Δωρεάν παραχώρηση κυριότητας και χρήσης δημοτικών ακινήτων
0. Γνώμες άλλως υπηρεσιών και φορέων
1. Παραχώρηση στο Δημόσιο ή σε ΝΠΔΔ για αντιμετώπιση έκτακτης ή επείγουσας ανάγκης
2. Παραχώρηση σε νομικά πρόσωπα με κοινωφελή δραστηριότητα
3. Παραχώρηση σε Περιφέρειες για την προαγωγή της ανάπτυξης και την ανάπτυξη κοινωφελών δράσεων
4. Παραχώρηση σε κοινωφελή επιχείρηση
5. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων σε Έλληνες τσιγγάνους
5Α. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων στο Δημόσιο, για την υλοποίηση προγραμμάτων στεγαστικής αποκατάστασης πυροπλήκτων
6. Στεγαστικά Προγράμματα Αποκατάστασης Ομογενών και Αθίγγανων
7. Μεταβιβάσεις ακινήτων για την ανέγερση Ιερού Ναού/ Ιεράς Μονής
8. Ελληνική Αγροφυλακή
9. Βρεφονηπιακοί Σταθμοί
10. Πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ
11. Παραχώρηση σχολικών χώρων
12. Γραφεία Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (Γ.Ε.Φ.)
13. Δομές φιλοξενίας αιτούντων άσυλο ή υπηκόων τρίτων χωρών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες
14. Στέγαση Υπηρεσίας Ασύλου και Αρχής Προσφυγών
15. Μίσθωση ακινήτου από το Δήμο για δωρεάν παραχώρησή του προς στέγαση άλλων υπηρεσιών
16. Παραχώρηση χώρων σε εθελοντές κτηνιάτρους, για την πραγματοποίηση στειρώσεων, σήμανσης και καταγραφής αδέσποτων ζώων συντροφιάς
17. Παραχώρηση για ανέγερση-στέγαση σχολικών κτιρίων
18. Παραχώρηση ακινήτων ΟΤΑ για στέγαση υπηρεσιών Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων
19. Παραχώρηση περιουσίας ΟΤΑ σε Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας
20. Παραχώρηση κτιρίων ΟΤΑ για στέγαση Τοπικών Ομάδων Υγείας
21. Προσωρινές εγκαταστάσεις Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης, Δομών Προσωρινής Υποδοχής Αιτούντων Διεθνή Προστασία, Δομών Προσωρινής Φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών
22. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων Χαλκιδέων και Διρφύων-Μεσσαπίων στην Τεχνόπολη Ευρίπου
23. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.)
24. Παραχώρηση ακινήτων σε Κλιμάκια Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων
25. Παραχώρηση ακινήτων στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.
26. Παραχώρηση αθλητικών εγκαταστάσεων σε αθλητικούς συλλόγους
27. Παραχώρηση κινητών ή ακινήτων και εγκαταστάσεων σε Κοι.Σ.Π.Ε.
28. Παραχώρηση της χρήσης οικημάτων λόγω απορίας ή για άλλους σοβαρούς λόγους
29. Παραχώρηση ακινήτων ΟΤΑ στην Επιθεώρηση Εργασίας για στέγαση των υπηρεσιών της
31. Παραχώρηση ακινήτων για αναπτυξιακούς, βιομηχανικούς και κτηνοτροφικούς σκοπούς
32. Παραχώρηση ακινήτων Ο.Τ.Α. για στέγαση Μουφτειών
33. Ηλεκτρονική δήλωση πληροφοριακών στοιχείων παραχώρησης ακίνητης περιουσίας
0. Γνώμες άλλων υπηρεσιών και φορέων
α. Γνώμη πολεοδομικής υπηρεσίας
Για την εκποίηση, δωρεάν παραχώρηση ή μίσθωση πέραν των 9 ετών έκτασης γης, με ή χωρίς κτίσματα, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, από δημόσιες πολιτικές ή στρατιωτικές υπηρεσίες ή από ν.π.δ.δ., απαιτείται η προηγούμενη γνώμη των πολεοδομικών υπηρεσιών που είναι αρμόδιες για τη μελέτη και εισήγηση προς έγκριση ή επέκταση των σχεδίων πόλεων των οικσιμών. Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων μπορεί να καθορίζονται οι εξαιρέσεις από την εφαρμογή της παρούσας παραγράφου και κάθε σχετική λεπτομέρεια. (παρ.1 άρθρο 446 Π.Δ 14/99 (ΦΕΚ 580/27.07.99 τεύχος Δ)
Η εκποίηση, παραχώρηση και μίσθωση, καθώς και κάθε άλλη παραχώρηση της χρήσης εκτάσεων γης, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, από το Δημόσιο, τους ΟΤΑ ή τα ν.π.δ.δ. και τα ν.π.ι.δ. του δημόσιου τομέα, όπως προσδιορίζονται στο άρθρο 1 παρ. 6 του ν. 1256/1982, γίνεται αφού προσδιοριστεί η χρήση των εκτάσεων αυτών και εφόσον ο σκοπός των παραπάνω πράξεων δεν είναι αντίθετος με τη χρήση αυτή. Όταν η χρήση αυτή δεν έχει προσδιοριστεί με εγκεκριμένο σχέδιο πόλης ή άλλο νόμιμο τρόπο, ο προσδιορισμός γίνεται με απόφαση νομάρχη. Η παραπάνω απόφαση δεν είναι αναγκαία όταν ο σκοπός της παραχώρησης της χρήσης ή μίσθωσης δεν μεταβάλλει την υφιστάμενη χρήση των εκτάσεων. Η απόφαση του νομάρχη εκδίδεται ύστερα από γνώμη της αρμόδιας πολεοδομικής υπηρεσίας και γνώμη είτε του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου των παραπάνω ν.π.δ.δ. και ν.π.ι.δ. του δημόσιου τομέα. Εφόσον οι παραπάνω γνώμες δεν έχουν υποβληθεί στο νομάρχη μέσα σε 60 ημέρες από τη λήψη του σχετικού ερωτήματος από το δήμο ή την κοινότητα ή ν.π.δ.δ. και ν.π.ι.δ., ο νομάρχης προχωρεί στην έκδοση της απόφασης και χωρίς αυτές. Η πολεοδομική υπηρεσία οφείλει να λαβαίνει υπόψη της τις μελέτες για χρήσεις γης που τυχόν υπάρχουν για την περιοχή. Η απόφαση του νομάρχη δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως μόνο στις περιπτώσεις που αφορά εκποίηση ή δωρεάν παραχώρηση εκτάσεων. (παρ.2 άρθρο 446 Π.Δ 14/99 (ΦΕΚ 580/27.07.99 τεύχος Δ)
Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου δεν εφαρμόζονται στις μισθώσεις δημόσιων ή κοινοτικών εκτάσεων για αγροτική χρήση (γεωργική, κτηνοτροφική, δασική, αλιευτική). (παρ.3 άρθρο 446 Π.Δ 14/99 (ΦΕΚ 580/27.07.99 τεύχος Δ)
β. Γνώμη Συμβουλίου Κοινότητας άνω των 300 κατοίκων ή Προέδρου Κοινότητας έως 300 κατοίκων
Για την αξιοποίηση των ακινήτων του δήμου, που βρίσκονται στην κοινότητα, την κάθε μορφής εκμίσθωση ή παραχώρηση εκτάσεων εντός των ορίων αυτής, καθώς και την εκποίηση, εκμίσθωση, δωρεάν παραχώρηση χρήσης, ανταλλαγή και δωρεά, περιουσιακών εν γένει στοιχείων του δήμου που βρίσκονται στα όρια της κοινότητας, το συμβούλιο κοινότητας άνω των 300 κατοίκων ή ο Πρόεδρος Κοινότητας έως 300 κατοίκων διατυπώνει γνώμη προς το δημοτικό συμβούλιο. (παρ.2β άρθρο 83 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 84 του N. 4555/18) (παρ.2δ άρθρο 82 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 83 του N. 4555/18)
Από τη δημοτική περίοδο που ξεκινάει το 2024 και εφεξής όπου στα άρθρα 62, 76, 79, 80, 81, 82, 83 και 83Α του ν. 3852/2010 (Α’ 87), στο άρθρο 77 του ν. 4172/2013 (Α’ 167) και στα άρθρα 28, 29 και 30 του ν. 4804/2021, καθώς και στην λοιπή κείμενη νομοθεσία αναφέρονται οι «δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των τριακοσίων (300) κατοίκων», «δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των τριακοσίων ενός (301) κατοίκων» και «δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό έως και τριακόσιους (300) κατοίκους», νοούνται οι «δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μικρότερο ή ίσο των διακοσίων (200) κατοίκων», «δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό μεγαλύτερο ή ίσο των διακοσίων ενός (201) κατοίκων» και «δημοτικές κοινότητες με πληθυσμό έως και διακόσιους (200) κατοίκους», αντιστοίχως. (παρ.2 άρθρο 18 και παρ.2 άρθρο 23 ν.5043/23)
1. Παραχώρηση στο Δημόσιο ή σε ΝΠΔΔ για αντιμετώπιση έκτακτης ή επείγουσας ανάγκης
Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου επιτρέπεται να παραχωρείται δωρεάν η χρήση δημοτικών ακινήτων στο Δημόσιο ή σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, για την αντιμετώπιση έκτακτης και επείγουσας ανάγκης. Η παραχώρηση ανακαλείται με όμοια απόφαση, εφόσον οι λόγοι που την είχαν υπαγορεύσει έχουν εκλείψει. (παρ.1 άρθρο 185 Ν.3463/06)
-Υπόδειγμα απόφασης Δημοτικού Συμβουλίου για τη δωρεάν παραχώρηση ακινήτου
-Υπόδειγμα απόφασης Δημοτικού Συμβουλίου για ανάκληση παραχώρησης χρήσης ακινήτου
Σύμβαση δωρεάς κοινοτικού ακινήτου προς το Ελληνικό Δημόσιο υπό την διαλυτική αίρεση της ανεγέρσεως σ' αυτό Σταθμού Χωροφυλακής εντός 5ετίας από της υπογραφής του δωρητηρίου συμβολαίου. Λύση της συμβάσεως δωρεάς και αυτοδίκαιη επάνοδος της κυριότητος του ακινήτου στην δωρήτρια (τότε) Κοινότητα με την άπρακτη πάροδο της 5ετίας χωρίς την εκπλήρωση του σκοπού της δωρεάς. Σύννομη η απόφαση της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας περί διαγραφής του δωρηθέντος ακινήτου από τα Βιβλία Δημοσίων Κτημάτων. Αναγκαία προς ασφάλεια των συναλλαγών η έκδοση και μεταγραφή της αποφάσεως του οικείου Δημοτικού Συμβουλίου περί διαπιστώσεως της λύσεως της συμβάσεως δωρεάς και επανακτήσεως υπό του Δήμου (τότε Κοινότητος) της κυριότητος του δωρηθέντος ακινήτου, ρυθμιζόμενη υπό του ισχύοντος κατά τον χρόνο εκδόσεως - μεταγραφής αυτής νομικού καθεστώτος. (Γνωμ. ΝΣΚ 31/2007)
Σε περίπτωση παραχώρησης της χρήσης κτιρίου κυριότητας Δήμου σε τρίτον, οι δαπάνες για την εκτέλεση εργασιών στο κτίριο και τον εξοπλισμό αυτού νομίμως βαρύνουν τις πιστώσεις του οικείου Δήμου, εφόσον οι εν λόγω δαπάνες δεν αποσκοπούν αποκλειστικά στην εξυπηρέτηση της χρήσης του κτιρίου από τον προς ον η παραχώρηση, αλλά είτε είναι απαραίτητες για τη διατήρηση του κτιρίου κατάλληλου για τακτική εκμετάλλευση και χρήση είτε επαυξάνουν την αξία αυτού (Ελ.Συν.Κλιμ.Β. Πράξη 85/2014)
Επιπλέον, η συντήρηση των δημοτικών κτιρίων περιλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του Δήμου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 12 του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. (Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 146/2016)
Οι αποφάσεις των δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων των δήμων και κοινοτήτων που συνενώνονται με τον Καλλικράτη, οι οποίες αφορούν στην εκποίηση, αγορά, ανταλλαγή, εκμίσθωση, μίσθωση ακινήτων, καθώς και στη δωρεάν παραχώρηση κυριότητας ή χρήσης αυτών, λαμβάνονται από τη δημοσίευση του ν. 3852/10με την ειδική πλειοψηφία των δύο τρίτων του συνολικού αριθμού των μελών τους, κατά παρέκκλιση των ισχυουσών διατάξεων του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων.(άρθρο 272 ν. 3852/2010)
Με την υπ' αριθ.εγκ.17/48303/10.08.2010 ΥΠ.ΕΣ.Α.&Η.Δ. διευκρινίζεται ότι το άρθρο 272 του Ν.3852/2010 αφορά μόνο στους Ο.Τ.Α. οι οποίοι συνενώνονται με το άρθρο 1 του Ν.3852/2010.
