Τίτλος Δαπάνης Πρόστιμα του ΚΟΚ, του ΝΔ 805/71 και του ΑΝ 170/67 (άρθρο 31 Ν. 2130/93)
ΚΑ Προϋπολογισμού 1512 
Τι εγγράφεται στο ΚΑ

Στον ΚΑ 1511 εγγράφονται οι προσαυξήσεις εκπρόθεσμης καταβολής του άρθρου 6 του ΚΕΔΕ. Τα πρόστιμα του ΚΟΚ, τα πρόστιμα για παραβάσεις των κανόνων καθαριότητας και κοινής ησυχίας (ν.δ. 805/1971) και τα πρόστιμα της ελεγχόμενης στάθμευσης εγγράφονται στον ΚΑ 1512.

Στον ΚΑ 1513 εγγράφονται τα πρόστιμα που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 19 του ν. 1080/1980 (σε περίπτωση μη υποβολής δήλωσης ή υποβολής εκπρόθεσμης δήλωσης κ.λπ.), ανεξαρτήτως του είδους του εσόδου με το οποίο συνδέονται.

Στους δήμους στους οποίους έχουν μεταβιβασθεί πολεοδομικές αρμοδιότητες, τα έσοδα από πρόστιμα ανέγερσης και διατήρησης αυθαιρέτων των άρθρων 17 και 18 του ν. 1337/1983, τα πρόστιμα του άρθρου 9 παρ. 8 του ν. 1512/1985 και τα πρόστιμα του άρθρου 22 του ν. 1577/1985, όπως οι διατάξεις αυτές ισχύουν κάθε φορά, εμφανίζονται στον ΚΑ 1514.

Τα πειθαρχικά πρόστιμα που επιβάλλονται σε βάρος των υπαλλήλων με σχέση εργασίας αορίστου χρόνου, εγγράφονται στον ΚΑ 1515. Τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε βάρος μονίμων υπαλλήλων, αποτελούν έσοδο του ΤΑΔΚΥ και όχι των ΟΤΑ (άρθρο 166 παρ. 2 του ν. 1188/1981) και συνεπώς εγγράφονται στον ΚΑ 4142 «Λοιπές κρατήσεις υπέρ τρίτων».

Στον ΚΑ 1516 εγγράφονται τα έσοδα από διάφορες καταλογιστικές αποφάσεις, όπως είναι π.χ. οι αποζημιώσεις αστικής ευθύνης που επιβάλλονται σε βάρος αιρετών (άρθρο 141 του ΚΔΚ) ή υπαλλήλων (άρθρο 189 ν. 3584/2007), τα ποσά που καταλογίζονται σε βάρος των υπολόγων ενταλμάτων προπληρωμής ή πάγιας προκαταβολής (άρθρα 32 και 35 του β.δ. της 17/5-15/6/1959) κ.λπ.

Στους κωδικούς αριθμούς 1517 και 1518 εγγράφονται τα έσοδα των αντίστοιχων τίτλων.

Στον ΚΑ 1519 εγγράφονται τα λοιπά πρόστιμα ή χρηματικές ποινές που προβλέπονται από ειδικές διατάξεις, όπως:

- τα πρόστιμα που επιβάλλονται λόγω αυθαίρετης χρήσης κοινόχρηστων χώρων (άρθρο 26 παρ. 5 ν. 1828/1989, άρθρο 6 ν. 1900/1990),

- τα πρόστιμα που επιβάλλονται για παραβάσεις της νομοθεσίας περί υπαίθριας διαφήμισης (άρθρα 6 και 8 ν. 2946/2001),

- τα πρόστιμα που επιβάλλονται λόγω εκπρόθεσμης ή ανακριβούς δήλωσης των υπόχρεων για την καταβολή του τέλους ακίνητης περιουσίας (άρθρο 24 παρ. 12 ν. 2130/1993),

- τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε περίπτωση μη καταβολής ή ελλιπούς ή εκπρόθεσμης καταβολής του τέλους διαμονής παρεπιδημούντων και του τέλους του άρθρου 20 του ν. 2539/1997 (άρθρα 6 και 7 ν. 1080/1980, άρθρο 18 παρ. 1 ν. 2946/2001),

- τα πρόστιμα τα επιβαλλόμενα σε βάρος των χρησιμοποιούντων παρανόμως δημοτικά ή κοινοτικά κτήματα, έργα ή υπηρεσίες (άρθρο 19 παρ. 5 β.δ. της 24/9-20/10/1958),

- τα πρόστιμα που επιβάλλονται σε περίπτωση μη καταβολής ή ελλιπούς ή εκπρόθεσμης καταβολής του δικαιώματος εμπορίας ποσίμων υδάτων (άρθρο 12 παρ. 3 β.δ. της 24/9-20/10/1958, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 2 του ν. 1080/1980),

- τα πρόστιμα και οι χρηματικές ποινές που προβλέπονται από τη νομοθεσία περί λατομείων (άρθρο 13 παρ. 4 ν. 2115/1993, άρθρο 9 ΚΥΑ 19690/1995),

- τα πρόστιμα για παράνομη άσκηση υπαίθριου εμπορίου (άρθρο 5 ν. 2323/1995, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 4 του ν. 3190/2003),

- τα πρόστιμα για παραβάσεις των διατάξεων που θεσπίζονται με τοπικές κανονιστικές αποφάσεις των δημοτικών ή κοινοτικών συμβουλίων,

- τα πρόστιμα που επιβάλλονται για παραβάσεις του ν. 3868/2010 (απαγόρευση καπνίσματος) και αποδίδονται στους ΟΤΑ από το Υπουργείο Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, μέσω του προϋπολογισμού του Υπουργείου Εσωτερικών, Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης (άρθρο 4 παρ. 3 ΚΥΑ Γ.Π. οικ.104720/2010, ΦΕΚ 1315/Β).

[embed_object_post post_id="61" post_title="undefined"]embed_object_post[/embed_object_post]

Νομοθεσία - 
Νομολογία

Νομοθεσία

Αρμοδιότητες Δήμων και Κοινοτήτων
Απόδοση των προστίμων στους ΟΤΑ
Αρμοδιότητες Δημοτικής Αστυνομίας
Τρόπος Βεβαίωσης παραβάσεων από την αστυνομία
Κατηγορίες προστίμων που επιβάλλονται
Είσπραξη και βεβαίωση προστίμων

Τρόπος είσπραξης προστίμων για παραβάσεις Κ.Τ.Ε.Ο 
Ακυρότητα πράξεων βεβαίωσης παραβάσεων του ΚΟΚ

Ποιος θεωρείται ως παραβάτης

Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα
Όργανα αρμόδια για την είσπραξη
Καταβολή προστίμου με ισόποσα παράβολα
Ειδικότερα Θέματα
Συνείσπραξη εσόδων
Παραγραφή-διαγραφή
Κληρονομητό οφειλών προς ΟΤΑ από πρόστιμα Κ.Ο.Κ.

Διαδικτυακή υπηρεσία «Χορήγηση Στοιχείων Κατόχου Οχήματος»
Προθεσμία άσκησης προσφυγής
Προϊσχύουσες διατάξεις πριν την 2/2/2007




1. Αρμοδιότητες Δήμων και Κοινοτήτων

Στις αποκλειστικές αρμοδιότητες των Δήμων και Κοινοτήτων ανήκει και «Ο καθορισμός, η κατασκευή, συντήρηση και εκμετάλλευση υπόγειων και υπέργειων χώρων  στάθμευσης, καθώς και ο έλεγχος της στάθμευσης των αυτοκινήτων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.» (άρθρο 75 παρ.1γ3 Ν.3463/06)

 

Με κανονιστικές αποφάσεις των Δήμων κ Κοινοτήτων που εκδίδονται σύμφωνα με το άρθρο 79 του Δ.Κ.Κ, ρυθμίζονται τα θέματα που αφορούν τη ρύθμιση της κυκλοφορίας, τον καθορισμό  πεζοδρόμων, μονοδρομήσεων και κατευθύνσεων της κυκλοφορίας, τον προσδιορισμό και τη  λειτουργία των χώρων στάθμευσης οχημάτων σε κοινόχρηστους χώρους.

Οι παραβάτες των κανονιστικών αποφάσεων των δημοτικών και κοινοτικών συμβουλίων που  αφορούν θέματα κυκλοφορίας και στάθμευσης οχημάτων, τιμωρούνται σύμφωνα με τις σχετικές  διατάξεις του Ν. 2696/ 1999 (ΦΕΚ 57 Α΄). (άρθρο 79 κ 82 παρ.1 κ 3 Ν.3463/06)


2. Απόδοση των προστίμων στους ΟΤΑ

Όλα τα πρόστιμα που επιβάλλονται για παραβάσεις του Κ.Ο.Κ αποδίδονται στους Δήμους ή τις κοινότητες, στη διοικητική περιφέρεια των οποίων τελέσθηκε η παράβαση:

«Τα πρόστιμα που επιβάλλονται για τις παραβάσεις των διατάξεων του Ν.2094/1992, του Ν.δ. 805/1971 και του Α.Ν. 170/1967 (ΦΕΚ 189 Α') εισπράττονται από τις δημόσιες οικονομικές υπηρεσίες (Δ.Ο.Υ.) και αποδίδονται στο δήμο ή την κοινότητα στον οποίο διαπιστώθηκε η παράβαση ή εφόσον ο δήμος ή η κοινότητα διαθέτει δική του ταμειακή υπηρεσία μπορούν να καταβληθούν απευθείας σ' αυτήν. Όταν, όμως, τα πρόστιμα από τις παραπάνω παραβάσεις δεν πληρώνονται αμέσως αλλά πρέπει να γίνει βεβαίωση προκειμένου στη συνέχεια να επιδιωχθεί η είσπραξή τους κατά τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξης Δημοσίων Εσόδων, η βεβαίωση αυτή γίνεται από τη Δ.Ο.Υ. του τόπου κατοικίας του παραβάτη και η είσπραξή τους υπέρ του δήμου ή της κοινότητας όπου έγινε η παράβαση.» (άρθρο 26 παρ.1 του Ν.1080/80, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 31 Ν. 2130/93)

 

«Όλα τα πρόστιμα από παραβάσεις των διατάξεων της προηγούμενης παραγράφου για τη στάθμευση οχημάτων, την καθαριότητα και την κοινή ησυχία επιβάλλονται και από τα όργανα της ειδικής υπηρεσίας της παρ. 2 του άρθρου 24 του Ν. 1065/80.» (άρθρο 26 παρ.2 του Ν.1080/80, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 55 Ν. 1416/84)

 

Κατ' εξαίρεση δεν αποτελούν έσοδα των ΟΤΑ και εισπράττονται από τις Δ.Ο.Υ υπέρ του Δημοσίου: Αποφ. Υπ. Οικονομικών 1101382/7784/Φ.ΚΟΚ/0016/18-1-2005

 


3. Αρμοδιότητες Δημοτικής Αστυνομίας

Οι ακόλουθες αρμοδιότητες που ασκούνται από υπηρεσίες του υπουργείου Δημόσιας Τάξης μεταβιβάσθηκαν στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού με το άρθρο 3 του Ν.2647/98:

3) Ο έλεγχος στάθμευσης αυτοκινήτων (άρθρο 34 του Ν.2094/1992 Κ.Ο.Κ., ΦΕΚ 182 Α').

4) Ο έλεγχος σήμανσης των εργασιών που εκτελούνται στις οδούς (άρθρο 9 του Ν. 2094/1992, ΦΕΚ 182 Α').

5) Η ρύθμιση κυκλοφορίας με υποδείξεις και σήματα τροχονόμων (άρθρο 3 του Ν. 2094/1992, ΦΕΚ 182 Α').

