδό. Επισημαίνεται ότι πολλές από αυτές τις επιπτώσεις θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνονται στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, κάτι που σπάνια συμβαίνει. Το κρίσιμο, όμως, είναι ότι στο στάδιο της κτηματογράφησης έχει παρέλθει η δυνατότητα προβολής ενστάσεων κατά της χάραξης, καθώς και της δικαστικής προσφυγής από τον εκάστοτε θιγόμενο. Ακόμη και εάν η Διοίκηση αποδέχεται το βάσιμο των ισχυρισμών των θιγομένων, στο μέτρο που έχει καταβληθεί η αμοιβή των μελετητών, εάν δεν είναι δυνατή η τροποποίηση της χάραξης από τη Διοίκηση, διαδικαστικά δεν είναι εύκολη η τροποποίηση καθώς απαιτείται νέα ανάθεση μελέτης. Η δικαστική προσφυγή στο στάδιο αυτό αφορά το ύψος της αποζημίωσης και όχι την τροποποίηση της χάραξης. Ωστόσο, υπάρχουν και περιπτώσεις που πολιτικό και όχι διοικητικό δικαστήριο ακύρωσε την απαλλοτρίωση στο στάδιο κατασκευής της οδού, με αποτέλεσμα, εξαιτίας της έλλειψης πόρων, να γίνει αλλαγή της χάραξης τοπικά, με συνέπειες ωστόσο στην ασφάλεια της κυκλοφορίας. Επειδή κύριες αιτίες για τη μη δυνατότητα έγκαιρης προβολής αντιρρήσεων είναι αφενός η έλλειψη κτηματολογίου και αφετέρου η μη δημοσιοποίηση της χάραξης πριν από την έγκρισή της ή κατά το στάδιο της προμελέτης, ο Συνήγορος προκρίνει ότι είτε θα πρέπει να συντάσσεται κτηματολογικό διάγραμμα κατά το στάδιο χάραξης της οδού, στις περιπτώσεις που δεν έχει ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση στο πλαίσιο του Εθνικού Κτηματολογίου, είτε, επειδή η σύνταξη κτηματολογικού διαγράμματος ενδέχεται να έχει αυξημένο κόστος, να γίνεται ανάρτηση της προτεινόμενης χάραξης. Σε κάθε περίπτωση, ορισμένες από τις επιπτώσεις στις ιδιοκτησίες θα πρέπει να περιλαμβάνονται στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. (Ετήσια Έκθεση Συνηγόρου του Πολίτη 2015)


Κατά τις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 2882/2001 δικαιούχοι χρηματικού εντάλματος για την παρακατάθεση επιδικασθείσας από το δικαστήριο δικαστικής δαπάνης και της αμοιβής των δικηγόρων που συμμετείχαν ως πληρεξούσιοι σε δίκη για τον προσωρινό προσδιορισμό της αποζημίωσης, λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, δεν είναι οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των φερομένων ως δικαιούχων της αποζημίωσης, αλλά ο οικείος δικηγορικός σύλλογος. (Πράξη VII Τμήματος 145/2008, Σχετ. η 94/2007 πράξη του VII Τμήματος)

Για τον καθορισμό ακινήτων ως κοινοχρήστων χώρων, ο οποίος ισοδυναμεί με κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αυτών (βλ. Σ.τ.Ε. 270, 603-604/2008), απαιτείται η τήρηση της προβλεπομένης από την πολεοδομική νομοθεσία διαδικασίας της έγκρισης ή της τροποποίησης ρυμοτομικού σχεδίου. Στο πλαίσιο αυτό, ο οικείος Ο.Τ.Α. έχει μόνο γνωμοδοτική αρμοδιότητα και δεν δύναται, παρακάμπτοντας την προβλεπόμενη από την πολεοδομική νομοθεσία διαδικασία, να επιδιώξει τον καθορισμό κοινοχρήστων χώρων με την έκδοση από τα δικά του όργανα απόφασης κατά τη διαδικασία κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, που προβλέπεται από τον Δημοτικό και Κοινοτικό Κώδικα (πρβλ. Σ.τ.Ε. 3/2002, 3661/2005 Ολομ., 952/2008, 3071/2009 κ.ά.). Η προβλεπόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 211 και 212 του ως άνω Κώδικα αρμοδιότητα του πρωτοβαθμίου Ο.Τ.Α. για κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης με σκοπό τη δημιουργία ή επέκταση κοινόχρηστων χώρων αφορά στο τελικό στάδιο υλοποίησης του ρυμοτομικού σχεδίου, δηλαδή της εφαρμογής του (Σ.τ.Ε. 3262/2009), έχει δε ως αντικείμενο μόνο τη διαδικασία μετάθεσης της κυριότητας του ρυμοτομούμενου ακινήτου (όλου ή τμήματος αυτού) από τον ιδιοκτήτη του στον οικείο Ο.Τ.Α. και όχι τη διαπίστωση εκ μέρους του τελευταίου της συνδρομής λόγου δημόσιας ωφέλειας δικαιολογούντος την απαλλοτρίωση (Σ.τ.Ε. 2012/2001, 1002/2002, 2010, 3146/2005, 287/2007, 1413, 2368/2009). Η διαδικασία αυτή παρέχεται ως δυνατότητα, ιδίως, στις περιπτώσεις εκείνες, κατά τις οποίες δεν είναι δυνατόν να εξασφαλιστεί η συναίνεση του κυρίου του προς απόκτηση ακινήτου. Εξάλλου, δεν αποκλείεται η μετάσταση της κυριότητας επί των ρυμοτομούμενων τμημάτων ακινήτων να πραγματοποιηθεί με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου (Σ.τ.Ε. Ολομ. 1664/2009), ήτοι με απευθείας αγορά αυτών, σύμφωνα με τα άρθρα 191 και 186 του Δημοτικού Κώδικα, ακόμη και μετά την κήρυξη της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης κατά τα ως άνω, εφόσον δεν έχει καθορισθεί δικαστικώς η αποζημίωση. (
Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 48/2012- Μη ανακλητέα από την Πράξη Ελ. Συν. 20/2013 Τμ. 7) (Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 84/2016)


Υπ. Υποδομών Μεταφ. & Δικτ. εγκ.14/Δ17α/10/95/Φ.5.13/14.6.2012
Τροποποίηση του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων (Ν.2882/2001-ΦΕΚ17Α) με τις διατάξεις του Ν.4070/2012 «Ρυθμίσεις Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών, Μεταφορών, Δημοσίων Έργων και άλλες διατάξεις» ΦΕΚ82/Α'

Δείτε και την Π.Υ.Σ. 3/15.02.2019 (ΦΕΚ 26/15.02.2019 τεύχος Α’): Ειδική Πράξη του Υπουργικού Συμβουλίου για την υπαγωγή στις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 7Α του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων και παροχή εξουσιοδότησης στα αρμόδια όργανα για την κήρυξη απαλλοτριώσεων.


Ε. Ανταποδοτικό τέλος απαλλοτρίωσης

Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου μπορεί να επιβάλλεται ανταποδοτικό τέλος απαλλοτρίωσης, αποκλειστικά για τη δημιουργία κοινόχρηστων χώρων και την ικανοποίηση κοινωφελών χρήσεων και σκοπών. Το ύψος του τέλους, οι υπόχρεοι στην καταβολή του και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια ορίζονται με την ίδια απόφαση του δημοτικού συμβουλίου. Τα έσοδα του ανωτέρω τέλους διατίθενται αποκλειστικά για την κάλυψη δαπανών προς αποζημίωση των ιδιοκτητών των απαλλοτριούμενων ακινήτων.
(παρ 5 άρθ. 18 ν. 3870/10)




ΣΤ. Αναγκαστικές απαλλοτριώσεις προς τον σκοπό εκτέλεσης έργων προοριζομένων για την εκμετάλλευση λιγνιτωρυχείων

Για την έκδοση απόφασης κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης (άρθρα 128 επ. του Ν.Δ/τος 210/1973, ΦΕΚ 277/ Α « Περί Μεταλλευτικού Κώδικος») απαιτείται η, από τον μεταλλειοκτήτη ή τον διάδοχο αυτού ή όποιον έλκει από αυτούς δικαιώματα εκμεταλλεύσεως μεταλλείου, υποβολή αίτησης στον αρμόδιο Επιθεωρητή Μεταλλείων, στην οποία αίτηση πρέπει να εκτίθενται οι λόγοι για την ανάγκη της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. Η αίτηση αυτή πρέπει να συνοδεύεται από : α) κτηματολογικό σχεδιάγραμμα, το οποίο να εικονίζει την απαλλοτριωτέα έκταση και τις περιλαμβανόμενες επί μέρους ιδιοκτησίες, καθώς και τα ονόματα των Δήμων και Κοινοτήτων εντός των οποίων κείται η προς απαλλοτρίωση έκταση, β) κτηματολογικό πίνακα, που περιλαμβάνει τους εικαζόμενους ιδιοκτήτες των απαλλοτριουμένων ακινήτων, το εμβαδόν εκάστου αυτών καθώς και όλα τα κύρια προσδιοριστικά στοιχεία των επ" αυτών υφισταμένων κατασκευών ή καλλιεργειών και γ) μελέτη για τα έργα, που πρόκειται να εκτελεστούν εντός της απαλλοτριουμένης έκτασης μαζί με προϋπολογισμό, σχεδιαγράμματα και έκθεση για την ανάγκη εκτέλεσης αυτών, που συντάσσονται από αρμόδιο διπλωματούχο μηχανικό (άρθρο 131 Μεταλλευτικού Κώδικα).

Περαιτέρω, σύμφωνα με το άρθρο 133 Μ.Κ., ο αρμόδιος Επιθεωρητής Μεταλλείων μετά την υποβολή της περί αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αίτησης, διαβιβάζει αντίγραφο των κτηματολογικών σχεδιαγραμμάτων και του κτηματολογικού πίνακα προς τους Δήμους στην περιφέρεια των οποίων κείνται τα προς απαλλοτρίωση ακίνητα, αιτούμενος να αναφερθεί προς αυτόν κάθε σχετική παρατήρηση που αφορά (περιοριστικά και όχι ενδεικτικά) τα ονόματα των ιδιοκτητών, την τοποθεσία, το είδος και την έκταση των προς απαλλοτρίωση ιδιοκτησιών.

Στο σημείο αυτό, επισημαίνεται, ότι οι παρατηρήσεις, που αποστέλλονται από τους Δήμους, επί των ως άνω περιοριστικώς αναφερομένων θεμάτων, πρέπει να συνοδεύονται πάντα από όλα τα απαραίτητα στοιχεία, τα οποία τεκμηριώνουν την ανάγκη ενσωμάτωσης των συγκεκριμένων διορθώσεων στα υποβληθέντα κτηματολογικά στοιχεία, προκειμένου ο αρμόδιος Επιθεωρητής Μεταλλείων να προβεί στις απαραίτητες διορθώσεις. Όσον αφορά, όμως, τα στοιχεία που αποστέλλουν οι Δήμοι και τα οποία δεν σχετίζονται με τα ως άνω θέματα, ο ανωτέρω Επιθεωρητής δεν έχει αρμοδιότητα να τα χρησιμοποιήσει, για να προβεί σε σχετικές διορθώσεις των προαναφερόμενων κτηματολογικών στοιχείων.

Με βάση τις παρασχεθείσες πληροφορίες από τους αρμόδιους Δήμους (ή μετά την παρέλευση ενός μήνα από την αποστολή των ανωτέρω εγγράφων), ο αρμόδιος Επιθεωρητής, μετά από έλεγχο, είτε επιτοπίως, είτε από το γραφείο του, επιφέρει τις απαραίτητες διορθώσεις, συντάσσει έκθεση και την υποβάλλει μαζί με ολόκληρο το φάκελο στον Υφυπουργό Π.Ε.Κ.Α. εισηγούμενος την κήρυξη της απαλλοτρίωσης ή την απόρριψη της αίτησης.