Επιπλέον, επισημαίνεται ότι οι διατάξεις του άρθρου 272 του Ν.3852/2010 ισχύουν μόνο κατά το μεταβατικό διάστημα, ήτοι από τη δημοσίευση του Ν.3852/2010 (ημερ.δημοσ. 07.06.2010) έως την 31.12.2010.
Με την παρ 4 του άρθρου 12 του ν. 4018/2011 (ΦΕΚ 215/30.09.2011 τεύχος Α'), ορίζονται τα εξής: «4.Η ισχύς των άρθρων 272 και 274 του ν. 3852/2010 έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2010».
2. Παραχώρηση σε νομικά πρόσωπα με κοινωφελή δραστηριότητα
Ομοίως με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, επιτρέπεται να παραχωρείται δωρεάν η χρήση ακινήτων σε άλλα νομικά πρόσωπα, που ασκούν αποκλειστικά και μόνο δραστηριότητα, η οποία είναι κοινωφελής ή προάγει τα τοπικά συμφέροντα. (παρ.2 άρθρο 185 Ν.3463/06)
Δεν είναι δυνατή η δωρεάν παραχώρηση προς ποδοσφαιρική ανώνυμη εταιρεία περιουσιακών στοιχείων των ΟΤΑ, κατ' εφαρμογή του άρθρου 185 του ισχύοντος Κώδικα περί Δήμων και Κοινοτήτων, καθόσον δεν μπορεί να θεωρηθεί η δραστηριότητά τους αποκλειστικά κοινωφελής ή κατευθυνόμενη στην προαγωγή των τοπικών συμφερόντων (ΓνΝΣΚ 472/2008)
Διαπίστωση της αυτοδίκαιης επαναφοράς στο Δήμο της κυριότητας έκτασης που είχε εκποιηθεί σε ταμείο πρόνοιας επειδή δεν λειτούργησε σ' αυτήν κατασκήνωση επί τριετία. Η αναστολή της λειτουργίας της κατασκήνωσης για το επίμαχο χρονικό διάστημα δεν υποδηλώνει εγκατάλειψη ή μεταβολή επί τριετία της χρήσης αυτής, αλλά υπαγορεύθηκε από την ανάγκη διενέργειας εργασιών για τον εκσυγχρονισμό της κατασκήνωσης. Μη νόμιμη η προσβαλλόμενη απόφαση του δημάρχου. (ΣτΕ 1536/2014)
Σε περίπτωση δωρεάν παραχώρησης χρήσης ακινήτων από Δήμους σε νομικά πρόσωπα κοινωφελούς δραστηριότητας, όπως οι δημοτικές κοινωφελείς επιχειρήσεις, δεν απαιτείται έγκριση των σχετικών αποφάσεων του Δημοτικού Συμβουλίου (περί δωρεάν παραχώρησης) και του Διοικητικού Συμβουλίου της κοινωφελούς επιχείρησης (περί αποδοχής της) από το Γενικό Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης. Αντιθέτως, τέτοια έγκριση απαιτείται στις περιπτώσεις αγοράς και εκποίησης ακινήτων. (Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 212/2014 και Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 214/2014)
Η διάταξη της παρ. 2 του άρθρου 185, ερμηνευόμενη σε συνδυασμό με την παρ. 1 που αναφέρεται ρητώς σε δημοτικά ή κοινοτικά ακίνητα αλλά και ενόψει του σκοπού της, συνισταμένου στην ενίσχυση κοινωφελών, μεταξύ άλλων, δραστηριοτήτων με τη διάθεση δημοτικών ή κοινοτικών ακινήτων (και όχι της περιουσίας τρίτων) στα Νομικά Πρόσωπα, τα οποία ασκούν τις δραστηριότητες αυτές, έχει την έννοια ότι είναι επιτρεπτή η, κατ’ εφαρμογήν της, δωρεάν παραχώρηση μόνον δημοτικών ή κοινοτικών ακινήτων, και όχι ακινήτων που τυχόν έχει μισθώσει ο οργανισμός τοπικής αυτοδιοίκησης. Η ανάθεση της λειτουργίας του υπνωτηρίου και του χώρου σίτισης αστέγων σε τρίτα Νομικά Πρόσωπα αρκεί για τον χαρακτηρισμό αυτής ως παραχώρησης κατά τις διατάξεις του προαναφερθέντος άρθρου 185, ενώ το γεγονός ότι δια των δομών αυτών εξυπηρετείται κοινωφελής σκοπός, ο οποίος ενδιαφέρει άμεσα τον αιτούντα Δήμο, δεν επηρεάζει την εφαρμογή της εν λόγω διατάξεως, αντιθέτως δε, συνιστά προϋπόθεση για την παραχώρηση ακινήτου κατά την παράγραφο 2 αυτής. (ΣτΕ 1645/2019)
Αμοιβή για εκτέλεση εργασιών συντήρησης κτιρίων. Μη νόμιμη και μη κανονική δαπάνη διότι α) η χρήση του κτιρίου του δημοτικού ωδείου παραχωρήθηκε στον Πολιτιστικό Οργανισμό-Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους σε χρόνο μεταγενέστερο της εκτέλεσης των εργασιών, β) η χρήση του κτιρίου του φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους δεν έχει παραχωρηθεί καν στον ως άνω Οργανισμό, γ) οι εργασίες που αφορούν σε έλεγχο λειτουργίας και συντήρηση κλιματιστικών μονάδων έπρεπε να βαρύνουν τον ΚΑΕ 10.6264.02 («Συντήρηση και επισκευή κλιματισμού») και όχι τον ΚΑΕ 10.6261.01 («Συντήρηση κτιρίων») και δ) από την οικεία βεβαίωση καλής εκτέλεσης εργασιών και τα λοιπά στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ποιες ακριβώς εργασίες εκτελέστηκαν και παραλήφθηκαν. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 18/2019)
3. Παραχώρηση σε Περιφέρειες για την προαγωγή της ανάπτυξης και την ανάπτυξη κοινωφελών δράσεων
Με όμοια απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου επιτρέπεται να παραχωρείται δωρεάν η χρήση δημοτικών ακινήτων στην Περιφέρεια, στα όρια της οποίας βρίσκονται, για την εξυπηρέτηση αναγκών της τελευταίας που προάγουν την ανάπτυξη της περιοχής, καθώς και για την ανάπτυξη κοινών, κοινωφελών για τις τοπικές κοινωνίες, δράσεων. (παρ.2 άρθρο 185 Ν.3463/06, όπως συμπληρώθηκε από το άρθρο 73 του Ν.4483/17)
Με το άρθρο 185 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων δόθηκε η δυνατότητα στους δήμους να παραχωρούν δωρεάν κατά χρήση δημοτικά ακίνητα στο Δημόσιο, σε νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, περιλαμβανομένων και των Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού, αλλά και σε νομικά πρόσωπα που ασκούν αποκλειστικά κοινωφελής σκοπούς ή σκοπούς που προάγουν τα τοπικά συμφέροντα. Εντούτοις, από το συνδυασμό του υποκειμενικού πεδίου εφαρμογής της διάταξης με τις εκεί περιοριστικά αναφερόμενες αντικειμενικές προϋποθέσεις που πρέπει να συντρέχουν για να λάβει χώρα μια τέτοια παραχώρηση, προκύπτει ότι δεν είναι δυνατή η δωρεάν παραχώρηση της χρήσης δημοτικών ακινήτων σε περιπτώσεις που αυτό δικαιολογείται μεν από πραγματικές ανάγκες που δεν ήταν όμως δυνατό να προβλεφθούν κατά την ψήφιση του νόμου.
Αποτέλεσμα αυτού είναι να παραμένουν πολλά από τα δημοτικά ακίνητα αναξιοποίητα χωρίς τη δυνατότητα των κυρίων αυτών, ήτοι των δήμων, να τα επισκευάσουν, συντηρήσουν ή/ και εκμεταλλευτούν κατά τον προορισμό τους. Την ίδια στιγμή, οι Ο.Τ.Α. β΄ βαθμού έχουν τη δυνατότητα να επισκευάσουν και να αξιοποιήσουν τέτοιου είδους ακίνητα, τα οποία βρίσκονται εντός των διοικητικών τους ορίων. Παράλληλα, υφίσταται μεγάλη ανάγκη για στέγαση των διοικητικών υπηρεσιών των Περιφερειών η οποία καλύπτεται μέσω της μίσθωσης ιδιωτικών χώρων με μεγάλο κόστος για τις Περιφέρειες.
