Ασφαλιστική Ενημερότητα ΙΚΑ (Ισχύς έως 30.04.2020)

Α. Νομοθετικό καθεστώς


Β. Πότε απαιτείται ασφαλιστική ενημερότητα
1. Περιπτώσεις και φορείς προσκόμισης ασφαλιστικής ενημερότητας
2. Απαλλαγές-Εξαιρέσεις

3. Υποχρέωση προσκόμισης ασφαλιστικής ή φορολογικής ενημερότητας για την πληρωμή ΝΠΔΔ του Δήμου

 

Γ. Προϋποθέσεις χορήγησης
1. Aσφαλιστικά ενήμεροι
2. Aσφαλιστικές εισφορές που λαμβάνονται υπόψη


Δ. Τρόπος χορήγησης
1. Αρμόδιο Υποκατάστημα

2. Διαδικασία και περιεχόμενο αίτησης
3. Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας μέσω διαδικτύου και επιβεβαίωση εγκυρότητας

4. Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας με τηλεομοιοτυπία
5. Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας σε εργοδότες που απασχολούν ασφαλισμένους σε Ε.Τ.Ε.Α., Τ.Α.Π.Ι.Τ., Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.
6. Βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας για χρήση στο εξωτερικό
7. Βεβαιώσεις μη οφειλής για δημοτικές επιχειρήσεις που λαμβάνουν επιχορηγήσεις κοινωφελούς σκοπού


Ε. Περιεχόμενο και χρόνος ισχύος ασφαλιστικής ενημερότητας
1. Περιεχόμενο
2. Χρόνος ισχύος

3. Θεώρηση αντιγράφων ασφαλιστικής ενημερότητας

ΣΤ. Παρακρατήσεις ποσών για είσπραξη ληξιπρόθεσμων

 


 

 Α. Νομοθετικό καθεστώς

Για την πληρωμή όλων των εκκαθαρισμένων απαιτήσεων των επιχειρήσεων κατά του Δημοσίου, νομικών προσώπων δημόσιου δικαίου, δήμων και κοινοτήτων, απαιτείται, πλέον του προβλεπόμενου από το άρθρο 26 του ν.1882/1990 αποδεικτικού ενημερότητας για χρέη προς το Δημόσιο και η ενημερότητα των επιχειρήσεων αυτών για τις οφειλές τους προς το ίδρυμα Κοινωνικών Ασφαλίσεων (Ι.Κ.Α.). Η ενημερότητα αυτή αποδεικνύεται με βεβαίωση που χορηγείται από το Ι.Κ.Α.. Εάν οι επιχειρήσεις αυτές δεν είναι ασφαλιστικά ενήμερες οι εκκαθαρισμένες απαιτήσεις τους από το Δημόσιο, ν.π.δ.δ., δήμους και κοινότητες παρακρατούνται υποχρεωτικά και αποδίδονται στο Ι.Κ.Α., εφόσον δεν συμψηφίζονται σύμφωνα με το άρθρο 83 του ν.δ. 356/1974 (Κ.Ε.Δ.Ε.) με οφειλές τους προς το Δημόσιο, ν.π.δ.δ., δήμους και κοινότητες. Τυχόν εκχωρήσεις προς τρίτους δεν ισχύουν. (άρθρο 39 παρ.7 του Ν.2065/1992)

Το περιεχόμενο της βεβαίωσης αυτής, το ύψος της εισπραττόμενης απαίτησης άνω του οποίου καθίσταται υποχρεωτική η προσκόμιση της, ο χρόνος ισχύος της, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Υγείας, Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων, που εκδίδεται μετά από πρόταση του Ι.Κ.Α.. Με την ίδια υπουργική απόφαση θα καθορίζεται και η έκταση εφαρμογής της διάταξης αυτής στις περιπτώσεις του άρθρου 8 παρ. 5 εδ. ε' του α.ν. 1846/1951, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 21 παρ. 5 του ν. 1902/1990.  (άρθρο 39 παρ.7 του Ν.2065/1992)

Οι διατάξεις της παρ. 7 του άρθρου 39 του ν. 2065/1992, όπως ισχύουν μετά τη συμπλήρωση τους με το άρθρο 43 του ν. 2109/1992, καθώς και της υπουργικής απόφασης Φ11/2406/ 3.11.1992 (ΦΕΚ 678 Β), όπως ισχύει μετά την τροποποίηση και συμπλήρωση της με την Φ11/2456/ 15.11.1993 (ΦΕΚ 859 Β) όμοια και όπως αυτή ισχύει κάθε φορά, έχουν εφαρμογή και για την είσπραξη εκκαθαρισμένων απαιτήσεων των επιχειρήσεων από δημόσιες, δημοτικές και κοινοτικές επιχειρήσεις δημόσιας ή κοινής ωφέλειας και επιχειρήσεις γενικά και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την ισχύουσα κάθε φορά νομοθεσία, καθώς και από αυτούς που ενεργούν πληρωμές με εντολή ή εξουσιοδότηση των προαναφερόμενων επιχειρήσεων και οργανισμών. Κατά την εφαρμογή των παραπάνω δεν ισχύουν τυχόν εκχωρήσεις προς τρίτους. (άρθρο 59 του Ν.2676/1999)

Κατ' εξουσιοδότηση της ανωτέρω διάταξης εκδόθηκαν οι υπ' αριθ. Φ11/2406/3.11.1992 και Φ11/2456/15.11.1993 Υπουργικές Αποφάσεις, οι οποίες καταργήθηκαν με το άρθρο 9 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Υπουργικής Απόφασης. Η τελευταία αυτή Υπουργική Απόφαση τροποποιήθηκε από την υπ' αριθ. Φ21/156/06.03.2001 Απόφαση του Υπουργού Εργασίας & Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

Οι εκχωρήσεις απαιτήσεων κατά του Δημοσίου προς τρίτους, ακόμη και αν έχουν αναγγελθεί νόμιμα, δεν δεσμεύουν το Δημόσιο, εφόσον ο εκχωρητής δεν έχει εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του έναντι του ΙΚΑ. Δεν δεσμεύουν το Δημόσιο επίσης, εφόσον ο εκχωρητής έχει φορολογικές υποχρεώσεις, οι οποίες κατέστησαν ληξιπρόθεσμες πριν την αναγγελία της εκχώρησης. Στις περιπτώσεις αυτές τα οφειλόμενα ποσά παρακρατούνται από τις εκχωρηθείσες απαιτήσεις και αποδίδονται στο ΙΚΑ ή στο Δημόσιο. (ΣτΕ 3765/2013)

Αν ο ταμίας προχωρήσει στην εξόφληση του χρηματικού εντάλματος χωρίς την προσκομιδή της οικείας βεβαίωσης καταβολής κρατήσεων υπέρ του δικαιούχου του Ιδρύματος, δεν προκαλείται έλλειμμα στην οικεία δημοτική διαχείριση δοθέντος ότι, δια της καταβολής του σχετικού ποσού αποσβέννυται  η υφιστάμενη εις βάρος του Δήμου απαίτηση του εργολήπτη. Είναι δε διαφορετικό ζήτημα η τυχόν αστικής φύσεως αξίωση του Ιδρύματος, στο  οποίο  δεν  αποδόθηκαν  οι  οικείες  κρατήσεις.  Το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας για το συγκεκριμένο έργο που εκτελέστηκε αποτελεί δικαιολογητικό πληρωμής και όχι δικαιολογητικό   εκκαθάρισης   της  δαπάνης,   το   οποίο  πρέπει   να   υπάρχει πριν  από  την  έκδοση  του  χρηματικού  εντάλματος  μαζί  με  τα  λοιπά,  κατά νόμο, απαιτούμενα δικαιολογητικά.
Περαιτέρω, οι διατάξεις του άρθρου 8 παρ.5 εδάφ.ε΄ του α.ν.1846/1951 που προβλέπουν ότι στην περίπτωση της μη προσκόμισης της οικείας βεβαίωσης για την καταβολή των οφειλομένων σ' αυτό εισφορών πριν από οποιαδήποτε εξόφληση ή τμηματική καταβολή, τα σχετικά ποσά παρακρατούνται και καταβάλλονται απευθείας  στο Ι.Κ.Α., δεν έχει την έννοια ότι ο οικείος Ο.Τ.Α. καθίσταται συνυπόχρεος με τον οικείο εργολήπτη - ανάδοχο του έργου, αλλά ότι ο νομοθέτης δημιούργησε, εν προκειμένω, μια  πρόσθετη εξασφάλιση των απαιτήσεων του Ι.Κ.Α. μέσω της δημιουργίας του συγκεκριμένου τρόπου πληρωμής για λογαριασμό του εργοδότη. Σ' αυτό εξάλλου συνηγορεί και το γεγονός ότι η Πράξη Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ) και η Πράξη Επιβολής Πρόσθετης Επιβάρυνσης Εισφορών (Π.Ε.Π.Ε.Ε.) του οικείου Υποκαταστήματος Ι.Κ.Α. Βόλου στην ένδικη υπόθεση έχουν εκδοθεί σε βάρος της Κοινοπραξίας, ενώ η έλλειψη αυτοτελούς υποχρέωσης του Δήμου συνάγεται και από  το γεγονός ότι δεν προβλέπεται η δυνατότητα λήψης αναγκαστικών μέτρων σε βάρος των οικείων Ο.Τ.Α. για το λόγο ότι δεν παρακράτησαν το σχετικό ποσό κατά την πληρωμή της δαπάνης. Σε όσες περιπτώσεις ο νομοθέτης θεώρησε τους Ο.Τ.Α. υπόχρεους για απόδοση ασφαλιστικών εισφορών υπέρ του Ι.Κ.Α. ρητά καθιέρωσε και τρόπο αναγκαστικής είσπραξης αυτών. (Ελ.Συν.Τμ.7 Απόφαση 609/2015)


ΟΜΩΣ σύμφωνα με την παλαιότερη Ελ.Συν.Κλιμ.Τμ.Β Πράξη 112/2004 δεν είναι νόμιμη η εξόφληση χρηματικού εντάλματος, ποσού μεγαλύτερου των 3.000 ευρώ,  που εκδίδεται από δήμο ή κοινότητα στο όνομα δημοτικής εταιρίας, χωρίς την προσκόμιση, από την τελευταία, αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας της από το ΙΚΑ.