Επομένως, η σχετική αρμοδιότητα του Επιθεωρητή Μεταλλείων περιορίζεται στον, βάσει των παρατηρήσεων και πληροφοριών των οικείων Δήμων, έλεγχο και διόρθωση των εξής στοιχείων: α/ των ονομάτων των φερόμενων ως ιδιοκτητών, β/ της τοποθεσίας, γ/ του είδους των προς απαλλοτρίωση ακινήτων και δ/ της έκτασης κάθε ενός εξ αυτών.

Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το άρθρο 133 του Μ.Κ., σε αυτό το στάδιο διαδικασίας, προβλέπεται μόνο η ενσωμάτωση διορθώσεων από τον Επιθεωρητή Μεταλλείων επί των υποβληθέντων σε αυτόν στοιχείων, με βάση τις σχετικές παρατηρήσεις των Δήμων. Η εξέταση ενστάσεων, δεν αποτελεί στάδιο αυτής της διαδικασίας, αλλά γίνεται μετά την κήρυξη της απαλλοτρίωσης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο άρθρο 16 του Ν. 2882/2001 «Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. (Υπ.Περιβ.Ενεργ. & Κλιμ.Αλ. Δ9/Δ/Φ 53/5435/870/19.03.2013)

 



Ζ. Μεταβολή κηρυχθείσας απαλλοτρίωσης υπέρ της «ΑΤΤΙΚΟ ΜΕΤΡΟ Α.Ε.» 

Στις περιπτώσεις όπου έχει ήδη κηρυχθεί αναγκαστική απαλλοτρίωση υπέρ ν.π.δ.δ. ή Ο.Τ.Α. σε διαφορετικά ακίνητα και ορισμένα από αυτά, για τα οποία δεν έχει συντελεσθεί η κηρυχθείσα απαλλοτρίωση, καθίστανται αναγκαία για την εκτέλεση των έργων που εμπίπτουν στους σκοπούς της Εταιρείας, είναι δυνατή ως προς τα ακίνητα αυτά, η μεταβολή του προσώπου του υπέρ ου η κηρυχθείσα απαλλοτρίωση, υπέρ της Εταιρείας και των σκοπών της. Η εν λόγω μεταβολή επέρχεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων και των Υπουργών που εποπτεύουν τα εμπλεκόμενα νομικά πρόσωπα, που δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και μεταγράφεται μετά τη συντέλεση στα οικεία βιβλία μεταγραφών. (παρ.9 άρθρο δέκατο Ν.1955/91, όπως προστέθηκε με το άρθρο 56 του Ν. 4155/13)

 

Η Εταιρεία στην παραπάνω περίπτωση υπεισέρχεται στα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, ως προς τα ακίνητα αυτά, δικαιούμενη να παρεμβαίνει κυρίως σε κάθε στάδιο δίκης που διεξάγεται για τη συγκεκριμένη αναγκαστική απαλλοτρίωση, χωρίς έγγραφη προδικασία, με δήλωση που καταχωρείται στα πρακτικά. (παρ.10 άρθρο δέκατο Ν.1955/91, όπως προστέθηκε με το άρθρο 56 του Ν. 4155/13)

 

Σε περίπτωση που κατ' εφαρμογή των ανωτέρω, η Εταιρεία καταστεί το υπέρ ου η απαλλοτρίωση πρόσωπο, η συντέλεση της απαλλοτρίωσης γίνεται με δαπάνη της Εταιρείας και η απαλλοτρίωση θεωρείται ότι συντελέσθηκε υπέρ αυτής. (παρ.11 άρθρο δέκατο Ν.1955/91, όπως προστέθηκε με το άρθρο 56 του Ν. 4155/13)


 


Η. Αποζημίωση απαλλοτρίωσης και δέσμευση πίστωσης

Με εξαίρεση τις ρυμοτομικές απαλλοτριώσεις, στις λοιπές περιπτώσεις απαλλοτρίωσης η απόφαση του δημάρχου για την ανάληψη της υποχρέωσης εκδίδεται πριν από τη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης, με βάση την εκτιμώμενη αξία του απαλλοτριούμενου ακινήτου. (παρ.2 άρθρο 206 Ν.4555/18)

 

Για περισσότερα δείτε την ενότητα:
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ» ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ- ΑΝΑΛ. ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ » ΑΝΑΛΗΨΗ ΥΠΟΧΡΕΩΣΗΣ (από 01.01.2017) (Π.Δ. 80/2016) » Ειδικές περιπτώσεις » XVIII. Αποζημίωση απαλλοτρίωσης 



Θ. Δικαστική δαπάνη για καταβολή αποζημίωσης

Η δικαστική δαπάνη, μαζί με τη νόμιμη, κατά την έννοια της παρ. 1 του άρθρου 92 του Κώδικα Δικηγόρων, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 5 του ν. 3919/2011 (Α'32), αμοιβή των πληρεξουσίων δικηγόρων, βαρύνει τον υπόχρεο προς αποζημίωση, επιδικάζεται από το Δικαστήριο με την ίδια απόφαση, εφόσον δεν ορίζεται διαφορετικά από το νόμο αυτόν και παρακατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.) υπέρ του οικείου Δικηγορικού Συλλόγου. (παρ.4 άρθρο 18 Ν.2882/01, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 1 του άρθρου 130 του Ν. 4070/12)

 

α) Για όλες τις ιδιοκτησίες για τις οποίες δεν συντελέστηκε η απαλλοτρίωση λόγω μη παρακατάθεσης της πλήρους αποζημίωσης και έχει αυτοδικαίως αρθεί, το Ελληνικό Δημόσιο, ως υπόχρεο προς αποζημίωση, υποχρεούται και στην καταβολή της δικηγορικής αμοιβής και της δικαστικής δαπάνης, όπως προσδιορίστηκαν με την απόφαση καθορισμού οριστικής τιμής, και εφ’ όσον οι απαιτήσεις αυτές δεν έχουν υποπέσει σε παραγραφή, ανεξάρτητα αν οι καθ’ ων η απαλλοτρίωση έχουν επιδιώξει ή μη τη διατήρησή της απαλλοτρίωσης ή αν έχουν ασκήσει αγωγή για την επιδίωξή της αποζημίωσης και β) επί των ανωτέρω ποσών δεν οφείλονται τόκοι υπερημερίας καθώς δεν προκύπτει επίδοση αγωγής προς το Ελληνικό Δημόσιο με αίτημα την καταβολή τους (ομόφωνα). (ΓνΝΣΚ 61/2022)


Μετά την παρέλευση δεκαετίας από τη συντέλεσης της απαλλοτρίωσης το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων υποχρεούται να επιστρέψει άμεσα στον καταθέτη τα τυχόν αδιάθετα υπόλοιπα του συσταθέντος γραμματίου παρακαταθήκης, με εξαίρεση εκείνα για τα οποία συντρέχουν οι λόγοι διακοπής της παραγραφής και είναι ενήμερο το Τ.Π.Δ. ή ο υπόχρεος προς καταβολή της αποζημίωσης. Προς τούτο ο καταθέτης γνωστοποιεί στο Τ.Π.Δ. είτε τον οικείο λογαριασμό του, είτε ζητεί τη σύσταση νέου γραμματίου παρακαταθήκης για την αποπληρωμή άλλων απαλλοτριώσεων αρμοδιότητας του υπό όρους και προϋποθέσεις που κανονίζονται με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών. Εφόσον η αξίωση του ιδιοκτήτη δεν έχει παραγραφεί, κατά το άρθρο 10, αυτός στρέφεται κατά του υπόχρεου προς πληρωμή. Από την κοινοποίηση σχετικής εκτελεστής απόφασης, ο δικαιούχος της απαλλοτρίωσης δικαιούται τόκων υπερημερίας, μέχρι την εξόφληση. (παρ.6 άρθρο 8 Ν.2882/01, όπως προστέθηκε από την παρ. 2 του άρθρου 126 του Ν. 4070/12)

Οι όροι και οι προϋποθέσεις της διαδικασίας επιστροφής από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων προς το Δημόσιο, των αδιαθέτων υπολοίπων συσταθέντων γραμματίων παρακατάθεσης από συντελεσθείσες απαλλοτριώσεις, για την πληρωμή νέων δαπανών απαλλοτρίωσης από δημόσιους φορείς, καθορίζονται με την απόφαση Υπ. Οικ. 2/42380/ΔΠΓΚ/16.07.2015 (ΦΕΚ 1627/03.08.2015 τεύχος Β')

 

Η πράξη προσκύρωσης και αναλογισμού αποζημίωσης ρυμοτομούμενων ιδιοκτησιών αποτελεί μορφή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις των απαλλοτριώσεων. Η γενική αρχή της μη ανακλητέας παρακατάθεσης της αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, παρακάμπτεται μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος, στην περίπτωση που ορίζεται στο ν. 4070/2012 και την κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 126 παρ. 2 αυτού εκδοθείσα κανονιστική Υ.Α., δηλαδή στην περίπτωση φορέα του Δημοσίου ή της Γενικής Κυβέρνησης, επιχορηγούμενου από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που εκτελεί απαλλοτριώσεις. Συνεπώς, ως εξαιρετικού δικαίου ρύθμιση και ειδική διάταξη παρεκκλίνουσα από την ως άνω γενική αρχή, δεν εφαρμόζεται σε άλλες περιπτώσεις που δεν προβλέπονται ειδικά στο νόμο, όπως στις περιπτώσεις αποζημίωσης μεταξύ ιδιωτών κατά τις διατάξεις του από 17.7.1923 Ν.Δ/τος (κατά πλειοψηφία). (ΓνΝΣΚ 81/2020)



Ι. Διαδικασία τροποποίησης εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων μετά από άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης

Δείτε την ενότητα:
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ » ΔΑΠΑΝΕΣ ΟΤΑ » 7111.2 Πράξη Εφαρμογής - Αποζημίωση λόγω απαλλοτρίωσης του ακινήτου του για λόγους ρυμοτομίας (ν. 1337/1983)


ΙΑ. Υποχρεώσεις Δήμων - Ψηφιακή καταγραφή

Από τη δημοσίευση του Ν. 4315/2014 (24-12-2014) και μέσα σε προθεσμία ενός (1) έτους, οι δήμοι αποστέλλουν σε ψηφιακό αρχείο προς τη Διεύθυνση Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Τράπεζας Γης του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και τις οικείες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις, θεματικό χάρτη και πίνακα με τους εγκεκριμένους κοινόχρηστους χώρους για τους οποίους:
α) εκκρεμεί η συντέλεση της απαλλοτρίωσης,
β) εκκρεμεί η υλοποίηση των προβλεπόμενων έργων υποδομής ή
γ) έχει προκύψει μετατροπή σε οικοδομήσιμους χώρους μετά από άρση ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης ή δέσμευσης. (άρθρο 4 παρ. 1 του Ν. 4315/2014)

Τα ανωτέρω ζητούμενα στοιχεία, θα υποβληθούν ηλεκτρονικά από τις Υπηρεσίες Δόμησης, στην ιστοσελίδα του Υπ. Περιβάλλοντος & Ενέργειας που δημιουργήθηκε για τον σκοπό αυτό στην παρακάτω ηλ. διεύθυνση:http://pld.ypeka.gr. (Υπ. Περιβάλλοντος & Ενέργειας 9195/25.02.2015)