6) Ο έλεγχος εκπομπών ρύπων, θορύβων κ.λπ. από οχήματα (άρθρο 15 παρ. 1 του Ν. 2094/1992, ΦΕΚ 182 Α').

7) Ο έλεγχος τήρησης υποχρεώσεων αυτών που εκτελούν έργα και εναποθέτουν υλικά και εργαλεία στις οδούς, στο δημοτικό ή κοινοτικό δίκτυο (άρθρο 47 του Ν. 2094/1992, ΦΕΚ 182 Α').

 

Ισχύον καθεστώς

Η δημοτική αστυνομία ασκεί τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
[...] β. ελέγχει την τήρηση των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας [ν. 2696/1999, (Α΄ 57)] που αφορούν:
βα) στην κίνηση, στη στάση και στάθμευση, καθώς και στην ελεγχόμενη στάθμευση οχημάτων, σύμφωνα με τις παρ. 1, 2 και 3 του άρθρου 3, αναφορικά με τις υποδείξεις και τα σήματα που δίνουν οι τροχονόμοι για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας, τις παρ. 3 και 11 του άρθρου 4, αναφορικά με τις υποχρεώσεις που επιβάλλονται με τις πινακίδες Ρ-2, Ρ-7, Ρ-8, Ρ-39, Ρ-40, Ρ-41, Ρ-42, Ρ-43, Ρ-55, Ρ-69, Ρ-70, Ρ-71 και Ρ-72, καθώς και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων σε περίπτωση παραβίασης αυτών, τις περ. η΄ και θ΄ της παρ. 8 του άρθρου 5, περί απαγόρευσης στάθμευσης ή στάσης, το άρθρο 6, περί υποχρέωσης τήρησης της φωτεινής σηματοδότησης για την κυκλοφορία των οχημάτων και επιβολής των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων, το άρθρο 8, περί τήρησης της σήμανσης ισόπεδων σιδηροδρομικών διαβάσεων, το άρθρο 9, περί σεβασμού της σήμανσης των εργασιών που εκτελούνται στις οδούς και επιβολής των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων, τις παρ. 8 και 10 του άρθρου 10, περί εγκατάστασης μέσων σήμανσης και σηματοδότησης, τις παρ. 4 και 7 του άρθρου 16, περί απαγόρευσης κυκλοφορίας σε κοινόχρηστους χώρους και μονοδρόμους, την παρ. 3 του άρθρου 19 περί τήρησης κανόνων ταχύτητας, τις περ. α΄, β΄, γ΄, δ΄, ε΄, στ΄, ζ΄, η΄, θ΄, ι΄, ια΄, ιστ΄, ιζ΄ και ιη΄ της παρ. 2, τις περ. α΄, β΄, γ΄, δ΄, ε΄, ζ΄, η΄, θ΄, ι΄, ια΄ και ιβ΄ της παρ. 3 και τις παρ. 5, 6, 8, 9, 10, 11, 12 και 14 του άρθρου 34, περί απαγόρευσης στάσης και στάθμευσης και επιβολής των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων,
ββ) στην τήρηση των διατάξεων περί επιγραφών και διαφημίσεων, σύμφωνα με το άρθρο 11,
βγ) στην τήρηση των γενικών κανόνων οδικής συμπεριφοράς των παρ. 2, 3, 5 και 6 του άρθρου 12 και της παρ. 2 του άρθρου 13,
βδ) στην τήρηση των κανόνων περί απαγόρευσης εκπομπών, ρύπων, θορύβων, κ.λπ. κατά το άρθρο 15 και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων,
βε) στην τήρηση των κανόνων κυκλοφορίας πεζών και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων, σύμφωνα με το άρθρο 38,
βστ) στην τήρηση της συμπεριφοράς των οδηγών προς τους πεζούς και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων, σύμφωνα με το άρθρο 39,
βζ) στις ειδικές υποχρεώσεις οδηγών και πεζών προς τα αστυνομικά όργανα και τους σχολικούς τροχονόμους και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων, σύμφωνα με το άρθρο 45,
βη) στην τήρηση των υποχρεώσεων για εργασίες και εναπόθεση υλικών στις οδούς και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων σύμφωνα με το άρθρο 47, καθώς και στην απαγόρευση κατάληψης τμήματος οδού και πεζόδρομου και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων σύμφωνα με το άρθρο 48,
βθ) στην τήρηση των μέτρων ρύθμισης οδικής κυκλοφορίας, σύμφωνα με τις παρ. 4, 6 και 8 του άρθρου 52,
βι) στην τήρηση των υποχρεώσεων περί τεχνικού ελέγχου οχημάτων, κατοχής άδειας κυκλοφορίας οχημάτων, κυκλοφορίας με πινακίδες αριθμού κυκλοφορίας, άδειας ικανότητας οδήγησης, τήρησης των εγγράφων που πρέπει να φέρει ο οδηγός, καθώς και την επιβολή των αντίστοιχων διοικητικών κυρώσεων, σύμφωνα με τα άρθρα 86, 88, 90, 94 και 100.
Επίσης, επιβάλλει διοικητικά πρόστιμα:

α) κατά το άρθρο 103, περί επιβολής του διοικητικού μέτρου της αφαίρεσης της άδειας ικανότητας οδηγού και της άδειας κυκλοφορίας και των πινακίδων και

β) σε περίπτωση κατάληψης επ’ αυτοφώρω διάπραξης παραβάσεων, σύμφωνα με το άρθρο 104. Επιπλέον, μεριμνά για την εφαρμογή του συστήματος ελέγχου συμπεριφοράς των οδηγών, σύμφωνα με το άρθρο 107.
Περαιτέρω, ελέγχει την τήρηση του άρθρου 7 του ν. 3181/2003 (Α΄ 218), περί χρηματισμού για εξασφάλιση θέσης στάθμευσης σε δημόσιους χώρους, των άρθρων 15 έως 25 του ν. 4784/2021 (Α΄ 40), περί ελαφρών προσωπικών ηλεκτρικών οχημάτων, με τα οποία τροποποιήθηκαν τα άρθρα 2, 20, 34, 40, 59, 76, 81, 82, 94, 100 και 103 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, την εκ μέρους των οδηγών τήρηση των υποχρεώσεων που απορρέουν από το π.δ. 363/1995 (Α΄ 193), περί καθορισμού συστήματος επιβολής διοικητικών ποινών στους παράγοντες εφαρμογής της Κάρτας Ελέγχου Καυσαερίων και της υπό στοιχεία Δ30/Δ5α/73567/11.3.2022 απόφασης του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών (Β΄ 1144) περί εφοδιασμού οχημάτων με αντιολισθητικές αλυσίδες ή άλλα ανάλογα αντιολισθητικά μέσα. (άρθρο 3 ν.5003/22)

 

Προϊσχύον καθεστώς

Από τη δημοσίευση του νόμου αυτού, η Δημοτική Αστυνομία εξακολουθεί να ασκεί τις αρμοδιότητές των περιπτώσεων 1,2,3,6,10,12, 13, 16, 26, 29, 31 και 33 της παραγράφου Α του άρθρου 2 του διατάγματος 23/2002. Δηλαδή όσον αφορά στον Κ.Ο.Κ, εξακολουθεί να ασκεί:

1. Τον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων που αφορούν την καθαριότητα, την κυκλοφορία και στάθμευση των οχημάτων, την οικοδόμηση, την ύδρευση, την άρδευση, την αποχέτευση, την ηχορύπανση, τη ρύπανση των θαλασσών από πηγές ξηράς, την προστασία των επίγειων και υπόγειων υδάτινων αποθεμάτων και την προστασία του περιβάλλοντος (άρθρο 24 Π.Δ. 410/95) (Α 231).

12. Τον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων που αφορούν την στάθμευση οχημάτων [άρθρο 34 του Ν.2696/1999 K.O.K., (Α 57)].

13. Τον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων που αφορούν τη σήμανση των εργασιών που εκτελούνται στις οδούς [άρθρο 9 του Ν.2696/1999, (Α 57)].

16. Τον έλεγχο της τήρησης των διατάξεων που αφορούν τις υποχρεώσεις αυτών που εκτελούν έργα και εναποθέτουν υλικά και εργαλεία στις οδούς, στο δημοτικό ή κοινοτικό δίκτυο [άρθρο 47 του Ν.2696/1999, (A 57)].

Οι υπόλοιπες αρμοδιότητες, που προβλέπονται στην ανωτέρω διάταξη, ασκούνται από τη Δημοτική Αστυνομία, στο σύνολό τους ή μεμονωμένα, ύστερα από προηγούμενη απόφαση του αρμόδιου Γενικού Γραμματέα της Περιφέρειας, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Η απόφαση αυτή εκδίδεται ύστερα από πρόταση του οικείου δημοτικού συμβουλίου και γνώμη του αστυνομικού διευθυντή του νομού. Ως την έκδοση της παραπάνω απόφασης οι αρμοδιότητες αυτές εξακολουθούν να ασκούνται από την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.).

Τέτοιες αρμοδιότητες σχετικές με τον Κ.Ο.Κ είναι:

14. Ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων που αφορούν τη ρύθμιση της κυκλοφορίας με υποδείξεις και σήματα των τροχονόμων [άρθρο 3 του Ν.2696/1999, (Α 57)].

15. Ο έλεγχος της τήρησης των διατάξεων που αφορούν τις εκπομπές ρύπων, θορύβων κ.λπ. από οχήματα [άρθρο 15 παρ. 1 του Ν.2696/1999, (Α 57)].

Στη Δημοτική Αστυνομία ανατίθεται η αρμοδιότητα επιβολής των διοικητικών μέτρων του άρθρου 103 του Ν. 2696/ 1999, για την παράνομη στάθμευση οχημάτων, καθώς και της εφαρμογής των διατάξεων που αναφέρονται στην κυκλοφορία οχημάτων στους πεζοδρόμους.

Οι ανωτέρω αρμοδιότητες εξακολουθούν να ασκούνται, παραλλήλως και κατά περίπτωση, από την Ελληνική Αστυνομία (ΕΛ.ΑΣ.) και το Λιμενικό Σώμα.

Σχετικά με την αφαίρεση και δέσμευση της άδειας οδήγησης λόγω παραβάσεων της παρ.1 του άρθρου 29 του Ν.4530/18 δείτε την εγκύκλιο Υπ. Υποδομών και Μεταφορών A3/86267/8182/14.11.2018: Διαδικασία δέσμευσης-αποδέσμευσης άδειας οδήγησης κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της παρ.1 του άρθρου 29 του Ν.4530/2018 (ΦΕΚ Α’59/30.03.2018)




4. Τρόπος Βεβαίωσης παραβάσεων από την αστυνομία

Δείτε το άρθρο 15 του ΠΔ 23/02 για βεβαίωση παραβάσεων από την αστυνομία και από 14.12.2022 (ημερ. έναρξης ισχύος του ν.5003/22) δείτε το άρθρο 5 του ν.5003/22.

Σχετικά με τη βεβαίωση παραβάσεων με ηλεκτρονικά μέσα:

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 104 του Ν. 2696/1999 (Κ.Ο.Κ.), όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, προβλέπεται η δυνατότητα καταγραφής παραβάσεων του Κ.Ο.Κ. με τεχνικά και ηλεκτρονικά μέσα, όπως ραντάρ και φωτογραφικές ή κινηματογραφικές μηχανές, στους χώρους όπου διεξάγεται η δημόσια κυκλοφορία, εφόσον υπάρχει σχετική προειδοποίηση προς το κοινό, με μόνιμες πινακίδες για την ύπαρξη και λειτουργία τους.