 

  Β. Πότε απαιτείται ασφαλιστική ενημερότητα

1. Περιπτώσεις και φορείς προσκόμισης ασφαλιστικής ενημερότητας

α.
Για την εξόφληση τίτλων πληρωμής ή την είσπραξη όλων των εκκαθαρισμένων απαιτήσεων των επιχειρήσεων από το Δημόσιο, Νομικά Πρόσωπα δημοσίου δικαίου (Ν.Π.Δ.Δ.), Δήμους και Κοινότητες, Νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, Δημόσιες, Δημοτικές και Κοινοτικές Επιχειρήσεις Δημόσιας ή Κοινής Ωφέλειας και γενικά επιχειρήσεις και οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την ισχύουσα κάθε φορά νομοθεσία, καθώς και από αυτούς που ενεργούν πληρωμές με εντολή ή εξουσιοδότηση των πιο πάνω, εφόσον το ακαθάριστο ποσό του κάθε τίτλου ή της εκκαθαρισμένης απαίτησης υπερβαίνει τις 3.000 ευρώ. (άρθρο 1 παρ.1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (Απόφαση Υπ.Εργ.Κοιν.Ασφ. Φ.21/2426/28.12.01)

Στην περίπτωση αυτή το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας προσκομίζεται στους διενεργούντες την πληρωμή ή την εξόφληση του τίτλου ή της εκκαθαρισμένης απαίτησης κατά την πληρωμή ή την εξόφληση αυτών. (άρθρο 2 παρ.1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

β. Για εργασίες, επιχειρήσεις ή εκμεταλλεύσεις, που διεξάγονται για λογαριασμός του Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, α` και β` βαθμίδα δημοσίων, δημοτικών και κοινοτικών επιχειρήσεων δημόσιας ή κοινής ωφέλειας και γενικά επιχειρήσεων και οργανισμών του ευρύτερου δημόσιου τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την κάθε φορά ισχύουσα νομοθεσία, μετά από παραχώρηση ή εργολαβία, ως εργοδότες θεωρούνται οι ανάδοχοι ή εργολάβοι. Στις περιπτώσεις αυτές, κάθε υπηρεσία από τις πιο πάνω αναφερόμενες, υποχρεούται πριν από κάθε εξόφληση ή οποιαδήποτε τμηματική καταβολή χρημάτων, να απαιτεί την προσκόμιση βεβαίωσης του ΙΚΑ για την καταβολή των οφειλόμενων προς αυτό εισφορών ή άλλων συναφών οφειλών. Σε αντίθετη περίπτωση παρακρατεί το αντίστοιχο ποσό και το καταβάλλει απευθείας στο ΙΚΑ. (άρθρο 8 παρ.5 εδ. ε του α.ν. 1846/1951).

Οι διατάξεις του άρθρου 8 παρ.5 εδ. ε του α.ν. 1846/1951, όπως κάθε φορά ισχύουν, εξακολουθούν να εφαρμόζονται, όπου απαιτείται αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας ανεξαρτήτως ποσού (άρθρο 1 παρ.1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη).

γ. Για τη μεταβίβαση ακινήτων λόγω πώλησης, γονικής παροχής ή δωρεάς από τον πολίτη, τον παρέχοντα τη γονική παροχή ή δωρεά αντίστοιχα, εφόσον οι ανωτέρω είναι ή ήταν:

Α. Φυσικό πρόσωπο υποκείμενο καταβολής ασφαλιστικών εισφορών ή νομικό πρόσωπο οποιασδήποτε μορφής, κοινωνία αστικού δικαίου, αστική κερδοσκοπική ή μη εταιρεία, συμμετοχική ή αφανής εταιρεία καθώς και κοινοπραξία.

Β. Μέλος κοινοπραξίας, Αστικής Εταιρείας, Ομορρύθμου Εταιρείας, Ομόρρυθμο μέλος Ετερορρύθμου Εταιρείας, Διαχειριστής ΕΠΕ, Διευθύνων Σύμβουλος, Διευθυντής που ασκεί ή ασκούσε διοίκηση σε ΑΕ, Διευθυντής, Διαχειριστής, Διευθύνων Σύμβουλος Συνεταιρισμού ή Ενώσεως Συνεταιρισμών, διευθυντής, διαχειριστής και γενικά εντεταλμένος στη Διοίκηση Δημόσιας, Δημοτικής, Κοινοτικής επιχείρησης και εκμετάλλευσης κερδοσκοπικού χαρακτήρα ανεξάρτητα αν είναι νομικό πρόσωπο αλλοδαπής επιχείρησης και αλλοδαπού οργανισμού εγκατεστημένων στην Ελλάδα, ημεδαπού ή αλλοδαπού προσώπου δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα εγκατεστημένου στην Ελλάδα καθώς και σε κάθε είδους Ιδρύματα.

Γ. Υποκείμενο καταβολής ασφαλιστικών εισφορών οικοδομικών έργων, οι άδειες των οποίων εκδόθηκαν εντός της τελευταίας δεκαετίας από τη σύνταξη της σχετικής συμβολαιογραφικής πράξης. (άρθρο 1 παρ.2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Στην περίπτωση του άρθρου 1 παρ. 2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας προσκομίζεται στο συμβολαιογράφο που συντάσσει τη σχετική πράξη, ο οποίος υποχρεούται να προσαρτά και να μνημονεύει στο κείμενο της πράξης τον αριθμό πρωτοκόλλου, την ημερομηνία και την υπηρεσία του ΙΚΑ που έχει εκδώσει το αποδεικτικό. (άρθρο 2 παρ.2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

δ. Για τη μεταβίβαση μεταχειρισμένων επαγγελματικών αυτοκινήτων, μηχανοκίνητων θαλασσίων σκαφών άνω των 5 μέτρων, ελικοπτέρων, ανεμοπτέρων, αεροσκαφών και επαγγελματικών σκαφών αλιείας από τον μεταβιβάζοντα. (άρθρο 1 παρ. 3 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (1)

Στην περίπτωση αυτή το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας προσκομίζεται στη ΔΟΥ, που είναι αρμόδια να βεβαιώσει την καταβολή σχετικών οικονομικών επιβαρύνσεων για τη μεταβίβαση. (άρθρο 2 παρ.3 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ε. Για τη συμμετοχή ως μέλος σε κοινοπραξία ή ως εταίρος σε ομόρρυθμη, ετερόρρυθμη ή περιορισμένης ευθύνης εταιρεία, από τον συμμετέχοντα. (άρθρο 1 παρ. 4 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (1)

Στην περίπτωση αυτή το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας προσκομίζεται στη ΔΟΥ, που είναι αρμόδια για την θεώρηση του καταστατικού εγγράφου. (άρθρο 2 παρ. 4 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

στ. Για τη χορήγηση από Τράπεζες ή Πιστωτικά Ιδρύματα δανείων καταναλωτικής πίστης άνω των δύο εκατομμυρίων (2.000.000) δραχμών, από το δανειολήπτη. (άρθρο 1 παρ.5 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ) (1)

Στην περίπτωση αυτή το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας προσκομίζεται στην Τράπεζα ή το Πιστωτικό Ίδρυμα που θα χορηγήσει το δάνειο. (άρθρο 2 παρ.5 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ζ. Για τη σύσταση του εμπράγματου δικαιώματος της υποθήκης επί ακινήτου από τον παρέχοντα το εμπράγματο δικαίωμα. Για τη σύσταση υποθήκης υπέρ του Δημοσίου και του ΙΚΑ δεν απαιτείται αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας. (άρθρο 1 παρ.6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (1)

Στην περίπτωση του άρθρου 1 παρ.6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας προσκομίζεται στο συμβολαιογράφο που συντάσσει τη σχετική πράξη, ο οποίος υποχρεούται να προσαρτά και να μνημονεύει στο κείμενο της πράξης τον αριθμό πρωτοκόλλου, την ημερομηνία και την υπηρεσία του ΙΚΑ που έχει εκδώσει το αποδεικτικό. (άρθρο 2 παρ.2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

(1) Η προσκόμιση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας στις περιπτώσεις των παρ. 2,3,4,5 και 6 του άρθρου 1 παρ.6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ επιβάλλεται, εφόσον ο υπόχρεος έχει τουλάχιστον μία από τις ιδιότητες Α έως και Γ του άρθρου 2 παρ.2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ. Η έλλειψη των ιδιοτήτων αυτών δηλώνεται με υπεύθυνη δήλωση του άρθρου8 του ν. 1599/1986 από τον υπόχρεο στα αναγραφόμενα στο άρθρο 2 της παρούσας πρόσωπα ή Υπηρεσίες. (άρθρο 1 παρ.6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

η. Οι επιχορηγήσεις που λαμβάνουν οι Δήμοι, οι Περιφέρειες και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου αυτών, οι επιχειρήσεις του άρθρου 252 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, όπως ισχύει και οι επιχειρήσεις Περιφερειών του άρθρου 194 του ν. 3852/2010 από εθνικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης, για την επίτευξη κοινωφελούς σκοπού, κατά τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 1 του ν. 4182/2013 (Α'185), δεν κατάσχονται και δεν συμψηφίζονται. Για την είσπραξη των επιχορηγήσεων του προηγούμενου εδαφίου χορηγείται αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί έκδοσης βεβαίωσης μη οφειλής από τις δημόσιες οικονομικές Υπηρεσίες και τα ασφαλιστικά ταμεία. (άρθρο πέμπτο παρ.1 του Ν.4380/2016)