Μετά την παρέλευση του ενός (1) έτους με πρωτοβουλία των ΟΤΑ ή της Διεύθυνσης Πολεοδομικού Σχεδιασμού και Τράπεζας Γης του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κινείται η διαδικασία τροποποίησης των εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων για την απόκτηση των βασικών κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων που στερήθηκαν λόγω άρσης ή αποδέσμευσης. (άρθρο 4 παρ. 2 του Ν. 4315/2014)


ΙΒ. Ανάκληση συντελεσμένης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης

 

Συντελεσμένη αναγκαστική απαλλοτρίωση που κηρύχθηκε υπέρ:

α) του Δημοσίου,

β) νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου,

γ) Ο.Τ.Α. Α΄ και Β΄ βαθμού,

δ) επιχειρήσεων που ανήκουν στο Δημόσιο και σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου και

ε) οργανισμών κοινής ωφέλειας

δύναται να ανακληθεί ολικώς ή μερικώς εφόσον η αρμόδια υπηρεσία κρίνει ότι δεν είναι αναγκαία για την εκπλήρωση του αρχικού ή άλλου σκοπού που χαρακτηρίζεται από το νόμο ως δημόσιας ωφέλειας και αποδέχεται την ανάκληση ο καθ’ ου η απαλλοτρίωση ιδιοκτήτης. (παρ.1 άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 55 του Ν.4663/20)

 

Προς τον σκοπό αυτόν, η υπηρεσία ή ο φορέας υπέρ του οποίου είχε κηρυχτεί η απαλλοτρίωση υποβάλλει, μετά από την ολοκλήρωση του έργου ή σε κάθε περίπτωση μετά από δέκα (10) έτη μετά τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης, την κατά περίπτωση αρμόδια για τη κήρυξη της απαλλοτρίωσης υπηρεσία, κατάσταση και τοπογραφικό διάγραμμα με απαλλοτριωθέντα ακίνητα τα οποία δεν χρησιμοποιήθηκαν, εν όλω ή εν μέρει και δεν προβλέπεται στο άμεσο διάστημα η χρήση τους, προκειμένου να κινηθεί η διαδικασία ανάκλησης της απαλλοτρίωσης αυτών. (παρ.1 άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 55 του Ν.4663/20)

 

Μετά από την έκδοση της βεβαίωσης περάτωσης εργασιών, η Διευθύνουσα Υπηρεσία συντάσσει και διαβιβάζει στην υπηρεσία που είχε την αρμοδιότητα κήρυξης της απαλλοτρίωσης των ακινήτων που χρησιμοποιήθηκαν για το έργο, κατάσταση και τοπογραφικό διάγραμμα των απαλλοτριωθέντων ακινήτων που δεν χρησιμοποιήθηκαν για το έργο, προκειμένου να κινηθεί η διαδικασία της επιστροφής τους στους προηγούμενους ιδιοκτήτες τους ή της ελεύθερης διάθεσής τους, σύμφωνα με το άρθρο 12 του ν. 2882/2001, περί ανάκλησης συντελεσμένης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης. (παρ.5 άρθρο 168 Ν.4412/16, όπως προστέθηκε με την παρ.2 του άρθρου 55 του Ν.4663/20 και αντικαταστάθηκε από το άρθρο 82 του Ν.4782/21)



Το απαλλοτριωμένο ακίνητο δύναται να διατεθεί ελεύθερα, εάν ο καθ’ ου η απαλλοτρίωση ιδιοκτήτης δηλώσει ότι δεν επιθυμεί την ανάκληση ή δεν απαντήσει μέσα σε τρεις (3) μήνες από τη λήψη σχετικής πρόσκλησης. Κατ’ εξαίρεση η αρμόδια υπηρεσία δεν είναι υποχρεωμένη να απευθύνει πρόκληση στον προηγούμενο ιδιοκτήτη ή στους καθολικούς διαδόχους του, αν έχουν παρέλθει είκοσι (20) έτη από τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης, χωρίς να έχει υποβληθεί αίτημα ανάκλησης. (παρ.1α άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 55 του Ν.4663/20)


Για την ελεύθερη διάθεση των ως άνω ακινήτων, η αρμόδια για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης υπηρεσία αποστέλλει τα διαβιβασθέντα κατά την παράγραφο 1 στοιχεία (κατάσταση και τοπογραφικό διάγραμμα) στην αρμόδια για τη διαχείριση των ακινήτων του φορέα υπηρεσία και προκειμένου για το Δημόσιο, στην αρμόδια για τη καταγραφή και διαχείριση των ακινήτων υπηρεσία του Υπουργείου Οικονομικών. (παρ.1α άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 55 του Ν.4663/20)


Εάν το απαλλοτριωμένο ακίνητο χρησιμοποιήθηκε πραγματικά για το σκοπό που απαλλοτριώθηκε και μεταγενεστέρως μόνον έπαψε για οποιονδήποτε λόγο να χρησιμοποιείται, τότε θεωρείται ότι εκπληρώθηκε ο σκοπός της απαλλοτρίωσης και δεν είναι δυνατή η ανάκληση αυτής. Στην περίπτωση αυτή το ακίνητο δύναται να διατεθεί ελεύθερα.(παρ.1α άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 55 του Ν.4663/20)

 

Η κατά τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν.2882/01 ολική ή μερική ανάκληση της απαλλοτρίωσης, γίνεται με απόφαση της Αρχής η οποία την έχει κηρύξει και με την διαδικασία που ορίζεται στο άρθρο 1, ύστερα από καταβολή, στο δημόσιο ή άλλο πρόσωπο που βαρύνεται με την δαπάνη της απαλλοτρίωσης, αποζημίωσης ίσης με την αξία του ακινήτου κατά τον χρόνο προσδιορισμού αυτής, κατά τα ειδικότερα αναφερόμενα στην παρ. 4.

Ο καθορισμός της καταβλητέας αποζημίωσης γίνεται:

α) με απόφαση του Υπουργού Οικονομικών, εάν η δαπάνη της απαλλοτρίωσης βαρύνει τις πιστώσεις του Τακτικού Προϋπολογισμού και

β) σε κάθε άλλη περίπτωση με απόφαση του υπέρ ου η απαλλοτρίωση, ως εκ του σκοπού αρμόδιου φορέα.

Για τον καθορισμό του ποσού της αποζημίωσης του ακινήτου, γνωμοδοτεί η Επιτροπή της παρ. 1 του άρθρου 15, ή Ανεξάρτητος Πιστοποιημένος Εκτιμητής κατά την κρίση του αρμόδιου φορέα, εντός δύο (2) μηνών από τη διαβίβαση του σχετικού φακέλου. Ως κριτήρια για την εκτίμηση της αξίας του ακινήτου λαμβάνονται υπόψη, ιδίως, η αξία που έχουν κατά τον κρίσιμο χρόνο καθορισμού της, παρακείμενα και ομοειδή ακίνητα, καθώς και οι δυνατότητες προσόδου του ακινήτου. Η εκτιμώμενη αξία του ακινήτου δεν μπορεί να είναι μικρότερη της αντικειμενικής του αξίας.
Σε περίπτωση διαφωνίας ως προς το ύψος της επιστρεπτέας αποζημίωσης, ο οριστικός καθορισμός της γίνεται κατόπιν αιτήσεως κάθε ενδιαφερομένου στα αρμόδια δικαστήρια κατά τα άρθρα 18 έως 25 του παρόντος, η οποία ασκείται εντός εξήντα (60) ημερών, από της κοινοποιήσεως της απόφασης καθορισμού της. Στην περίπτωση αυτή, ο αρμόδιος δικαστής προσδιορίζει δικάσιμο προς συζήτηση της αίτησης σε χρόνο όχι βραχύτερο από τριάντα (30) ημέρες και όχι μακρότερο από εξήντα (60) ημέρες από την κατάθεση της και συγχρόνως διατάσσει να επιδοθεί η αίτηση με την πράξη προσδιορισμού δικασίμου, με επιμέλεια του αιτούντος και τουλάχιστον είκοσι (20) ημέρες πριν από την δικάσιμο, σε κάθε ενδιαφερόμενο. Κατά τα λοιπά ισχύουν, αναλογικώς εφαρμοζόμενα, οι διατάξεις της παρ. 6 του άρθρου 19. (παρ.3 άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως τροποποιήθηκε από την παρ. 1 του άρθρου 127 του Ν. 4070/12 και από την παρ.1 του άρθρου 19 του Ν.4949/22)

 

 

Εάν ο καθ' ου η απαλλοτρίωση δεν έχει εισπράξει την αποζημίωση που έχει παρακατατεθεί ως επιστρεπτέο από το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, ποσό καθορίζεται μόνο το ποσό της αποζημίωσης που έχει παρακατατεθεί, χωρίς αναπροσαρμογή.

Επίσης, εάν ο καθ' ου η απαλλοτρίωση δεν έχει εισπράξει την αποζημίωση για την οποία έχει εκδοθεί χρηματικό ένταλμα πληρωμής κατά το δεύτερο εδάφιο της παραγράφου 1 του άρθρου 7, ως επιστρεπτέο ποσό καθορίζεται μόνο το ποσό της αποζημίωσης του οποίου έχει ενταλθεί η πληρωμή, χωρίς αναπροσαρμογή. (παρ.3 άρθρο 12 Ν.2882/01 όπως τροποποιήθηκε από την παρ.1 του άρθρου 19 του Ν.4949/22)



Η Επιτροπή του άρθρου 15 του ν.2882/2001 είναι αρμόδια για τον καθορισμό του ποσού της επιστρεπτέας αποζημίωσης ύστερα από αίτηση του αρμόδιου από το σκοπό της απαλλοτρίωσης φορέα. (παρ.3 άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως συμπληρώθηκε με την παρ.10 του άρθρου 3 του Ν.4038/12)

 

Μετά την κοινοποίηση της απόφασης καθορισμού επιστρεπτέας αποζημίωσης ο καθ’ ου προβαίνει στην εφάπαξ παρακατάθεση ποσού ίσου με το τριάντα τοις εκατό (30%) της αξίας του ακινήτου που έχει καθορισθεί αρμοδίως, κατά την προηγούμενη παράγραφο στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων με δικαιούχο τον φορέα υπέρ του οποίου έχει συντελεσθεί η απαλλοτρίωση. Το ως άνω ποσοστό παρακατατίθεται εντός τριών (3) μηνών από την κοινοποίηση της απόφασης καθορισμού της αξίας του ακινήτου από την αρμόδια για την ανάκληση της απαλλοτρίωσης αρχή. Το υπόλοιπο ποσοστό της επιστρεπτέας αποζημίωσης παρακατατίθεται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων σε τέσσερις τριμηνιαίες δόσεις. Τα ως άνω ποσά αποδίδονται εκ μέρους του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων στον υπέρ ου η απαλλοτρίωση δικαιούχο μετά την εμπρόθεσμη κατάθεση του συνόλου της επιστρεπτέας αποζημίωσης, οπότε εκδίδεται απόφαση ανάκλησης από την αρμόδια για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης αρχή. Αν οι δόσεις δεν παρακατατεθούν εντός του προβλεπόμενου χρόνου, η ανάκληση θεωρείται αυτοδικαίως ματαιωθείσα και τα ποσά που κατέβαλε ο αιτών την ανάκληση θεωρούνται επιστρεπτέα, ως αχρεωστήτως καταβληθέντα. Νέα αίτηση για ανάκληση της συντελεσμένης απαλλοτρίωσης δεν δύναται να κατατεθεί πριν την παρέλευση πενταετίας από την κοινοποίηση της απόφασης καθορισμού της επιστρεπτέας αποζημίωσης. (παρ.4 άρθρο 12 Ν.2882/01, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ. 2 του άρθρου 127 του Ν. 4070/12 και από την παρ.2 του άρθρου 19 του Ν.4949/22)


Η απόφαση ανάκλησης της απαλλοτρίωσης μεταγράφεται, με επιμέλεια κάθε ενδιαφερομένου, στα βιβλία μεταγραφών. Χωρίς μεταγραφή της απόφασης αυτής δεν ανακτάται η κυριότητα ή άλλο εμπράγματο δικαίωμα από τον καθ' ου η απαλλοτρίωση ιδιοκτήτη, ούτε αποσβέννυται το εμπράγματο δικαίωμα που τυχόν έχει συσταθεί με την απαλλοτρίωση επί του ακινήτου.