Για τους ανωτέρω λόγους, με την παρούσα ρύθμιση παρέχεται η δυνατότητα στους Δήμους, ύστερα από απόφαση του δημοτικού τους συμβουλίου, να παραχωρήσουν δωρεάν τη χρήση ακινήτων στις Περιφέρειες, στα όρια των οποίων βρίσκονται τα ακίνητα, με σκοπό οι τελευταίες να τα επισκευάσουν και να τα εκμεταλλευτούν είτε για την εξυπηρέτηση δικών τους αναγκών, σχετικών όμως με την προαγωγή της ανάπτυξης της περιοχής, είτε για την ανάπτυξη εντός αυτών κοινών δράσεων με τους Δήμους, οι οποίες θα έχουν κοινωφελή χαρακτήρα, προς όφελος των κατοίκων των τοπικών κοινωνιών. Με τον τρόπο αυτό επιτυγχάνεται τόσο η εξοικονόμηση πόρων όσο και η αξιοποίηση ανεκμετάλλευτων κτιρίων τα οποία θα επισκευάζονται και θα χρησιμοποιούνται για μακρό χρόνο για την εξυπηρέτηση κοινού οφέλους. (Αιτιολογική Έκθεση Ν.4483/17)
4. Παραχώρηση σε κοινωφελή επιχείρηση
Ο οικείος Ο.Τ.Α. με απόφαση του συμβουλίου του είναι δυνατόν να παραχωρεί χωρίς αντάλλαγμα προς την κοινωφελή του επιχείρηση, εφόσον τούτο κρίνεται αναγκαίο για την επιτέλεση των σκοπών της, τη χρήση εγκαταστάσεων, εξοπλισμού ή άλλων μέσων. Η για ορισμένο χρόνο περαιτέρω παραχώρηση αυτών προς άλλη κοινωφελή επιχείρηση του ιδίου Ο.Τ.Α. επιτρέπεται, αν τούτο εγκρίνεται από το δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο και εφόσον η τελευταία αναλαμβάνει τις Δαπάνες συντήρησής τους. (παρ 4 άρθρο 259 του Ν.3463/2006)
Από 09.08.2019 (ημερ. έναρξης ισχύος του Ν.4623/19) η απόφαση για την παραχώρηση εγκαταστάσεων, εξοπλισμού και μέσων προς τις κοινωφελείς επιχειρήσεις κατά το άρθρο 259 παρ. 4 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων λαμβάνεται από την Οικονομική Επιτροπή αντί του Δημοτικού Συμβουλίου. (περίπτ.ιε.iv. παρ.1 άρθρο 72 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 3 του Ν.4623/19 και αντικαταστάθηκε εκ νέου από την παρ. 1 του άρθρου 40 του Ν. 4735/20)
Νόμιμη η προμήθεια, με δαπάνες του Δήμου, υλικών που προορίζονται για την επισκευή κτιρίου το οποίο ανήκει κατά πλήρη κυριότητα στο Δήμο και όχι στην κυριότητα της Κοινωφελούς Επιχείρησης του ως άνω Δήμου, στην οποία έχει παραχωρηθεί κατά χρήση, καθόσον η συντήρηση των δημοτικών κτιρίων περιλαμβάνεται στις αρμοδιότητες του Δήμου, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 12 του άρθρου 75 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. (Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 146/2016)
5. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων σε Έλληνες τσιγγάνους
Με απόφαση του ίδιου οργάνου επιτρέπεται να παραχωρούνται δωρεάν, κατά πλήρη κυριότητα, δημοτικά ακίνητα σε αθίγγανους και ομογενείς που εγκαθίστανται στην Ελλάδα και οι οποίοι έχουν ενταχθεί σε κρατικά προγράμματα στεγαστικής αποκατάστασης ή σε προγράμματα που χρηματοδοτούνται, καθ' οιονδήποτε τρόπο. Η ανωτέρω παραχώρηση συντελείται υπό τη διαλυτική αίρεση, ότι επί μία εικοσαετία, το παραχωρούμενο ακίνητο δεν θα πωληθεί ή δεν θα εκμισθωθεί από τον παραχωρησιούχο, με εξαίρεση τη γονική παροχή. Η σχετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου αποτελεί τίτλο για τη μεταγραφή στα βιβλία του οικείου υποθηκοφυλακείου ή την καταχώριση στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου κτηματολογικού γραφείου. (παρ.3α άρθρο 185 Ν.3463/06, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 109 του Ν.4876/21)
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, καθορίζονται οι προϋποθέσεις και τα ειδικότερα κριτήρια παραχώρησης, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. (παρ.4 άρθρο 185 Ν.3463/06)
5Α. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων στο Δημόσιο, για την υλοποίηση προγραμμάτων στεγαστικής αποκατάστασης πυροπλήκτων
Με απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, επιτρέπεται η κατά κυριότητα παραχώρηση δημοτικού ακινήτου στο Δημόσιο, για την υλοποίηση προγραμμάτων στεγαστικής αποκατάστασης πυροπλήκτων.
Για την παραχώρηση της περ. β) δεν απαιτείται η έκδοση της υπουργικής απόφασης της παρ. 4 του άρθρου 185 του ν.3463/06.
Η παραχώρηση συντελείται υπό τη διαλυτική αίρεση, ότι επί μία εικοσαετία, το παραχωρούμενο ακίνητο δεν θα πωληθεί ή δεν θα εκμισθωθεί από τον δικαιούχο της στεγαστικής αποκατάστασης, με εξαίρεση τη γονική παροχή.
Για τις παραχωρήσεις, η σχετική απόφαση του δημοτικού συμβουλίου αποτελεί τίτλο για τη μεταγραφή στα βιβλία του οικείου υποθηκοφυλακείου ή την καταχώριση στα κτηματολογικά φύλλα του οικείου κτηματολογικού γραφείου. (παρ.3β άρθρο 185 Ν.3463/06, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 109 του Ν.4876/21)
6. Στεγαστικά Προγράμμα Αποκατάστασης Ομογενών και Αθίγγανων
Για την εκτέλεση επειγόντων στεγαστικών προγραμμάτων αποκατάστασης των ομογενών μπορεί, με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, να εγκριθεί τοπικό ρυμοτομικό σχέδιο, στις διατεθειμένες εκτάσεις, κατά την παράγραφο 1 του άρθρου 5 του παρόντος νόμου«, σε ίδιες εκτάσεις των φορέων ή των ομογενών, εφόσον η διατιθέμενη από αυτούς έκταση, υπερβαίνει το 50% της έκτασης που πολεοδομείται ή σε διατιθέμενες από τους ομογενείς εκτάσεις για τις οποίες υπάρχει πρόγραμμα επιδότησης ή δανειοδότησης για τη στεγαστική αποκατάστασή τους,» καθώς και να ορίζονται οι χρήσεις γης και οι όροι και οι περιορισμοί δόμησής του κατά τις γενικές διατάξεις του νομοθετικού διατάγματος «Περί Σχεδίων Πόλεων κ.λπ.» της 17.7/18.8. 1923. (παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν. 2790/2000)
Οι διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 6 του Ν. 2790/2000 εφαρμόζονται και για την εκτέλεση επειγόντων στεγαστικών προγραμμάτων αποκατάστασης ειδικών κοινωνικών ομάδων, σε εκτάσεις που διατίθενται από το Δημόσιο, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλα Ν.Π.Δ.Δ., ή σε εκτάσεις ιδιοκτησίας των προσώπων που υπάγονται στην κοινωνική ομάδα.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, Οικονομίας και Οικονομικών, και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, καθορίζονται η διαδικασία και τα κριτήρια για την παραχώρηση οικοπεδικών εκτάσεων στους δικαιούχους. (παρ. 11 του άρθρου 13 του Ν.3212/2003)
Στην έννοια των ειδικών κοινωνικών ομάδων της παρ. 11 του άρθρου 13 του ν.3212/2003 (ΦΕΚ 308 Α΄), για την εκτέλεση επειγόντων στεγαστικών προγραμμάτων αποκατάστασής τους, περιλαμβάνονται και οι Έλληνες Τσιγγάνοι. (παρ 1. άρθρο 34 Ν. 3448/06)
Στο ρυθμιστικό πεδίο του άρθρου 5 παρ.3 της Κ.Υ.Α. 13576/2003, για την εκχώρηση δανείων, προς στεγαστική αποκατάσταση αθίγγανων, είναι δυνατόν να θεωρηθεί, ότι εμπίπτουν και οι πρωτοβάθμιοι ΟΤΑ, εφόσον κατ' άρθρο 24 παρ.1 περ.στ' μεταξύ των αρμοδιοτήτων τους, περιλαμβάνεται και η εξασφάλιση στέγης για τους κατοίκους τους (ΓνΝΣΚ 306/2003)
Με σκοπό τη διασφάλιση αξιοπρεπών συνθηκών διαβίωσης επιτρέπεται η προσωρινή μετεγκατάσταση ειδικών κοινωνικών ομάδων, κατά την έννοια της παρ. 11 του άρθρου 13 του ν. 3212/2003 (Α' 308) και της παρ. 1 του άρθρου 34 του ν. 3448/2006 (Α' 57), που διαβιούν σε πρόχειρα ή παράτυπα καταλύματα, σε κατάλληλους οργανωμένους χώρους που διατίθενται αποκλειστικά για το σκοπό αυτόν από το Δημόσιο, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.), τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.) ή παραχωρούνται από ιδιώτες, κατόπιν κοινής απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, Υγείας, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομίας και Ανάπτυξης. Η κοινή υπουργική απόφαση του προηγούμενου εδαφίου εκδίδεταιύστερα από εισήγηση της Επιτροπής Προσωρινής Μετεγκατάστασης Ειδικών Κοινωνικών Ομάδων, κατόπιν αιτήματος προς αυτήν του Δήμου, στην εδαφική περιφέρεια του οποίου πρόκειται να λάβει χώρα η προσωρινή μετεγκατάσταση. (παρ.1 άρθρο 159 Ν.4483/17)
Για περισσότερα δείτε την ενότητα:
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΔΗΜΩΝ » Ε. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ & ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ » 5. Ένταξη αθίγγανων, παλιννοστούντων ομογενών, μεταναστών και προσφύγων στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή
7. Μεταβιβάσεις ακινήτων για την ανέγερση Ιερού Ναού/ Ιεράς Μονής
Επιτρέπεται προς εκπλήρωση των σκοπών της παρ. 1 του άρθρου 47 του Ν.590/77 (εκπλήρωση φιλανθρωπικών ή μορφωτικών σκοπών της Εκκλησίας της Ελλάδος ή νομικών προσώπων αυτής),η δωρεάν παραχώρηση εμπράγματων δικαιωμάτων ή κατοχής επί εκκλησιαστικών, δημόσιων ή ακινήτων Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α.. Οι μεταβιβάσεις αυτές, όπως και οι άνευ ανταλλάγματος μεταβιβάσεις ακινήτων του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή ιδιωτών, επί των οποίων λειτουργεί ή με σκοπό να ανεγερθεί Ιερός Ναός ή Επισκοπείο ή Ιερά Μονή, προς το οικείο εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο ή μεταξύ εκκλησιαστικών νομικών προσώπων του Ν.590/77 προκειμένου να εξυπηρετηθεί η λειτουργία τους απαλλάσσονται των τελών μεταγραφής. (περίπτ.α παρ.3 άρθρο 47 Ν.590/77, όπως τροποποιήθηκε από την περίπτ. α' της υποπαρ. 8 της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του Ν. 4235/14)
Σύμφωνα με την περίπτ. β' της υποπαρ. 8 της παραγράφου 1 του άρθρου 68 του Ν. 4235/14 (ΦΕΚ 32/11.02.2014 τεύχος Α'):«β) Όσον αφορά την εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων της παρούσας παραγράφου δεν θίγονται οι διατάξεις του Κώδικα Διατάξεων Φορολογίας Κληρονομιών, Δωρεών, Γονικών Παροχών, Προικών και Κερδών από Λαχεία (ν. 2961/2001, Α' 266) και του Κώδικα Φ.Π.Α. (ν. 2859/2000, Α' 248), όπως εκάστοτε ισχύουν.»