Στην έννοια του όρου «επιχορήγηση» της παραγράφου 1 του άρθρου πέμπτου του Ν 4380/2016 εμπεριέχεται και η έννοια της «χρηματοδότησης», οπότε οι ευεργετικές διατάξεις της ως άνω παραγράφου εφαρμόζονται και επί των χρηματοδοτήσεων κοινωφελών έργων. Η εκτέλεση έργων αντιπλημμυρικής προστασίας (δίκτυο αγωγών και απορροής ομβρίων) εμπίπτει στην έννοια του κοινωφελούς σκοπού του άρθρου 1§3 του ν. 4182/2013. Η ασφαλιστική ενημερότητα της παραγράφου 1 του άρθρου πέμπτου του V. 4380/2016 χορηγείται ανεξάρτητα από την αιτία και προέλευση των ληξιπρόθεσμων οφειλών των αναφερόμενων στη διάταξη προσώπων. Οι διατάξεις της παραγράφου 1 του άρθρου πέμπτου του ν. 4380/2016 δεν συνέχονται, κατά την εφαρμογή τους, με τις διατάξεις των παραγράφων 2 και 3 του ίδιου άρθρου και νόμου. (ΓνΝΣΚ 215/2016)

Κατά συνέπεια στους εργοδότες που εμπίπτουν στην ανωτέρω διάταξη, ήτοι Δήμους, Περιφέρειες και Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου αυτών, επιχειρήσεις του άρθρου 252 του ν. 3463/2006 (Κώδικας Δήμων και Κοινοτήτων), όπως ισχύει καθώς και τις επιχειρήσεις των Περιφερειών του άρθρου 194 του ν. 3852/2010, για την είσπραξη των επιχορηγήσεων (από εθνικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για την επίτευξη κοινωφελούς σκοπού) θα χορηγείτε κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί έκδοσης Βεβαίωσης Ασφαλιστικής Ενημερότητας (σχετ. Εγκ.97/2011) χειρόγραφη ενημερότητα, χωρίς να εξετάζονται τυχόν ληξιπρόθεσμες οφειλές (που ενδέχεται να προέρχονται από μη ληφθείσες επιχορηγήσεις) και μόνο για την είσπραξη της επιχορήγησης προς την Υπηρεσία επιχορήγησης.
Το έντυπο Βεβαίωσης Ασφαλιστικής Ενημερότητας θα χορηγείται από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ με ένδειξη <Για είσπραξη επιχορηγήσεων από εθνικούς πόρους η συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα Ε.Ε.> και θα απευθύνεται μόνο για τις Υπηρεσίες επιχορήγησης και αποκλειστικά και μόνο για την είσπραξη της επιχορήγησης, εφόσον αυτό δηλώνεται από την αιτούσα την ασφαλιστική ενημερότητα υπηρεσία του Δήμου ή της Περιφέρειας, ενώ στην αιτιολογία θα αναφέρεται, αποκλειστικά για την είσπραξη των επιχορηγήσεων που λαμβάνουν οι Δήμοι ή οι Περιφέρειες και τα νομικά πρόσωπα αυτών, από εθνικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της ευρωπαϊκής ένωσης, σύμφωνα με παρ. 1 άρθρου πέμπτου ν.4380/2016.
Η ισχύς της εν λόγω Βεβαίωσης Ασφαλιστικής Ενημερότητας θα είναι ως την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοσή της. (ΙΚΑ εγκ. 30/Ε57/35/05.09.2016)


Β.Α.Ε χορηγείται στους Δήμους και στις Περιφέρειες, για την είσπραξη των επιχορηγήσεων, εξυπακούεται ότι στην περίπτωση που έχουν χαρακτηριστεί με σχέση εργοδότη (συνυπεύθυνοι κ.λ.π.) με Αριθμό Μητρώου Εργοδότη των αναφερόμενων επιχειρήσεων στις εν λόγω διατάξεις για την χορήγηση της Β.Α.Ε θα λαμβάνονται υπ' όψιν οι προϋποθέσεις χορήγησης κατ εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου πέμπτου ν.4380/2016 για τις επιχειρήσεις αυτές, ώστε να χορηγείται η Β.Α.Ε.
Ενώ στις επιχειρήσεις αυτών όπως ανωτέρω περιγράφεται (τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου αυτών, οι επιχειρήσεις του άρθρου 252 του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, όπως ισχύει και οι επιχειρήσεις Περιφερειών του άρθρου 194 του ν. 3852/2010) χορηγείται Β.Α.Ε για κάθε χρήση, εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις όπως παραπάνω περιγράφονται (παρ. 2 & 3 άρθρου πέμπτου ν.4380/2016) (ΙΚΑ εγκ. 30/Ε57/35/05.09.2016)

θ. Οι ιδιώτες πάροχοι και ανάδοχοι προγραμμάτων στο πλαίσιο της Δράσης «Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής», και όσοι συμμετέχουν στο πρόγραμμα κοινωφελούς χαρακτήρα «Βοήθεια στο Σπίτι» και «Κέντρα Πρόληψης του άρθρου 61 του ν. 3459/2006 (Α' 103)», στο πλαίσιο σχετικών προγραμματικών συμβάσεων υποχρεούνται να προσκομίζουν ανά τέσσερις μήνες Φορολογική και ασφαλιστική ενημερότητα σε ισχύ. (παρ.2 άρθρο 128 Ν.4483/17)

ι.
Αν ο ταμίας προχωρήσει στην εξόφληση του χρηματικού εντάλματος χωρίς την προσκομιδή της οικείας βεβαίωσης καταβολής κρατήσεων υπέρ του δικαιούχου του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δεν προκαλείται έλλειμμα στην οικεία δημοτική διαχείριση, δοθέντος ότι, δια  της καταβολής του σχετικού ποσού αποσβέννυται η υφιστάμενη εις βάρος του Δήμου απαίτηση του εργολήπτη. Είναι δε διαφορετικό ζήτημα η τυχόν αστικής φύσεως αξίωση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, στο  οποίο δεν αποδόθηκαν οι οικείες κρατήσεις. Εξάλλου η σχετική πληρωμή δεν συνιστά ανοίκειο πληρωμή, κατά την προεκτεθείσα έννοια, ως εκ τούτου, δημιουργική αιτία διαχειριστικού ελλείμματος, καθόσον το δικαιολογητικό που οφείλει να προσκομίσει ο εργολήπτης περί καταβολής εισφορών και κρατήσεων στο Ι.Κ.Α. - ΕΤΑΜ  δεν συνάπτεται με την εγκυρότητα της δαπάνης αλλά αποτελεί εξωτερικό στοιχείο αυτής. Ο προστατευτικός σκοπός των σχετικών διατάξεων αναφέρεται στο δικαιούχο ασφαλιστικό ταμείο και δεν αφορά στα δικαιολογητικά της δαπάνης καθεαυτής, όπως αντιθέτως συμβαίνει στις περιπτώσεις που απαιτείται ως δικαιολογητικό πληρωμής έργου η πιστοποίηση εκτελεσθεισών εργασιών ή στις προμήθειες το πρωτόκολλο παραλαβής των υλικών, όπου τα σχετικά δικαιολογητικά είναι συναφή με την ίδια την δαπάνη και την εγκυρότητα της πληρωμής.
Το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας για το συγκεκριμένο έργο αποτελεί δικαιολογητικό πληρωμής και όχι δικαιολογητικό εκκαθάρισης της δαπάνης, το οποίο πρέπει να υφίσταται πριν την έκδοση του χρηματικού εντάλματος, η μη προσκόμισή του δε, δεν θίγει την εγκυρότητα της πραγματοποιηθείσας δαπάνης, η οποία διενεργήθηκε για την απόσβεση της απαίτησης της Κοινοπραξίας κατά του Δήμου από την εκτέλεση του ανατεθέντος έργου. (Ελ.Συν. Τμ.7 Απόφαση 608/2016, 609/2016)

 


2. Απαλλαγές -Εξαιρέσεις

Απαλλάσσονται από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας από το ΙΚΑ:

α. Οι δικαιούχοι αμοιβών γενικά από παροχή εξαρτημένης εργασίας, συντάξεων, διατροφής, εξόδων νοσηλείας και κηδείας, εφόσον η πληρωμή γίνεται απευθείας στο δικαιούχο ή σε πρόσωπο νόμιμα εξουσιοδοτημένο. (άρθρο 3 παρ.1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

β. Οι Δημόσιες Υπηρεσίες, τα Νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου, εκτός των Δήμων, Κοινοτήτων, Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, Διαδημοτικών, Δημοτικών και Κοινοτικών Επιχειρήσεων. (άρθρο 3 παρ.2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) Βλ. όμως παραπάνω περιπτ. η για την είσπραξη επιχορηγήσεων κοινωφελούς σκοπού

Συνεπώς, από τα ανωτέρω συνάγεται ότι οι Δήμοι και οι επιχειρήσεις τους δεν εντάσσονται στις εξαιρέσεις  από την υποχρέωση προσκόμισης αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας από το ΙΚΑ. Σημειώνεται ότι δεν γίνεται ιδιαίτερη αναφορά στα ΝΠΔΔ των Δήμων. 