Για τη μεταγραφή της απόφασης ανάκλησης της απαλλοτρίωσης δεν απαιτείται καταβολή οποιωνδήποτε τελών, φόρων ή δικαιωμάτων υπέρ Δημοσίου ή τρίτων. (παρ.5 άρθρο 12 Ν.2882/01)

 

Εάν, μέχρι να ανακληθεί η συντελεσμένη απαλλοτρίωση, έγιναν στο απαλλοτριωμένο ακίνητο μεταβολές από τις οποίες γεννώνται απαιτήσεις του υπέρ ου ή του καθ' ου η απαλλοτρίωση, οι σχετικές διαφορές υπάγονται στην αρμοδιότητα του εφετείου στην περιφέρεια του οποίου βρίσκεται η απαλλοτριούμενη έκταση ή το μεγαλύτερο μέρος αυτής και δικάζονται κατά την ειδική διαδικασία του άρθρου 19 του Ν.2882/01. Η απόφαση του εφετείου υπόκειται σε αναίρεση κατά τα οριζόμενα από το άρθρο 22 του Ν.2882/01. (παρ.6 άρθρο 12 Ν.2882/01)

 

Οι διατάξεις της παραγράφου 6 του άρθρου 11 του Ν.2882/01 εφαρμόζονται αναλόγως και στην περίπτωση ανάκλησης της απαλλοτρίωσης κατά τις διατάξεις του άρθρου 12 του Ν.2882/01. (παρ.7 άρθρο 12 Ν.2882/01)

 

Από τις διατάξεις της παρ. 1 του άρθρου 12 του Κ.Α.Α.Α. συνάγεται ότι η ανάκληση συντελεσμένης απαλλοτριώσεως, κηρυχθείσης υπέρ του Δημοσίου ή νομικών προσώπων δημοσίου δικαίου ή Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού ή υπέρ επιχειρήσεων που ανήκουν στο Δημόσιο ή σε Ν.Π.Δ.Δ. ή οργανισμών κοινής ωφέλειας, αφίεται από τον νόμο στη διακριτική εξουσία της Διοικήσεως, η οποία δεν υποχρεούται να κινήσει, επί υποβολής περί τούτου αιτήσεως του πρώην ιδιοκτήτη του απαλλοτριωθέντος ακινήτου, τη διαδικασία ανακλήσεως της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως, ασχέτως, καταρχήν, του χρονικού διαστήματος, το οποίο παρήλθε από τη συντέλεση της απαλλοτριώσεως, δεδομένου ότι ο νόμος δεν τάσσει σχετικώς χρονικό περιορισμό. Οι ανωτέρω, όμως, διατάξεις δεν αποκλείουν την υποχρέωση της Διοικήσεως να άρει τη συντελεσμένη απαλλοτρίωση όταν εκδηλώθηκε σαφώς και ανενδοιάστως βούληση να μη χρησιμοποιηθεί το απαλλοτριωθέν για τον σκοπό, για τον οποίο απαλλοτριώθηκε ή για άλλο σκοπό δημοσίας ωφελείας, καθώς και όταν, ενόψει του επιδιωχθέντος με την απαλλοτρίωση σκοπού, παρήλθε μακρό, πέραν του ευλόγου, χρονικό διάστημα και η Διοίκηση ή εν γένει εκείνος, υπέρ του οποίου κηρύχθηκε η απαλλοτρίωση, αδράνησε αδικαιολόγητα για την πραγματοποίηση του αρχικού σκοπού της απαλλοτριώσεως ή άλλου σκοπού δημοσίας ωφελείας. Το άρθρο 12 του Κ.Α.Α.Α., συμπορεύεται με το άρθρο 17 του Συντάγματος, περί προστασίας της ιδιοκτησίας. Η μη θέσπιση συγκεκριμένης προθεσμίας πραγματοποιήσεως του σκοπού των ως άνω απαλλοτριώσεων, καθώς και η δυνατότητα μεταβολής του αρχικού τους σκοπού, συνεπάγονται και τη δυνατότητα μεταβολής του φορέα της απαλλοτριώσεως εντός του κύκλου των ως άνω προσώπων. Μόνη η ένταξη στη χρηματοδότηση του ΕΣΠΑ δεν συνιστά εκπλήρωση του σκοπού της απαλλοτριώσεως, δοθέντος και του ιδιαιτέρως μεγάλου χρονικού διαστήματος που παρήλθε από τη συντέλεση της απαλλοτριώσεως μέχρι τη σιωπηρά απόρριψη της αιτήσεως των αιτούντων εκ μέρους της Διοικήσεως.  Η διάταξη της παρ. 5 του άρθρου 2 του ν.3986/2011, δεν αποκλείει την εφαρμογή άλλων, μη καταργηθεισών, διατάξεων της κείμενης νομοθεσίας. (ΣτΕ 1146/2019)

 

Έχουν έννομο συμφέρον προς υποβολή αίτησης ανάκλησης συντελεσμένης απαλλοτρίωσης τμημάτων ακινήτων που περιήλθαν στο Δημόσιο δυνάμει της απαλλοτρίωσης και δεν χρησιμοποιήθηκαν, ούτε προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν, για το σκοπό της απαλλοτρίωσης ή άλλο σκοπό δημόσιας ωφέλειας, οι ειδικοί διάδοχοι των καθολικών διαδόχων των αρχικών ιδιοκτητών, καθότι αυτοί ενεργούν δυνάμει πληρεξουσίου (συμβολαιογραφικού) των καθολικών διαδόχων. (ΓνΝΣΚ 88/2021)


ΙΓ. Διαδικασία κλήτευσης των εικαζόμενων ιδιοκτητών στις διαδικασίες δικαστικού καθορισμού της αποζημίωσης, λόγω απαλλοτρίωσης ακινήτων

Όταν εκείνοι που φέρονται ως ιδιοκτήτες στον κτηματολογικό πίνακα υπερβαίνουν τους πενήντα (50), η κλήτευσή τους γίνεται σύμφωνα με την παρούσα. Η αίτηση, μαζί με την πράξη προσδιορισμού της δικασίμου, τοιχοκολλάται δεκαπέντε (15) τουλάχιστον ημέρες πριν από τη δικάσιμο στο κατάστημα του δικαστηρίου στο οποίο απευθύνεται, στα καταστήματα των δικηγορικών συλλόγων της περιφερειακής ενότητας ή των περιφερειακών ενοτήτων και στα καταστήματα των δήμων ή των κοινοτήτων στην περιφέρεια των οποίων βρίσκονται τα απαλλοτριούμενα. Η τοιχοκόλληση πιστοποιείται με έκθεση που συντάσσεται από τον γραμματέα του δικαστηρίου, τον γραμματέα του οικείου δικηγορικού συλλόγου και τον γραμματέα του οικείου δήμου ή της κοινότητας, αντίστοιχα. Η ειδοποίηση, στην οποία μνημονεύονται το δικαστήριο στο οποίο απευθύνεται η αίτηση, η τοιχοκόλληση αυτής, η δικάσιμος, περίληψη του αιτήματος και περίληψη της απαλλοτριωτικής πράξης, αναρτώνται στις επίσημες ιστοσελίδες του Υπουργείου Οικονομικών (Διεύθυνση Απαλλοτριώσεων) και του αρμόδιου για την απαλλοτρίωση φορέα. Η ανάρτηση πιστοποιείται με έκθεση που συντάσσεται από τον προϊστάμενο της αρμόδιας γι΄ αυτήν υπηρεσίας. Εάν η συζήτηση αναβληθεί για σοβαρό λόγο, σύμφωνα με την παρ. 6, δεν απαιτείται η επανάληψη της διαδικασίας, εκτός αν ο λόγος της αναβολής οφείλεται στην πλημμελή, ατελή ή εκπρόθεσμη πραγματοποίηση των παραπάνω δημοσιεύσεων. (παρ. 4  άρθρο 19 Ν. 2882/2001, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 88 του Ν.4714/20)


ΙΔ. Απαλλοτρίωση δημοσίου ακινήτου για το οποίο έχει υποβληθεί αίτηση εξαγοράς

Σε περίπτωση κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης υπέρ φορέα της Γενικής Κυβέρνησης, κατά την έννοια της περ. β’ της παρ. 1 του άρθρου 14 του ν. 4270/2014 (Α’ 143), του δημοσίου ακινήτου ή τμήματος αυτού, πριν από την ολοσχερή εξόφληση του τιμήματος εξαγοράς, το πρόσωπο που έχει υποβάλει αίτηση εξαγοράς, δικαιούται να ζητήσει την ανάκληση της αίτησης και την άτοκη επιστροφή του τιμήματος εξαγοράς, που έχει ήδη καταβληθεί Στην περίπτωση αυτή, η ανάκληση του πρώτου εδαφίου είναι υποχρεωτική για τη διοίκηση, εκδιδόμενης απόφασης από το αρμόδιο όργανο του Υπουργείου Οικονομικών, κατόπιν γνώμης της οικείας κτηματικής υπηρεσίας. (άρθρο 13 ν.5024/23)

 

Δικαιολογητικά Χρηματικού Εντάλματος

1. α) Αντίγραφο εφημερίδας που δημοσιεύτηκε η Ανακοίνωση της υπηρεσίας του Δήμου που ζητεί την απαλλοτρίωση, στην οποία αναφέρεται ο σκοπός αυτής και προσδιορίζεται η απαλλοτριωτέα έκταση ως προς τα όρια της επί οριζοντιογραφικού διαγράμματος σε ανάλογη κλίμακα με την πυκνότητα των ιδιοκτησιών, ευθύς ως οριστικοποιηθεί το εύρος της ζώνης κατάληψης του έργου και Αποδεικτικό τοιχοκόλλησης της ανακοίνωσης. (παρ 5 αρθ. 3 Ν. 2882/01, όπως τροποποιήθηκε με την παρ.3 του άρθρου 124 του Ν.4070/12) (παρ 4 άρθ. 212 Ν. 3463/06)

β)
Απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής με την οποία εισηγείται στο Δημοτικό Συμβούλιο την κήρυξη της απαλλοτρίωσης (άρθρο 73 παρ.1Βιι του Ν.3852/2010)

γ)
Απόφαση Δημοτικού συμβουλίου για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης ακινήτου (άρθρο 212 παρ.1 Ν.3463/06, Απ.Υπ.Οικον. 2/51773/01 (ΦΕΚ 1233/Β) (1)

 

2. Αντίγραφο της εφημερίδας στην οποία δημοσιεύτηκε η παραπάνω απόφαση και αποδεικτικό κοινοποίησης στον καθ' ου η απαλλοτρίωση ή σύσταση δουλείας, εφόσον είναι γνωστός (άρθρο 212 παρ.7 του Ν.3463/06, Απ.Υπ.Οικον. 2/51773/01 (ΦΕΚ 1233/Β)

 