Επιτρέπεται προς εκπλήρωση των σκοπών των Ν.Π.Δ.Δ. των Ιερών Μητροπόλεων της Δωδεκανήσου και της Πατριαρχικής Εξαρχίας Πάτμου και των υπαγομένων σε αυτά Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), η δωρεάν παραχώρηση εμπραγμάτων δικαιωμάτων ή κατοχής επί εκκλησιαστικών, δημοσίων ακινήτων ή ακινήτων Ν.Π.Δ.Δ. ή Οργανισμών Τοπικής Αυτοδικοίκησης (Ο.Τ.Α.). Οι μεταβιβάσεις αυτές, όπως και οι άνευ ανταλλάγματος μεταβιβάσεις ακινήτων του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. ή Ο.Τ.Α. ή ιδιωτών, επί των οποίων λειτουργεί ή με σκοπό να ανεγερθεί Ιερός Ναός ή Επισκοπείο ή Ιερά Μονή, προς το οικείο εκκλησιαστικό νομικό πρόσωπο ή μεταξύ εκκλησιαστικών νομικών προσώπων του παρόντος νόμου προκειμένου να εξυπηρετηθεί η λειτουργία τους, απαλλάσσονται των τελών μεταγραφής. Οι μεταβιβάσεις αυτές πραγματοποιούνται κατόπιν απόφασης των ανωτέρω νομικών προσώπων, οι οποίες εγκρίνονται από τους οικείους Μητροπολίτες και τα Μητροπολιτικά Συμβούλια ή τον Πατριαρχικό Έξαρχο Πάτμου και το Εξαρχικό Συμβούλιο αντίστοιχα και από τον Οικουμενικό Πατριάρχη και την περί Αυτόν Αγία και Ιερά Σύνοδο του Οικουμενικού Πατριαρχείου. (παρ. 4 άρθρο 334 Ν. 4957/22)
8. Ελληνική Αγροφυλακή
Οι Υπηρεσίες της Ελληνικής Αγροφυλακής στεγάζονται σε κτίρια του Δημοσίου ή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού που παραχωρούνται ή σε ιδιωτικά κτίρια που μισθώνονται με δαπάνες του Δημοσίου. Οι δαπάνες για τη μίσθωση ιδιωτικών κτιρίων και χώρων εγκατάστασης των Υπηρεσιών αυτών βαρύνουν τις σχετικές πιστώσεις που εγγράφονται στον προϋπολογισμό εξόδων του Ειδικού Φορέα «Ελληνική Αγροφυλακή» (παρ 1 άρθρο 36 Ν. 3585/07)- καταργήθηκε στις 30.06.2011 με την παρ.3 του άρθρου 25 του Ν.3938/2011 (ΦΕΚ 60/2011 τεύχος Α')
9. Βρεφονηπιακοί Σταθμοί
Σύμφωνα με το άρθρο 21 του N. 3762/2009 (ΦΕΚ 75/15.05.2009 τεύχος Α'), ορίζονται τα εξής, σχετικά με την ανέγερση Βρεφονηπιακών Σταθμών:
«1.Tα Ν.Π.Δ.Δ., τα Ν.Π.Ι.Δ., καθώς και οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (O.T.A.), στους οποίους έχουν παραχωρηθεί κατά χρήση ακίνητα, επιτρέπεται να προβαίνουν, μετά από σύμφωνη γνώμη του κυρίου του ακινήτου, σε περαιτέρω παραχώρηση δωρεάν χρήσης αυτών προς τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας (Ο.Ε.Ε.), με σκοπό την ανέγερση και λειτουργία Βρεφονηπιακών Σταθμών, με δαπάνες του Ο.Ε.Ε. προς χρήση των δικαιούχων του. Στην περίπτωση που η διαχείριση των ακινήτων που έχουν παραχωρηθεί ανήκει στην Κτηματική Εταιρεία του Δημοσίου απαιτείται και η σύμφωνη γνώμη αυτής.
2.Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, ύστερα από πρόταση του Διοικητικού Συμβουλίου (Δ.Σ.) του Ο.Ε.Ε., εγκρίνεται η κατά χρήση δωρεάν παραχώρηση του ακινήτου προς τον Ο.Ε.Ε., η διάρκεια της οποίας δεν μπορεί να είναι μικρότερη των πενήντα (50) ετών. Με την ίδια απόφαση καθορίζονται οι ειδικότεροι όροι και προϋποθέσεις αυτής, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.
3.Για την υλοποίηση της κατά τα ανωτέρω εγκριθείσας παραχώρησης ακινήτου καταρτίζεται σχετική σύμβαση μεταξύ του Ο.Ε.Ε. και του κατά περίπτωση αρμόδιου φορέα, στην οποία αναφέρονται αναλυτικά όλοι οι τιθέμενοι όροι, οι προϋποθέσεις και αιρέσεις, σύμφωνα με την εγκεκριμένη στην προηγούμενη παράγραφο απόφαση του Δ.Σ. του Ο.Ε.Ε. Η σύμβαση αυτή απαλλάσσεται του φόρου δωρεάς».
10. Πρόγραμμα ΗΛΙΟΣ
Με το άρθρο 12 του Ν. 4062/12 (ΦΕΚ 70/30.03.2012 τεύχος Α') προβλέπεται η δυνατότητα παραχώρησης του δικαιώματος χρήσης και εκμετάλλευσης, καθώς και η δυνατότητα απευθείας εκμίσθωσης, στην ανώνυμη Εταιρεία «ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΗΛΙΟΣ Α.Ε.», ακινήτων που ανήκουν σε Ν.Π.Δ.Δ. ή ΟΤΑ Α' ή Β' βαθμού, η οποία διενεργείται με πράξη του κατά περίπτωση αρμοδίου οργάνου του κυρίου του ακινήτου και εγκρίνεται με κοινή απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και του εποπτεύοντος τον φορέα Υπουργού. Επιπλέον, εξειδικεύονται ζητήματα που αφορούν τη διαδικασία και τους όρους της προβλεπόμενης παραχώρησης, καθώς και θέματα που αφορούν στην επίλυση και διευθέτηση πιθανών περιπτώσεων παράνομης διακατοχής επί των ως άνω ακινήτων, καθώς και ενδεχόμενης απαλλοτρίωσης τυχόν εμπραγμάτων δικαιωμάτων τρίτων
11. Παραχώρηση σχολικών χώρων
Για τη διαδικασία και υποδείγματα πατήστε εδώ.
12. Γραφεία Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (Γ.Ε.Φ.)
Στο άρθρο 7 του Ν.4147/2013 (ΦΕΚ 98/26.04.2013 τεύχος Α') ορίζεται ότι: "Επιτρέπεται η παραχώρηση χρήσης ιδιόκτητων ή μισθωμένων από τους δήμους ακινήτων ή τμήματος αυτών προς κάλυψη στεγαστικών αναγκών των Γραφείων Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (Γ.Ε.Φ.). Η κάλυψη των λοιπών λειτουργικών δαπανών των ανωτέρω χώρων γίνεται από τους δήμους".
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του σχεδίου Νόμου, με την ανωτέρω προτεινόμενη διάταξη ρυθμίζεται η δυνατότητα παραχώρησης από τους δήμους χώρου για στέγαση των Γραφείων Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (Γ.Ε.Φ.),ύστερα από απόφαση του οικείου δημοτικού συμβουλίου. Τα Γραφεία μπορούν να στεγαστούν είτε σε ιδιόκτητο είτε σε μισθωμένο από το δήμο κτίριο. Επιπλέον, η κάλυψη των λοιπών λειτουργικών δαπανών του χώρου γίνεται από το δήμο.
Με την απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους 54141/21.05.2018 (ΦΕΚ 2150/11.06.2018 τεύχος Β') συστήθηκαν τα κάτωθι Γραφεία Ενημέρωσης και Υποστήριξης Δανειοληπτών (Γ.Ε.Υ.Δ.) στις κάτωθι Περιφερειακές Ενότητες:
α) Άρτας με έδρα το Δήμο Αρταίων, ως περιφερειακή υποστηρικτική του Κ.Ε.Υ.Δ. με έδρα το Δήμο Ιωαννιτών.
β) Καρδίτσας με έδρα το Δήμο Καρδίτσας, ως περιφερειακή υποστηρικτική του Κ.Ε.Υ.Δ. με έδρα το Δήμο Λαρισαίων.
γ) Καλαμαριάς με έδρα το Δήμο Καλαμαριάς, ως περιφερειακή υποστηρικτική του Κ.Ε.Υ.Δ. με έδρα το Δήμο Θεσσαλονίκης.