Από τις διατάξεις των άρθρων του Π.Δ. 287/2001 (ΦΕΚ Α-198) «Ειδικές Ηλεκτρονικές Τεχνικές Συσκευές για τη βεβαίωση παραβάσεων του Κ.Ο.Κ., προκύπτει ότι οι συσκευές αυτές εγκαθίστανται με μέριμνα της Υπηρεσίας, του Φορέα, του Νομικού Προσώπου ή Ο.Τ.Α. που έχει την αρμοδιότητα συντήρησης της οδού ύστερα από σύνταξη σχετικής μελέτης και πρόταση των τοπικά αρμόδιων υπηρεσιών τροχαίας.

Η εξέταση της δυνατότητας τοποθέτησης τεχνικών μέσων βεβαίωσης παραβάσεων του Κ.Ο.Κ. στο οδικό δίκτυο αρμοδιότητας του κάθε φορέα γίνεται από τον ίδιο τον φορέα και ενημερώνεται σχετικά η τροχαία της περιοχής η οποία και θα υποδείξει τα σημεία που κατά την άποψη της είναι αναγκαίο να τοποθετηθούν τα εν λόγω μέσα καταγραφής παραβάσεων.

Κατεβάστε την ΥΠΕΣ 2514/1/586-μδ'/04.07.2008: Βεβαίωση Τροχονομικών παραβάσεων με Τεχνικά μέσα.




5. Κατηγορίες προστίμων που επιβάλλονται

Με τον Ν.2696/1999 (Κ.Ο.Κ) επιβάλλονται κατά περίπτωση:

·διοικητικά πρόστιμα που ρυθμίζονται από το άρθρο 104 του Ν.2696/99 όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 93 του Ν. 3542/07, ΦΕΚ 50/07 τεύχος Α' (στην κατηγορία αυτή ανήκουν και τα πρόστιμα για ελεύθερη κατασκήνωση, τα οποία σύμφωνα με την παρ.2 του άρθρου 10 του Ν.392/76, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.12 του άρθρου 4 του Ν. 2160/1993, η οποία αντικαταστάθηκε με την παρ. 3 του άρθρου 36 του Ν.4179/2013, δεν επιβάλλονται πλέον από τους οικείους Ο. Τ. Α. αλλά από το αστυνομικό ή λιμενικό όργανο που βεβαιώνει την παράβαση- δείτε και σχετικό έγγραφο του ΥΠ.ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ για το θέμα)
·πρόστιμα για πταισματικές παραβάσεις που ρυθμίζονται από το ΝΔ 805/71

·διοικητικά μέτρα που ρυθμίζονται από το άρθρο 103 του Ν.2696/1999 όπως αυτό τροποποιήθηκε με το Ν. 3542/07, ΦΕΚ 50/07 τεύχος Α'

Σχετική είναι η εγκύκλιος 46/2007 του ΥΠΕΣ.

 

Οι παραβάσεις που προβλέπονται από τον Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας κατατάσσονται ανάλογα με την επικινδυνότητά τους για τη ζωή, την υγεία και τη σωματική ακεραιότητα των χρηστών του οδικού δικτύου, την υποχρέωση για ιδιαίτερη μέριμνα και προστασία για τα άτομα με αναπηρία, την πρόληψη της πρόκλησης τροχαίων ατυχημάτων, καθώς και τις επιπτώσεις της παράβασης στην οδική ασφάλεια, στις εξής κατηγορίες:

α) χαμηλής επικινδυνότητας (Ε1),

β) μεσαίας επικινδυνότητας (Ε2),

γ) υψηλής επικινδυνότητας (Ε3). (παρ.1 άρθρο 28 Ν.4530/18)

 

Περαιτέρω και ανεξάρτητα της κατηγορίας επικινδυνότητας, οι ανωτέρω παραβάσεις μπορεί να κατατάσ-σονται και στις εξής κατηγορίες:

α) πολύ υψηλής συχνότητας πρόκλησης ατυχημάτων (Σ1),

β) αντικοινωνικής οδικής συμπεριφοράς (Σ2).

Για τις κατατασσόμενες στις κατηγορίες της παρούσας παραβάσεις καθορίζονται με την απόφαση της παραγράφου 3 μόνο διοικητικές κυρώσεις και όχι πρόστιμα.  (παρ.2 άρθρο 28 Ν.4530/18)

 

Με απόφαση του Υπουργού Υποδομών και Μεταφορών κατατάσσονται στις κατηγορίες των παραγράφων 1 και 2 οι παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας και καθορίζονται τα διοικητικά πρόστιμα και κυρώσεις ανά κατηγορία παράβασης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα.  (παρ.3 άρθρο 28 Ν.4530/18)

 

Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Οικονομικών και Υποδομών και Μεταφορών καθορίζεται η διαδικασία βεβαίωσης και επιβολής αυτών από τα αρμόδια όργανα και η διαδικασία είσπραξης των βεβαιωμένων διοικητικών προστίμων της παραγράφου 3.  (παρ.4 άρθρο 28 Ν.4530/18)



6. Είσπραξη και βεβαίωση προστίμων

Η προθεσμία των 10 ημερών που αναφέρεται στην παράγραφο 3 του άρθρου 104 του ΚΟΚ αρχίζει την επόμενη της ημέρας που έγινε η βεβαίωση της παράβασης και λήγει όταν περάσει ολόκληρη η τελευταία ημέρα. Στην περίπτωση που η τελευταία ημέρα είναι, κατά νόμο, εορτάσιμη ή Σάββατο, η προθεσμία λήγει όταν περάσει ολόκληρη η επόμενη εργάσιμη ημέρα (άρθρα 240 έως 242 του Αστικού Κώδικα και παρ.12 του άρθρου 1 του Ν.1157/1981, ΦΕΚ 126 Α').

 

Με την παρ.7 του άρθρου 28 του Ν.4530/18 ορίζεται ότι η έκπτωση στο ήμισυ, που προβλέπεται από την παράγραφο 2 του άρθρου 104 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας για την καταβολή του διοικητικού προστίμου μέσα σε δέκα (10) ημέρες, καταργείται.

 

Μέχρι την έκδοση της προβλεπόμενης, από την παρ. 5 του άρθρου 104, Κοινής Απόφασης των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Δημόσιας Τάξης, με την οποία θα καθορισθούν οι αναγκαίες λεπτομέρειες για την εφαρμογή των διατάξεων αυτών, εξακολουθούν να ισχύουν τα οριζόμενα με την υπ' αριθμ. 45881/2004 Κοινή Υπουργική Απόφαση (ΦΕΚ 1479 Β'), εφόσον δεν αντίκεινται στις διατάξεις του Κ.Ο.Κ. (εγκύκλιος 46/2007 του ΥΠΕΣ)

Για να καταστεί εφικτή η σύνταξη και η ταμειακή βεβαίωση του χρηματικού καταλόγου για τα πρόστιμα ΚΟΚ, απαιτείται η γνώση του ονόματος, του Α.Φ.Μ. και της διεύθυνσης κατοικίας του παραβάτη, στοιχεία που η αρμόδια για τη βεβαίωση υπηρεσία αντλεί από τη Γενική Γραμματεία Πληροφοριακών Συστημάτων (Γ.Γ.Π.Σ.) του Υπουργείου Οικονομικών. (ΥΠ.ΕΣ. 20940/19.06.2012)

Για τον εντοπισμό ιδιοκτητών οχημάτων με ξένες πινακίδες, οι δήμοι είναι σκόπιμο να αποστέλλουν έγγραφο αίτημα για τη χορήγηση της ταχυδρομικής διεύθυνσης τους με βάση τον αριθμό της ταυτότητας ή του διαβατηρίου τους ή τα στοιχεία του οχήματος τους στις κατά τόπους ελληνικές πρεσβείες και προξενεία,, εφόσον τα συγκεκριμένα στοιχεία δεν είναι διαθέσιμα στη Γ.Γ.Π.Σ. Στο σημείο αυτό επισημαίνεται ότι σε περίπτωση παραβατών που είναι κάτοικοι εξωτερικού και δεν έχουν Α.Φ.Μ,, οι ΟΤΑ θα πρέπει να μεριμνούν για την οίκοθεν απόδοση Α.Φ.Μ. σε αυτούς, από τις αρμόδιες Δ.Ο.Υ., κατά τα οριζόμενα με την υπ'αριθμ. 1072/5.5.2006 ΠΟΛ..

Προς διερεύνηση παραμένει το ζήτημα του χρόνου εντός του οποίου οι δήμοι δικαιούνται να προβαίνουν σε ταμειακή βεβαίωση των απαιτήσεών τους από πρόστιμα ΚΟΚ.
Τόσο το Υπουργείο Εσωτερικών, όσο και οι ΟΤΑ (αναφορικά με την είσπραξη των υπόλοιπων φόρων, δικαιωμάτων, κ.λπ.) θεωρούν ότι δικαιούνται να βεβαιώνουν ταμειακά την οφειλή και μετά την πάροδο της προβλεπόμενης από τον ΑΝ 344/68 αποσβεστικής προθεσμίας, επικαλούμενοι την ερμηνεία που δόθηκε με τις υπ' αρ. 139/2004 και 691/2003 αποφάσεις του Αρείου Πάγου.
Σύμφωνα με αυτήν, η πάροδος της αποσβεστικής προθεσμίας για ταμειακή βεβαίωση των αξιώσεων του ∆ημοσίου δεν συνεπάγεται αδυναμία ταμειακής βεβαίωσης, αλλά συνιστά το χρόνο έναρξης της παραγραφής της απαίτησης.
Ωστόσο, υπ΄αυτή την ερμηνεία, ο σκοπός της αποσβεστικής προθεσμίας, που είναι η ασφάλεια δικαίου και η προστασία των εννόμων συμφερόντων των πολιτών, κάμπτεται υπέρ των εισπρακτικών συμφερόντων των δήμων.
Με άλλα λόγια, το βεβαιωτικό δικαίωμα του δήμου επεκτείνεται, σε ορισμένες περιπτώσεις, χρονικά για διάστημα 25 ετών (5 έτη η αποσβεστική προθεσμία για την βεβαίωση, μετά την λήξη της οποίας εκκινεί η συνήθως εικοσαετής παραγραφή), παραβιάζοντας και την αρχή της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης των πολιτών, οι οποίοι μπορεί να κληθούν να καταβάλουν οφειλές προς τους ΟΤΑ οι οποίες ανάγονται σε πολύ προγενέστερο χρόνο αλλά δεν βεβαιώθηκαν  ταμειακά.  Ο Συνήγορος θεωρεί ότι όπως έχει κρίνει το ΣτΕ (Βλ. αποφάσεις του ΣτΕ 1783/2002, 1503/2006, 2944/2008, 571/2009 και 1093/2010), η έναρξη της παραγραφής προϋποθέτει την εντός της αποσβεστικής προθεσμίας έκδοση της ταμειακής βεβαίωσης του χρέους. Εν τούτοις, ελλείψει απόφασης του Ανωτάτου Ειδικού ∆ικαστηρίου που να επιλύει οριστικά τη σύγκρουση της νομολογίας των δύο ανώτατων δικαστηρίων, κρίνεται αναγκαία η αποσαφήνιση του ζητήματος με νομοθετική παρέμβαση. (Ειδική Έκθεση Συνηγόρου του Πολίτη Ιούλιος 2014)

