Ασφαλιστική ενημερότητα ΟΑΕΕ (Ισχύς έως 30.04.2020)

1. Υποχρέωση προσκόμισης ασφαλιστικής ενημερότητας

Με τις διατάξεις των άρθρων 53-62 του Ν.3863/2010 παρέχεται η ευχέρεια, μετά από αίτηση του ασφαλισμένου, της τμηματικής καταβολής ή της εφάπαξ εξόφλησης των πόσης φύσεως οφειλών από ασφαλιστικές εισφορές, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις.

Σύμφωνα με την παρ. 3 άρθρου 58 Ν.3863/2010 για τη χορήγηση βεβαίωσης για είσπραξη χρημάτων από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. α' και β' βαθμίδας, δημόσιες, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις, δημόσιας ή κοινής ωφέλειας και γενικά επιχειρήσεις και οργανισμούς του ευρύτερου δημοσίου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την ισχύουσα κάθε φορά νομοθεσία, καθώς και από αυτούς που ενεργούν πληρωμές με εντολή ή εξουσιοδότηση των πιο πάνω, κατά τη διάρκεια της ρύθμισης, εφόσον το ποσό της εκκαθαρισμένης απαίτησης υπερβαίνει τις 3.000 €, παρακρατείται το διπλάσιο ποσό της δόσης, το οποίο μπορεί να συμψηφίζεται με τις τελευταίες δόσεις, όπως αυτές ορίζονται στην σχετική απόφαση ρύθμισης.

Εκ της ανωτέρω διάταξης προκύπτει η υποχρέωση υποβολής βεβαίωσης ΟΑΕΕ, σε ΟΤΑ, Δημόσιο κλπ, από τους ασφαλισμένους του προκειμένου να εισπράξουν χρήματα (εκκαθαρισμένη απαίτηση). (Υπ. Εργασίας, Κοιν. Ασφ. & Κοιν. Αλλ. ΔΙΕΣ/Φ19/27/1581274/02.10.2015)


2. Απόδοση παρακράτησης
Το ποσό της παρακράτησης θα αποδίδεται στον ΟΑΕΕ με έκδοση επιταγής σε διαταγή ΟΑΕΕ, την οποία ο ασφαλισμένος υποχρεούται να καταθέσει στο Περιφερειακό Τμήμα ΟΑΕΕ προκειμένου να θεωρείται ενήμερος. (Υπ. Εργασίας, Κοιν. Ασφ. & Κοιν. Αλλ. ΔΙΕΣ/Φ19/27/1581274/02.10.2015)


3. Υποχρεωτική αυτεπάγγελτη αναζήτηση ενημερότητας
Κατά το μέρος που αφορά τον υποχρεωτικό χαρακτήρα της αυτεπάγγελτης αναζήτησης της βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας από τη ταμειακή υπηρεσία για την οριστικοποίηση της πληρωμής σας ενημερώνουμε ότι:

Στο ΦΕΚ 1412/τ.Β'/30-4-2012 δημοσιεύτηκε η ΔΙΑΔΠ/Φ421/9780/2012 ΚΥΑ των Υπουργών Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης και Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης με την οποία καθιερώνεται, από 30-6-2012, η υποχρεωτική αυτεπάγγελτη αναζήτηση πιστοποιητικών ή βεβαιώσεων που εκδίδουν ασφαλιστικά ταμεία αρμοδιότητας της ΓΓΚΑ.

Ειδικότερα, με το αριθμ. Πρωτ.ΔΙΑΔΠ/Φ A 1.2 /13366/11-6-2012 έγγραφο του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης & Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης διευκρινίζεται ότι η υποχρεωτική αυτεπάγγελτη αναζήτηση δικαιολογητικών, πιστοποιητικών ή βεβαιώσεων αποσκοπεί στη παροχή διευκολύνσεων στον πολίτη για τη διεκπεραίωση των υποθέσεών του και υποχρεώνει το σύνολο των αρμοδίων Υπηρεσιών. (Υπ. Εργασίας, Κοιν. Ασφ. & Κοιν. Αλλ. ΔΙΕΣ/Φ19/27/1581274/02.10.2015)



4. Υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία (πλην ΙΚΑ)

Όσον αφορά τα υπόλοιπα ασφαλιστικά ταμεία, αναφορά περί υποχρέωσης παρακράτησης του οφειλόμενου ποσού και απόδοσης του σε ασφαλιστικό ταμείο, υπάρχει στο ΠΔ 151/98 (ΦΕΚ 116Α/98), περίπτωση β παρ 1 του άρθρου 2, όπως τροποποιήθηκε από το ΠΔ 155/13 (ΦΕΚ 245Α/7-11-2013).