13. Δομές φιλοξενίας αιτούντων άσυλο ή υπηκόων τρίτων χωρών που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες
Κτίρια του Δημοσίου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα, καθώς και κτίρια Μη Κυβερνητικών Οργανώσεων (Μ.Κ.Ο.) μπορούν να παραχωρούνται κατά χρήση δωρεάν, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, για την εγκατάσταση των Δομών της παρ. 3 του άρθρου 110 του ν. 4172/2013 (Α' 167). Η επισκευή, συντήρηση, επέκταση ή διαρρύθμιση των ως άνω κτιριακών εγκαταστάσεων μπορεί να γίνεται από τη Διεύθυνση Υποδομών της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Επιτελικού Σχεδιασμού και μέχρι την έναρξη λειτουργίας της από τη Διεύθυνση Τεχνικών του Επιτελείου της Ελληνικής Αστυνομίας, εφαρμοζομένων αναλόγως των παραγράφων 14 του άρθρου 8, 2 και 3 του άρθρου 14 του ν. 3907/2011 και 8 του άρθρου 28 του ν. 4033/2011 (Α' 254), όπως ισχύουν. (παρ.1 άρθρο 121 Ν.4249/14 (ΦΕΚ 73/24.03.2014 τεύχος Α')
14. Στέγαση Υπηρεσίας Ασύλου και Αρχής Προσφυγών
Η Υπηρεσία Ασύλου και οι Περιφερειακές της Υπηρεσίες στεγάζονται σε κτίρια του Δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλων φορέων που παραχωρούνται χωρίς αντάλλαγμα ή σε ιδιωτικά κτίρια που μισθώνονται με δαπάνες του Δημοσίου. (παρ.7 άρθρο 3 Ν.4375/16)
Η Αρχή Προσφυγών δύναται να στεγάζεται σε κτίρια του Δημοσίου, φορέων του Δημοσίου ή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης ή άλλων φορέων που παραχωρούνται χωρίς αντάλλαγμα ή σε ιδιωτικά κτίρια που μισθώνονται με δαπάνες του Δημοσίου. (παρ.6 άρθρο 6 Ν.4375/16)
Ακίνητα του Δημοσίου ή Ν.Π.Δ.Δ. ή του ευρύτερου δημόσιου τομέα μπορούν να παραχωρούνται από αυτά κατά χρήση έναντι ανταλλάγματος (μίσθωμα), στο πλαίσιο συγχρηματοδοτούμενων προγραμμάτων ή δωρεάν, κατά παρέκκλιση των διατάξεων πολεοδομικού σχεδιασμού κάθε επιπέδου, για τις ανάγκες στέγασης των Υπηρεσιών Πρώτης Υποδοχής (Κεντρική Υπηρεσία, Κέντρα ή Μονάδες Πρώτης Υποδοχής, Δομές Φιλοξενίας για αιτούντες διεθνή προστασία, ευάλωτες ομάδες και αιτούντες εθελούσιας επιστροφής), της Υπηρεσίας Ασύλου, της Αρχής Προσφυγών και των χώρων του άρθρου 31 του ν. 3907/2011. Η επισκευή, συντήρηση, επέκταση ή διαρρύθμιση των ανωτέρω γίνονται από τη Διεύθυνση Υποδομών της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών και Επιτελικού Σχεδιασμού και μέχρι την έναρξη λειτουργίας της, από τη Διεύθυνση Τεχνικών του Επιτελείου της Ελληνικής Αστυνομίας, εφαρμοζομένων, κατά περίπτωση, των διατάξεων των άρθρων 8 παρ. 14, 8Α παρ. 1 και 14 παρ. 3 του ν. 3907/2011, καθώς και του άρθρου 4 παράγραφοι 2, 3 του ν. 4067/2012. (παρ.11β άρθρο 122 Ν.4249/14 (ΦΕΚ 73/24.03.2014 τεύχος Α')
Με την απόφαση ΥΠ.ΕΣ.Δ.Α. 16931/16.05.2016 (ΦΕΚ 1410/19.05.2016 τεύχος Β') αρχίζει τη λειτουργία της η Διεύθυνση Υποδοχής και Ταυτοποίησης από τη δημοσίευση της αποφάσεως στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ήτοι από 19.05.2016 και καταργείται παράλληλα η Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής, από την έναρξη λειτουργίας της Υπηρεσίας Υποδοχής και Ταυτοποίησης.
Στην ίδια απόφαση ορίζεται ότι όπου στην κείμενη νομοθεσία αναφέρεται η Υπηρεσία Πρώτης Υποδοχής ή Κέντρα Πρώτης Υποδομής ή Κινητές Μονάδες νοείται η Υπηρεσία Υποδοχής και Ταυτοποίησης και οι αντίστοιχες περιφερειακές δομές της.
Για την Αλλαγή χρήσης κτιρίων ΟΤΑ για εγκατάσταση δομών κράτησης υπηκόων τρίτων χωρών, δείτε την ενότητα ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ » ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΟΤΑ » ΔΙΑΦΟΡΑ » Παρεκκλίσεις από πολεοδομική νομοθεσία για κτίρια ΟΤΑ
15. Μίσθωση ακινήτου από το Δήμο για δωρεάν παραχώρησή του προς στέγαση άλλων υπηρεσιών
Δεν είναι νόμιμη η καταβολή μισθώματος από το Δήμο για το κτίριο που στεγάζει το Περιφερειακό Ιατρείο, καθόσον αυτή έπρεπε να βαρύνει το Γενικό Νοσοκομείο στο οποίο υπάγεται το Κέντρο Υγείας και συνεπώς, μη νομίμως συνήφθη η μίσθωση του συγκεκριμένου ακινήτου και καταβάλλονται τα ανωτέρω μισθώματα από το Δήμο. Εξάλλου, καίτοι κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 75 και 185 του ν. 3463/2006 οι Ο.Τ.Α. έχουν δυνατότητα να παραχωρούν δωρεάν τη χρήση ακινήτων, δεν προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις η δυνατότητά του Δήμου να παραχωρεί δωρεάν τη χρήση ακινήτων των οποίων δεν είναι κύριος. Περαιτέρω, η συγκεκριμένη δαπάνη παρίσταται ως μη λειτουργική για το Δήμο, καθώς δεν προάγεται με αυτήν η αποτελεσματικότερη εκπλήρωση των σκοπών του, αλλά αντιθέτως εξυπηρετούνται αποκλειστικά τα οικονομικά συμφέροντα των φορέων, στους οποίους παραχωρείται η χρήση, που δια του τρόπου αυτού απαλλάσσονται της καταβολής μισθώματος. Μη νόμιμη δαπάνη. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 136/2013)
Η δαπάνη πληρωμής μισθωμάτων μη νομίμως βαρύνει τον προϋπολογισμό του Δήμου, δοθέντος ότι αυτή αφορά εκμίσθωση χώρου για την στέγαση άλλων υπηρεσιών (Γενικά Αρχεία του Κράτους και Γραφείο Κοινωνικής Ασφάλισης ΙΚΑ - ΕΤΑΜ) και όχι των δημοτικών. Αν και κατ' εφαρμογή των διατάξεων των άρθρων 75 και 185 του ν. 3463/2006 οι Ο.Τ.Α. έχουν δυνατότητα να παραχωρούν δωρεάν τη χρήση των ακινήτων τους, δεν προβλέπεται όμως παράλληλα και η δυνατότητα των Δήμων να παραχωρούν, δωρεάν, τη χρήση ακινήτων που δεν τους ανήκουν. Σε κάθε περίπτωση η συγκεκριμένη δαπάνη παρίσταται ως μη λειτουργική για το Δήμο. Η διάταξη του άρθρου 7 του ν. 4147/2013, σύμφωνα με τις οποίες επιτρέπεται η παραχώρηση χρήσης μισθωμένων από τους Δήμους ακινήτων για τις στεγαστικές ανάγκες των Γραφείων Εξυπηρέτησης Φορολογουμένων (Γ.Ε.Φ.), είναι εξαιρετική και δεν δύναται να εφαρμοστεί αναλογικά αφού αφορά αποκλειστικά την εξυπηρέτηση των Γ.Ε.Φ. που στελεχώνονται στους κατά τόπους Δήμους της χώρας, και έχουν συσταθεί για την διεκπεραίωση των εκκρεμών φορολογικών υποθέσεων των δημοτών, ανά την επικράτεια. Μη νόμιμη δαπάνη. (Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.7 Πράξη 277/2014)
16. Παραχώρηση χώρων σε εθελοντές κτηνιάτρους, για την πραγματοποίηση στειρώσεων, σήμανσης και καταγραφής αδέσποτων ζώων συντροφιάς
Ισχύον Καθεστώς Ν.4830/21
Για την πραγματοποίηση των στειρώσεων, της σήμανσης και της καταγραφής των αδέσποτων ζώων συντροφιάς από εθελοντές κτηνίατρους μπορούν να διατίθενται οι εγκαταστάσεις των κτηνιατρείων των αρμόδιων υπηρεσιών κτηνιατρικής της οικείας περιφέρειας, περιφερειακής ενότητας ή του δήμου ή άλλοι χώροι που ανήκουν στην οικεία περιφέρεια ή στον δήμο ή σε συνδέσμους δήμων, υπό την εποπτεία των αρμόδιων υπηρεσιών των δήμων. Για τον ίδιο σκοπό μπορούν να διατίθενται και οι χώροι ιδιωτικών κτηνιατρείων. (παρ. 7 άρθρο 10 Ν.4830/21)
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται οι προδιαγραφές και ο εξοπλισμός των εγκαταστάσεων των κτηνιατρείων που διατίθενται για την πραγματοποίηση των στειρώσεων, της σήμανσης και της καταγραφής αδέσποτων ζώων από εθελοντές κτηνιάτρους, η διαδικασία και χρονική διάρκεια διάθεσής τους, και κάθε άλλο σχετικό θέμα. (παρ. 2 άρθρο 45 Ν.4830/21)
Παλιό Καθεστώς Ν.4039/12
Στους εθελοντές κτηνίατρους για την πραγματοποίηση των στειρώσεων, της σήμανσης και της καταγραφής των αδέσποτων ζώων συντροφιάς μπορεί να διατίθενται οι εγκαταστάσεις των γραφείων των αρμόδιων Υπηρεσιών Κτηνιατρικής της οικείας Περιφέρειας, Περιφερειακής Ενότητας ή του Δήμου ή άλλοι χώροι που ανήκουν στην οικεία Περιφέρεια ή Δήμο, εφόσον υπάρχουν διαθέσιμοι, υπό την εποπτεία των προαναφερθέντων αρμόδιων υπηρεσιών. Με απόφαση του Υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων καθορίζονται οι προδιαγραφές των εγκαταστάσεων αυτών, ο εξοπλισμός τους, η χρονική διάρκεια διάθεσής τους, η διαδικασία διάθεσης και κάθε σχετικό θέμα. Για τον ίδιο σκοπό, επιτρέπεται να διατίθενται και οι χώροι τοπικών ιδιωτικών κτηνιατρείων. (παρ.11 άρθρο 9 Ν.4039/12, όπως αντικαταστάθηκε από την περίπτ. ε' της παρ. 6 του άρθρου 46 του Ν. 4235/14) (καταργήθηκε από την περίπτ. β' παρ. 6 άρθρο 47 Ν. 4830/21)
Κατ' εξουσιοδότηση της παρ.11 του άρθρου 9 του Ν.4039/12 είχε εκδοθεί η απόφαση Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 (ΦΕΚ 1486/16.07.2015 τεύχος Β') με την οποία καθορίζονται οι ελάχιστοι όροι και προϋποθέσεις που πρέπει να πληρούν και ο ελάχιστος εξοπλισμός που πρέπει να διαθέτουν οι χώροι πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ α' και β' βαθμού), που διατίθενται στους εθελοντές κτηνιάτρους.