Ο Συνήγορος του Πολίτη έχει, από την αρχή της λειτουργίας του, εξετάσει εξαιρετικά μεγάλο αριθμό αναφορών σχετικά με τη διαδικασία επιβολής προστίμων με Πράξεις Βεβαίωσης Παράβασης Οχήματος (εφεξής κλήσεις), λόγω παραβάσεων διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (ΚΟΚ) περί παράνομης στάθμευσης, καθώς και σχετικά με τη διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των προστίμων αυτών από τους δήμους (άρθρα 4, 34, 104 ΚΟΚ). Αποστέλλονται ατομικές ειδοποιήσεις οφειλών, οι οποίες προέρχονται από κλήσεις εκδοθείσες σε χρόνο πολύ παλαιότερο ακόμη και της δεκαετίας. Στη συντριπτική πλειονότητα, οι πολίτες ισχυρίζονται ότι δεν είχαν καν λάβει γνώση της κλήσης κατά τον χρόνο της παράβασης, με αποτέλεσμα να έχουν απωλέσει το δικαίωμα ένστασης. Επίσης, λόγω της παρόδου μακρού χρόνου δεν είναι σε θέση να αποδείξουν ότι έχει εξοφληθεί το επιβληθέν πρόστιμο (ενδεικτικές υποθέσεις 201299, 202277, 202655, 202916, 206885/2015). Ο Συνήγορος με αλλεπάλληλα έγγραφά του έχει θέσει υπόψη των Υπουργείων Εσωτερικών και Υποδομών τα προβλήματα που δημιουργούνται από την αναχρονιστική διοικητική πρακτική των δήμων κατά τη διαδικασία βεβαίωσης και είσπραξης των εν λόγω προστίμων, λόγω της μη αξιοποίησης των δυνατοτήτων της τεχνολογίας. Επίσης, έχει επισημάνει την ανάγκη τροποποίησης του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου, το οποίο καταλήγει να μην υπηρετεί τη βούληση του νομοθέτη και να μη λειτουργεί ως μέσο συμμόρφωσης και εξαναγκασμού τήρησης των οικείων διατάξεων. Την τελευταία πενταετία, η ανάγκη αλλαγής προβάλλεται περισσότερο επιβεβλημένη, καθώς έχει δημιουργηθεί στους πολίτες η πεποίθηση ότι με αυτήν εξυπηρετούνται καθαρά εισπρακτικοί σκοποί. Άλλωστε, κατά την περίοδο αυτή η πλειονότητα των δήμων εφαρμόζει συστηματικά και ανελαστικά τις διατάξεις του ΚΕΔΕ, με την αποστολή εντολών στις ΔΟΥ για τη φραγή έκδοσης φορολογικής ενημερότητας και την έναρξη κατασχέσεων. Πράγματι, παρά το γεγονός ότι η εφαρμογή του ΚΕΔΕ αποτελούσε πάγια υποχρέωση των αρμόδιων υπηρεσιών, για πολλά χρόνια οι διατάξεις αυτές έμεναν ανενεργές, με αποτέλεσμα αφενός να μην τιμωρούνται οι παραβάτες, αφετέρου οι δήμοι να μην εισπράττουν τα έσοδα τα οποία νομίμως δικαιούνταν και να μην έχουν πόρους για τη βελτίωση της ποιότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Ωστόσο, η εμμονή της Διοίκησης σε παρωχημένες πρακτικές και η έλλειψη βούλησης για εξορθολογισμό του θεσμικού πλαισίου που διέπει την είσπραξη των προστίμων και την παραγραφή των αξιώσεων του Δημοσίου προκαλεί το κοινό περί δικαίου αίσθημα και κλονίζει την εμπιστοσύνη των πολιτών. Στα μέσα του 2015 και στο πλαίσιο του σχεδιασμού συστήματος συλλογής και διαχείρισης δεδομένων τροχαίων ατυχημάτων και επιβολής ποινών σε θέματα οδικής κυκλοφορίας, η Διεύθυνση Οικονομικών ΟΤΑ του Υπουργείου Εσωτερικών έθεσε υπόψη της Διεύθυνσης Τροχαίας Αστυνόμευσης τις προτάσεις του Συνηγόρου. Τέλος, ο Συνήγορος έχει ζητήσει να ενημερώνεται για το έργο της Διαρκούς Επιτροπής Αναθεώρησης του ΚΟΚ. (Ετήσια Έκθεση Συνηγόρου του Πολίτη 2015)


Τρόπος είσπραξης προστίμων για παραβάσεις Κ.Τ.Ε.Ο.

Σύμφωνα με τα διαλαμβανόμενα του
άρθρου 8 του ν. 3897/2010, το οποίο αντικατέστησε την παρ. 2 του άρθρου 104 του ν. 2696/99 (Κ.Ο.Κ.), μετά την αρχική πράξη καταγραφής-βεβαίωσης της παράβασης και την πάροδο της 3ήμερης προθεσμίας για την υποβολή τυχόν αντιρρήσεων από τον παραβάτη, ο Διοικητής της Αστυνομικής Υπηρεσίας προβαίνει στην επικύρωση του προστίμου και εφόσον αυτό καταβληθεί (στα ΕΛ.ΤΑ, ή το δικαιούχο Δήμο) εντός 10 ημερών από την ημερομηνία βεβαίωσής του, το ποσό μειώνεται κατά το ήμισυ, εκτός εάν πρόκειται για τις εξής περιπτώσεις:
α) της παρ. 5 του άρθρου 9 του ν. 2696/99 (σήμανση εργασιών που εκτελούνται στις οδούς), όπου το πρόστιμο καταβάλλεται ολόκληρο, καθώς και
β) των παρ. 4 και 5 του άρθρου 86 του ν. 2696/99 (δελτία τεχνικού ελέγχου), όπου το πρόστιμο καταβάλλεται μειωμένο στο ένα όγδοο (δηλ. από 400 ευρώ μειώνεται σε 50 ευρώ), εφόσον οι κάτοχοι και οι οδηγοί των οχημάτων προσκομίσουν εντός προθεσμίας δέκα ημερών στις αρμόδιες ελεγκτικές αρχές που επέβαλαν το διοικητικό πρόστιμο, ισχύον δελτίο τεχνικού ελέγχου.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω και δεδομένου ότι η καταγραφή-βεβαίωση της παράβασης της προεκτεθείσας περίπτωσης β) διενεργείται από αστυνομικό όργανο, η δε επιβολή της επικυρώνεται, όπως προελέχθη, από το Διοικητή της Υπηρεσίας του αστυνομικού οργάνου, επισημαίνεται, προς αποφυγή τυχόν διαδικαστικών λαθών, ότι κατά την είσπραξη των σχετικών προστίμων από τους δήμους, το προαναφερόμενο μειωμένο ποσό των 50 ευρώ δεν τυγχάνει της, κατ΄
άρθρο 104 παρ. 2 του ν. 2696/99, προβλεπόμενης μείωσης κατά το ήμισυ (λόγω καταβολής του εντός 10 ημερών από τη βεβαίωση της παράβασης).

Σε περίπτωση δε συρροής παραβάσεων (άρθρο 104 παρ. 6 ν. 2696/99), δεδομένου ότι το εν λόγω διοικητικό πρόστιμο (παράβαση Κ.Τ.Ε.Ο.) δεν επιδέχεται περαιτέρω μείωσης, υπολογίζεται αυτοτελώς και αναγράφεται διακριτά από το συνολικό ποσό των υπολοίπων παραβάσεων, το οποίο δύναται να μειωθεί κατά το ήμισυ στην περίπτωση καταβολής αυτού εντός 10 ημερών από τη βεβαίωση της παράβασης. (ΥΠ.ΕΣ.Α.& Η.Δ. 2689/14.03.2011)

Με την παρ.7 του άρθρου 28 του Ν.4530/18 ορίζεται ότι η έκπτωση στο ήμισυ, που προβλέπεται από την παράγραφο 2 του άρθρου 104 του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας για την καταβολή του διοικητικού προστίμου μέσα σε δέκα (10) ημέρες, καταργείται.

 


 

7. Ακυρότητα πράξεων βεβαίωσης παραβάσεων του ΚΟΚ

Τα πρόστιμα από τις διοικητικές παραβάσεις του Κ.Ο.Κ., που δεν καταβλήθηκαν εντός της αναφερόμενης προθεσμίας των δύο (2) μηνών, βεβαιώνονται υποχρεωτικά, εντός χρονικού διαστήματος τριών (3) μηνών, από τον οικείο Ο.Τ.Α., στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. φορολογίας του παραβάτη. Η βεβαίωση των προστίμων αυτών γίνεται με τη σύνταξη και αποστολή χρηματικών καταλόγων, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 58 του π.δ. 16/1989 όπως ισχύει, εισάγονται σε Ειδικό Κωδικό Αριθμό Εσόδου του Κρατικού Προϋπολογισμού, τα δε εισπραττόμενα ποσά, μετά την αφαίρεση των δαπανών είσπραξης, αποδίδονται κατά τετράμηνο στο Υπουργείο Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, το οποίο τα διανέμει στους Ο.Τ.Α. με βάση συντελεστές κατανομής, που καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης που εκδίδεται ύστερα από πρόταση της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδος.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης, Οικονομίας και Οικονομικών, Μεταφορών και Επικοινωνιών και Δημόσιας Τάξης καθορίζονται τα αρμόδια όργανα και η διαδικασία βεβαιώσεως και επιβολής των διοικητικών προστίμων, η διαδικασία και οι δαπάνες της είσπραξης και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής. (παρ.5 άρθρο 104 Ν.2696/1999)

 