3.  Κτηματολογικό διάγραμμα και κτηματολογικός πίνακας. (άρθρο 212 παρ.5 του Ν.3463/06, Απ.Υπ.Οικον. 2/51773/01 (ΦΕΚ 1233/Β)

Η σύνταξή τους πρέπει να γίνεται πριν από τη συνεδρίαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, στην οποία αποφασίζεται η κήρυξη της συγκεκριμένης απαλλοτριώσεως. (ΣτΕ 2266/2016
)

 

4.  Απόφαση Δημάρχου για την ανάληψη υποχρέωσης. (περίπτ. ε' παρ.1 άρθρο 58 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε από την παρ.1 του άρθρου 203 του Ν.4555/18(προσοχή πρέπει να προηγείται της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου για την κήρυξη της απαλλοτρίωσης (παρ.2 άρθρο 206 Ν.4555/18βλ. και Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 48/2012, (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 262/2013- Ανακλήθηκε από την Πράξη Ελ. Συν. 3/2014 Τμ. 7, λόγω συγγνωστής πλάνης) )

 

5.  Έκθεση της επιτροπής του άρθρου 15 Ν.2882/01, για την εκτίμηση της αξίας του απαλλοτριωθέντος ακινήτου. (άρθρο 15 Ν.2882/01, Απ.Υπ.Οικον. 2/51773/01 (ΦΕΚ 1233/Β) Σε περιπτώσεις κηρύξεων απαλλοτριώσεων μεγάλου οικονομικού ενδιαφέροντος, η έκθεση μπορεί να συνταχθεί και από ανεξάρτητο και πιστοποιημένο Εκτιμητή (άρθρο 15 παρ.6 Ν.2882/01, όπως τροποποιήθηκε από την παρ.2 του άρθρου 21 του Ν.4949/22)

 

6. Δικαστική απόφαση για τον προσωρινό ή οριστικό προσδιορισμό της αποζημίωσης ή πρακτικό δικαστικού ή εξώδικου συμβιβασμού (άρθρα 19,20,21,22,23 Ν.2882/01, Απ.Υπ.Οικον. 2/51773/01 (ΦΕΚ 1233/Β)

 

7. Βεβαίωση της Δ.Ο.Υ ότι δεν έχει κοινοποιηθεί επίσχεση ή εκχώρηση της αποζημίωσης (Εγκ.Υπ.Εσωτ. 59774/86) - Στην  Απόφαση Υπ. Οικ. Δ6Γ 1091609 ΕΞ 2013/05.06.2013 (ΦΕΚ 1368/05.06.2013 τεύχος Β') καθορίζονται οι βεβαιώσεις που χορηγούν οι ΔΟΥ από 05.06.2013. Στις βεβαιώσεις αυτές δεν περιλαμβάνεται η παραπάνω βεβαίωση.
Επιπλέον, στην Απόφαση Υπ. Οικ. Δ. ΟΡΓ. Δ 1186555 ΕΞ 2016/21.12.2016 (ΦΕΚ 4447/30.12.2016 τεύχος Β') καθορίζονται οι βεβαιώσεις που χορηγούν οι ΔΟΥ από 30.06.2016 και εξακολουθεί να μην περιλαμβάνεται η ανωτέρω βεβαίωση.

Ομοίως και στην απόφαση ΑΑΔΕ Α.1161/03.07.2020 (ΦΕΚ 3020/21.07.2020 τεύχος B’) με τη οποία καθορίζονται οι βεβαιώσεις που χορηγούν οι ΔΟΥ από 21.07.2020.

 

8. Δήλωση της οικείας Δ.Ο.Υ για το φόρο μεταβίβασης και καταβολής του σ' αυτήν με έκδοση τριπλοτύπου είσπραξης ή αν πρόκειται για κληρονομιά βεβαίωση ότι υποβλήθηκε δήλωση φόρου κληρονομιάς (άρθρο 47 παρ.2 Ν.814/78, άρθρα 105 και 107 Ν.2961/01 και Εγκ.Υπ.Εσωτ. 59774/86) (2)

 

9. Τελεσίδικη δικαστική απόφαση για την αναγνώριση του δικαιούχου της αποζημίωσης ή πράξη διοικητικής αναγνώρισης του δικαιούχου (άρθρα 26 και 27 Ν.2882/01)

 

10. Κατάσταση πληρωμής, με το ονοματεπώνυμο των δικαιούχων, τους αριθμούς των ακινήτων, το εμβαδόν κάθε ιδιοκτησίας, την τιμή μονάδας αποζημίωσης και το σύνολο της αποζημίωσης κατά ιδιοκτησία (Απ.Υπ.Οικον. 2/51773/01 (ΦΕΚ 1233/Β)

  [embed_object_post post_id="35" post_title="undefined"]embed_object_post[/embed_object_post] 
   
Κρατήσεις

 

Τι να προσέξω

(1) Σε περίπτωση που η αποζημίωση καταβάλλεται λόγω εφαρμογής του σχεδίου πόλης, αντί της απόφασης του δημοτικού συμβουλίου επισυνάπτεται ως δικαιολογητικό, η έγκριση της Πράξης Τακτοποίησης και Αναλογισμού Αποζημίωσης ( άρθρο 6 Ν.5269/31)

(2) Οι ΟΤΑ απαλλάσσονται του φόρου μεταβίβασης ακινήτου (άρθρο 276 Ν.3463/06)
Όταν η αναγκαστική απαλλοτρίωση για δημόσια ωφέλεια έχει κηρυχθεί υπέρ του δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ., χορηγείται απαλλαγή από το φόρο όχι όμως και απαλλαγή του τρίτου προσώπου, που είναι υπόχρεο για την καταβολή της αποζημίωσης, από την υποχρέωση υποβολής της οικείας δήλωσης. Σε αντίθετη περίπτωση, όταν η αναγκαστική απαλλοτρίωση για δημόσια ωφέλεια δεν έχει κηρυχθεί υπέρ του δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ., ο φόρος καταβάλλεται μειωμένος στο μισό. (ΠΟΛ 1120/28.07.2017)

Καθεστώς Φ.Π.Α. Δεν υπόκειται σε καθεστώς Φ.Π.Α
Σχετική νομοθεσία  
Σχετική νομολογία


ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ

Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 84/2016
Για τον καθορισμό ακινήτων ως κοινοχρήστων χώρων, ο οποίος ισοδυναμεί με κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης αυτών, απαιτείται η τήρηση της προβλεπομένης  από  την  πολεοδομική  νομοθεσία  διαδικασίας  της  έγκρισης ή της τροποποίησης ρυμοτομικού σχεδίου. Στο πλαίσιο αυτό, ο οικείος Ο.Τ.Α. έχει μόνο γνωμοδοτική αρμοδιότητα και δεν δύναται, παρακάμπτοντας την προβλεπόμενη από την πολεοδομική νομοθεσία διαδικασία, να επιδιώξει τον καθορισμό κοινοχρήστων χώρων με την έκδοση από τα δικά του όργανα απόφασης κατά τη διαδικασία κήρυξης αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, που προβλέπεται από τον Δημοτικό και Κοινοτικό Κώδικα. Η προβλεπόμενη από τις διατάξεις των άρθρων 211 και 212 του ως άνω Κώδικα αρμοδιότητα του πρωτοβαθμίου Ο.Τ.Α. για κήρυξη αναγκαστικής απαλλοτρίωσης με σκοπό τη δημιουργία ή επέκταση κοινόχρηστων χώρων αφορά στο τελικό στάδιο υλοποίησης του ρυμοτομικού σχεδίου, δηλαδή της εφαρμογής του, έχει δε ως αντικείμενο μόνο τη διαδικασία μετάθεσης της κυριότητας του ρυμοτομούμενου ακινήτου (όλου ή τμήματος αυτού) από τον ιδιοκτήτη του στον οικείο Ο.Τ.Α. και όχι τη διαπίστωση εκ μέρους του τελευταίου της συνδρομής λόγου δημόσιας ωφέλειας δικαιολογούντος την απαλλοτρίωση. Η διαδικασία αυτή παρέχεται ως δυνατότητα, ιδίως, στις περιπτώσεις εκείνες, κατά τις οποίες δεν είναι δυνατόν να εξασφαλιστεί η συναίνεση του κυρίου του προς απόκτηση ακινήτου. Εξάλλου, δεν αποκλείεται η  μετάσταση  της  κυριότητας  επί των ρυμοτομούμενων τμημάτων ακινήτων να πραγματοποιηθεί με σύμβαση ιδιωτικού δικαίου, ήτοι με απευθείας αγορά αυτών, σύμφωνα με τα άρθρα 191 και 186 του Δημοτικού Κώδικα, ακόμη και μετά την κήρυξη της αναγκαστικής απαλλοτρίωσης κατά τα ως άνω, εφόσον δεν έχει καθορισθεί δικαστικώς η αποζημίωση. Αναγκαία προϋπόθεση συνιστά η προηγούμενη λήψη ειδικά αιτιολογημένης απόφασης από το οικείο δημοτικό συμβούλιο για την έγκριση της προσφυγής στη διαδικασία της απευθείας αγοράς με την ταυτόχρονη διατύπωση  κρίσης  περί  της  καταλληλότητας  του  συγκεκριμένου  ακινήτου για την εκπλήρωση του δημοτικού σκοπού.

Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 175/2015
Η καταβολή της δικαστικής δαπάνης της πληρεξουσίας δικηγόρου των καθ' ων η απαλλοτρίωση υπέρ του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης είναι καθόλα νόμιμη προκειμένου να συντελεσθεί η απαλλοτρίωση, διότι, προς τούτο, απαιτείται η καταβολή να είναι πλήρης, δηλαδή να περιλαμβάνει τόσο την αξία του ακινήτου όσο και τα δικαστικά έξοδα και την αμοιβή του δικηγόρου.  Επειδή δε η απόφαση περί οριστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης, την οποία αιτήθηκαν τα μέρη, δεν έχει εκδοθεί εντός της προθεσμίας του ενός και ημίσεος έτους που απαιτείται για τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης, η διάταξη του άρθρου 18 παρ.4 εδ. δ΄ και ε΄ δεν μπορεί να τύχει εφαρμογής, καθόσον αυτή καταλαμβάνει μόνον τις περιπτώσεις που η απόφαση περί οριστικού προσδιορισμού εκδίδεται εντός του χρόνου που απαιτείται για τη συντέλεση της απαλλοτρίωσης. Νόμιμη δαπάνη.

Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 262/2013 (Ανακλήθηκε από την Πράξη Ελ. Συν. 3/2014 Τμ. 7)
Στις περιπτώσεις αποζημίωσης απαλλοτρίωσης η εντελλόμενη δαπάνη είναι μη κανονική και δεν υφίσταται νόμιμα γεννημένη υποχρέωση του Δήμου, όταν της έκδοσης της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου (νομική δέσμευση), με την οποία κηρύχθηκε η αναγκαστική απαλλοτρίωση του ακινήτου, στην οποία αφορά η εντελλόμενη αποζημίωση, δεν είχε προηγηθεί, κατόπιν σχετικής πρότασης του Δημάρχου περί ανάληψης υποχρέωσης, η δέσμευση, από την Οικονομική Επιτροπή του Δήμου, της αναγκαίας πίστωσης, από τις εγγεγραμμένες στον προϋπολογισμό του Δήμου, οικονομικού έτους 2010, πιστώσεις του Κ.Α. 30/7111.03 "Απαλλοτριώσεις - Αποζημιώσεις" (δημοσιονομική δέσμευση).) Εν συνεχεία, αφού η ως άνω δημοσιονομική δέσμευση δεν εκτελέστηκε εντός του οικονομικού έτους 2010, θα έπρεπε σε κάθε επόμενο οικονομικό έτος (2011, 2012) αυτή να ανατραπεί με σχετική ανακλητική απόφαση της Οικονομικής Επιτροπής και με την έναρξη κάθε οικονομικού έτους να εκδοθεί νέα απόφαση δέσμευσης ισόποσης, εγγεγραμμένης στον οικείο προϋπολογισμό, πίστωσης.

Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 48/2012 - Μη ανακλητέα από την Πράξη Ελ. Συν. 20/2013 Τμ. 7
Μη νομίμως υπεγράφησαν από το Δήμο τα αρχικά με αριθμ. 29.643 και 29.644/7.3.2012 συμβόλαια αγοραπωλησίας, καθώς του σταδίου αυτού της διοικητικής ανάληψης της υποχρέωσης δεν είχε προηγηθεί εκείνο της δημοσιονομικής ανάληψης αυτής, που διενεργήθηκε μεταγενέστερα με αποφάσεις της Δ.Ε., οι οποίες, όπως εκτέθηκε ανωτέρω στερούνται αναδρομικότητας. Η συγκεκριμένη όμως πλημμέλεια καλύφθηκε με την εκ νέου υπογραφή των με αριθμ.  29.682 και 29683/10.4.2012 συμβολαίων και τη μετέπειτα μεταγραφή αυτών, βάσει των οποίων πλέον και μόνο επέρχονται τα αποτελέσματα μεταβίβασης της κυριότητας των ως άνω ακινήτων οικοπέδων. Η μεταφορά πιστώσεως που διενεργήθηκε με απόφαση του Δ.Σ., από τους Κ.Α.Ε. 35.7111.0002 και 35.7111.0003, που αφορούσαν στην απαλλοτρίωση των συγκεκριμένων ακινήτων σε εκείνους με Κ.Α. 35.7112.0001 και 35.7112.0002, που αφορούσαν στην αγορά αυτών, διενεργήθηκε, σύμφωνα με την προβλεπόμενη από την παρ. 2 του άρθρου 8 του β.δ/τος 17.5/15.6/1959 εξαίρεση, σε βάρος πιστώσεων ο σκοπός των οποίων είχε καταστεί πλέον άνευ αντικειμένου, εφόσον για τη μετάσταση της κυριότητας επί των ρυμοτομούμενων ακινήτων είχε επιλεγεί η με τη συναίνεση των ιδιοκτητών αυτών αγορά τους και όχι η συνέχιση της επανεπιβολής της απαλλοτρίωσής τους. Επιπλέον, ως προς την προέλευση των πιστώσεων των αρχικών Κ.Α.Ε. από το ειδικό ανταποδοτικό τέλος του άρθρου 25 ν. 1828/1989 που προοριζόταν για την κάλυψη των αποζημιώσεων απαλλοτριώσεων κοινοχρήστων χώρων, θα πρέπει να επισημανθεί ότι σύμφωνα με την απόφαση του Δ.Σ., με την οποία και επιβλήθηκε το ειδικό τέλος, ορίζεται ότι αυτό αποσκοπεί στην κάλυψη αποζημιώσεων από αναγκαστικές απαλλοτριώσεις και αγορές ακινήτων προς διατήρηση και επαύξηση κοινοχρήστων χώρων στα πλαίσια της βελτίωσης της ποιότητας ζωής, ενώ εξάλλου η συγκεκριμένη αγορά αποφασίστηκε ως μέσο υλοποίησης της αρχικώς επιβληθείσας ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης και τη δημιουργίας κοινόχρηστου χώρου παιδικής χαράς, η οποία και σαφώς περιλαμβάνεται στους επιδιωκόμενους με την επιβολή του τέλους σκοπούς. Περαιτέρω, στις αποφάσεις του Δ.Σ. διαλαμβάνεται πλήρης, σαφής και ειδική αιτιολογία ως προς την επιλογή της απευθείας αγοράς των συγκεκριμένων μοναδικών, κατά την εκτίμηση του Δ.Σ. ακινήτων, στο πλαίσιο μάλιστα του σχεδιασμού του εφαρμοστέου με το β.δ. 31.10.1969 στην περιοχή ρυμοτομικού σχεδίου, που είχε προβλέψει την απαλλοτρίωση των συγκεκριμένων οικοπέδων ως χώρων πρασίνου, σκοπός που κινδύνευε να μείνει ανεφάρμοστος μετά την άρση της απαλλοτρίωσης αυτής με απόφαση του Διοικητικού Πρωτοδικείου Πειραιά. Ως προς την ανάμειξη της Αντιδημάρχου Οικονομικών, η οποία είχε προσωπικό συμφέρον από την έκβαση της υπόθεσης, στη διαδικασία της μεταφοράς των πιστώσεων, το Κλιμάκιο κρίνει ότι, καίτοι η Αντιδήμαρχος ήταν συγγενής (εξαδέλφη) με μία εκ των δικαιούχων του τιμήματος της αγοραπωλησίας, εντούτοις δεν συνέβαλε ουσιωδώς και αποφασιστικά στη διενέργεια της συγκεκριμένης δαπάνης με την απευθείας αγορά των οικοπέδων, εισηγούμενη απλώς τη μεταφορά των πιστώσεων για την ονομαστική τακτοποίηση των Κ.Α.Ε., την οποία είχε ζητήσει η Αποκεντρωμένη Διοίκηση Αττικής, προκειμένου να εγκρίνει τις σχετικές αποφάσεις του Δ.Σ.. Τέλος, η απόφαση του Δήμου να επιλέξει τη διαδικασία της απευθείας αγοράς του ακινήτου έναντι εκείνης της συνέχισης της επανεπιβολής απαλλοτρίωσης στα συγκεκριμένα ακίνητα αφενός δεν είναι δυνατόν να ελεγχθεί, ως αναγόμενη στη σκοπιμότητα της δαπάνης, η οποία εκφεύγει του ασκούμενου από το Ελεγκτικό Συνέδριο προληπτικού ελέγχου των δαπανών, κατά το άρθρο 21 του π.δ/τος 774/1980, αφετέρου δε δεν προκύπτει από την επιλογή αυτή αδικαιολόγητη επιβάρυνση του Δήμου, καθώς η προβλεπόμενη στην απόφαση πρότασης επανεπιβολής της απαλλοτρίωσης τιμή των 868,00 ευρώ/τ.μ. είναι αμφίβολο ότι θα ήταν και η τελικώς προσδιορισθείσα, ενώ επιπροσθέτως ο Δήμος ακολουθώντας εν προκειμένω την αντικειμενική διαδικασία προσδιορισμού του τιμήματος από το Σώμα Ορκωτών Λογιστών πέτυχε τελικώς και για τα δύο ακίνητα μικρότερο τίμημα από το εκτιμηθέν με την έκθεση αυτών. Νόμιμες οι δαπάνες.

 

Ελ.Συν. Πράξη 225/2010 Τμ.7.
Τα έξοδα αναγκαστικής εκτέλεσης - που εν προκειμένω επισπεύδεται βάσει διαταγής πληρωμής, η οποία έχει καταστεί τελεσίδικη, αφού δεν προκύπτει ότι κατ' αυτής έχει ασκηθεί ανακοπή από το Δήμο - βαρύνουν ευθέως εκ του νόμου το Δήμο, ως οφειλέτη εναντίον του οποίου επισπεύδεται η εκτέλεση.Δεν τυγχάνει εφαρμογής το άρθρο 8 παρ.1 του ν.2882/2001 «Κώδικας Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων» (ΦΕΚ Α΄ 17) για δαπάνες που αφορούν στον ορισμό αποζημίωσης για την απαλλοτρίωση ακινήτου

Πράξη I Τμήματος 145/2008
Α) Από το συνδυασμό των διατάξεων των άρθρων 7 παρ. 1, 8 παρ. 1 και 2 του ν. 2882/2001, 31 του ν. 3130/2003 και της 2/51773/0026/11.9.2001 (ΦΕΚ 1233 τ. Β΄) υπουργικής απόφασης συνάγεται ότι η παρακατάθεση στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων του ποσού της αποζημίωσης, λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης ιδιοκτησίας υπέρ Δήμου συνιστά νόμιμο τρόπο καταβολής της, όταν δεν έχουν αναγνωριστεί με τελεσίδικη απόφαση αρμοδίου δικαστηρίου τα πρόσωπα που πραγματικά τη δικαιούνται, αλλά υπάρχει προσωρινός καθορισμός αυτών βάσει αποφάσεως Μονομελούς Πρωτοδικείου. Απαραίτητα δικαιολογητικά για την καταβολή της στους φερόμενους δικαιούχους της πράξης αναλογισμού και προσκύρωσης, λόγω απαλλοτρίωσης της ρυμοτομούμενης ιδιοκτησίας τους
Β) Κατά τις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 1 του ν. 2882/2001 δικαιούχοι χρηματικού εντάλματος για την παρακατάθεση επιδικασθείσας από το δικαστήριο δικαστικής δαπάνης και της αμοιβής των δικηγόρων που συμμετείχαν ως πληρεξούσιοι σε δίκη για τον προσωρινό προσδιορισμό της αποζημίωσης, λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, δεν είναι οι πληρεξούσιοι δικηγόροι των φερομένων ως δικαιούχων της αποζημίωσης, αλλά ο οικείος δικηγορικός σύλλογος.




Πράξη VII Τμήματος 94/2007
Αποζημίωση δημοτών λόγω απαλλοτρίωσης της ρυμοτομούμενης ιδιοκτησίας τους. Μη νόμιμη, διότι: α) στην προσκομιζόμενη κατάσταση πληρωμής δεν αναγράφονται τα στοιχεία και το εμβαδόν των απαλλοτριούμενων τμημάτων της ρυμοτομούμενης ιδιοκτησίας καθώς και η τιμή μονάδας της αποζημίωσης, σύμφωνα με την 2/51773/0026/11-9-2001 απόφαση του Υπουργού Οικονομικών (ΦΕΚ 1233 Β΄) και β) εφόσον δεν έχουν αναγνωριστεί δικαστικά οι δικαιούχοι της αποζημίωσης και δεδομένου ότι αυτή νομίμως θα παρακατατεθεί στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, δεν απαιτείται, ως δικαιολογητικό του εντάλματος, η δικαστική απόφαση. Επί πλέον οι δικαιούχοι του εντάλματος δεν πρέπει να αναγράφονται ονομαστικά, αλλά « ο δικαιούχος που θα αναγνωριστεί με τελεσίδικη δικαστική απόφαση». Απαραίτητα δικαιολογητικά του οικείου χρηματικού εντάλματος.

Πράξη VII Τμήματος 108/2007
Αποζημίωση δημότη λόγω απαλλοτρίωσης (ρυμοτομίας) της ιδιοκτησίας του, μετά από πράξη εφαρμογής επέκτασης του ρυμοτομικού σχεδίου. Νόμιμη, διότι, για την καταβολή της εν λόγω αποζημίωσης εφαρμόζεται η ειδική διαδικασία που ορίζεται στο Ν. 1337/1983, για τον προσδιορισμό των ιδιοκτητών που περιλαμβάνονται στην πράξη εφαρμογής και δεν απαιτείται η αναγνώριση, με δικαστική απόφαση, σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων.

Ελ.Συν. Πράξη 241/2006 Τμ.7

Αποζημίωση σε δημότη, λόγω απαλλοτρίωσης του ακινήτου του για λόγους ρυμοτομίας. Μη νόμιμη, διότι αρμόδια για τον καθορισμό της τιμής μονάδας της ρυμοτομούμενης ιδιοκτησίας δεν είναι η Δημαρχιακή Επιτροπή, αλλά η προβλεπόμενη από το άρθρο Ι του π. Δ. 5/1986 επιτροπή.