Αρμόδια αρχή παραχώρησης είναι ο ΟΤΑ α' ή β' βαθμού που διαθέτει σε εθελοντή κτηνίατρο χώρο για την πραγματοποίηση στειρώσεων, σήμανσης και καταγραφής αδέσποτων ζώων συντροφιάς. (παρ.2 άρθρο 2 απόφαση Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 (ΦΕΚ 1486/16.07.2015 τεύχος Β')
Η παραχώρηση της χρήσης χώρου των ΟΤΑ α' και β' βαθμού σε εθελοντή κτηνίατρο, γίνεται με απόφαση του οικείου Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου.
Στη σχετική απόφαση αναφέρεται και η διάρκεια της παραχώρησης.
Η απόφαση παραχώρησης κοινοποιείται στις κτηνιατρικές υπηρεσίες της οικείας Περιφέρειας και Περιφερειακής Ενότητας. (παρ.1 άρθρο 3 απόφαση Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 (ΦΕΚ 1486/16.07.2015 τεύχος Β')
Για την παραχώρηση χώρου ο εθελοντής κτηνίατρος καταθέτει στην αρμόδια αρχή παραχώρησης αίτηση-υπεύθυνη δήλωση, σύμφωνα με τις διατάξεις της αριθμ. ΔΙΑΔΠ/Α1/18368/2002 υπουργικής απόφασης. Με την αίτηση-υπεύθυνη δήλωση ο ενδιαφερόμενος δηλώνει τα προσωπικά του στοιχεία, ζητά την παραχώρηση χώρου που πληρεί τις προδιαγραφές της παρ. 1 του άρθρου 4 της απόφασης Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 και βεβαιώνει υπεύθυνα ότι θα πραγματοποιεί τις πράξεις του άρθρου 1 εθελοντικά. (παρ.2 άρθρο 3 απόφαση Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 (ΦΕΚ 1486/16.07.2015 τεύχος Β')
Η αίτηση-υπεύθυνη δήλωση συνοδεύεται από τα ακόλουθα δικαιολογητικά:
α) βεβαίωση άσκησης γεωτεχνικού επαγγέλματος ειδικότητας κτηνιάτρου ή βεβαίωση συνδρομής νομίμων προϋποθέσεων έναρξης άσκησης γεωτεχνικού επαγγέλματος ειδικότητας κτηνιάτρου από το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος (ΓΕΩΤΕΕ), ή, στην περίπτωση κτηνιάτρων υπηκόων κρατών-μελών της ΕΕ, την βεβαίωση του άρθρου 5 της υπ' αριθμ 165261/ΙΑ/2010 κοινή υπουργική απόφαση «Ελεύθερη παροχή υπηρεσιών στην Ελλάδα από επαγγελματίες υπηκόους κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 5 έως και 9 του Π.δ. 38/2010» (ΦΕΚ Β' 2157), όπως ισχύει.
β) έγγραφη συγκατάθεση του αρμόδιου ή αρμόδιων Δήμων στην εποπτεία των οποίων βρίσκονται τα προς στείρωση, σήμανση και καταγραφή, από τον ενδιαφερόμενο, αδέσποτα ζώα, στην οποία θα αναγράφεται ο κατά προσέγγιση αριθμός και το είδος των αδέσποτων ζώων που θα στειρωθούν, θα σημανθούν και θα καταγραφούν στην ηλεκτρονική βάση δεδομένων και τα οποία έχουν περισυλλέγει σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 9 του Ν. 4039/2012, όπως ισχύει.
γ) αναλυτικό σχέδιο των εργασιών που πρόκειται να διενεργηθούν στο οποίο θα αναφέρονται:
αα) η χρονική διάρκεια των εργασιών και
ββ) ο εξοπλισμός και τα φαρμακευτικά σκευάσματα που θα χρησιμοποιηθούν. (παρ.3 άρθρο 3 απόφαση Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 (ΦΕΚ 1486/16.07.2015 τεύχος Β')
Οι παραχωρούμενοι χώροι πρέπει:
α) να βρίσκονται σε ισόγειο ή υπόγειο όροφο με είσοδο ανεξάρτητη, χρησιμοποιούμενη αποκλειστικά για την πρόσβαση των ζώων στο χώρο,
β) να έχουν ελάχιστη επιφάνεια 20τμ,
γ) να είναι διαχωρισμένοι μονίμως ή με κινητό χώρισμα σε χώρο διενέργειας των στειρώσεων - ανάνηψης των ζώων και χώρο αναμονής των προς στείρωση ζώων,
δ) να διαθέτουν παροχή ηλεκτρικού ρεύματος και ζεστού - κρύου νερού και
ε) να διαθέτουν σύστημα ρύθμισης της θερμοκρασίας του χώρου (παρ.1 άρθρο 4 απόφαση Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 (ΦΕΚ 1486/16.07.2015 τεύχος Β')
Ο κτηνιατρικός εξοπλισμός ο οποίος διατίθεται από τον εθελοντή κτηνίατρο πρέπει να περιλαμβάνει κατ' ελάχιστον:
α) φορητό χειρουργικό τραπέζι,
β) πηγή κατάλληλου και επαρκούς φωτισμού του χειρουργικού πεδίου,
γ) παροχή οξυγόνου χειροκίνητου τύπου, π. χ. αναπνευστικός ασκός τύπου ambu,
δ) οροστάτη (για την συγκράτηση φιάλης παροχής θεραπευτικών διαλυμάτων, ορών),
ε) κλωβό μεταφοράς και ανάνηψης για μεγαλόσωμα και μικρόσωμα ζώα,
στ) κλίβανο αποστείρωσης των χειρουργικών εργαλείων και χειρουργικές ποδιές ,
ζ) χειρουργικά εργαλεία, ζυγό μέτρησης βάρους των ζώων, αναλώσιμα υλικά και φάρμακα και ψυγείο διατήρησης τους, εφόσον απαιτείται,
η) στηθοσκόπιο, ωτοσκόπιο, οφθαλμοσκόπιο και θερμόμετρο και
θ) ηλεκτρική κουρευτική μηχανή. (παρ.2 άρθρο 4 απόφαση Υπ. Παραγωγικής Ανασυγκρότησης, Περιβάλλοντος & Ενέργειας 1714/75275/06.07.2015 (ΦΕΚ 1486/16.07.2015 τεύχος Β')
17. Παραχώρηση για ανέγερση-στέγαση σχολικών κτιρίων
Α. Παραχώρηση οικοπέδων από Δήμους στην Α.Ε. "Κτιριακές Υποδομές" για ανέγερση σχολικών κτιρίων
Για οικόπεδα που προορίζονται σύμφωνα με το πολεοδομικό σχέδιο για ανέγερση σχολικών κτιρίων και έχουν παραχωρηθεί σε δήμους κατά χρήση με απόφαση των Υπουργών Υγείας και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, για το σκοπό αυτόν της ανέγερσης σχολικής μονάδας δίδεται το δικαίωμα στους Δήμους να παραχωρούν περαιτέρω, κατά χρήση, τα εν λόγω οικόπεδα στην Α.Ε. «Κτιριακές Υποδομές» για πενήντα (50) χρόνια, με δικαίωμα ανέγερσης και χωρίς χρονική δέσμευση του χρόνου κατασκευής των σχολικών κτιρίων. (άρθρο πέμπτο Ν.4382/16)
Β. Στέγαση Κέντρων Εκπαίδευσης για το Περιβάλλον και την Αειφορία (Κ.Ε.ΠΕ.Α.).
Τα κτίρια που έχουν παραχωρηθεί για τη στέγαση Κ.Ε.Α., με συμβάσεις οι οποίες έχουν συναφθεί μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου δια του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και δήμων, χρησιμοποιούνται για τη στέγαση των Κ.Ε.ΠΕ.Α.. (άρθρο 231 παρ.10 Ν.4823/21)
Γ. Στέγαση Εκκλησιαστικών Σχολείων
Οι Ιερές Μητροπόλεις, οι Ιερές Ενορίες, οι Ιερές Μονές, τα εκκλησιαστικά ιδρύματα, τα ιδρύματα κοινωφελούς ή εκπαιδευτικού χαρακτήρα, οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου ή δευτέρου βαθμού και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου μπορούν να παραχωρούν δωρεάν κατά χρήση κτίρια που ανήκουν στην κυριότητά τους, προκειμένου να στεγάζονται Ε.Σ.. Για την παραχώρηση χρήσης του κτιρίου στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων για τη στέγασή των Εκκλησιαστικών Σχολείων (Ε.Σ.) συνάπτεται σύμβαση του Υπουργείου με τα πρόσωπα του πρώτου εδαφίου, διάρκειας τουλάχιστον δεκαπέντε (15) ετών, με δυνατότητα ανανέωσης. (άρθρο 115 παρ.1 Ν.4823/21)
Για την καταλληλόλητα των κτιρίων της παρ. 1 και των χώρων της παρ. 2 εφαρμόζονται οι διατάξεις για τα σχολεία της δημόσιας Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ως προς τα κριτήρια, τη διαδικασία και το όργανο που αποφαίνεται σχετικά. (άρθρο 115 παρ.3 Ν.4823/21)
Κάθε ειδικότερο θέμα σχετικό με τη σύναψη και τους όρους των συμβάσεων που προβλέπονται στις παρ. 1 και 2 ρυθμίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Οικονομικών. (άρθρο 115 παρ.4 Ν.4823/21)
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Οικονομικών ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα σχετικό με τη σύναψη και τους όρους των συμβάσεων που προβλέπονται στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 115, σύμφωνα με την παρ. 4 του ίδιου άρθρου. (άρθρο 137 παρ.5 Ν.4823/21)
Δ. Στέγαση Σχολών Μαθητείας Υποψήφιων Κληρικών
Οι Σχολές Μαθητείας Υποψήφιων Κληρικών (Σ.Μ.Υ.Κ.) μπορούν να στεγάζονται σε κτίρια που παραχωρούνται κατά χρήση χωρίς αντάλλαγμα και ανήκουν σε Ιερές Μητροπόλεις, Ιερές Ενορίες, Ιερές Μονές, εκκλησιαστικά ιδρύματα, ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα, σε Ο.Τ.Α. πρώτου ή δευτέρου βαθμού ή ανήκουν στο Δημόσιο, με την επιφύλαξη του τελευταίου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 142 του Ν.4823/21. (άρθρο 151 παρ.1 Ν.4823/21)
Κάθε ειδικότερο θέμα σχετικό με τη στέγαση των Σ.Μ.Υ.Κ. ρυθμίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κατόπιν εισήγησης του Ε.Σ.Ε.Ε., καθώς και του Πολυμελούς Συμβουλίου ειδικώς για τη Σ.Μ.Υ.Κ. της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής (Ρ.Ε.Σ.). (άρθρο 151 παρ.2 και άρθρο 163 παρ.7 Ν.4823/21)
18. Παραχώρηση ακινήτων ΟΤΑ για στέγαση υπηρεσιών Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων
Ακίνητα του Δημοσίου μπορεί να παραχωρούνται κατά χρήση στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων από την Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου ή άλλους φορείς του Δημοσίου ή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, για την αντιμετώπιση των στεγαστικών αναγκών των υπηρεσιών της. (παρ.9 άρθρο 19 Ν.4389/16)
Τα ανωτέρω ισχύουν σύμφωνα με το άρθρο 43 του Ν.4389/16 από 1η Ιανουαρίου 2017.