Σύμφωνα με το υπ' αριθ. 33531/4047/14-7-2009 έγγραφο της Δ/νσης Οδικής Ασφάλειας & Περιβάλλοντος του Υπουργείου Μεταφορών και Επικοινωνιών, οι πράξεις βεβαίωσης παραβάσεων και επιβολής διοικητικών προστίμων (κλήσεις) που προβλέπονται στον ΚΟΚ, πρέπει να συμφωνούν ως προς τον τύπο και το περιεχόμενο τους με τις διατάξεις της υπ' αριθμ. 2515/64/2007 (ΦΕΚ Β' 1306/26-7-2007) κοινής υπουργικής απόφασης. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το αρμόδιο κατά περίπτωση διοικητικό όργανο αναγράφει στο έντυπο πράξης βεβαίωσης της παράβασης λανθασμένα τα, εκ του νόμου προβλεπόμενα, στοιχεία που αφορούν στον προσδιορισμό του οχήματος (αριθμός κυκλοφορίας, είδος, μάρκα, χρώμα), του παραβάτη-οδηγού. της διαπραχθείσας παράβασης ή του ύψους του προστίμου, η εν λόγω πράξη καθίσταται ακυρωτέα. Ειδικά στην περίπτωση που το επιβληθέν διοικητικό πρόστιμο είναι άλλο από αυτό που προβλέπεται στο νόμο για την οικεία παράβαση (ανεξαρτήτως εάν πρόκειται για επαχθέστερη ή ηπιότερη κύρωση), η πράξη επιβολής της κύρωσης αντίκειται ευθέως σε ουσιαστική διάταξη νόμου.
Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις, στο πλαίσιο της χρηστής διοίκησης, η αστυνομική αρχή (ή η δημοτική αστυνομία) οφείλει να ανακαλέσει τη σχετική πράξη βεβαίωσης της παράβασης (άρθρο 21 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, ν.2690/1999). Οι οικείοι ΟΤΑ οφείλουν επίσης να μην προβούν στη βεβαίωση και είσπραξη του προστίμου, δεδομένου ότι η ανάκληση της πράξης βεβαίωσης της παράβασης συνιστά ταυτόχρονα ανάκληση του νόμιμου τίτλου βεβαίωσης του προστίμου και οι τυχόν ήδη εκδοθείσες βάσει αυτού πράξεις (χρηματικός κατάλογος, ταμειακή βεβαίωση) είναι ακυρωτέες εφόσον ελλείπει το νόμιμο έρεισμα τους. Η Οικονομική Υπηρεσία του ΟΤΑ οφείλει να προβεί σε διαγραφή της εγγραφής από τους χρηματικούς καταλόγους ή αν η οφειλή έχει βεβαιωθεί ταμειακά να εισηγηθεί τη διαγραφή αυτής στο Δημοτικό ή Κοινοτικό Συμβούλιο, κατά το άρθρο 174 του ΚΔΚ περί Διαγραφής Χρεών και ειδικότερα περί «λανθασμένης εγγραφής».
Εάν σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας βεβαίωσης- είσπραξης των προστίμων ΚΟΚ, διαπιστωθεί λανθασμένη αναγραφή των στοιχείων επί του εντύπου της κλήσης, ο ΟΤΑ οφείλει να γνωστοποιεί αυτό στην αρμόδια/εκδούσα αρχή (αστυνομική αρχή ή δημοτική αστυνομία), προκειμένου αυτή να προβεί σε ανάκληση της πράξης (κλήσης), ενόψει των στοιχείων που αποδεικνύουν τη λανθασμένη αναγραφή (π.χ. αποστολή φωτοαντιγράφου της άδειας οδήγησης για απόδειξη λανθασμένης αναγραφής των στοιχείων του οχήματος).
Ειδικά όσον αφορά στο ύψος του προστίμου, επισημαίνεται ότι το αστυνομικό όργανο που βεβαιώνει την παράβαση, αναγράφει το πρόστιμο έμπροσθεν του εντύπου, ενώ στην πίσω πλευρά του ο Διοικητής της Υπηρεσίας το επικυρώνει ή το διορθώνει, αφού το ελέγξει ως προς την ορθότητα του, κατά τα οριζόμενα στον ΚΟΚ. Κατά συνέπεια, οι ΟΤΑ πρέπει να βεβαιώνουν το πρόστιμο που αναγράφεται στην πίσω σελίδα του εντύπου, ακόμα και στην περίπτωση που αυτό δε συμπίπτει με το αναγραφόμενο στην έμπροσθεν σελίδα (υπ' αριθμ. 2515/11/70-γ717-7-09 έγγραφο της Δ/νσης Τροχαίας του Αρχηγείου της Ελληνικής Αστυνομίας).
Συναφώς θα θέλαμε να επισημάνουμε ότι για την είσπραξη των προστίμων του ΚΟΚ από τους ΟΤΑ πραγματοποιείται καταρχήν εγγραφή σε χρηματικό κατάλογο (βεβαίωση εν ευρεία έννοια), βάσει της έκθεσης βεβαίωσης της παράβασης, που έχει συνταχθεί από το αρμόδιο όργανο (αστυνομικό όργανο ή δημοτική αστυνομία), η οποία και αποτελεί τον νόμιμο τίτλο βεβαίωσης. Η εγγραφή στο χρηματικό κατάλογο γνωστοποιείται στον οφειλέτη με κοινοποίηση αποσπάσματος της εγγραφής. Στην ίδια κοινοποίηση πρέπει να ενημερώνεται για την αποκλειστική προθεσμία 60 ημερών (άρθρο 66 Κώδικα Διοικητικής Δικονομίας) εντός της οποίας μπορεί να ασκήσει τα ένδικα μέσα κατά της εγγραφής του στο βεβαιωτικό κατάλογο (άρθρο 4 περ. 3 β.δ. 17/5-15/6/1959). Τα διοικητικά πρόστιμα από παραβάσεις διατάξεων του Κ.Ο.Κ. επιβάλλονται από όργανα της ελληνικής ή δημοτικής αστυνομίας, οι πράξεις των οποίων αποτελούν εκτελεστές ατομικές διοικητικές πράξεις και οι διαφορές που προκύπτουν πριν από το στάδιο της αναγκαστικής είσπραξης αυτών είναι διοικητικές διαφορές ουσίας, προσβαλλόμενες με προσφυγή και υπαγόμενες στη δικαιοδοσία των διοικητικών δικαστηρίων κατ' άρθρο 1 παρ. 3 περ. β' του ν.1406/1983, δια μέσω της Επιτροπής του άρθρου 32 του ν. 1080/1980.
Σημειώνεται ότι με την αποστολή αποσπάσματος χρηματικού καταλόγου προλαμβάνονται τυχόν σφάλματα πριν την ταμειακή βεβαίωση της οφειλής (π.χ. στην περίπτωση που το όχημα έχει μεταβιβασθεί και δεν έχει ενημερωθεί η σχετική βάση δεδομένων της Γενικής Γραμματείας Πληροφοριακών Συστημάτων του Υπουργείου Οικονομίας & Οικονομικών). Μετά την αποστολή αποσπάσματος του βεβαιωτικού καταλόγου στον οποίο φαίνονται τα στοιχεία της κλήσης, του οφειλέτη και το ύψος της οφειλής και μετά το πέρας της ως άνω ταχθείσης προθεσμίας, η οφειλή βεβαιώνεται ταμειακά και αποστέλλεται ατομική ειδοποίηση στον οφειλέτη (άρθρο 4 ν.δ. 356/1974).
(ΥΠΕΣ 65171/09.11.2009)

 

Έχει αναφερθεί επανειληµµένα η ανοµοιόµορφη πρακτική την οποία ακολουθούν οι αρµόδιες υπηρεσίες κατά την εξέταση ενστάσεων – αιτηµάτων πολιτών για την ανάκληση επιβληθείσας κλήσης ή για την µη βεβαίωση ή και την διαγραφή ακόµη των ποσών των προστίµων στις περιπτώσεις εκείνες όπου το εσφαλµένο στοιχείο της κλήσης αφορά το χρώµα του οχήµατος, ήτοι όταν το στοιχείο του χρώµατος που αναγράφεται στο έντυπο της παράβασης δεν ταυτίζεται µε το αναγραφόµενο χρώµα στην άδειας κυκλοφορίας του οχήµατος, εγείροντας έτσι έντονα ζητήµατα άνισης µεταχείρισης πολιτών.
Επιπροσθέτως, ήδη κυρίως κατά τα τελευταία έτη, κυκλοφορούν οχήµατα µε πλείστους χρωµατικούς συνδυασµούς, γεγονός που καθιστά δυσχερή την διαπίστωση τόσο του κυρίαρχου «βασικού» χρώµατος του οχήµατος κατά το λεκτικό της ΣΤ 29886/77 (Β΄1288/77) υ.α. όσο και της ονοµασίας του φερόµενου στο όχηµα χρώµατος, καθότι η παλέτα των βασικών χρωµάτων σύµφωνα µε την Οδηγία 2007/46 όπως ισχύει, είναι συγκεκριµένη αλλά τίθενται ζητήµατα ισοδυναµιών όπως προκύπτει και από τον Πίνακα Γ΄ της µε αριθµ. πρωτ. 23784/2891/08 εγκυκλίου του Γενικού Γραµµατέα του Υπουργείου µας.
Κατόπιν των ανωτέρω και µε στόχο την διαµόρφωση µιας ενιαίας διοικητικής πρακτικής προς τήρηση της οδικής ασφάλειας και προς αποτροπή της παραβατικής συµπεριφοράς διευκρινίζεται ότι η µη ταυτόσηµη αναγραφή του χρώµατος του οχήµατος στο έντυπο της παράβασης και στην άδεια κυκλοφορίας του οχήµατος, δεν συνιστά λόγο ακύρωσης της παράβασης στην περίπτωση που από τα υπόλοιπα αναφερόµενα στοιχεία προκύπτει ότι πρόκειται για το ίδιο όχηµα. (Υπ. Υποδομών και Μεταφορών 100029/9582/18/28.05.2019)

 

Όσον αφορά τη μη αναγραφή επί του σχετικού εντύπου του αριθμού της οδού επί της οποίας έλαβε χώρα η παράβαση, ως λόγο ακυρότητας της πράξης βεβαίωσης της παράβασης, στην εγκ. 8868/15.03.2010 του ΥΠ.ΕΣ.Α.ΗΛ.Δ. αναφέρονται τα εξής:
Με βάση την υπ' αριθμ. 2515/64/2007/11-7-2007 (1306 Β΄) Κοινή Υπουργική Απόφαση (περί καθορισμού του τύπου και του περιεχομένου της πράξης βεβαίωσης της παράβασης) και το άρθρο 104 του ΚΟΚ, σε συνδυασμό με τα οριζόμενα στα άρθρα 4 και 10 του ΚΟΚ (περί σήμανσης οδών και ειδικότερα περί προσδιορισμού της περιοχής ισχύος της σήμανσης) προκύπτει ότι στην πράξη βεβαίωσης της παράβασης (κλήση) πρέπει να αναγράφονται όλα τα στοιχεία που απαιτούνται για τον προσδιορισμό της διαπραχθείσας παράβασης, άρα και η ακριβής θέση του οχήματος, προκειμένου σε περιπτώσεις προβολής σχετικών αντιρρήσεων από τον «παραβάτη» κατά το άρθρο 104, παρ.2 του ΚΟΚ, να καθίσταται εφικτός ο έλεγχος του αιτήματος από την αρμόδια Αρχή (θέση του οχήματος σε σχέση με την περιοχή ισχύος της σήμανσης), διαφορετικά η πράξη βεβαίωσης της παράβασης πάσχει ακυρότητας. Η θέση του οχήματος πρέπει να συγκεκριμενοποιείται, είτε με την αναγραφή του πλησιέστερου σε αυτό αριθμό της οδού, είτε με κάθε πρόσφορο στοιχείο που υποδεικνύει τη θέση του σε σχέση με τις πινακίδες σήμανσης.
Επί του εν λόγω θέματος το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών & Δικτύων, με το υπ' αριθ. 4139/541/4-2-2010 σχετικό έγγραφό του, διευκρινίζει, ότι σε περιπτώσεις κατά τις οποίες το αρμόδιο διοικητικό όργανο, το οποίο φέρει, μεταξύ άλλων, την ευθύνη της ορθής αναγραφής όλων των εκ του νόμου προβλεπομένων στοιχείων για τον ακριβή προσδιορισμό του οχήματος, του παραβάτη-οδηγού και της παράβασης που διαπράχθηκε, αναγράφει εσφαλμένα ή ελλειπή στοιχεία, η εν λόγω πράξη καθίσταται ακυρωτέα.

Με βάση το ισχύον νομικό πλαίσιο (υπ' αριθμ. 2515/64/2007/11-7-2007 ΚΥΑ, και άρθρα 4, 10 & 104 του ΚΟΚ), στην κλήση για παράνομη στάθμευση θα πρέπει να αναγράφονται ορθά όλα τα στοιχεία που αφορούν στον ακριβή προσδιορισμό του οχήματος του παραβάτη και της παράβασης που διαπράχθηκε. Επιπλέον, στις περιπτώσεις εκείνες που το αρμόδιο διοικητικό όργανο, το οποίο έχει την ευθύνη της ορθής αναγραφής στην κλήση όλων των στοιχείων που προβλέπει ο νόμος, αναγράφει εσφαλμένα ή ελλιπή στοιχεία, η εν λόγω πράξη καθίσταται ακυρωτέα. Συνεπώς, όταν συντρέχει κάποια από τις παραπάνω περιπτώσεις, η αρμόδια για την είσπραξη αρχή οφείλει να μην προβαίνει στην είσπραξη του προστίμου, σε οποιοδήποτε στάδιο της διαδικασίας είσπραξης γίνεται αυτό αντιληπτό. (Συνήγορος του Πολίτη Μάρτιος 2014)

Δείτε την από 13.05.2019 Σύνοψη Διαμεσολάβησης του Συνηγόρου του Πολίτη σχετικά με έκδοση Πράξεων Βεβαίωσης Παράβασης και επιβολή προστίμων Κ.Ο.Κ. από Δήμο, χωρίς νόμιμη αρμοδιότητα, έπειτα από κατάργηση της Δημοτικής Αστυνομίας.