γ. Τα Ιδρύματα που συνιστώνται σύμφωνα με το α.ν. 2039/1939, οι αναγνωρισμένες στην Ελλάδα Τράπεζες και ο Οργανισμός Σιδηροδρόμων Ελλάδας, εφόσον παραμένει στον ευρύτερο Δημόσιο Τομέα. (άρθρο 3 παρ.3 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

δ. Οι αγρότες, εφόσον δεν έχουν μία από τις ιδιότητες α έως και γ της παρ. 2 του άρθρου 1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ. (άρθρο 3 παρ.4 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (1)

ε. Οι ομογενείς που μετοικούν στην Ελλάδα για την είσπραξη κάθε είδους επιδομάτων περίθαλψης και στέγασης αυτών. (άρθρο 3 παρ.5 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

στ. Ο Σύνδικος της πτώχευσης φυσικού ή νομικού προσώπου για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν την πτωχευτική περιουσία. (άρθρο 3 παρ.6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ζ. Κάθε φυσικό πρόσωπο που δεν έχει μία από τις ιδιότητες α έως και γ της παρ. 2 του άρθρου 1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ. (άρθρο 3 παρ.7 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (1)

η. Οι δικηγόροι και οι συμβολαιογράφοι, εφόσον δεν έχουν μία από τις ιδιότητες α έως και γ της παρ. 2 του άρθρου 1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ. (άρθρο 3 παρ.8 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (1)

θ. Οι εκμισθωτές κινητών και ακινήτων για τη λήψη του μισθώματος, εφόσον δεν έχουν μία από τις ιδιότητες α έως και γ της παρ. 2 του άρθρου 1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ. και δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα. (άρθρο 3 παρ.9 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη) (1)

ι. Τα συμβεβλημένα με το ΙΚΑ φαρμακεία, εκτός των περιπτώσεων είσπραξης χρημάτων απ' αυτό. (άρθρο 3 παρ.10 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ια. Οι δικαιούχοι στεγαστικών δανείων για την παροχή υποθήκης προς εξασφάλιση των δανείων αυτών. (άρθρο 3 παρ.11 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ιβ. Οι δικαιούχοι επιδότησης επιχορήγησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση, μόνο για την είσπραξη αυτής και όχι της κρατικής συμμετοχής. (άρθρο 3 παρ.12 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ιγ. Οι συμβεβλημένοι με το ΙΚΑ ιατροί, εκτός των περιπτώσεων είσπραξης χρημάτων από το Ίδρυμα. (άρθρο 3 παρ.13 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ιδ. Ο κηδεμόνας σχολάζουσας κληρονομιάς, όταν ενεργεί αποδεδειγμένα για πράξεις εκκαθάρισης της σχολάζουσας κληρονομιάς, καθώς και ο εκκαθαριστής κληρονομιάς για πράξεις ή συναλλαγές που αφορούν την κληρονομιά. (άρθρο 3 παρ.14 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ιε. Ο Οργανισμός Τηλεπικοινωνιών Ελλάδος (ΟΤΕ), η Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού (ΔΕΗ), οι Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης και οι Δημόσιες Επιχειρήσεις Φωταερίου και Φυσικού Αερίου, κατά την είσπραξη χρημάτων για εξόφληση λογαριασμών που αφορούν χρήση σταθερής τηλεφωνίας, ηλεκτροδότησης, ύδρευσης - αποχέτευσης και φωταερίου φυσικού αερίου αντίστοιχα. (άρθρο 3 παρ.15 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ιστ. Όσοι πλήττονται από φυσικές καταστροφές που δικαιούνται για το λόγο αυτό έκτακτες επιχορηγήσεις και δάνεια από τον ΕΟΜΜΕΧ. (άρθρο 3 παρ.16 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ιζ. Πληρωμές από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα. Για περισσότερα δείτε το άρθρο 32 του Ν.4314/2014.

ιη. Όλοι οι πάροχοι, ανάδοχοι και φορείς των προγραμμάτων στο πλαίσιο της Δράσης «Εναρμόνιση οικογενειακής και επαγγελματικής ζωής», καθώς και οι φορείς που συμμετέχουν στα προγράμματα κοινωφελούς χαρακτήρα «Βοήθεια στο Σπίτι» και «Κέντρα Πρόληψης του άρθρου 61 του ν. 3459/2006 (Α' 103)», στο πλαίσιο σχετικών προγραμματικών συμβάσεων απαλλάσσονται από την υποχρέωση προσκομιδής φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας κατά την πληρωμή τους για αυτές τις δράσεις και προγράμματα. (παρ.2 άρθρο 128 Ν.4483/17)

(1) Στις περιπτώσεις των παρ. 4, 7, 8 και 9 του άρθρου 3 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ η έλλειψη των ιδιοτήτων α έως και γ της παρ. 2 του άρθρου 1 της ίδιας απόφασης δηλώνεται από τους υποχρέους με υπεύθυνη δήλωση του άρθρου 8 του Ν. 1599/86 στον κατά περίπτωση αρμόδιο φορέα. (άρθρο 3 παρ.15 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ)


3. Υποχρέωση προσκόμισης ασφαλιστικής ή φορολογικής ενημερότητας για την πληρωμή ΝΠΔΔ του Δήμου

Οι πράξεις και συναλλαγές για τις οποίες προσκομίζεται αποδεικτικό ενημερότητας, οι προϋποθέσεις χορήγησής του, οι τυχόν εξαιρέσεις από την υποχρέωση προσκόμισής του, οι οφειλές που λαμβάνονται υπόψη για τη χορήγησή του, οι φορολογικές δηλώσεις που απαιτείται να έχουν υποβληθεί για την έκδοση του αποδεικτικού, ο τύπος του, το περιεχόμενο, η διάρκεια ισχύος, τα ποσοστά παρακράτησης, τα τυχόν άλλα πρόσωπα τα οποία δύνανται να ζητούν και να λαμβάνουν το αποδεικτικό, τα όργανα έκδοσής του και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια εφαρμογής ορίζονται με απόφαση του Γενικού Γραμματέα. (άρθρο 12 παρ. 5 Ν.4174/2013, όπως αντικαταστάθηκε από το άρθρο 41 του Ν. 4223/2013). Κατ' εξουσιοδότηση της παραπάνω διάταξης εκδόθηκε η ΠΟΛ 1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398Β/31.12.2013), η οποία εν συνεχεία τροποποιήθηκε με την ΠΟΛ 1065/26.02.2014 (ΦΕΚ 642Β/14.03.2014).

 

Με τις διατάξεις του άρθρου πέμπτου παρ. 1 του Ν.4380/2016 ορίζεται ότι οι επιχορηγήσεις που λαμβάνουν οι Δήμοι, οι Περιφέρειες και τα νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου αυτών,  από εθνικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης, για την επίτευξη κοινωφελούς σκοπού, κατά τη διάταξη της παρ. 3 του άρθρου 1 του Ν. 4182/2013, δεν κατάσχονται και δεν συμψηφίζονται. Για την είσπραξη των επιχορηγήσεων του προηγούμενου εδαφίου χορηγείται αποδεικτικό φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί έκδοσης βεβαίωσης μη οφειλής από τις δημόσιες οικονομικές Υπηρεσίες και τα ασφαλιστικά ταμεία.

 

Ομοίως με τις διατάξεις του άρθρου 2 παρ. 1α της ΠΟΛ 1274/27.12.2013 (ΦΕΚ 3398Β/31.12.2013) επί του άρθρου 12 Ν. 4174/2013, ορίζεται ότι κατ' εξαίρεση, για τη διενέργεια των πράξεων ή συναλλαγών (για την είσπραξη χρημάτων ή την εξόφληση τίτλων πληρωμής) δεν απαιτείται η προσκόμιση αποδεικτικού φορολογικής ενημερότητας μεταξύ των άλλων από το Ελληνικό Δημόσιο, τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, τα Ν.Π.Δ.Δ. καθώς και τα ιδρύματα που είχαν συσταθεί με το Ν. 2039/1939 και συνιστώνται με τις διατάξεις του Κώδικα Κοινωφελών Περιουσιών - Σχολαζουσών Περιουσιών (Ν. 4182/2013).

 

Σχετικές και οι διατάξεις του άρθρου 23 κ.ε. του Ν. 4611/19 για την προσκόμιση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας

 

Σύμφωνα με τα ανωτέρω για την χορήγηση επιχορήγησης σε δημοτικό ΝΠΔΔ από εθνικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής 'Ένωσης δεν απαιτείται η προσκόμιση ΑΦΕ & ΑσφΕ. Για την χορήγηση επιχορήγησης από τον Δήμο σε δημοτικό ΝΠΔΔ (ΚΑΕ 6715) ή την καταβολή εισφοράς υπέρ συνδέσμων ή ΦΟΔΣΑ (ΚΑΕ 6721) απαιτείται η προσκόμιση μόνο Ασφαλιστικής Ενημερότητας. Αντίθετα αν η εξόφληση τίτλου πληρωμής με δικαιούχο δημοτικό ΝΠΔΔ δεν αφορά την μεταβίβαση επιχορηγήσεων - εισφορών, αλλά την είσπραξη λοιπών δαπανών του Δήμου (παροχή υπηρεσιών προς αυτόν, κλπ στον οικείο ΚΑΕ π.χ. 6277), είναι απαραίτητη η προσκόμιση από το δικαιούχο (δημοτικό ΝΠΔΔ) φορολογικής και ασφαλιστικής ενημερότητας (σύμφωνα με τα ισχύοντα χρηματικά όρια, δηλαδή εφόσον το ακαθάριστο ποσό για κάθε τίτλο πληρωμής υπερβαίνει τα 1.500,00 & 3.000,00 Ευρώ αντίστοιχα).

 



 Γ. Προϋποθέσεις χορήγησης

1. Aσφαλιστικά ενήμεροι

Αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας χορηγείται στους δικαιούχους που είναι ασφαλιστικά ενήμεροι.

Ασφαλιστικά ενήμεροι θεωρούνται:

α) Οι μη έχοντες οφειλή στο Ι.Κ.Α.

β) Οι εργοδότες, οι οποίοι κατά την ημερομηνία έκδοσης του αποδεικτικού έχουν υποβάλει τις δηλώσεις, που ορίζονται στο άρθρο 1 και στην πρώτη περίπτωση της παρ. 1 του άρθρου 6, όπως ισχύει, του Ν. 2972/2001, και των οποίων παρήλθε η προθεσμία υποβολής.