19. Παραχώρηση περιουσίας ΟΤΑ σε Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας
Φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας είναι οι φορείς που ορίζονται στην παρ.1 του άρθρου 3 του Ν.4430/16.
Με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου που λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του συνολικού αριθμού των μελών του, επιτρέπεται να παραχωρείται δωρεάν η χρήση δημοτικών ακινήτων σε φορείς Κοινωνικής και Αλληλέγγυας Οικονομίας του ν. 4430/2016 (Α' 205) που έχουν την έδρα τους ή ασκούν τη δραστηριότητά τους στον οικείο δήμο, για την ενίσχυση της τοπικής και κοινωνικής ωφέλειας, όπως αυτή ορίζεται στην παρ. 3 του άρθρου 2 του ν. 4430/2016. (παρ.2Α άρθρο 185 Ν.3463/06, όπως προστέθηκε από την παρ.2 του άρθρου 196 του Ν.4555/18)
Η διάρκεια της παραχώρησης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα πέντε (5) έτη. (παρ.2Α άρθρο 185 Ν.3463/06, όπως προστέθηκε από την παρ.2 του άρθρου 196 του Ν.4555/18)
Μετά τη λήξη της πενταετίας, επιτρέπεται η απευθείας εκμίσθωση του ιδίου ακινήτου στον παραχωρησιούχο φορέα Κοινωνικής Αλληλεγγύης και Οικονομίας, κατόπιν αίτησής του, σύμφωνα με τις διατάξεις της περίπτωσης β' της παραγράφου 2 του άρθρου 192. (παρ.2Α άρθρο 185 Ν.3463/06, όπως προστέθηκε από την παρ.2 του άρθρου 196 του Ν.4555/18)
Σε περίπτωση παράβασης των όρων της παραχώρησης ή των διατάξεων του ν. 4430/2016, η παραχώρηση ανακαλείται με απόφαση του δημοτικού συμβουλίου, η οποία λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων. (παρ.2Α άρθρο 185 Ν.3463/06, όπως προστέθηκε από την παρ.2 του άρθρου 196 του Ν.4555/18)
20. Παραχώρηση κτιρίων ΟΤΑ για στέγαση Τοπικών Ομάδων Υγείας
Για την υποστήριξη του έργου που παρέχουν οι δημόσιες δομές παροχής υπηρεσιών Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Π.Ε.Δ.Υ. και οι αποκεντρωμένες μονάδες τους συγκροτούνται σύμφωνα με το άρθρο 106 του Ν.4461/17, με απόφαση του Διοικητή της οικείας Υγειονομικής Περιφέρειας, Τοπικές Ομάδες Υγείας (Τ.ΟΜ.Υ.)
Οι Τ.ΟΜ.Υ. δύνανται να στεγάζονται σε δομές του Π.Ε.Δ.Υ. και των αποκεντρωμένων μονάδων τους ή σε άλλα κτήρια του Δημοσίου ή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) ή άλλων φορέων που παραχωρούνται για χρήση και, ελλείψει των ανωτέρω, σε κτήρια που μισθώνονται για το σκοπό αυτόν. Στις ανωτέρω συμβάσεις δωρεάν παραχώρησης χρήσης ακινήτου ή συμβάσεις εκμίσθωσης ακινήτου συμβαλλόμενη για τον τομέα υγείας είναι η οικεία Δ.Υ.Πε. (παρ.6 άρθρο 106 Ν.4461/17)
21. Προσωρινές εγκαταστάσεις Κέντρων Υποδοχής και Ταυτοποίησης, Δομών Προσωρινής Υποδοχής Αιτούντων Διεθνή Προστασία, Δομών Προσωρινής Φιλοξενίας πολιτών τρίτων χωρών ή ανιθαγενών
Δείτε τη σχετική ενότητα:
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΔΗΜΩΝ » Ε. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ & ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ » 5. Ένταξη αθίγγανων, παλιννοστούντων ομογενών, μεταναστών και προσφύγων στην κοινωνική, οικονομική και πολιτιστική ζωή
22. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων Χαλκιδέων και Διρφύων-Μεσσαπίων στην Τεχνόπολη Ευρίπου
Στο Ε.Κ.Π.Α. δημιουργείται Τεχνόπολη - Σύμπλεγμα Τεχνολογίας, Τέχνης και Πολιτισμού (Τεχνόπολη Ευρίπου) στην ευρύτερη εδαφική περιφέρεια της Χαλκίδας, ως χώρος ανάπτυξης καινοτόμων ερευνητικών, αναπτυξιακών και πολιτιστικών δομών. [...] Με απόφαση των Δημοτικών Συμβουλίων των Δήμων Χαλκιδέων και Διρφύων – Μεσσαπίων μπορεί να παραχωρείται δωρεάν η χρήση δημοτικών ακινήτων στο Ε.Κ.Π.Α. για τη λειτουργία της Τεχνόπολης και για άλλες εκπαιδευτικές και ερευνητικές δράσεις του Ε.Κ.Π.Α. (παρ.1 άρθρο 18 Ν.4589/19)
23. Παραχώρηση δημοτικών ακινήτων στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας (Ε.Α.Δ.)
Ακίνητα του Δημοσίου μπορεί να παραχωρούνται κατά χρήση στην Αρχή από την Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου ή άλλους φορείς του Δημοσίου ή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, για την αντιμετώπιση των στεγαστικών αναγκών των υπηρεσιών της. (παρ.10 άρθρο 92 Ν.4622/19)
24. Παραχώρηση ακινήτων σε Κλιμάκια Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων
Με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) είναι δυνατή η ίδρυση Κλιμακίων Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων, των οποίων η έδρα, η τοπική και η καθ’ ύλην αρμοδιότητα, καθώς και κάθε άλλη λεπτομέρεια ορίζονται με την ως άνω απόφαση, προκειμένου να καλυφθούν αυξημένες ανάγκες που συνδέονται με την αποστολή της Διεύθυνσης Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων του ΕΚΚΑ, λαμβανομένου υπόψη και του αριθμού των εισερχομένων χωρίς τις νόμιμες διατυπώσεις ασυνόδευτων ή χωρισμένων από την οικογένειά τους ανηλίκων. (παρ.1 άρθρο 98 Ν.4674/20)
Τα Κλιμάκια λειτουργούν ως περιφερειακά γραφεία του αρμοδίου Τμήματος της Διεύθυνσης Προστασίας Ασυνόδευτων Ανηλίκων με το οποίο συνδέεται η αποστολή τους, όπως ορίζεται από την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΕΚΚΑ και μπορούν να συστεγάζονται άνευ καταβολής μισθώματος εντός των Κέντρων Κοινότητας ή των Γραφείων Παροχής Κοινωνικών Υποστηρικτικών Υπηρεσιών των δήμων ή των περιφερειών ή σε δημοτικά ακίνητα που παραχωρούνται δωρεάν για τον σκοπό αυτόν, κατά τις διατάξεις της παραγράφου 2Α του άρθρου 185 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων. Για τη συστέγαση ή την παραχώρηση ακινήτου, υποβάλλεται αίτημα του ΕΚΚΑ προς τον ΟΤΑ, το οποίο εισάγεται αμελλητί στο αρμόδιο δημοτικό ή περιφερειακό συμβούλιο. Το κόστος λειτουργίας των Κλιμακίων βαρύνει αποκλειστικά τον προϋπολογισμό του ΕΚΚΑ. (παρ.2 άρθρο 98 Ν.4674/20)
25. Παραχώρηση ακινήτων στο ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ.
Το ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ., με απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου, η οποία εγκρίνεται από τους Υπουργούς Οικονομικών και Δικαιοσύνης, μπορεί να αποδέχεται την παραχώρηση σε αυτό κατά χρήση ακινήτων από το Δημόσιο, τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, τους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης και τους φορείς του δημόσιου τομέα, χωρίς αντάλλαγμα ή χωρίς διαγωνισμό και έναντι ανταλλάγματος που καθορίζεται με συμφωνία των μερών. Με την απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΤΑ.Χ.ΔΙ.Κ. η αποδοχή της παραχώρησης χρήσης έναντι ανταλλάγματος κρίνεται συμφέρουσα με ειδική αιτιολογία, λαμβανομένης ιδίως υπόψη σχετικής έκθεσης του Οικονομικού Επιμελητηρίου ή Πιστοποιημένου Εκτιμητή, εγγεγραμμένου στο Μητρώο Πιστοποιημένων Εκτιμητών του Υπουργείου Οικονομικών ή άλλων αρμόδιων φορέων ανάλογα με το είδος του ανταλλάγματος. (περίπτ. β' παρ. 3 άρθρο 2 ν.δ. 1017/1971, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 368 του Ν.4700/20)
26. Παραχώρηση αθλητικών εγκαταστάσεων σε αθλητικούς συλλόγους
Βλ. σχετικά την ενότητα ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΔΗΜΩΝ » ΣΤ. ΠΑΙΔΕΙΑ, ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ & ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΣ » Διαχείριση αθλητικών εγκαταστάσεων
27. Παραχώρηση κινητών ή ακινήτων και εγκαταστάσεων σε Κοι.Σ.Π.Ε.
Δείτε την ενότητα:
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ » ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΟΤΑ » ΚΙΝΗΤΑ ΠΡΑΓΜΑΤΑ » Κινητά πράγματα των Δήμων » Δωρεές κινητών πραγμάτων-παραχωρήσεις
28. Παραχώρηση της χρήσης οικημάτων λόγω απορίας ή για άλλους σοβαρούς λόγους
Στις αρμοδιότητες των Δήμων περιλαμβάνεται η δωρεάν παραχώρηση της χρήσης οικημάτων λόγω απορίας ή για άλλους σοβαρούς λόγους. (παρ. Ιε΄στοιχ.18 άρθρο 75 Ν.3463/2006, όπως προστέθηκε με την παρ.3Β του άρθρου 94 του Ν.3852/2010)
29. Παραχώρηση ακινήτων ΟΤΑ στην Επιθεώρηση Εργασίας για στέγαση των υπηρεσιών της
Ακίνητα του Δημοσίου μπορεί να παραχωρούνται κατά χρήση στην Επιθεώρηση Εργασίας από την Εταιρία Ακινήτων Δημοσίου ή άλλους φορείς του Δημοσίου ή των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις, για την αντιμετώπιση των στεγαστικών αναγκών των υπηρεσιών της.