 

 





8. Ποιος θεωρείται ως παραβάτης

Γενικά
Σύμφωνα με το άρθρο 34, παρ.11 του Κ.Ο.Κ, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.2 του άρθρου 15 του Ν.3534/23-2-2007 (ΦΕΚ 40 Α') και τροποποιήθηκε με το άρθρο 41 του Ν.4663/20 «ως παραβάτης των διατάξεων που ρυθμίζουν τη στάθμευση θεωρείται ο οδηγός του οχήματος που καταλαμβάνεται επ' αυτοφώρω και, σε περίπτωση απουσίας του οδηγού, ο κάτοχος αυτού. Εάν το όχημα ανήκει σε επιχείρηση ενοικιάσεως και είναι μισθωμένο,ως παραβάτης λογίζεται ο μισθωτής που προκύπτει από το μισθωτήριο συμβόλαιο». Σημειώνεται ότι η ανωτέρω διάταξη ισχύει για τα πρόστιμα Κ.Ο.Κ που επιβλήθηκαν από 23-2-2007 και μετά.

Δείτε παρακάτω την υποενότητα Παραγραφή-διαγραφή, για τη διαγραφή βεβαιωμένων προστίμων παράνομης στάθμευσης επιχειρήσεων εκμίσθωσης οχημάτων.

 

 

Ελαφρύ προσωπικό ηλεκτρικό όχημα (Ε.Π.Η.Ο.)

Για τα Ε.Π.Η.Ο.:
α) ως παραβάτης των διατάξεων που ρυθμίζουν τη στάθμευση θεωρείται μόνο ο οδηγός του οχήματος που καταλαμβάνεται επ’ αυτοφώρω,

β) σε χώρους μαζικής απόθεσης Ε.Π.Η.Ο. που παραχωρούνται προς χρήση ή ενοικίαση από εταιρείες ενοικίασης ή παραχώρησης προς χρήση, αυτοί καθορίζονται σύμφωνα με το άρθρο 34 και στις εταιρείες - παραβάτες επιβάλλεται διοικητικό πρόστιμο τριακοσίων (300) ευρώ. Αν η χρήση του χώρου συνεχίζεται και πέραν των πέντε (5) ωρών από τη βεβαίωση της παράβασης, βεβαιώνεται νέα παράβαση τριακοσίων (300) ευρώ από το ίδιο ή άλλο όργανο και μετά την πάροδο του δεύτερου πενταώρου γίνεται μεταφορά των οχημάτων κατά τα οριζόμενα στην παρ. 8, εκτός αν παρεμποδίζεται η κυκλοφορία, οπότε η μεταφορά γίνεται αμέσως. (άρθρο 34 παρ.11Α Ν.2696/99, όπως προστέθηκε από το άρθρο 17 του Ν.4784/21)

 

Μισθωμένα οχήματα
Στις περιπτώσεις παραβάσεων στάθμευσης που απουσιάζει ο οδηγός και με βάση τα στοιχεία κυκλοφορίας του οχήματος, ως κάτοχος προκύπτει επιχείρηση εκμίσθωσης οχημάτων (μοτοσικλετών, μοτοποδηλάτων, επιβατηγών αυτοκινήτων Ι.Χ,), οι Ο.Τ.Α, πριν προβούν σε βεβαίωση του προστίμου, πρέπει να διερευνούν εάν κατά τη στιγμή της παράβασης το όχημα ήταν μισθωμένο.
Για την εξακρίβωση, αφενός μεν της ισχύος της σύμβασης μίσθωσης κατά τη στιγμή της παράβασης, αφετέρου δε των στοιχείων του μισθωτή - παραβάτη (προκειμένου να βεβαιωθεί το πρόστιμο), αρκεί η προσκόμιση από την ιδιοκτήτρια εταιρεία, υπεύθυνης δήλωσης του άρθρου 8 του Ν. 1599/1986, όπου να αναγράφονται ο αριθμός της σύμβασης μίσθωσης, η διάρκεια της, ο τύπος του εκμισθωμένου οχήματος, ο αριθμός κυκλοφορίας αυτού και τα στοιχεία του μισθωτή (ειδικότερα : το ονοματεπώνυμο, το πατρώνυμο, μητρώνυμο, τόπος γέννησης, ημερομηνία γέννησης, ο τόπος κατοικίας ή διαμονής, ο αριθμός δελτίου ταυτότητας και η εκδούσα του Αρχή ή ο αριθμός διαβατηρίου και η υπηρεσία της χώρας εκδόσεως καθώς και ο Α.Φ.Μ).), καθώς και ο αριθμός του διπλώματος οδήγησης
Δεν απαιτείται και δεν θα πρέπει να ζητείται από τους Ο.Τ.Α η προσκόμιση αντιγράφου της σύμβασης μίσθωσης (όπως αναφέρεται στην υπ' αριθμ. 46/2007 εγκύκλιο του ΥΠΕΣ), δεδομένου ότι στα συγκεκριμένα έγγραφα αναγράφονται και μη απαραίτητα, για τη βεβαίωση των προστίμων, στοιχεία (π.χ ύψος μισθώματος, ποσό ασφαλιστικής κάλυψης), η γνωστοποίηση των οποίων αντιβαίνει στις διατάξεις του Ν.2472/1997 «Προστασία ατόμου από την επεξεργασία. δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα», σύμφωνα με σχετικό έγγραφο της Αρχής Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα. (ΥΠΕΣ 65217/08.12.2008) (ΥΠ.ΕΣ. 20940/19.06.2012)

Επισημαίνεται ότι η εταιρία ενοικιάσεως οχημάτων φέρει την ευθύνη ως προς την ακριβή και αξιόπιστη αναγραφή όλων των προαναφερθέντων στοιχείων του μισθωτή στην υπεύθυνη δήλωση και ότι στο πλαίσιο του δειγματοληπτικού ελέγχου των υπεύθυνων δηλώσεων που ο δήμος οφείλει, βάσει του άρθρου 10 του ν. 3230/2004, να διενεργεί σε τουλάχιστον 5% αυτών, έχει την υποχρέωση αναζήτησης της σύμβασης μίσθωσης, προς εξακρίβωση των δηλωθέντων στοιχείων. Τα προαναφερόμενα ισχύουν και στην περίπτωση που ο μισθωτής οδηγός είναι κάτοικος εξωτερικού.
Στην περίπτωση κατά την οποία η εταιρία δεν γνωστοποιεί ή δεν διαθέτει για οποιοδήποτε λόγο τα προαναφερθέντα στοιχεία του αντισυμβαλλόμενου, δεν στοιχειοθετείται ότι το όχημα ήταν μισθωμένο και τα πρόστιμα βεβαιώνονται εις βάρος της. (ΥΠ.ΕΣ. 32850/13.09.2012)

Επισημαίνεται ότι, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 12 της υπ' αριθμ. 514170/64/1995 (ΦΕΚ 389 Β') Απόφασης των Υπουργών Τουρισμού και Μεταφορών & Επικοινωνιών, για την εκμίσθωση των αυτοκινήτων απαιτείται η σύναψη έγγραφης σύμβασης με το μισθωτή (τουλάχιστον εις διπλούν), στην οποία, μεταξύ άλλων, καταχωρούνται η διάρκεια της μίσθωσης καθώς και τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας του μισθωτή (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, μητρώνυμο, χρονολογία γέννησης, τόπος γέννησης, τόπος κατοικίας ή διαμονής, επάγγελμα, τηλέφωνο, αριθμός δελτίου ταυτότητας και εκδούσα Αρχή ή αριθμός διαβατηρίου και Υπηρεσία της χώρας εκδόσεως), που λαμβάνονται από το δελτίο αστυνομικής ταυτότητας, το διαβατήριο ή και άλλο επίσημο ταξιδιωτικό έγγραφο, όταν πρόκειται περί αλλοδαπού μισθωτή. - Καταργήθηκε με το άρθρο 1 της ΚΥΑ 16597/29.12.2010 (ΦΕΚ 2156/31.12.2010 τεύχος Β)

Σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ.3 του άρθρου 7 της ΚΥΑ 16597/29.12.2010 (ΦΕΚ 2156/31.12.2010 τεύχος Β) για την εκμίσθωση των αυτοκινήτων απαιτείται η σύναψη έγγραφης σύμβασης με το μισθωτή (τουλάχιστον εις διπλούν), στην οποία, μεταξύ άλλων, καταχωρούνται η διάρκεια της μίσθωσης καθώς και τα πλήρη στοιχεία ταυτότητας ή του διαβατηρίου του μισθωτή καθώς και ο αριθμός διπλώματος οδήγησης.


Οι όροι και οι προϋποθέσεις ίδρυσης και λειτουργίας επιχειρήσεων εκμίσθωσης μοτοποδηλάτων και δικύκλων μοτοσικλετών ρυθμίζονται με τις διατάξεις της

υπ' αριθμ. 1/1994 Αστυνομικής ∆ιάταξης (ΦΕΚ 178 Β'), όπως τροποποιήθηκε με την υπ' αριθμ. 1Β/2005 Αστυνομική ∆ιάταξη (ΦΕΚ 1027 Β'), της υπ αριθμ. Τ.1921/1998 (ΦΕΚ 568 Β') Απόφασης των Υπουργών Ανάπτυξης και Μεταφορών & Επικοινωνιών καθώς και του άρθρου 75, εν. ΙΙ, παρ.25 του Ν.3463/2006.

 

Κάτοικοι εξωτερικού
Αναφορικά με τη βεβαίωση οφειλών στις ∆.Ο.Υ σε βάρος οφειλετών, κατοίκων εξωτερικού ισχύουν τα οριζόμενα με τις διατάξεις του άρθρου 56 του π.δ 16/1989 (ΦΕΚ 6 Α') και της ΠΟΛ 1072/5-5-2006.



9. Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα

Με την εγκύκλιο του ΥΠΕΣΔΔΑ 33690/12726/9.8.2006, έγινε γνωστό ότι η «Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα», με την υπ' αριθμ. 1/2006 Απόφαση της έκρινε ότι το ΚΕ.Π.Υ.Ο μπορεί να διαβιβάζει στους Ο.Τ.Α α' βαθμού τα δεδομένα που προβλέπονται από το άρθρο 55 του π.δ 16/1989 (ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, Α.Φ.Μ, επάγγελμα, διεύθυνση κατοικίας και επαγγέλματος) για τους κατόχους των αυτοκινήτων που επιβλήθηκε πρόστιμο για παράβαση των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, κατόπιν αποστολής σε αυτό των αριθμών κυκλοφορίας τους.

Συγκεκριμένα κρίθηκε ότι παρότι τα ζητούμενα στοιχεία είναι προσωπικά δεδομένα και η διαβίβαση τους αποτελεί επεξεργασία που υπόκειται στους όρους των άρθρων 4, 5 και 10 του Ν.2472/1997 (Φ.Ε.Κ 50 Α') «Προστασία ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα», δύναται να συντελείται και χωρίς τη συγκατάθεση των υποκειμένων των δεδομένων, δεδομένου ότι είναι αναγκαία για την εκτέλεση έργου που εμπίπτει στην άσκηση δημόσιας εξουσίας (είσπραξη των προστίμων από τους παραβάτες κατά Κ.Ε.Δ.Ε).

-Τα δεδομένα που συλλέγονται από τους Ο.Τ.Α για την επίτευξη του σκοπού της είσπραξης των προστίμων Κ.Ο.Κ θα τα επεξεργάζονται μόνο υπάλληλοι που ανήκουν στην ταμειακή υπηρεσία των Ο.Τ.Α

-Θα πρέπει να ληφθούν τα απαραίτητα μέτρα ασφάλειας, όπως το άρθρο 10 του Ν.2472/1997 ορίζει, για την ασφαλή μετακίνηση των δεδομένων από το ΚΕ.Π.Υ.Ο προς τους Ο.Τ.Α αλλά και για ασφαλή τήρηση αυτών στους Δήμους και στις Κοινότητες, τα οποία θα κοινοποιηθούν στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων.