γ) Οι εργοδότες που έχουν ρυθμίσει (με διευκόλυνση τμηματικής καταβολής που χορηγείται είτε από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα των άρθρων 112, 116 του Κ.Α.Ι.Κ.Α., είτε από νόμο, είτε από Υπουργική Απόφαση) τις μέχρι τη χρονολογία έκδοσης του αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς το Ι.Κ.Α., τηρούν τους όρους της ρύθμισης και δεν οφείλουν τρέχουσες εισφορές. Τα παραπάνω δεν ισχύουν για τις περιπτώσεις του άρθρου 8 παρ. 5 εδ. ε' του α.ν. 1846/1951, όπως ισχύει κάθε φορά. (άρθρο 7 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

δ) Οι ανάδοχοι ή οι εργολάβοι έργων του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ. Ο.Τ.Α., Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων, Δημοσίων, Δημοτικών και Κοινοτικών Επιχειρήσεων Δημόσιας ή κοινής Ωφέλειας και γενικά επιχειρήσεων και οργανισμών του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, όπως αυτός καθορίζεται από την ισχύουσα κάθε φορά νομοθεσία, καθώς και αυτών που ενεργούν κάθε φορά πληρωμές με εντολή ή εξουσιοδότηση των πιο πάνω που δεν οφείλουν εισφορές:

1. Από το έργο για το οποίο χορηγείται το αποδεικτικό,

2. Από την έδρα τους, το Υποκατάστημα της οποίας θα χορηγεί Υπηρεσιακό Σημείωμα λαμβάνοντας υπόψη τις τυχόν οφειλόμενες ασφαλιστικές εισφορές, όπως αυτές περιγράφονται στις παρ. 1 και 2 του άρθρου 4 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 της Φ21/156/6.3.2001 (ΦΕΚ Β 287/20.3.2001) απόφασης του Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων.

ε) Τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που είναι υπόχρεοι εργοδότες ιδιωτικών οικοδομικών έργων και δεν οφείλουν από το έργο για το οποίο χορηγείται το αποδεικτικό, ή έχουν ρυθμίσει (με διευκόλυνση τμηματικής καταβολής που χορηγείται είτε από τα κατά νόμο αρμόδια όργανα των άρθρων 112,116 του Κ.Α.Ι.Κ.Α., είτε από νόμο, είτε από Υπουργική Απόφαση), τις μέχρι τη χρονολογία έκδοσης του αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας βεβαιωμένες και ληξιπρόθεσμες οφειλές τους προς το Ι.Κ.Α., τηρούν τους όρους της ρύθμισης και δεν οφείλουν τρέχουσες εισφορές. (άρθρο 7 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Σημείωση: Στις επιχειρήσεις που οφείλουν στο Ι.Κ.Α.. έχουν υπαχθεί στην παρούσα ρύθμιση και τηρούν τους όρους της ρύθμισης αυτής, χορηγείται βεβαίωση της παρ. 7 του άρθρου 39 του ν.2065/1992 με υποχρεωτική παρακράτηση ποσοστού 10% από τις εκκαθαρισμένες απαιτήσεις τους κατά του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., δήμων και κοινοτήτων, συμπεριλαμβανομένων και των εξαγωγικών επιτοκίων, επιδοτήσεων, επιχορηγήσεων κλπ. που αποδίδεται στο Ι.Κ.Α.. (έκτο εδάφιο της παρ.16 του άρθρου 22 του Ν.2166/1993)

 


 2. Ασφαλιστικές εισφορές που λαμβάνονται υπόψη

Για τη χορήγηση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας λαμβάνονται υπόψη οι ασφαλιστικές εισφορές που οφείλονται:

α) Από φυσικό πρόσωπο που είναι ή ήταν υπόχρεο καταβολής τους, καθώς και τυχόν άλλες οφειλές που δεν βεβαιώθηκαν στο όνομά του, για την εξόφληση των οποίων ευθύνεται σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

β) Από Ομόρρυθμη και Ετερόρρυθμη Εταιρεία, Εταιρεία Περιορισμένης Ευθύνης, Ανώνυμη Εταιρεία, Κοινοπραξία, Συνεταιρισμό, αστική εταιρεία και κοινωνία αστικού δικαίου, καθώς και οι τυχόν υπάρχουσες οφειλές, για τις οποίες έχουν ευθύνη για την εξόφλησή τους σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις.

γ) Από ανάδοχο ή εργολάβο έργου που υπάγεται στις διατάξεις του άρθρου 8 παρ. 5 εδ. ε' του α.ν. 1846/1951, εφόσον προέρχονται από:

- Το έργο για το οποίο ζητείται η βεβαίωση

- Την επιχείρηση του αναδόχου, καθώς και τυχόν υπάρχουσες οφειλές για τις οποίες έχει ευθύνη για την εξόφλησή τους, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. (άρθρο 4 παρ. 1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Κατ' εξαίρεση, κατά τη χορήγηση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας για την πώληση οικοδομής ή αυτοτελούς ιδιοκτησίας αυτής που έχει ανεγερθεί ή ανεγείρεται με το σύστημα της αντιπαροχής, βάσει εργολαβικού συμβολαίου, το οποίο έχει ήδη συνταχθεί ή θα συνταχθεί μέχρι το τέλος του τρίτου μήνα από τη δημοσίευση της παρούσας, ελέγχονται αποκλειστικά οι τυχόν οφειλόμενες εισφορές της μεταβιβαζόμενης οικοδομής. (άρθρο 4 παρ. 2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

 


  Δ. Τρόπος χορήγησης

1. Αρμόδιο Υποκατάστημα

Αρμόδιο υποκ/μα για την έκδοση και χορήγηση του αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας είναι εκείνο στην ασφαλιστική περιοχή του οποίου βρίσκεται η έδρα της επιχείρησης ή εκείνο του τόπου που ασκείται η διοίκηση της επιχείρησης, αν δεν ορίζεται η έδρα.

Για οικοδομικοτεχνικά έργα του άρθρου 8 περ. 5γ, ε και στ του ΑΝ 1846/1951 αρμόδιο είναι το Υποκ/μα απογραφής του έργου.

Οι ανάδοχοι έργων που εκτελούνται για λογαριασμό των υπηρεσιών του άρθρου 1 παρ. 1 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, υποχρεούνται να προσκομίσουν υπηρεσιακό σημείωμα της έδρας τους και της υπεργολάβου επιχείρησης, όταν αυτό απαιτείται, στο Υποκατάστημα απογραφής του έργου. (άρθρο 5 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

 


2. Διαδικασία και περιεχόμενο αίτησης

Το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας χορηγείται ατελώς ύστερα από αίτηση, άνευ χαρτοσήμου, του ενδιαφερόμενου προς το αρμόδιο υποκατάστημα.

Στην αίτηση, που υπέχει θέση Υπεύθυνης Δήλωσης, δηλώνονται:

α) Από φυσικό πρόσωπο:

- Ονοματεπώνυμο, πατρώνυμο, διεύθυνση επαγγελματικής δραστηριότητας και κατοικίας, αριθμός μητρώου ΙΚΑ εφόσον είναι απογεγραμμένος, ΑΦΜ και αριθμός δελτίου Αστυνομικής Ταυτότητας ή Διαβατηρίου.

- Ο σκοπός για τον οποίο θα χρησιμοποιηθεί το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας.

- Αν έχει ή είχε επαγγελματική δραστηριότητα στην ασφαλιστική περιοχή και άλλων υποκαταστημάτων του ΙΚΑ.

- Αν είναι ή όχι μέλος Ομορρύθμου Εταιρείας, Κοινοπραξίας, Αστικής Εταιρείας, Ομόρρυθμο μέλος Ετερορρύθμου Εταιρείας, διαχειριστής ΕΠΕ, Διευθύνων Σύμβουλος, Διευθυντής που ασκεί διοίκηση σε Ανώνυμη Εταιρεία, Διευθυντής, Διαχειριστής, Διευθύνων Σύμβουλος ή μέλος Συνεταιρισμού ή Ενώσεων Συνεταιρισμών, Διευθυντής, Διαχειριστής και γενικά εντεταλμένος στη Διοίκηση Δημοσίων, Δημοτικών ή Κοινοτικών Επιχειρήσεων και εκμεταλλεύσεων κερδοσκοπικού χαρακτήρα, ανεξάρτητα αν είναι νομικά πρόσωπα, αλλοδαπών επιχειρήσεων και οργανισμών, ημεδαπών ή αλλοδαπών προσώπων Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα καθώς και σε κάθε είδους Ιδρύματα. Σε περίπτωση που συντρέχουν οι παραπάνω προϋποθέσεις θα δηλώνεται η επωνυμία και η έδρα.

- Αν είναι υπόχρεος καταβολής εισφορών οικοδομικού έργου στην περιοχή του ιδίου υποκ/τος ή άλλου και σε ποιό.

- Αν απασχολεί προσωπικό. (άρθρο 8 παρ. 1 περ. α) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

β) Από νομικό πρόσωπο:

- Επωνυμία, διεύθυνση, είδος επιχείρησης, αριθμός μητρώου ΙΚΑ εφόσον είναι απογεγραμμένος, και ΑΦΜ.

- Ο σκοπός για τον οποίο θα χρησιμοποιηθεί το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας.

- Εάν έχει ή είχε επαγγελματική δραστηριότητα στην ασφαλιστική περιοχή και άλλων υποκαταστημάτων ΙΚΑ και σε ποιά.

- Αν είναι μέλος ομορρύθμου εταιρείας, κοινοπραξίας ή ομόρρυθμο μέλος ετερορρύθμου εταιρείας.

- Αν είναι υπόχρεος καταβολής εισφορών οικοδομικού έργου στην περιοχή του ιδίου υποκ/τος ή άλλου και σε ποιό.