ΠΡΚ Τ7 2006 Σ9Α Πρόεδρος: Χ. Ντάκουρης Εισηγήτρια: Α. Στίνη, Πάρεδρος
Καταβολή αποζημίωσης από Δήμο σε ιδιώτη, λόγω ρυμοτομίας ιδιοκτησίας του υπέρ του Δήμου. Μη νόμιμα καθορίστηκε η τιμή μονάδας με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, αφού αρμόδιο όργανο για τον καθορισμό της ως άνω τιμής είναι η προβλεπόμενη από το όρθρο Ι του Π.Δ. 5/1986 επιτροπή. Εύλογος χρόνος ανάκλησης ή επανασύνταξης της πράξης εφαρμογής της πολεοδομικής μελέτης η πενταετία, κατ' εφαρμογή του άρθρου μόνου του Ν.261/1968. ανεξάρτητα αν έλαβε χώρα πριν ή μετά την έναρξη ισχύος του Ν. 3212/2003.

Ελ. Συν Τμ. 4 Πράξη 93/2004 Εισηγητής: Α.Πανουτσακοπούλου, Εισηγήτρια
Αποζημίωση λόγω αναγκαστικής απαλλοτρίωσης οικοπέδου ιδιώτη. Δεν γεννάται θέμα παραγραφής καθόσον η αναγκαστική απαλλοτρίωση δεν μπορεί να θεωρηθεί συντελεσθείσα χωρίς την προηγούμενη παρακατάθεση ή καταβολή της αποζημίωσης στο δικαιούχο, ο οποίος

μέχρι να γίνει αυτή, διατηρεί όλα τα δικαιώματά του επί της ιδιοκτησίας του. Τέτοιο θέμα γεννάται μόνο αναφορικά με την είσπραξη είτε της παρακατεθείσας αποζημίωσης είτε της διαφοράς μεταξύ της επιδικασθείσας οριστικής αποζημίωσης σε σχέση με προσωρινή. Νόμιμη καταβολή.

 



ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ ΑΛΛΩΝ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ

 

Καθορισμός χερσαίας ζώνης λιμένα. Αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων ιδιωτών Με την πράξη καθορισμού χερσαίας ζώνης λιμένος δεν κηρύσσεται εν ταυτώ αναγκαστική απαλλοτρίωση των τυχόν ευρισκόμενων εντός αυτής ιδιωτικών ακινήτων αλλά απαιτείται η έκδοση αυτοτελούς διοικητικής πράξεως περί κηρύξεως αυτής.

Αν η δέσμευση της ιδιοκτησίας ιδιωτών, κατόπιν καθορισμού χερσαίας ζώνης λιμένος, διατηρηθεί πέραν των εύλογων χρονικών ορίων, χωρίς να προωθείται η διαδικασία της αναγκαστικής απαλλοτριώσεως, τότε ο εν λόγω καθορισμός καθίσταται πλέον οικονομικό και νομικό βάρος της ιδιοκτησίας, που έρχεται σε αντίθεση προς τη συνταγματική της προστασία, ανακύπτει δε εκ του λόγου τούτου υποχρέωση της Διοικήσεως να άρει, κατόπιν αιτήσεως του ιδιοκτήτη, τη δέσμευση αυτήν, με τον αποχαρακτηρισμό του ακινήτου ως χώρου περιλαμβανόμενου στη χερσαία ζώνη λιμένος.

Αρμόδιος δε να κρίνει και να προωθήσει, αν συντρέχει νόμιμη περίπτωση, αίτημα αποχαρακτηρισμού ακινήτου ως χώρου περιλαμβανόμενου στη χερσαία ζώνη λιμένος είναι, κατά την έννοια των άρθρων 21 και 22 του ν.2971/2001, όπως ισχύουν, ο οικείος φορέας διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένα, στον οποίο ανήκει α) κατ` αρχήν, η αρμοδιότητα καθορισμού του ορίου της χερσαίας και θαλάσσιας ζώνης λιμένα, β) η χρήση και η εκμετάλλευση των χώρων και όλων εν γένει των κτημάτων που περιλαμβάνονται στη ζώνη λιμένα και γ) η αρμοδιότητα κίνησης της διαδικασίας αναγκαστικής απαλλοτρίωσης, για λόγους δημόσιας ωφέλειας, των κτημάτων ιδιωτών που περιλαμβάνονται στη ζώνη λιμένα. (ΣτΕ 1219/2019)

 

Η κατ' εφαρμογή των διατάξεων του ν. 3463/2006 κήρυξη δημοτικής ή κοινοτικής απαλλοτριώσεως ολοκληρώνεται με τη δημοσίευση αυτούσιου του κειμένου της σχετικής αποφάσεως του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου στις εφημερίδες που εκδίδονται στον νομό, η κατά τον τρόπο δε αυτό δημοσίευση αποτελεί συστατικό τύπο της νομίμου υποστάσεως της αποφάσεως αυτής, η παράλειψη του οποίου συνεπάγεται το ανυπόστατο αυτής. Εξάλλου, με τις ίδιες διατάξεις καθιερώνεται ως ουσιώδης τύπος της διαδικασίας των δημοτικών και κοινοτικών απαλλοτριώσεων, μεταξύ άλλων, η σύνταξη αφενός μεν κτηματολογικού διαγράμματος, αφετέρου δε κτηματολογικού πίνακα, που πρέπει να συντάσσονται πριν από τη συνεδρίαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, στην οποία αποφασίζεται η κήρυξη της συγκεκριμένης απαλλοτριώσεως, και των οποίων πρέπει απαραίτητα να γίνεται μνεία στο σώμα της αποφάσεως περί απαλλοτριώσεως, με όλα τα ειδικά προσδιοριστικά τους στοιχεία, όπως είναι ο αριθμός τους, η χρονολογία τους και το όνομα του συντάκτη τους. Περαιτέρω, από την ανωτέρω, ειδική για τις απαλλοτριώσεις Δήμων και Κοινοτήτων, διάταξη του άρθρου 212 παρ. 5 περ. ε΄ του ν. 3463/2006 τίθεται, επίσης επί ποινή ακυρότητας, και η υποχρέωση της μνείας, στο σώμα της αποφάσεως περί απαλλοτριώσεως, του ύψους της προβλεπομένης δαπάνης και του τρόπου καλύψεώς της. Ενόψει δε του ως άνω περιεχομένου της ειδικής αυτής διατάξεως δεν έχει εν προκειμένω πεδίο εφαρμογής η διάταξη του άρθρου 15 του ν. 2882/2001, διότι, όπως ρητώς ορίζεται στην παρ. 12 του άρθρου 212 του ν. 3463/2006, οι διατάξεις του Κώδικα Αναγκαστικών Απαλλοτριώσεων Ακινήτων εφαρμόζονται επί δημοτικών ή κοινοτικών απαλλοτριώσεων, μόνον εφόσον δεν είναι αντίθετες με τις διατάξεις του εν λόγω νόμου. (ΣτΕ 2266/2016)

Στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου μετέχουν κατά τη συζήτηση, με δικαίωμα ψήφου, και οι Πρόεδροι των Τοπικών και Δημοτικών Κοινοτήτων, όταν στην ημερήσια διάταξη περιλαμβάνονται ειδικά θέματα, που αφορούν τις αντίστοιχες κοινότητες (άρθρο 67 παρ. 8 του ν. 3852/2010) και η ψήφος τους προσμετράται για τη λήψη απόφασης που αφορά τη Δημοτική ή Τοπική τους Κοινότητα στον αριθμό των ψήφων που απαιτούνται για τη λήψη της απόφασης αυτής (Πρότυπος Κανονισμός Λειτουργίας Δημοτικού Συμβουλίου). Ειδικά δε, σε περίπτωση κήρυξης, κατά το άρθρο 212 παρ. 1 του ν. 3463/2006, απαλλοτρίωσης ή σύστασης δουλείας ακινήτου που βρίσκεται στη διοικητική περιφέρεια Τοπικής ή Δημοτικής Κοινότητας Δήμου, με απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, η ψήφος του Προέδρου της αντίστοιχης Τοπικής ή Δημοτικής Κοινότητας προσμετράται τόσο για τον σχηματισμό της απόλυτης πλειοψηφίας, όσο και για τη λήψη της απόφασης. (ΣτΕ 1952/2016)

Η παύση λειτουργίας και η αποκατάσταση ΧΑΔΑ, η οποία είναι σε κάθε περίπτωση επιβεβλημένη από τις κείμενες διατάξεις, αποτελεί λόγο δημόσιας ωφέλειας συνδεόμενο με την προστασία του περιβάλλοντος, που δικαιολογεί κατά το άρθρο 211 παρ. 1 περ. ι του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων την κήρυξη απαλλοτριώσεως. (ΣτΕ 3123/2015)

Oι διατάξεις της πολεοδομικής νομοθεσίας δεν παρέχουν αρμοδιότητα στους δήμους και ειδικότερα στο οικείο δημοτικό συμβούλιο να προβαίνουν στην άρση και επανεπιβολή ρυμοτομικής απαλλοτρίωσης, τέτοια δε αρμοδιότητα δεν προβλέπεται ούτε από τις διατάξεις των άρθρων 75, 77, 211 και 212 του Δημοτικού και Κοινοτικού Κώδικα (ν. 3463/2006) όπως ίσχυαν κατά τον κρίσιμο χρόνο, ούτε από κάποια άλλη διάταξη της κείμενης νομοθεσίας (ΣτΕ 1673/2014)

Αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων για την κατασκευή οδικού άξονα. Η προσβαλλόμενη απαλλοτριωτική απόφαση δεν εκδόθηκε κατά παράβαση του άρθρου 3 παρ. 1 του ν. 2882/2001, διότι το κτηματολογικό διάγραμμα και ο κτηματολογικός πίνακας εγκρίθηκαν εντός της προθεσμίας της παρ. 2 του άρθρου 4 του ν. 3555/2007. Για την τροποποίηση υφιστάμενου έργου ή δραστηριότητας της Α΄ κατηγορίας του ν.1650/1986 απαιτείται έγκριση περιβαλλοντικών όρων, ύστερα από την υποβολή ΜΠΕ. Πότε δεν τηρείται εκ νέου η διαδικασία αυτής. Η προσβαλλόμενη απόφαση περί συμπληρωματικής απαλλοτρίωσης είναι μη νόμιμη λόγω μη τήρησης της διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης. Δεκτή η αίτηση ακύρωσης. (ΣτΕ 23/2012, Υπ. Ανάπτυξης, Ανταγ., Υποδ., Μεταφ. & Δικτύων εγκ.6/Δ17γ/341/3/Φ.Ν 463/06.02.2013)

Δημοσίευση απόφασης με την οποία κηρύσσεται απαλλοτρίωση υπέρ ο.τ.α. Το οδικό δίκτυο ενός ο.τ.α. δεν αποτελεί τοπική του υπόθεση, διότι συνάπτεται τόσο με το υπόλοιπο δίκτυο της χώρας, όσο και με την προστασία των γεωσυστημάτων του φυσικού χώρου, τα οποία αποτελούν στοιχείο της εθνικής φυσικής κληρονομιάς. Οι ο.τ.α. μη νομίμως προβαίνουν σε αναγκαστική απαλλοτρίωση ακινήτων για την δημιουργία, την διαπλάτυνση κλπ. οδών ή άλλων κοινοχρήστων χώρων σε οικισμούς προΰφισταμένους του 1923, διότι το ζήτημα τούτο έχει σχέση με τον σχεδιασμό του οδικού δικτύου, με ζήτημα δηλαδή το οποίο υπάγεται, κατ' αρχήν, στην αρμοδιότητα της κεντρικής διοικήσεως και όχι των ο.τ.α.
(Σ.τ.Ε. 952/2008 Στ' Τμ.) (Σ.τ.Ε. 786/2008 Στ' Τμ.)