10. Όργανα αρμόδια για την είσπραξη

«Αναθέτουμε στον Οργανισμό των Ελληνικών Ταχυδρομείων (ΕΛ.ΤΑ) την είσπραξη των προστίμων που βεβαιώνονται από όργανα της Ελληνικής Αστυνομίας για παραβάσεις των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 2696/1999 ΦΕΚ 57/Α/23.3.1999), όπως κάθε φορά ισχύει.

Τα συγκεκριμένα πρόστιμα μπορεί επίσης να εισπράττονται απευθείας από τις ταμειακές υπηρεσίες των δήμων και κοινοτήτων, στα διοικητικά όρια των οποίων διαπιστώθηκαν οι παραβάσεις.»


 

11. Καταβολή προστίμου με ισόποσα παράβολα

Σε έκτακτες περιπτώσεις η καταβολή των προστίμων (μέχρι 300 ευρώ) μπορεί να γίνεται και με την προσκόμιση ισόποσων με το πρόστιμο έντυπων παραβόλων του ελληνικού δημοσίου στα οποία συμπληρώνονται τα στοιχεία του παραβάτη και του δικαιούχου ΟΤΑ. (ΥΑ 1057466/4366/0016/30-7-2004)

Η αρμόδια αστυνομική αρχή τα ταξινομεί και τα στέλνει στο τέλος κάθε μήνα στους δικαιούχους ΟΤΑ. Στη συνέχεια ο Δήμος τα καταχωρεί σε ένα ειδικό έντυπο, το οποίο μαζί με τα καταχωρηθέντα παράβολα στην αρμόδια υπηρεσία Εντελλομένων Δαπανών, μέσω της οικείας Περιφέρειας για την έκδοση χρηματικού εντάλματος πληρωμής του δικαιούχου ΟΤΑ (απόδοση της χρηματικής αξίας των παραβόλων)


12. Ειδικότερα Θέματα ρυθμίζονται με την Εγκ. ΥΠΕΣΔΔΑ 6230/18-2-2005:

1. Είσπραξη προστίμων που αποτελούν δημόσια έσοδα

2. Πληρωμή ποσού μεγαλύτερου από το αναγραφόμενο στο έντυπο κλήσης

3. Εκπρόθεσμες καταβολές προστίμων Κ.Ο.Κ

4. Περιπτώσεις που η ημερομηνία παράβασης και επίδοσης της κλήσης διαφέρουν

5. Μη αναγραφή κωδικού ΟΤΑ στο έντυπο κλήσης



13. Συνείσπραξη εσόδων

Τα πρόστιμα παραβάσεων του Κ.Ο.Κ μπορούν να συνεισπράττονται μαζί με άλλα βεβαιωμένα έσοδα (άρθρο 27 παρ.2 Ν.3202/03 και άρθρο 223 παρ.1 Ν.3463/06)



14. Παραγραφή- διαγραφή


Παραγραφή
Τα πρόστιμα του Κ.Ο.Κ παραγράφονται μετά την παρέλευση 20 ετών από τη λήξη του έτους, μέσα στο οποίο έγινε η με στενή έννοια βεβαίωση του εσόδου (ταμιακή βεβαίωση). (άρθρο 136 παρ. 3 περ. ζ΄ Ν. 4270/2014, πρώην άρθρο 86 παρ.3 περ.ζ Ν.2362/95)

Οι διατάξεις του Υποκεφαλαίου 12 του Κεφαλαίου Β' του Μέρους Δ' (δηλαδή τα άρθρα 136-145) ισχύουν για απαιτήσεις του Δημοσίου που βεβαιώνονται προς είσπραξη μετά την 1.1.2015, καθώς και για απαιτήσεις σε βάρος του Δημοσίου που γεννώνται μετά την ημερομηνία αυτή. (άρθρο 183 παρ. 2 περ. γ΄του Ν. 4270/2014)

 

Η αναφορά στο έτος βεβαίωσης του εσόδου, ως έναρξη του χρόνου παραγραφής σε αντιδιαστολή με τον προσδιορισμό αυτής σύμφωνα με το αρ. 251 του Α.Κ. (από τη γέννηση της αξίωσης και τη δυνατότητα της δικαστικής της επιδίωξης), συναρτάται με τη διαδικασία της είσπραξης που ισχύει για τα δημόσια έσοδα (ΚΕΔΕ και όχι «δικαστική επιδίωξη») και όχι με το δικαίωμα των δήμων να αξιώσουν την είσπραξη των διοικητικών κυρώσεων, που τους έχει ανατεθεί. (ΥΠ.ΕΣ. 305/18.12.2018)


Διαγραφή
Οφειλές των επιχειρήσεων εκμίσθωσης οχημάτων προς τους Ο.Τ.Α. α’ βαθμού από βεβαιώσεις παραβάσεων των διατάξεων που ρυθμίζουν τη στάθμευση και οι οποίες έχουν τελεστεί πριν την 23η.2.2007, ημερομηνία θέσης σε ισχύ της παρ. 2 του άρθρου 15 του ν. 3534/2007 (Α’ 40), με την οποία αντικαταστάθηκε η παρ. 11 του άρθρου 34 του ν. 2696/1999 (Α’ 57), διαγράφονται. Ποσά που έχουν καταβληθεί μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν.4795/21 (ημερ. έναρξης ισχύος 17.04.2021) δεν αναζητούνται. (άρθρο 55 Ν.4795/21)

 

Βεβαιωθέντα πρόστιμα, τα οποία εμπίπτουν στην κατηγορία των αμιγώς χρηματικών ποινών, γεγονός το οποίο διαπιστώνεται μέσω του δικαιοδοτικού οργάνου που επιβάλλει την ποινή, καθώς και με την εξέταση του σκοπού αυτής, και για το λόγο αυτό αποσβέννυνται με το θάνατο του καταδικασθέντος και δεν αποτελούν χρέη της κληρονομιάς του, τα οποία μπορούν να εκτελεσθούν σε βάρος των κληρονόμων του, διαγράφονται με την υποβολή σχετικής αίτησης από τον κληρονόμο του καταδικασθέντος θανόντος στην αρμόδια Δ.Ο.Υ. στην οποία έχουν βεβαιωθεί. Στη σχετική αίτηση θα πρέπει να επισυνάπτεται και η ληξιαρχική πράξη θανάτου του καταδικασθέντος.... Στην περίπτωση που έχει πραγματοποιηθεί καταβολή των ανωτέρω προστίμων από τους κληρονόμους του θανόντος, η Δ.Ο.Υ. θα πρέπει να προχωρήσει στην επιστροφή τους, λόγω αχρεωστήτου καταβολής, υπό την προϋπόθεση βέβαια, ότι δεν έχει επέλθει παραγραφή της εν λόγω αξίωσής τους. (ΠΟΛ 1086/1015381/1303-24/0016/13.06.2007)

Εφόσον κάποιο πρόσωπο αποβιώσει μετά την έκδοση αποφάσεως ποινικού δικαστηρίου, με την οποία του επιβλήθηκε χρηματική ποινή, λόγω διαπράξεως παραβάσεως, η οποία χαρακτηρίζεται από τον Κ.Ο.Κ. ως ποινικό αδίκημα, η ποινή αυτή διαγράφεται. (ΓνΝΣΚ 308/2016)

Δήμος απέρριψε αίτημα διαγραφής προστίμου ΚΟΚ, το οποίο αφορούσε παράβαση τελεσθείσα από τον αποβιώσαντα πατέρα του αναφερόμενου. Ο δήμος, προκειμένου να διαγράψει την οφειλή, ζήτησε αποδεικτικό αποποίησης κληρονομίας, κατ' εφαρμογή του άρθρου 174 Ν. 3463/2006. Ο πολίτης επικαλέστηκε την υπ' αριθμ. 43/2007 γνωμοδότηση ΝΣΚ, σύμφωνα με την οποία τα πρόστιμα ΚΟΚ, όπως και όσα άλλα διοικητικά πρόστιμα για παραβάσεις που δεν επέφεραν ζημία του Δημοσίου, αποτελούν αμιγείς ποινές σε χρήμα και δεν φέρουν αποζημιωτικό αλλά προσωποπαγή χαρακτήρα, οπότε αποσβέννυνται με τον θάνατο του καταδικασθέντος και δεν είναι δυνατόν να εκτελεστούν σε βάρος των κληρονόμων του. Ο Συνήγορος διαπίστωσε μεγάλες διαφορές στη στάση των δήμων απέναντι στις αιτήσεις διαγραφής προστίμων ΚΟΚ που υποβάλλονται από τους κληρονόμους του υπόχρεου και επισήμανε στο Υπουργείο Εσωτερικών ότι πρέπει να δοθούν συγκεκριμένες οδηγίες, προκειμένου να υπάρχει εφεξής ομοιόμορφη αντιμετώπιση των ίδιων περιπτώσεων. Ενώ ο Δήμος, αποδεχόμενος τις απόψεις του Συνηγόρου, προέβη στην απαλλαγή του κληρονόμου από το επιβληθέν πρόστιμο, το υπουργείο μέχρι στιγμής δεν έχει ανταποκριθεί. (Ετήσια Έκθεση Συνηγόρου του Πολίτη 2015)





15. Κληρονομητό οφειλών προς ΟΤΑ από πρόστιμα Κ.Ο.Κ.

Επειδή τα διοικητικά πρόστιμα, επιβάλλονται ανεξαρτήτως διαπιστώσεως ζημίας του Ελληνικού Δημοσίου και ούτε, βεβαίως, είναι αντίστοιχα κάποιας τυχόν τέτοιας ζημίας αυτού, σε καμία περίπτωση δεν έχουν αποκαταστατικό χαρακτήρα, όπως ορθά δέχθηκε και το Ν.Σ.Κ. με την 551/2006 γνωμοδότησή του και κατά συνέπεια, ως έχοντα αυστηρά προσωποπαγή χαρακτήρα δεν είναι δυνατόν το πρώτον να επιβληθούν σε βάρος των κληρονόμων του αποβιώσαντος υποχρέου. (ΓνΝΣΚ 291/2011)

Όμως με νεότερη ΓνΝΣΚ γίνονται δεκτά τα εξής:

α) Ο θάνατος φυσικού προσώπου-παραβάτη του Κ.Ο.Κ., μετά την έκδοση σχετικής πράξεως βεβαιώσεως παραβάσεως στο όνομά του αλλά πριν την επίδοσή της σ' αυτόν, δεν επιδρά επί του κύρους της πράξεως, ώστε επιτρεπτά η εν λόγω πράξη επιδίδεται στους κληρονόμους του παραβάτη.
β) Σε περίπτωση θανάτου φυσικού προσώπου-παραβάτη του Κ.Ο.Κ. μετά την έκδοση και επίδοση σ' αυτόν σχετικής πράξεως βεβαιώσεως παραβάσεως, αλλά πριν τη διενέργεια της ταμειακής βεβαιώσεως της οφειλής από το πρόστιμο του Κ.Ο.Κ., η ταμειακή βεβαίωση της οφειλής διενεργείται επ' ονόματι των κληρονόμων του θανόντος, μετά τον επιμερισμό της κατά τα προβλεπόμενα στο κληρονομικό δίκαιο.
γ) Ο θάνατος φυσικού προσώπου-παραβάτη του Κ.Ο.Κ., μετά τη διενέργεια από το δικαιούχο Δήμο της ταμειακής βεβαιώσεως της οφειλής στο όνομά του, δεν θίγει το κύρος της βεβαιώσεως και, επομένως, δεν απαιτείται νέα ταμειακή βεβαίωση στο όνομα των κληρονόμων του, προκειμένου να διενεργηθεί σε βάρος τους διοικητική εκτέλεση. (ΓνΝΣΚ 308/2016,  η οποία έγινε αποδεκτή από τον Υπουργό στις 19/07/2017)

 


16. Διαδικτυακή υπηρεσία «Χορήγηση Στοιχείων Κατόχου Οχήματος»

Με την απόφαση της ΑΑΔΕ ΔΗΛΕΔ ΙΓ 1057213 ΕΞ 2019/16.04.2019 τίθεται σε παραγωγική λειτουργία νέα διαδικτυακή υπηρεσία (web service), μέσω της οποίας πιστοποιημένοι φορείς της Γενικής Κυβέρνησης θα μπορούν να αιτούνται και να λαμβάνουν πληροφορίες και στοιχεία του μητρώου φορολογουμένων της Α.Α.Δ.Ε. που αφορούν σε ιδιοκτήτες συγκεκριμένων οχημάτων, σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή.