Συγκεκριμένα ορίζεται ότι «σε περίπτωση οφειλών του δικαιούχου προς το Δημόσιο ή/και προς το Ι.Κ.Α. & Ε.Τ.Α.Μ. ή άλλους ασφαλιστικούς φορείς (έκδοση χρεωστικού πιστοποιητικού φορολογικής ή ασφαλιστικής ενημερότητας) διενεργείται προηγούμενα αυτοδικαίως από την οικεία Δ.Ο.Υ., μέσω ηλεκτρονικής διεπαφής, όσον αφορά στις οφειλές προς το Δημόσιο, συμψηφισμός απαίτησης & οφειλών και δίνεται εντολή μεταφοράς και πίστωσης λογαριασμού, προς την ΤτΕ, τυχόν υπολοίπου της απαίτησης. Μετά τον προαναφερόμενο συμψηφισμό δεν ακυρώνονται τα χρηματικά εντάλματα».

Με τις διατάξεις του ΠΔ 155/13 (ΦΕΚ 245Α/7-11-2013), τροποποιήθηκε το ΠΔ 151/98 (ΦΕΚ 116Α/98) και αφορά τη διαδικασία εξόφλησης ΧΕΠ, αλλά από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΥΔΕ).

Το εν λόγω ΠΔ εκδόθηκε σε εκτέλεση της διάταξης του άρθρου 28 παρ. 1β του Ν. 4151/13 (ΦΕΚ 103Α/29-4-2013)

Σχετική και η ΑΥΟΟ 2/107929/0026/2013 (ΦΕΚ 3172Β/13-12-2013) για την πληρωμή δαπανών από τις Υ.Δ.Ε.

Με τις διατάξεις των άρθρων 92 - 99 του Ν. 4270/14 (Δημόσιο Λογιστικό) ορίζονται τα των εντολών πληρωμής των δαπανών του δημοσίου και η εξόφληση τίτλων πληρωμής. Όμως οι εν λόγω διατάξεις υπάγονται στο ΥΠΟΚΕΦΑΛΑΙΟ 6 του ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Β΄που αφορά ρυθμίσεις ΜΟΝΟ για την Κεντρική Διοίκηση κατά τη ρητή αναφορά στο εν λόγω Κεφάλαιο.

Κατά συνέπεια όλες οι προαναφερόμενες διατάξεις δεν έχουν εφαρμογή για τους Δήμους που διαθέτουν ίδια ταμειακή υπηρεσία (άρθρο 266 παρ. 11 Ν. 3852/10), αλλά μόνο για την εξόφληση τίτλων πληρωμής του Δημοσίου που διενεργούνται από τις ΥΔΕ.



5. Απαιτείται ασφαλιστική ενημερότητα ΟΑΕΕ για την πληρωμή των ενταλμάτων των Δήμων;

Σύμφωνα με το υπ' αριθ. ΔΙΕΣ/Φ19/27/1581274/02.10.2015 έγγραφο του ΟΑΕΕ από την παρ. 3 του άρθρου 58 του Ν.3863/2010 προκύπτει η υποχρέωση υποβολής βεβαίωσης ΟΑΕΕ, σε ΟΤΑ, Δημόσιο κλπ, από τους ασφαλισμένους του προκειμένου να εισπράξουν χρήματα (εκκαθαρισμένη απαίτηση).

Σύμφωνα με την παρ.3 του άρθρου 58 του Ν.3863/2010: «Για την εντός του μήνα της ρύθμισης είσπραξη όλων των εκκαθαρισμένων απαιτήσεων των επιχειρήσεων από το Δημόσιο, Ν.Π.Δ.Δ., Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμίδας, δημόσιες, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις, δημόσιας ή κοινής ωφέλειας και γενικά επιχειρήσεις και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την ισχύουσα κάθε φορά νομοθεσία, καθώς και από αυτούς που ενεργούν πληρωμές με εντολή ή εξουσιοδότηση των πιο πάνω, εφόσον το ποσό της εκκαθαρισμένης απαίτησης υπερβαίνει τις τρεις χιλιάδες (3.000) ευρώ, χορηγείται από τα αρμόδια όργανα των ασφαλιστικών φορέων βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητας με παρακράτηση του διπλάσιου ποσού δόσης, που μπορεί να συμψηφίζεται με το ποσό της πρώτης δόσης και το υπόλοιπο ποσό με τις τελευταίες κατά σειρά δόσεις, όπως αυτές ορίζονται στην απόφαση του αρμόδιου οργάνου του ασφαλιστικού φορέα.»