- Αν απασχολεί προσωπικό. (άρθρο 8 παρ. 1 περ. β) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Αρμόδιο όργανο για την υπογραφή του αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας είναι ο Διευθυντής του Υποκαταστήματος ή ο Προϊστάμενος του Παραρτήματος και σε περίπτωση κωλύματος οι νόμιμοι αναπληρωτές τους, καθώς και κάθε άλλο όργανο προς το οποίο εκχωρήθηκε η αρμοδιότητα αυτή.  (άρθρο 8 παρ. 2 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

 



3. Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας μέσω διαδικτύου και επιβεβαίωση εγκυρότητας
 

Η Διοίκηση του Ι.Κ Α.-Ε.Τ.Α.Μ. αξιοποιώντας τα δεδομένα του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος του, θέτει σε λειτουργία από 10/01/2012 διαδικασία on line χορήγησης βεβαιώσεων ασφαλιστικής ενημερότητας, με παράλληλη δυνατότητα επιβεβαίωσης της εγκυρότητάς τους μέσω διαδικτύου, σύμφωνα με όσα προβλέπονται στην υπ' αριθμ. απόφαση ΥΠ.ΕΡΓ.&ΚΟΙΝ.ΑΣΦ. Φ.11321/25754/1695/15.12.2011. (ΙΚΑ Ε57/2/04.03.2014) (ΙΚΑ Ασφαλιστικός οδηγός του εργοδότη)
 

Μέσω διαδικτύου θα μπορούν να λαμβάνουν βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας οι:
◄ Φορείς ή πρόσωπα που έχουν πιστοποιηθεί ή θα πιστοποιηθούν στο μέλλον ( Δημόσιες Υπηρεσίες, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ, Τραπεζικά Ιδρύματα, Συμβολαιογράφους κ.λ.π.) για απογεγραμμένους εργοδότες.
◄ Απογεγραμμένοι εργοδότες κοινών επιχειρήσεων οι οποίοι έχουν πιστοποιηθεί ή θα πιστοποιηθούν στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για την υποβολή της ΑΠΔ.
◄ Απογεγραμμένοι εργοδότες οικοδομοτεχνικών έργων οι οποίοι έχουν πιστοποιηθεί ή θα πιστοποιηθούν στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για την υποβολή της ΑΠΔ και μόνο για μεταβίβαση κτίσματος και συμμετοχή σε δημοπρασίες.
Μέσω των υπηρεσιών εσόδων των Υποκαταστημάτων και Παραρτημάτων του Ιδρύματος , θα μπορούν να λαμβάνουν βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας ολοι οι εργοδότες κοινών επιχειρήσεων και οικοδομοτεχνικών έργων. (ΙΚΑ Ασφαλιστικός οδηγός του εργοδότη)

Για περισσότερα δείτε την ΙΚΑ εγκ. 97/Ε57/38/29.12.2011 "Έναρξη εφαρμογής από 10/1/2012 συστήματος on line χορήγησης βεβαιώσεων ασφαλιστικής ενημερότητας." και την απόφαση ΥΠ.ΕΡΓ.&ΚΟΙΝ.ΑΣΦ. Φ.11321/25754/1695/15.12.2011 (ΦΕΚ 3127/30.12.2011 τεύχος Β'): "Χορήγηση Αποδεικτικών Ασφαλιστικής Ενημερότητας Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ. μέσω Διαδικτύου".

Χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας με χειρόγραφη διαδικασία επιτρέπεται προσωρινά για τις κοινές επιχειρήσεις στις περιπτώσεις των:

α) Δήμων, Επιχειρήσεων των Ο.Τ.Α., Νομικά Πρόσωπα των Ο.Τ.Α. που προήλθαν, σύμφωνα με το ν. 3852/ 2010 (Πρόγραμμα Καλλικράτης), από συνένωση άλλων Ο.Τ.Α., Επιχειρήσεων ή Νομικών προσώπων των Ο.Τ.Α., αντίστοιχα.

β) Επιχειρήσεις της Ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης, (εγκ. 80/2011).

γ) Επιτηδευματίες ασφαλισμένους στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και εμπειροτέχνες εργολάβους, (εγκ. 45/2001 παρ. 11.11.2 και 11.11.3). (ΙΚΑ Ε57/2/04.03.2014)

Οι φορείς και τα πρόσωπα που διενεργούν πράξεις για τις οποίες απαιτείται η προσκόμιση ασφαλιστικής ενημερότητας και οι οποίες εκδίδονται μέσω διαδικτύου, να επιβεβαιώνουν σε κάθε περίπτωση, την εγκυρότητα έκδοσής της. (ΙΚΑ Ε57/60/24.11.2010)

Η διαδικασία ροής για την επιβεβαίωση της εγκυρότητας των εν λόγω βεβαιώσεων είναι η ακόλουθη:

www.ika.gr & Ηλεκτρονικές Υπηρεσίες & Επιβεβαίωση εγκυρότητας ασφαλιστικής ενημερότητας
 

Ακολούθως, καταχωρείται ο αριθμός πρωτοκόλλου της βεβαίωσης και ο Αριθμός Μητρώου του Εργοδότη (Α.Μ.Ε.). (ΙΚΑ εγκ. 97/Ε57/38/29.12.2011)

Οι φορείς και τα πρόσωπα που εντοπίζουν μη νόμιμες βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας, θα πρέπει να τις διαβιβάζουν αμέσως στο Υποκατάστημα του Ι.Κ.Α. - Ε.Τ.Α.Μ.,στην ασφαλιστική περιοχή του οποίου βρίσκεται η έδρα της αντίστοιχης επιχείρησης, γνωστοποιώντας ταυτόχρονα τα στοιχεία του προσώπου που τις προσκόμισε, προκειμένου να ενημερωθεί εγγράφως η αρμόδια εισαγγελική αρχή. (ΙΚΑ Ε57/60/24.11.2010)

 



4. Παροχή ασφαλιστικής ενημερότητας με τηλεομοιοτυπία

Στην περίπτωση κατά την οποία, για την έκδοση αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας απαιτείται άμεση πληροφόρηση από τις κατά τόπους υπηρεσίες του ΙΚΑ, αυτή δύναται να γίνει με αποστολή τηλεομοιοτυπίας (FΑΧ). Εάν χρησιμοποιηθεί υπεραστικός αριθμός κλήσης θα καταβάλλεται από τον αιτούντα για κάθε αποδεικτικό, ποσό χιλίων (1.000) δρχ. για κάλυψη της σχετικής δαπάνης. (άρθρο 8 παρ. 6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

 



5. Χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας σε εργοδότες που απασχολούν ασφαλισμένους σε Ε.Τ.Ε.Α., Τ.Α.Π.Ι.Τ., Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.

Για τη χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας σε εργοδότες που οι απασχολούμενοι τους υπάγονται ασφαλιστικά στα ενταχθέντα Ταμεία (Ε.Τ.Ε.Α, Τ.Α.Π.Ι.Τ & Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.), για μισθολογική περίοδο 12/2013 και μετά, θα εφαρμόζονται οι οδηγίες που έχουν δοθεί με τις αριθ. 45/2001, 81/2003 &. 97/2011 Εγκ. του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και θα αφορά ασφαλιστικές εισφορές 12/2013 και μετά.

Για τη χορήγηση βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας μισθολογικής περιόδου έως 11/2013, οι εν λόγω εργοδότες θα πρέπει να απευθύνονται στις αρμόδιες Υπηρεσίες, Ε.Τ.Ε.Α, Τ.Α.Π.Ι.Τ & Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.

Λαμβάνοντας υπ όψιν τις μέχρι σήμερα σχετικές οδηγίες που έχουν δοθεί:

•για την απεικόνιση στην Α.Π.Δ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ των ανωτέρω ταμείων (Ε.Τ.Ε.Α, Τ.Α.Π.Ι.Τ & Τ.Α.Υ.Τ.Ε.Κ.Ω.),

•την καταβολή των υπέρ αυτών ασφαλιστικών εισφορών,

η Διοίκηση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ έκρινε απαραίτητο, μέχρι την ολοκλήρωση των οδηγιών για την απεικόνισή τους στην Α.Π.Δ και την μεταφορά των ασφαλιστικών εισφορών από Ε.Τ.Ε.Α, Τ.Α.Π.Ι.Τ & ΤΑΥΤΕΚΩ στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, να χορηγούνται προσωρινά, βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας με χειρόγραφη διαδικασία, κατά παρέκκλιση των διατάξεων περί χορήγησης βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας, στην περίπτωση που, εργοδότης υπέβαλε τις ασφαλιστικές εισφορές υπέρ Ε.Τ.Ε.Α, Τ.Α.Π.Ι.Τ & ΤΑΥΤΕΚΩ στην Α.Π.Δ του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ενώ εκ παραδρομής οι ασφαλιστικές εισφορές έχουν καταβληθεί στα οικεία Ασφαλιστικά Ταμεία ( Ε.Τ.Ε.Α, Τ.Α.Π.Ι.Τ & ΤΑΥΤΕΚΩ ).

Επισημαίνεται ότι σε κάθε περίπτωση το αίτημα για χορήγηση βεβαίωση ασφαλιστικής ενημερότητες θα εξακολουθεί να γίνεται μέσω του ΟΠΣ με χρήση της on line έκδοσης βεβαίωσης ασφαλιστικής ενημερότητας.

Ως εκ τούτου στις περιπτώσεις που προκύπτει χρεωστικό υπόλοιπο από υποβληθείσες Α.Π.Δ (ασφαλιστικές εισφορές υπέρ των Ε.Τ.Ε.Α, Τ.Α.Π.Ι.Τ & ΤΑΥΤΕΚΩ οι οποίες θα έπρεπε να έχουν καταβληθεί στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ) θα πρέπει να προσκομίζεται βεβαίωση, η οποία θα εκδίδεται μετά από αίτηση του εργοδότη από το αρμόδιο Ταμείο, που θα βεβαιώνει το ύψος των ασφαλιστικών εισφορών που έχουν καταβληθεί ανά μισθολογική περίοδο.

Για την καλύτερη εξυπηρέτηση των εργοδοτών στις περιπτώσεις αυτές, δύναται το αίτημα να διαβιβάζετε μέσω fax στα αρμόδια Ταμεία και η βεβαίωση του Ταμείου να αποστέλλεται στο fax του Υποκαταστήματος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στο οποίο έχει υποβληθεί το αίτημα. (ΙΚΑ Ε57/4/24.03.2014)

 



6. Βεβαιώσεις ασφαλιστικής ενημερότητας για χρήση στο εξωτερικό

Μετά το αριθμ. Ε99/4/23-5-2012 Γ.Ε.της Δ/νσης Οργάνωσης και Απλ/σης Διαδ/σιών περί επικύρωσης των εγγράφων που εκδίδονται μηχανογραφικά μέσω του συστήματος ΟΠΣ/ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, τροποποιούνται οι οδηγίες της Εγκυκλίου διαταγής αριθ.97/2011 ως προς τον τρόπο διαχείρισης των αποδεικτικών ασφαλιστικής ενημερότητας τα οποία κατά δήλωση των ενδιαφερομένων εργοδοτών χρησιμοποιούνται στο εξωτερικό (συμμετοχή σε διαγωνισμούς, δημοπρασίες κ.λ.π.).