Στη διαδικτυακή υπηρεσία μπορούν να πιστοποιηθούν φορείς που ενεργούν για την επιβολή, κατά λόγο αρμοδιότητας και σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, προστίμων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.

Η λειτουργία της νέας διαδικτυακής υπηρεσίας διέπεται από τους κανόνες και υπόκειται στις προϋποθέσεις που περιλαμβάνονται στην ΠΟΛ 1154/2018 (ΦΕΚ Β΄ 3253/08.08.2018).

 


 

17. Προθεσμία άσκησης προσφυγής

Οι διαφορές που αναφύονται μεταξύ δήμων και τρίτων και αφορούν επιβολή προστίμου για παράβαση διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (άρθρο 104 του Ν. 2696/1999), τόσο από το πεδίο αναφοράς των ανωτέρω διατάξεων, που συνέχεται προς το προστατευτέο από αυτές δημόσιο αγαθό, από την διατύπωση των ανωτέρω διατάξεων, όσο και από το περιεχόμενο που αναγκαίως περιέχουν οι σχετικές ατομικές διοικητικές πράξεις περί επιβολής των ανωτέρω οικονομικών βαρών, προκύπτει ότι αυτές δεν έχουν τον χαρακτήρα διοικητικών (φορολογικών) διαφορών, δεδομένου ότι δεν επιβάλλουν, ευθέως, φορολογικό βάρος, ούτε συνάπτονται αναγκαίως, προς επιβαλλόμενο ή μέλλον να επιβληθεί, φορολογικό βάρος. Ειδικότερα, οι διατάξεις του Κ.Ο.Κ. συνάπτονται προς τον έλεγχο της κυκλοφορίας των αυτοκινήτων εν γένει, υπάγονται στις περιπτώσεις της παρ. 3 άρθρου 2 του Ν. 1404/1983 και αντιδιαστέλλονται σαφώς προς τις περιπτώσεις της παρ. 2, όπου υπάγονται οι φορολογικές διαφορές εν γένει. Επομένως, σύμφωνα με το άρθρο 66 παρ. 1 ΚΔΔ, η προθεσμία ασκήσεως προσφυγής κατά των πράξεων αυτών, είναι 60 ημερών. (Ατομ.ΓνΝΣΚ 124/2015, η οποία έγινε αποδεκτή με το έγγραφο ΥΠ.ΕΣ.Δ.Α. οικ. 26463/30.07.2015)



18. Προϊσχύουσες διατάξεις πριν την 2/2/2007

Συνοπτικά η Διαδικασία είσπραξης και βεβαίωσης προστίμων Κ.Ο.Κ : (Κ.Υ.Α. 45881/04, άρθρο 104 του Ν.2696/99)

 

α) βεβαίωση της παράβασης από το αστυνομικό όργανο και επιβολή του προβλεπόμενου προστίμου, η καταβολή του οποίου απαλλάσσει από την ποινική δίωξη.

β) πληρωμή του προστίμου στην ταμειακή υπηρεσία του Δήμου, στην περιφέρεια του οποίου έγινε η παράβαση, ή σε οποιοδήποτε κατάστημα ΕΛ.ΤΑ εντός δεκαπέντε (15) ημερών από την ημερομηνία βεβαίωσης της παράβασης από τα όργανα της Αστυνομικής Αρχής.

Στην περίπτωση που η δέκατη πέμπτη (15 η) ημέρα συμπίπτει με επίσημη αργία ή Σάββατο και Κυριακή, η ημερομηνία λήξης της ανωτέρω προθεσμίας μεταφέρεται την αμέσως επόμενη εργάσιμη ημέρα. (Κ.Υ.Α. 48032/05)

Μετά το πέρας της 15ης ημέρας καταβολή του προστίμου μπορεί να γίνει μόνο στην ταμειακή υπηρεσία του Δήμου. (Εγκ.ΥΠΕΣΔΔΑ 6230/18-2-2005 περ.3)

γ) έκδοση απόδειξης πληρωμής για τον παραβάτη, όπου αναγράφεται η ημερομηνία που έγινε η είσπραξη του προστίμου, το ποσό του επιβληθέντος προστίμου και ο μοναδικός αριθμός του παραστατικού της παράβασης (κλήσης) που αφορούσε το πρόστιμο.

δ) αποστολή καταστάσεων από τα ΕΛ.ΤΑ ή την ταμειακή υπηρεσία του Δήμου στις Αστυνομικές Υπηρεσίες σε δύο (2) αντίτυπα την πέμπτη εργάσιμη ημέρα μετά την ημερομηνία πραγματοποίησης της είσπραξης για να μη διενεργηθεί ποινική δίωξη. Δηλαδή, εάν Χ η ημερομηνία είσπραξης, τότε η ημερομηνία αποστολής των πληροφοριών θα είναι Χ + 5 εργάσιμες ημέρες. Το ένα από τα ανωτέρω αντίτυπα αποστέλλεται στο τέλος κάθε μήνα από τις Αστυνομικές Υπηρεσίες στους δικαιούχους Ο.Τ.Α. προς ενημέρωσή τους.

ε) με βάση τις καταστάσεις που συντάσσουν τα ΕΛ.ΤΑ, εκδίδεται σε καθημερινή βάση, επιταγή με το συνολικό προς απόδοση ποσό, σε διαταγή του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.) Κεντρικό Κατάστημα και κατατίθεται στο λογαριασμό με τίτλο « ΕΛ.ΤΑ Εισπράξεις υπέρ Ο.Τ.Α. από πρόστιμα Κ.Ο.Κ», προκειμένου να αποδοθούν απευθείας στους δικαιούχους Ο.Τ.Α. Το ποσό των εισπραχθέντων προστίμων αποδίδεται από τα ΕΛΤΑ στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων (Τ.Π.Δ.) τέσσερις (4) εργάσιμες ημέρες μετά την ημερομηνία είσπραξης τους. Δηλαδή, εάν Χ η ημερομηνία είσπραξης ενός προστίμου, τότε η ημερομηνία απόδοσής του θα είναι Χ + 4 εργάσιμες ημέρες.

·στην περίπτωση των ΜΗ πληρωμένων προστίμων που επιβλήθηκαν για ΠΤΑΙΣΜΑΤΙΚΕΣ παραβάσεις, μετά το βήμα δ:

ε) το ένα αντίτυπο της κλήσης αποστέλλεται από τις Αστυνομικές Υπηρεσίες στις αρμόδιες δικαστικές αρχές. Στο πταισματοδικείο αποστέλλονται και οι περιπτώσεις που αμφισβητήθηκε από τον παραβάτη η παράβαση. (ΝΔ 805/71)

στ) Μετά την έκδοση της δικαστικής απόφασης, τα Πταισματοδικεία βεβαιώνουν τα επιβληθέντα, σε βάρος των παραβατών, ποσά και αποστέλλουν στις Δημόσιες Οικονομικές Υπηρεσίες του τόπου κατοικίας των παραβατών, χρηματικό κατάλογο συμπληρωμένο με τα στοιχεία που ορίζονται στο άρθρο 55 του Π.Δ 16/1989 (ΦΕΚ 6/Α/1989). Στο χρηματικό κατάλογο πρέπει επίσης να αναγράφεται ο δικαιούχος Ο.Τ.Α. και το υπέρ αυτού ποσό. Σε περίπτωση επιβολής προστίμου υπέρ των Ο.Τ.Α. και του Δημοσίου με την ίδια δικαστική απόφαση, πρέπει να γίνεται σαφής διαχωρισμός των προστίμων που επιβάλλονται υπέρ των δικαιούχων αυτών.

ζ) Τα εισπραττόμενα από τις Δ.Ο.Υ. ανωτέρω ποσά υπέρ των Δήμων και Κοινοτήτων αποδίδονται στους δικαιούχους Ο.Τ.Α. κάθε μήνα, με εντολή μεταφοράς. Κατά την απόδοσή τους παρακρατείται ποσοστό πέντε στα εκατό (5%), ως έξοδα βεβαίωσης και είσπραξης.

·στην περίπτωση των ΜΗ πληρωμένων προστίμων που επιβλήθηκαν για ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ παραβάσεις, μετά το βήμα δ:

ε) αποστολή από την αρμόδια αστυνομική αρχή στον ΟΤΑ στο τέλος κάθε μήνα των Εκθέσεων Παραβάσεων για τις οποίες δεν πληρώθηκε το πρόστιμο.

στ) ειδική πρόσκληση από την ταμειακή υπηρεσία του Δήμου στους παραβάτες για την καταβολή του προστίμου.

ζ) αν παρέλθει η προθεσμία της πρόσκληση για καταβολή του προστίμου, οι παραβάσεις βεβαιώνονται στις ταμειακές υπηρεσίες των δικαιούχων Δήμων και Κοινοτήτων, προκειμένου να επιδιωχθεί η είσπραξή τους σύμφωνα με τις διατάξεις του Κ.Ε.Δ.Ε 



 

ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ:

Το άρθρο 41 παρ. 1 περ. δ του Ν. 2218/1994, με το οποίο ανετέθη στους Δήμους και τις Κοινότητες ή ανήκουσα μέχρι τότε στις κατά τόπους αρμόδιες αστυνομικές αρχές αρμοδιότητα θεσπίσεως κυκλοφοριακών ρυθμίσεων και λήψεως, εν γένει, κυκλοφοριακών μέτρων, δεν έθιξε το άρθρο 52 παρ. 1 του κυρωθέντος με τον Ν. 2094/1992 Κ.Ο.Κ. κατά το μέρος που αυτό προβλέπει ότι τα κυκλοφοριακά μέτρα εισάγονται βάσει σχετικών μελετών, οι οποίες εκπονούνται ή τουλάχιστον εγκρίνονται από τις αρμόδιες υπηρεσίες του ΥΠΕΧΩΔΕ/η ανωτέρω ερμηνεία, σύμφωνα με την οποία στη διαδικασία λήψεως κυκλοφοριακών μέτρων από Δήμο ή κοινότητα παρεμβάλλονται Κρατικά όργανα, δεν προσκρούει, εξ άλλου, στο άρθρο 102 παρ. 1 του Συντάγματος, διότι η λήψη των μέτρων αυτών, τα οποία είναι δυνατόν, ιδίως στα μεγάλα αστικά κέντρα, να έχουν ευρύτερες συνέπειες θίγουσες και ομόρους ή γειτονικούς Δήμους, δεν μπορούν να θεωρηθούν αμιγώς τοπική υπόθεση... (ΣτΕ 3071/2002 Τμ. Δ΄) 

Υποδείγματα