Ο Διοικητής παρέχει σχετικές εγκρίσεις, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις περί στέγασης δημοσίων υπηρεσιών, για θέματα στέγασης και μεταστέγασης των υπηρεσιών της Επιθεώρησης Εργασίας.
Για τη σύναψη συμβάσεων μίσθωσης ακινήτων προς στέγαση των υπηρεσιών της Επιθεώρησης Εργασίας, το Ελληνικό Δημόσιο εκπροσωπείται από τον Διοικητή της Επιθεώρησης Εργασίας. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται οι διατάξεις περί στέγασης δημοσίων υπηρεσιών. (άρθρο 120 παρ.4 Ν.4808/21)
30. Παραχώρηση δημοτικών γαιών για την εγκατάσταση και λειτουργία Πιλοτικών Θαλάσσιων Πλωτών Φωτοβολταϊκών Σταθμών
Το Ελληνικό Δημόσιο, με απόφαση του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού, μετά από αίτηση του ενδιαφερομένου, μπορεί να παραχωρεί τη χρήση θαλάσσιων και χερσαίων εκτάσεων, για τις οποίες έχει εκδοθεί βεβαίωση περί επιτρεπτού της χωροθέτησης του Πιλοτικού Θαλάσσιου Πλωτού Φωτοβολταϊκού Σταθμού (Π.Θ.Π.Φ.Σ.) του άρθρου 90, για την εγκατάσταση και λειτουργία Π.Θ.Π.Φ.Σ., για χρονικό διάστημα είκοσι δύο (22) ετών. (άρθρο 95 παρ.1 Ν.4951/22)
Πέρα από την περίπτωση όπου ο ενδιαφερόμενος μισθώσει χερσαία έκταση που δεν ανήκει στο Δημόσιο, οι χερσαίες εκτάσεις που μπορεί να παραχωρηθούν κατά την έννοια της παρ. 1, είναι οι εκτάσεις που ανήκουν στην κυριότητα του Ελληνικού Δημοσίου, οι δημοτικές γαίες με τη σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου Ο.Τ.Α. α' βαθμού, καθώς και οι δασικές εκτάσεις και τα ακίνητα που διαχειρίζεται το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σύμφωνα με τον ν. 4061/2012 (Α' 66). (άρθρο 95 παρ.4 Ν.4951/22)
Με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στην οποία συμπράττει ο Υπουργός Οικονομικών ή ο κατά περίπτωση αρμόδιος Υπουργός, δύναται να ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο ζήτημα σχετικά με την εφαρμογή του παρόντος. (άρθρο 95 παρ.7 Ν.4951/22)
31. Παραχώρηση ακινήτων για αναπτυξιακούς, βιομηχανικούς και κτηνοτροφικούς σκοπούς
Ακίνητα ιδιοκτησίας του Δημοσίου που βρίσκονται ή πρόκειται να υπαχθούν σε καθεστώς παραχώρησης για είκοσι πέντε (25) έτη τουλάχιστον κατά χρήση για αναπτυξιακούς, βιομηχανικούς και κτηνοτροφικούς σκοπούς δύναται, σε περίπτωση που παραχωρούνται σε ιδιοκτήτη όμορου ακινήτου, να λογίζονται ως ενιαία έκταση με το όμορο ακίνητο υπό την προϋπόθεση της βελτίωσης της αρτιότητας και της οικοδομησιμότητας αυτού. Μετά τη λήξη της παραχώρησης και σε περίπτωση μη ανανέωσης αυτής, ο ιδιοκτήτης οφείλει να καθαιρέσει κάθε κατασκευή ή χρήση που πραγματοποιήθηκε καθ’ υπέρβαση των όρων δόμησης της ιδιόκτητης έκτασης, όπως αυτοί ίσχυαν επί της ιδιόκτητης έκτασης κατά την εγκατάσταση της κατασκευής ή κατά τον χρόνο λήξης της παραχώρησης. (άρθρο 47 Ν.4964/22)
Στην αιτιολογική έκθεση του Ν.4964/22 αναφέρεται ότι στα ανωτέρω ακίνητα συμπεριλαμβάνονται και τα δημοτικά ακίνητα.
32. Παραχώρηση ακινήτων Ο.Τ.Α. για στέγαση Μουφτειών
Οι Μουφτείες μπορούν να στεγάζονται σε κτίρια που παραχωρούνται κατά χρήση χωρίς αντάλλαγμα και ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα στις Διαχειριστικές ή Βακουφικές Επιτροπές Μουσουλμανικής Περιουσίας του ν. 3647/2008 (Α’ 37) ή σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) α’ ή β’ βαθμού ή σε ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ή στο Δημόσιο. Για την παραχώρηση συνάπτεται σύμβαση για την οποία δεν καταβάλλεται τέλος χαρτοσήμου. Οι Διαχειριστικές και οι Βακουφικές Επιτροπές, οι Ο.Τ.Α. και τα ιδρύματα μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα απαλλάσσονται από την υποχρέωση καταβολής κάθε είδους φόρων και τελών για την ακίνητη περιουσία που παραχωρούν δωρεάν για τη στέγαση των Μουφτειών, με την επιφύλαξη των οριζόμενων στον Κώδικα Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ν. 2859/2000, Α’ 248). (παρ.1 άρθρο 141 Ν.4964/22) (Α.Α.Δ.Ε. Ο. ΔΕΑΥ 1071691 ΕΞ 2022/05.08.2022)
Τα πρόσωπα της παρ. 1 μπορούν να μεταβιβάζουν λόγω δωρεάς στο Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων χώρους που ανήκουν στην πλήρη κυριότητά τους για την ανέγερση κτιρίου από την εταιρεία «ΚΤΙΡΙΑΚΕΣ ΥΠΟΔΟΜΕΣ Α.Ε.» με αποκλειστικό σκοπό τη στέγαση της Μουφτείας. Για τη δωρεά συνάπτεται ατελώς σύμβαση, με την επιφύλαξη των οριζόμενων στον ν. 2859/2000. Η αποπεράτωση της ανέγερσης του κτιρίου και η έναρξη λειτουργίας της Μουφτείας ολοκληρώνονται εντός επτά (7) ετών από τη σύναψη της σύμβασης δωρεάς, εκτός εάν με τη σύμβαση ορίζεται μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Εάν παρέλθει άπρακτη η προθεσμία του δευτέρου εδαφίου ή αυτή που ορίζεται στη σύμβαση, η δωρεά ανακαλείται και το ακίνητο επιστρέφεται στον δωρητή. (παρ.2 άρθρο 141 Ν.4964/22) (Α.Α.Δ.Ε. Ο. ΔΕΑΥ 1071691 ΕΞ 2022/05.08.2022)
Για την καταλληλότητα των κτιρίων της παρ. 1 και των χώρων της παρ. 2 αποφασίζει, κατά παρέκκλιση του ν. 3130/2003 (Α’ 76), άμισθη ειδική επιτροπή που αποτελείται από:
α) τον οικείο Μουφτή ως Πρόεδρο,
β) τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας ή τον νόμιμο αναπληρωτή του,
γ) έναν (1) μηχανικό του κλάδου ΠΕ ή ΤΕ Πολιτικών Μηχανικών ή Αρχιτεκτόνων ή Τοπογράφων Μηχανικών της αρμόδιας Κτηματικής Υπηρεσίας, που προτείνεται από τον προϊστάμενό της και, αν δεν υπάρχει, από μηχανικό της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης ή της Τεχνικής Υπηρεσίας του Δήμου Διδυμοτείχου, Κομοτηνής ή Ξάνθης κατά περίπτωση,
δ) τον προϊστάμενο της αρμόδιας Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Χωροταξίας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Μακεδονίας - Θράκης και
ε) έναν (1) δικηγόρο που προτείνεται από τον Μουφτή.
Η Επιτροπή συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων. (παρ.3 άρθρο 141 Ν.4964/22)
Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων συγκροτείται άμισθη ειδική επιτροπή για την καταλληλότητα των κτιρίων της παρ. 1 και των χώρων της παρ. 2 του άρθρου 141. (παρ.9 άρθρο 159 Ν.4964/22)
Κάθε ειδικότερο θέμα σχετικό με τη σύναψη, τη διάρκεια, την παράταση, την ανανέωση και τους λοιπούς όρους των συμβάσεων που προβλέπονται στις παρ. 1 και 2 ρυθμίζεται με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων, Οικονομικών και του κατά περίπτωση αρμόδιου Υπουργού. (παρ.4 άρθρο 141 Ν.4964/22)
Με την επιφύλαξη του παρόντος, η μίσθωση ακινήτων για τη στέγαση των υπηρεσιών των Μουφτειών υπάγεται στον ν. 3130/2003, περί μισθώσεων ακινήτων για τη στέγαση δημοσίων υπηρεσιών. (παρ.5 άρθρο 141 Ν.4964/22)
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Παιδείας και Θρησκευμάτων και Οικονομικών ρυθμίζεται κάθε ειδικότερο θέμα σχετικό με τη σύναψη, τη διάρκεια, την παράταση, την τυχόν ανανέωση και τους λοιπούς όρους των συμβάσεων της παρ. 1 και 2 του άρθρου 141. (παρ.10 άρθρο 159 Ν.4964/22)
33. Ηλεκτρονική δήλωση πληροφοριακών στοιχείων παραχώρησης ακίνητης περιουσίας
Όσα αναφέρονται στην ΠΟΛ. 1162/2018 απόφαση του Διοικητή της Α.Α.Δ.Ε. (Β’ 3579) για την υποβολή πληροφοριακών στοιχείων μίσθωσης ακίνητης περιουσίας και για τη δήλωση λύσης της μίσθωσης εφαρμόζονται και στην περίπτωση παραχώρησης χρήσης ακίνητης περιουσίας (δωρεάν παραχώρηση) με εξαίρεση τα πρόσωπα που απαλλάσσονται του φόρου σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 39 του ν. 4172/2013 (Α΄167). (παρ. 1 άρθρο 6 ΠΟΛ. 1162/2018 (Β’ 3579), όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 2 της Α.Α.Δ.Ε. Α.1112/12.08.2022 (ΦΕΚ 4352/16.08.2022 τεύχος Β')