Στο ίδιο έγγραφο γίνεται μνεία των διατάξεων της υποπαρ. ΙΑ2.1 της παρ. ΙΑ του άρθρου 1 Ν.4254/2014 όπου προβλέπεται ότι: "οι ασφαλιστικοί Οργανισμοί για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών...παρακρατούν...τα οφειλόμενα ποσά από πάσης φύσεως καταβολές, πληρωμές, επιδοτήσεις, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και δανειοδοτήσεις που καταβάλλονται από το Δημόσιο, τους φορείς του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΝΠΙΔ και ΑΕ του δημόσιου τομέα, κατ' ανώτατο όριο μέχρι του ύψους οφειλών που αντιστοιχούν στις ετήσιες ασφαλιστικές εισφορές του οικείου φορέα. Οι ασφαλιστικοί οργανισμοί εντός του πρώτου δεκαημέρου εκάστου μηνός αποστέλλουν στην ΗΔΙΚΑ ηλεκτρονικά αρχεία οφειλετών (φυσικών προσώπων) ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών. Το Δημόσιο, οι φορείς του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., και Α.Ε. του δημόσιου τομέα που καταβάλλουν πάσης φύσεως, πληρωμές, επιδοτήσεις, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και δανειοδοτήσεις, αποστέλλουν δέκα (10) ημέρες πριν την ημερομηνία πληρωμής τα ηλεκτρονικά αρχεία των δικαιούχων των ανωτέρω καταβολών στην ΗΔΙΚΑ Α.Ε.. [....αναλύεται η διαδικασία παρακράτησης οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία μέσω της ΗΔΙΚΑ. ...".

Όπως προκύπτει από το ανωτέρω έγγραφο του ΟΑΕΕ, αλλά και από τηλεφωνική επικοινωνία που είχαμε, κατά το χρόνο έκδοσης του εν λόγω εγγράφου, με την αρμόδια υπάλληλο, η γνώμη - ερμηνεία του ταμείου είναι ότι πρέπει να προσκομίζεται ασφαλιστική ενημερότητα ΟΑΕΕ για την πληρωμή απαιτήσεων από τους ΟΤΑ.

Ωστόσο, από τις ανωτέρω διατάξεις δεν προκύπτει ευθέως τέτοια υποχρέωση δεδομένου ότι:
- η διάταξη της παρ.3 του άρθρου 58 του Ν.3863/2010 αναφέρεται συγκεκριμένα σε περιπτώσεις οφειλετών που έχουν υπαχθεί στη ρύθμιση οφειλών που προβλέπουν οι ανωτέρω διατάξεις του νόμου αυτού και όχι γενικά σε κάθε ασφαλισμένο του ΟΑΕΕ. Ακόμη δε και να γίνει δεκτό ότι κατά τη διάρκεια της ρύθμισης αυτής έπρεπε να προσκομίζεται ασφαλιστική ενημερότητα για την πληρωμή των οφειλών αυτών, θα έπρεπε στο έγγραφο του ΟΑΕΕ να υπήρχε διευκρίνιση για το χρονικό διάστημα που υπάρχει αυτή η υποχρέωση, δεδομένου ότι η ρύθμιση οφειλών έχει συγκεκριμένο διάστημα ισχύος.
- η διάταξη της υποπαρ. ΙΑ2.1 της παρ. ΙΑ του άρθρου 1 Ν.4254/2014 δεν αναφέρεται σε ασφαλιστικές ενημερότητες, αλλά σε μία συγκεκριμένη διαδικασία είσπραξης των ασφαλιστικών οφειλών μέσω της ΗΔΙΚΑ.
 
Συνεπώς, η γνώμη μας είναι ότι από τις αναφερόμενες στο έγγραφο του ΟΑΕΕ διατάξεις δεν προκύπτει υποχρέωση προσκόμισης ασφαλιστικής ενημερότητας ΟΑΕΕ για την είσπραξη χρημάτων. Σημειώνουμε μάλιστα ότι δεν γνωρίζουμε να προκύπτει από κάποια άλλη διάταξη τέτοια υποχρέωση.