Μετά την αναθεώρηση του Συντ. του έτους 2001, είναι, πλέον, επιτρεπτή και η επιβολή αναγκαστικής απαλλοτριώσεως για την απόκτηση της εκτάσεως που κρίνεται αναγκαία για την εγκατάσταση των σταθμών παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος και δικτύου μεταφοράς της παραγόμενης ηλεκτρικής ενέργειας. Όμως, εξακολουθεί να ισχύει το άρθ. 117 § 4 Συντ. κατά το οποίο, απαγορεύεται η υπέρ ιδιωτών αναγκαστική απαλλοτρίωση των δασών και δασικών εκτάσεων που ανήκουν σε φυσικά ή νομικά πρόσωπα, συνεπώς και όσων ανήκουν σε ο.τ.α. (Σ.τ.Ε. 964/2008 Στ' Τμ.)

 

Γνωμοδοτήσεις του ΝΣΚ

 

Αρμοδιότητα οργάνων για έκδοση απόφασης διατήρησης απαλλοτρίωσης, η οποία έχει αρθεί λόγω παρέλευσης της προθεσμίας για τη συντέλεσή της. Σε περιπτώσεις κήρυξης απαλλοτριώσεων με αποφάσεις Γενικού Γραμματέα Περιφέρειας, ο οποίος πλέον δεν υφίσταται μετά την κατάργηση των Περιφερειών, ως αποκεντρωμένων μονάδων του κράτους με το ν. 3852/2010, αρμοδιότητα για την έκδοση απόφασης για την αποδοχή της διατήρησής τους, σύμφωνα με το άρθρο 11 παρ. 3 του ν 2882/2001, όπως ισχύει σήμερα, έχει ο αρμόδιος εκ του σκοπού της απαλλοτρίωσης Υπουργός, επομένως στην περίπτωση απαλλοτρίωσης για κατασκευή εθνικής οδού, ο Υπουργός Υποδομών και Μεταφορών, ενώ σε περιπτώσεις κήρυξης απαλλοτριώσεων από όργανα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Δήμων και Περιφερειών), αρμοδιότητα αποδοχής των αιτήσεων διατήρησης έχουν τα αρμόδια όργανα των φορέων αυτών (ομόφωνα). (ΓνΝΣΚ 58/2022)

 

Έχουν έννομο συμφέρον προς υποβολή αίτησης ανάκλησης συντελεσμένης απαλλοτρίωσης τμημάτων ακινήτων που περιήλθαν στο Δημόσιο δυνάμει της απαλλοτρίωσης και δεν χρησιμοποιήθηκαν, ούτε προβλέπεται να χρησιμοποιηθούν, για το σκοπό της απαλλοτρίωσης ή άλλο σκοπό δημόσιας ωφέλειας, οι ειδικοί διάδοχοι των καθολικών διαδόχων των αρχικών ιδιοκτητών, καθότι αυτοί ενεργούν δυνάμει πληρεξουσίου (συμβολαιογραφικού) των καθολικών διαδόχων. (ΓνΝΣΚ 88/2021)

 

Η πράξη προσκύρωσης και αναλογισμού αποζημίωσης ρυμοτομούμενων ιδιοκτησιών αποτελεί μορφή αναγκαστικής απαλλοτρίωσης και εφαρμόζονται οι σχετικές διατάξεις των απαλλοτριώσεων. Η γενική αρχή της μη ανακλητέας παρακατάθεσης της αποζημίωσης από απαλλοτρίωση, παρακάμπτεται μόνο για λόγους δημοσίου συμφέροντος, στην περίπτωση που ορίζεται στο ν. 4070/2012 και την κατ’ εξουσιοδότηση του άρθρου 126 παρ. 2 αυτού εκδοθείσα κανονιστική Υ.Α., δηλαδή στην περίπτωση φορέα του Δημοσίου ή της Γενικής Κυβέρνησης, επιχορηγούμενου από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων που εκτελεί απαλλοτριώσεις. Συνεπώς, ως εξαιρετικού δικαίου ρύθμιση και ειδική διάταξη παρεκκλίνουσα από την ως άνω γενική αρχή, δεν εφαρμόζεται σε άλλες περιπτώσεις που δεν προβλέπονται ειδικά στο νόμο, όπως στις περιπτώσεις αποζημίωσης μεταξύ ιδιωτών κατά τις διατάξεις του από 17.7.1923 Ν.Δ/τος (κατά πλειοψηφία). (ΓνΝΣΚ 81/2020)

 

Δεν θεωρείται ότι καταρτίσθηκε νόμιμα ο εξώδικος συμβιβασμός, βάσει της απόφασης του Δημοτικού Συμβουλίου, ως προς τον καθορισμό αποζημιώσεως για την προσκύρωση τμήματος οικοπέδου στην πόλη των Τρικάλων, επειδή δεν προκύπτει αποδοχή του από τους ιδιοκτήτες του οικοπέδου, ούτε εφαρμογή των όρων του από αμφότερες τις πλευρές. Η διοίκηση υποχρεούται, κατ' εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 17 του Συντάγματος, να άρει την ανωτέρω αναγκαστική απαλλοτρίωση, αιτιολογώντας την απόφασή της αυτή με την παράλειψη συντέλεσής της για χρονικό διάστημα πέραν του ευλόγου από την κήρυξή της, προϋπόθεση που συντρέχει στην παρούσα περίπτωση. (ΓνΝΣΚ 75/2017)

Tο δεδικασμένο της αποφάσεως περί αναγνωρίσεως δικαιούχου, που αφορά μόνο το πρόσωπο και την έκταση του απαλλοτριωθέντος ακινήτου, δεν συγκρούεται με το δεδικασμένο της αποφάσεως περί καθορισμού οριστικής τιμής, διότι αφορά τελείως διάφορο θέμα, ήτοι την αξία των απαλλοτριωθέντων ακινήτων (ομοφ.). (ΓνΝΣΚ 189/2016)

Ο υπολογισμός της επιστρεπτέας αποζημίωσης, σε περίπτωση ανάκλησης της απαλλοτρίωσης προς συμμόρφωση σε ακυρωτική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, είναι το ισχύον κατά το χρόνο της ακυρωθείσας ρητής ή σιωπηρής απόρριψης από τη Διοίκηση του αιτήματος του ενδιαφερομένου για ακύρωση της συντελεσμένης απαλλοτρίωσης και όχι του χρόνου της έκδοσης, τελικώς, της απόφασης ανάκλησης. Τούτο ισχύει σε όλες τις περιπτώσεις που εκδίδονται παρόμοιες ακυρωτικές δικαστικές αποφάσεις με τις οποίες ακυρώνεται η ρητή ή σιωπηρή απόρριψη από τη Διοίκηση του αιτήματος του ενδιαφερομένου για ακύρωση της συντελεσμένης απαλλοτρίωσης. (ΓνΝΣΚ 178/2013)
 
Κατά το στάδιο πριν την κήρυξη των απαλλοτριώσεων κατά την ειδική διαδικασία του Μεταλλευτικού Κώδικα, στο πλαίσιο της κατ' άρθρον 133 παρ. 3 Μ.Κ. ασκουμένης αρμοδιότητας του Επιθεωρητή Μεταλλείων για τον έλεγχο και τη διόρθωση του κτηματολογικού πίνακα, δεν εμπίπτει ο τρόπος καταγραφής των δένδρων (ανά στρέμμα φυτείας ή αριθμητικά κατ' είδος), ανεξαρτήτως του ουσιαστικού ζητήματος αν ο τρόπος αυτός καταγραφής συνιστά κύριο προσδιοριστικό στοιχείο των υφιστάμενων επί των προς απαλλοτρίωση αγροτικών ακινήτων καλλιεργειών, σύμφωνα με το άρθρο 131 παρ. 2 Μ.Κ., εν αμφισβητήσει του οποίου, η επίλυσή του καταλείπεται στη διοικητική διαδικασία του άρθρου 16 παρ. 1-4 ΚΑΑΑ και εν τέλει σ' αυτήν του δικαστικού προσδιορισμού της αποζημίωσης και της αναγνώρισης των δικαιούχων της απαλλοτρίωσης κατά τις διατάξεις του ΚΑΑΑ, χωρίς σε κάθε περίπτωση να θίγεται εκ του λόγου τούτου το κύρος της απαλλοτρίωσης. (
ΓνΝΣΚ 34/2013)

Η Διοίκηση συμμορφούμενη προς την υπ' αριθμ. 2177/1994 ακυρωτική απόφαση του ΣτΕ, οφείλει να προβεί σε άρση της απαλλοτρίωσης, με τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου και ταυτόχρονα να ρυθμίσει εκ νέου το πολεοδομικό καθεστώς του ακινήτου, τηρώντας την διαδικασία που προβλέπουν οι οικείες διατάξεις για την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου, εφαρμόζοντας, λόγω της θέσης του ακινήτου και τις διατάξεις περί προστασίας ιαματικών πηγών και ρεμάτων. (ομοφ.) (
Γν ΝΣΚ 246/2011)

α) Η αναγκαστική απαλλοτρίωση, η οποία κηρύχθηκε δια της υπ αρ. 1098806/7623/Δ0010/2-11-2005 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, για την οποία παρακατατέθηκε η προσωρινώς καθορισθείσα αποζημίωση, πριν όμως από την παρακατάθεσή της είχε εκδοθεί δικαστική απόφαση περί καθορισμού οριστικής αποζημιώσεως, δεν έχει συντελεσθεί. (ομοφ.) β) Εάν, μετά την παρέλευση ενάμισυ έτους από την δημοσίευση της δικαστικής αποφάσεως, που καθόρισε την προσωρινή αποζημίωση, δεν παρακατατέθηκε η ανωτέρω ορισθείσα οριστική αποζημίωση, επέρχονται οι κατά την παράγραφο 3 του άρθρου 11 του Ν 2882/2001 συνέπειες. (
Γν ΝΣΚ 238/2011)

Είναι δυνατή η αναγκαστική απαλλοτρίωση για πολιτιστικούς σκοπούς (Ιστορικό Αρχείο Προσφύγων) από το Δήμο ακινήτου (διατηρητέου) που έχει χαρακτηριστεί ως έργο τέχνης (Ν 1469/1950), αφού η λειτουργία χώρου πολιτιστικών δραστηριοτήτων ανήκει στις αρμοδιότητες του Δήμου και ως τέτοια μπορεί να αποτελέσει λόγο απαλλοτρίωσης του εν λόγω ακινήτου, ο χώρος του οποίου έχει ήδη καθοριστεί ως χώρος πολιτιστικών δραστηριοτήτων με την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου του ιδίου Δήμου. Εξυπακούεται, ότι κάθε τυχόν εργασία, επέμβαση ή αλλαγή χρήσης του διατηρητέου ακινήτου, που θα γίνει σε περίπτωση ολοκλήρωσης της απαλλοτρίωσης και υλοποίησης της δημιουργίας και λειτουργίας του πολιτιστικού κέντρου, θα πρέπει να μη βλάπτει το προστατευόμενο ακίνητο, και να εγκρίνεται προηγουμένως από τον Υπουργό Πολιτισμού (άρθρο 10 του Ν 3028/2002). (
ΓνΝΣΚ 130/2007)

 

[embed_object_post post_id="43" post_title="undefined"]embed_object_post[/embed_object_post]

Επιστροφή στην κορυφή της σελίδας