Στο εξής, οι ως άνω βεβαιώσεις θα θεωρούνται από υπάλληλο του αρμοδίου Υποκ/τος ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, δείγμα υπογραφής του οποίου θα πρέπει να έχει αποσταλεί στις Υπηρεσίες των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων που χορηγούν την επισημείωση (APOSTILE) και θα τίθεται επ' αυτών στρογγυλή σφραγίδα.

Σημειώνεται ότι, οι βεβαιώσεις αυτού του τύπου θα χορηγούνται, σε απογεγραμμένους και αναπόγραφους εργοδότες, αποκλειστικά από το Υποκ/μα ΙΚΑ-ΕΤΑΜ της έδρας τους.
Μέχρι την τροποποίηση του εντύπου της αίτησης χορήγησης Β.Α.Ε., με την προσθήκη ειδικού πεδίου, για την αντιμετώπιση των ως άνω περιπτώσεων θα σημειώνεται «Χ» στο πεδίο «Είσπραξη εκκαθαρισμένων απαιτήσεων από Δημόσιο, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ κ.λ.π.» (ΙΚΑ Ε57/30/31.05.2012)

 


7. Βεβαιώσεις μη οφειλής για επιχειρήσεις που λαμβάνουν επιχορηγήσεις κοινωφελούς σκοπού
Για τις επιχειρήσεις που ορίζονται στις διατάξεις του άρθρου 252 του Κ.Δ.Κ., ν. 3463/2006 όπως ισχύει σήμερα και για τις επιχειρήσεις Περιφερειών του άρθρου 194 του ν. 3852/2010, οι οποίες λαμβάνουν επιχορηγήσεις από συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ε.Ε., κατά παρέκκλιση του άρθρου 26 του α.ν. 1846/1951, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει σήμερα, ορίζεται ως προθεσμία καταβολής των ασφαλιστικών εισφορών τους, η τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν που καταβλήθηκε από την υπηρεσία χρηματοδότησης η σχετική επιχορήγηση - συνδρομή. Για τη διαπίστωση της εμπρόθεσμης ή μη καταβολής εισφορών θα πρέπει να λαμβάνεται από την επιχείρηση έγγραφο από την υπηρεσία χρηματοδότησης. (άρθρο πέμπτο παρ.2 του Ν.4380/2016)

Κατά παρέκκλιση των σχετικών διατάξεων περί έκδοσης βεβαίωσης μη οφειλής από το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ, κατά το χρονικό διάστημα δήλωσης και ασφάλισης του προσωπικού, έως την εξόφληση των αντίστοιχων εισφορών σύμφωνα με την προηγούμενη παράγραφο, θα χορηγείται βεβαίωση μη οφειλής, με την προϋπόθεση της τήρησης των λοιπών προϋποθέσεων χορήγησης αυτής. (άρθρο πέμπτο παρ.2 του Ν.4380/2016)

Κατά συνέπεια για τις ανωτέρω επιχειρήσεις, για τις ασφαλιστικές εισφορές που προκύπτουν από την ασφαλιστική τακτοποίηση των απασχολουμένων τους, κατά την υλοποίηση των προγραμμάτων που συγχρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση για την επίτευξη κοινωφελούς σκοπού, ως καταληκτική ημερομηνία καταβολής των εισφορών ορίζεται η τελευταία εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες ημέρα του επόμενου μήνα από αυτόν που καταβλήθηκε από την υπηρεσία χρηματοδότησης η σχετική αντίστοιχη επιχορήγηση - συνδρομή.
Τα αναλογούντα πρόσθετα τέλη που θα προκύπτουν από Πράξεις Επιβολής Πρόσθετων Τελών (ΠΕΠΤ), θα πρέπει με ενέργειες του αρμόδιου Υποκαταστήματος, οίκοθεν να ακυρώνονται ή να μειώνονται αναλόγως, εφόσον δεν πρόκειται για το συνολικό ποσό, με αιτιολογία κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παρ. 2 του άρθρου πέμπτου του ν.4380/2016.
Σε περίπτωση που τα αναλογούντα πρόσθετα τέλη δεν έχουν καταλογιστεί με πράξη και οι αναλογούσες εισφορές καταβληθούν μετά από Πράξη Επιβολής Εισφορών, θα πρέπει με Υπηρεσιακό Σημείωμα από το αρμόδιο Υποκατάστημα προς την Ταμειακή Υπηρεσία (ΚΕΑΟ), να ζητηθεί η εξόφληση μόνο της κύριας εισφοράς, κατ' εφαρμογή των ανωτέρω διατάξεων και σύμφωνα με το σχετικό έγγραφο της υπηρεσίας επιχορήγησης, κατά συνέπεια η εξόφληση θα πραγματοποιείται χωρίς τα αναλογούντα πρόσθετα τέλη. Η απαλλαγή με βάση τα ανωτέρω θα συντρέχει εφόσον από την Υπηρεσία χρηματοδότησης προκύπτει εγγράφως ότι ο (δικαιούχος) φορέας επιχορηγήθηκε για την υλοποίηση του προγράμματος που εκτελεί, με ρητή μνεία της ημερομηνίας καταβολής της επιχορήγησης συνόλου ή τμήματος αυτής. (ΙΚΑ εγκ. 30/Ε57/35/05.09.2016)


  Ε. Περιεχόμενο και χρόνος ισχύος ασφαλιστικής ενημερότητας

1. Περιεχόμενο


Το αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας περιλαμβάνει υποχρεωτικά το υποκατάστημα που το εκδίδει, το ονοματεπώνυμο του φυσικού προσώπου ή την επωνυμία του νομικού προσώπου για το οποίο εκδίδεται, τον Αριθμό Μητρώου ΙΚΑ, το είδος της επιχείρησης, τη διεύθυνσή της, τον Αριθμό Φορολογικού Μητρώου (ΑΦΜ) και προκειμένου για φυσικά πρόσωπα και τον αριθμό Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), την ημερομηνία έκδοσης του αποδεικτικού αριθμητικά και τη διάρκεια της ισχύος του, αριθμητικά και ολογράφως. (άρθρο 8 παρ. 3 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Τα αποδεικτικά ασφαλιστικής ενημερότητας, σε όλες τις περιπτώσεις, καταχωρίζονται σε ειδικό βιβλίο (πρωτόκολλο) και φέρουν συνεχή και ενιαία αρίθμηση.

Το πρώτο αντίγραφο από το αποδεικτικό που εκδίδεται επισυνάπτεται στην αίτηση και αρχειοθετείται ως στέλεχος με ευθύνη του προϊσταμένου του τμήματος εσόδων.

Τα αντίγραφα των αποδεικτκών ασφ/κής ενημερότητας διατηρούνται στο αρχείο του τμήματος Εσόδων επί πενταετία. (άρθρο 8 παρ. 5 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Η Διεύθυνση Επιθεώρησης υποχρεούται να εκδίδει εντολές δειγματοληπτικού ελέγχου γνησιότητας και νομιμότητας των πιστοποιητικών ασφαλιστικής ενημερότητας, που προσκομίζονται στις διάφορες υπηρεσίες, διασταυρώνοντας τα σχετικά στοιχεία με αυτά που τηρούνται στα κατά τόπους Υποκαταστήματα. (άρθρο 8 παρ. 7 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)
 



2. Χρόνος ισχύος

Η ισχύς του αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας από το Ι.Κ.Α. είναι:

α) Ετήσια:

i. Για επιχειρήσεις που δεν απασχολούν προσωπικό, τόσο για τη θεώρηση φορολογικών βιβλίων και στοιχείων, όσο και για άλλη χρήση.

ii. Για επιχειρήσεις που δεν οφείλουν στο Ι.Κ.Α. ή έχουν ρυθμίσει την οφειλή τους και είναι ασφαλιστικά ενήμεροι, ανεξαρτήτως του αριθμού των εργαζομένων τους, για τη θεώρηση φορολογικών βιβλίων και στοιχείων.

iii. Για επιχειρήσεις που δεν οφείλουν στο Ι.Κ.Α. και απασχολούν μέχρι και πέντε (5) εργαζόμενους. Η ετήσια διάρκεια ισχύος του αποδεικτικού καθορίζεται κατά την ημερομηνία έκδοσής του με βάση τον αριθμό των απασχολουμένων στην επιχείρηση, τον τελευταίο μήνα για τον οποίο είναι απαιτητές οι ασφαλιστικές εισφορές. (άρθρο 6 περ. α) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Η ετήσια διάρκεια ισχύος του αποδεικτικού καθορίζεται κατά την ημερομηνία έκδοσής του με βάση τον αριθμό των απασχολουμένων στην επιχείρηση, τον τελευταίο μήνα για τον οποίο είναι απαιτητές οι ασφαλιστικές εισφορές. (άρθρο 6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

iv. Για τα συμβεβλημένα με το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ φαρμακεία και καταστήματα οπτικών ειδών, για είσπραξη χρημάτων από το ΙΚΑ - ΕΤΑΜ. (άρθρο 6 περ. α) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

β) Εξάμηνη:

i. Για τις επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερους από πέντε (5) εργαζόμενους, εφόσον δεν υπάρχουν οφειλές στο Ι.Κ.Α. (άρθρο 6 περ. β) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Η εξάμηνη διάρκεια ισχύος του αποδεικτικού καθορίζεται κατά την ημερομηνία έκδοσής του με βάση τον αριθμό των απασχολουμένων στην επιχείρηση, τον τελευταίο μήνα για τον οποίο είναι απαιτητές οι ασφαλιστικές εισφορές. (άρθρο 6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ii. Για τη συμμετοχή σε δημοπρασία, την πώληση, γονική παροχή και δωρεά οικοδομών ή αυτοτελών ιδιοκτησιών, όταν δεν υφίστανται οφειλές προς το Ι.Κ.Α., για την εξόφληση των οποίων είναι υπεύθυνος ο ανάδοχος, ο πωλητής ή ο παρέχων τη γονική παροχή ή τη δωρεά αντιστοίχως. (άρθρο 6 περ. β) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

Η αναγραφή του σκοπού για τον οποίο εκδίδονται τα αποδεικτικά ασφαλιστικής ενημερότητας δεν αποτελεί αναγκαίο στοιχείο του περιεχομένου τους, βάσει των διατάξεων των άρθρων 7 παρ. 4 του ΕΚΠΟΤΑ και 8 παρ 3 της Φ21/116/2000 απόφασης του Υπουργού Εργασίας, λαμβανομένου υπόψη ότι το προσκομισθέν από την εν λόγω εταιρεία αποδεικτικό ασφαλιστικής ενημερότητας (στο οποίο αναγράφετο ότι «χρησιμοποιείται αποκλειστικά για είσπραξη χρημάτων από το δημόσιο») είχε την απαιτούμενη για συμμετοχή σε δημόσιους διαγωνισμούς εξάμηνη διάρκεια ισχύος, όπως και τα αντίστοιχα πιστοποιητικά των λοιπών συμμετεχόντων στο διαγωνισμό. (Ελ. Συν. Κλιμ. ΣΤ Πράξη 145/2014)

γ) Μηνιαία:

i. Για τη συμμετοχή σε δημοπρασία, την πώληση, γονική παροχή και δωρεά οικοδομών ή αυτοτελών ιδιοκτησιών, όταν έχουν ρυθμιστεί οι οφειλές για την εξόφληση των οποίων ο ανάδοχος, ο πωλητής ή ο παρέχων τη γονική παροχή ή τη δωρεά αντιστοίχως είναι υπεύθυνος και ασφαλιστικά ενήμερος.

ii. Για όλες τις επιχειρήσεις που έχουν ρυθμίσει την οφειλή τους στο Ι.Κ.Α. και είναι ασφαλιστικά ενήμερες. (άρθρο 6 περ. γ) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

δ) Μέχρι το τέλος του μήνα έκδοσής του, για όλες τις επιχειρήσεις που οφείλουν στο Ι.Κ.Α. (άρθρο 6 περ. δ) της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

ε) Ειδικά τα αποδεικτικά ασφαλιστικής ενημερότητας που χορηγούνται κατ` εφαρμογή του άρθρου 8 παρ. 5 εδ. ε' του α.ν. 1846/1951 ισχύουν μέχρι την εξόφληση του λογαριασμού για τον οποίο χορηγούνται. (άρθρο 6 τελευταία παρ. της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

στ) Η ισχύς της Βεβαίωσης Ασφαλιστικής Ενημερότητας που χορηγείται σε δικαιούχους επιχορηγήσεων από εθνικούς πόρους ή συγχρηματοδοτούμενα προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά την παρ.1 του άρθρου πέμπτου του Ν.4380/16 θα είναι ως την τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την έκδοσή της. (ΙΚΑ εγκ. 30/Ε57/35/05.09.2016)

Η ισχύς του αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας των περιπτώσεων α έως και γ αρχίζει από την ημερομηνία έκδοσής του και λήγει την αντίστοιχη ημερομηνία του δωδεκάτου, έκτου ή επόμενου μήνα, αναλόγως της περίπτωσης.

Σε περίπτωση που η ημερομηνία λήξης του αποδεικτικού συμπίπτει με αργία ή με ημέρα μη εργάσιμη για τις δημόσιες υπηρεσίες, η ισχύς του εκπνέει την τελευταία εργάσιμη ημέρα πριν από την αργία ή τη μη εργάσιμη ημέρα.

Εάν το αποδεικτικό εκδίδεται σε ημερομηνία που δεν υπάρχει αντίστοιχη στο μήνα λήξης, η ισχύς του λήγει την τελευταία ημέρα του μήνα αυτού, με την επιφύλαξη του αμέσως προηγούμενου εδαφίου. (άρθρο 6 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

 



3. Θεώρηση αντιγράφων ασφαλιστικής ενημερότητας
 Προκειμένου για τα αποδεικτικά ασφαλιστικής ενημερότητας δωδεκάμηνης και εξάμηνης διάρκειας παρέχεται η δυνατότητα έκδοσης από το πρωτότυπο φωτοαντιγράφων που θεωρούνται ατελώς από την Αρχή στην οποία θα προσκομισθεί και θα επιδειχθεί το πρωτότυπο αποδεικτικό ενημερότητας κατά τη διάρκεια ισχύος του. Τα θεωρημένα αυτά φωτοαντίγραφα κατατίθενται αντί του πρωτοτύπου και η διάρκεια ισχύος αυτών είναι αυτή που αναγράφεται επί του πρωτοτύπου.

Σε όλες τις λοιπές περιπτώσεις που ζητείται η έκδοση αποδεικτικού σε πολλά αντίγραφα, παρέχεται δυνατότητα έκδοσης φωτοαντιγράφων από το πρωτότυπο του αποδεικτικού, πριν από την υπογραφή του και όχι μεταγενέστερα, τα οποία επίσης υπογράφονται και σφραγίζονται από το αρμόδιο όργανο ταυτόχρονα με το πρωτότυπο. Θεώρηση φωτοαντιγράφων ή αντιγράφων αποδεικτικού ασφαλιστικής ενημερότητας μετά την έκδοσή του δεν είναι επιτρεπτή. (άρθρο 8 παρ. 4 της υπ' αριθ. Φ21/116/4.7.2000 Απόφασης του Υπ.Εργ.& Κοιν.Ασφ, όπως ισχύει τροποποιημένη)

 


  ΣΤ. Παρακρατήσεις ποσών για είσπραξη ληξιπρόθεσμων

Οι ασφαλιστικοί Οργανισμοί για την είσπραξη των ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών κατά την έννοια του τρίτου εδαφίου της παρ. 3 του άρθρου 101 του ν. 4172/2013 παρακρατούν, κατά παρέκκλιση των διατάξεων του άρθρου 14 παρ. 3 του ν. 3614/2007 όπως ισχύει, τα οφειλόμενα ποσό από τις πόσης φύσεως καταβολές, πληρωμές, επιδοτήσεις, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και δανειοδοτήσεις που καταβάλλονται από το Δημόσιο, τους φορείς του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ. και Α.Ε. του δημόσιου τομέα, κατ' ανώτατο όριο μέχρι του ύψους οφειλών που αντιστοιχούν στις ετήσιες ασφαλιστικές εισφορές του οικείου φορέα.

Οι ασφαλιστικοί οργανισμοί εντός του πρώτου δεκαημέρου εκάστου μηνός αποστέλλουν στην ΗΔΙΚΑ ηλεκτρονικό αρχείο οφειλετών (φυσικών προσώπων) ληξιπρόθεσμων ασφαλιστικών εισφορών. Το Δημόσιο, οι φορείς του Δημοσίου, Ν.Π.Δ.Δ., Ν.Π.Ι.Δ., και Α.Ε. του δημόσιου τομέα που καταβάλλουν πόσης φύσεως, πληρωμές, επιδοτήσεις, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και δανειοδοτήσεις, αποστέλλουν δέκα (10) ημέρες πριν την ημερομηνία πληρωμής τα ηλεκτρονικό αρχεία των δικαιούχων των ανωτέρω καταβολών στην ΗΔΙΚΑ Α.Ε..

Η ΗΔΙΚΑ Α.Ε. για λογαριασμό των ασφαλιστικών οργανισμών και των φορέων που καταβάλλουν επιδοτήσεις και αποζημιώσεις, διασταυρώνει εντός δεκαημέρου τα ανωτέρω αρχεία και αποστέλλει στα χρηματοπιστωτικό Ιδρύματα (απευθείας ή μέσω του Συστήματος Πληρωμών ΔΙΑΣ) τα ποσό προς πίστωση των δικαιούχων, αφού έχει γίνει η παρακράτηση των οφειλών στους ασφαλιστικούς οργανισμούς. Επίσης, αποστέλλει στο Σύστημα Πληρωμών ΔΙΑΣ τα ποσό των οφειλών προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς τα οποία παρακρατήθηκαν τα οποία στη συνέχεια μεταφέρονται σε πίστωση των λογαριασμών των ασφαλιστικών οργανισμών.

Κατόπιν σχετικής συμφωνίας με την ΗΔΙΚΑ Α.Ε., οι φορείς που καταβάλλουν πάσης φύσεως πληρωμές, επιδοτήσεις, αποζημιώσεις, επιχορηγήσεις και δανειοδοτήσεις, μπορούν να αποστέλουν οι ίδιοι στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα τα ποσά προς πίστωση των δικαιούχων και τα ποσά προς πίστωση των λογαριασμών των ασφαλιστικών οργανισμών, κατόπιν της ανωτέρω διασταύρωσης και αποστολής των αναγκαίων στοιχείων από την ΗΔΙΚΑ ΑΕ στους ανωτέρω φορείς. (περ. 1 της Υποπαρ. ΙΑ.2 του Ν.4254/2014, όπως συμπληρώθηκε από το άρθρο 55 παρ. 5 του Ν. 4305/2014 )

Για περαιτέρω διευκρινήσεις σχετικά με την περ. 1 της Υποπαρ. ΙΑ.2 του Ν.4254/2014 δείτε την Υπ. Εργασίας, Κοιν. Ασφ. & Πρόνοιας Β/7/13439/1058/28.04.2014.

Προτεραιότητα - ικανοποίηση δικαιούχων
H σειρά προτεραιότητας - ικανοποίησης των δικαιούχων ληπτών του προϊόντος Χ.Ε. είναι: ελληνικό δημόσιο, ασφαλιστικοί οργανισμοί, κατασχόντες / εκδοχείς (κατά χρονολογική σειρά πρωτοκόλλου της Υ.Δ.Ε.). (Υπ. Οικ. Αρ.Πρωτ.: 2/113934α/ 0026/2013)