Νομοθεσία -
Νομολογία |
ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ
Έννοια κοινόχρηστου χώρου
Γενικά
Προσδιορισμός και λειτουργία χώρων στάθμευσης οχημάτων σε κοινόχρηστους χώρους
Τέλη στάθμευσης
Έλεγχος στάθμευσης οχημάτων - Πρόστιμα
Παραστατικά που χρησιμοποιούνται
1. Έννοια κοινόχρηστου χώρου
Σύμφωνα με το άρθρο 967 του ΑΚ κοινόχρηστα πράγματα (πράγματα κοινής χρήσεως) είναι μεταξύ άλλων οι δρόμοι και οι πλατείες.
Χαρακτηριστικό στοιχείο των κοινοχρήστων χώρων είναι ότι δικαίωμα χρήσης επ' αυτών έχει ευρύτερος αριθμός προσώπων και ότι στοιχείο της είναι η εξυπηρέτηση του δημοσίου συμφέροντος.
Ως κοινόχρηστοι θεωρούνται κατά την έννοια του άρθρου 967 ΑΚ όχι μόνον οι εθνικοί δρόμοι αλλά οι επαρχιακοί καθώς και οι δημοτικοί δόμοι, τα πεζοδρόμια και τα κράσπεδα. Κοινής χρήσης είναι επίσης και οι πεζόδρομοι (2 παρ. 1 ΚΟΚ). Οι πλατείες, όπως και οι δημοτικοί δρόμοι - πεζόδρομοι, είναι επίσης κοινής χρήσεως και αποτελούν προεκτάσεις ή συνέχειες των δρόμων, ανήκουν δε όπως οι δημοτικοί δρόμοι στην κυριότητα του οικείου ΟΤΑ. Προς την πλατεία εξομοιώνεται κατά το άρθρο 2 εδ. α΄ του ΝΔ. 17-7-1923 «περί σχεδίου πόλεων» και ο χώρος που διαμορφώνεται σε άλσος ή κήπο κλπ.
ΙΙ) Ποιος έχει κυριότητα επί των κοινόχρηστων χώρων
Τα κοινόχρηστα ακίνητα που αναφέρθηκαν ανωτέρω (δηλ. Δημοτικοί δρόμοι, πεζοδρόμια, πλατείες, άλση) και που βρίσκονται στην περιφέρεια του Δήμου ή Κοινότητα ανήκουν κατά κυριότητα στους Δήμους.
Σε κάθε άλλη περίπτωση, δηλ. Εφόσον τα κοινόχρηστα δεν ανήκουν στο Δήμο, το άρθρο 968 ΑΚ προβλέπει ότι αυτά ανήκουν στο Δημόσιο.
ΙΙΙ) Προορισμός της χρήσης των κοινοχρήστων χώρων
Από τις διατάξεις των άρθρων 967-968 ΑΚπροκύπτει ότι το Δημόσιο, οι Δήμοι και οι Κοινότητες που έχουν κυριότητα στα κοινόχρηστα πράγματα όπως δρόμοι, πλατείες κλπ. έχουν και νομή και κατοχή σε αυτά. Οι ιδιώτες έχουν μόνον δικαίωμα χρήσης στα κοινόχρηστα πράγματα , που απορρέει από το δικαίωμά της προσωπικότητάς τους, το οποίο εξασφαλίζεται με την προστασία του άρθρου 57 ΑΚ. (γνωμ. Νομικού Συμβούλου Κ.Ε.Δ.Κ.Ε. κ. Ζυγούρη για την Ίδρυση Υπογείων Χώρων Στάθμευσης)
2. Γενικά
Στην αρμοδιότητα των δήμων και κοινοτήτων εντάσσεται σύμφωνα με το άρθρο 75Iγ3 του Ν.3463/06, ο καθορισμός, η κατασκευή, συντήρηση και εκμετάλλευση υπόγειων και υπέργειων χώρων στάθμευσης, καθώς και ο έλεγχος της στάθμευσης των αυτοκινήτων, σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Οι δημοτικές και κοινοτικές αρχές ρυθμίζουν θέματα της αρμοδιότητάς τους εκδίδοντας τοπικές κανονιστικές αποφάσεις, στο πλαίσιο της κείμενης νομοθεσίας, με τις οποίες θέτουν κανόνες για τη ρύθμιση της κυκλοφορίας, των μονοδρομήσεων και κατευθύνσεων της κυκλοφορίας, τον προσδιορισμό και τη λειτουργία των χώρων στάθμευσης των οχημάτων, καθώς και για την τοποθέτηση και λειτουργία μετρητών ή εγκαταστάσεων ρύθμισης της στάθμευσης οχημάτων σε κοινόχρηστους χώρους. (άρθρο 79 παρ.1 α4 Ν.3463/06)
Τα τέλη σταθμεύσεως, που εισπράττονται με μετρητές χρόνου σταθμεύσεως ή με οποιοδήποτε άλλο σύστημα μέτρησης χρόνου, καθορίζονται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου αποτελούν έσοδο του δήμου ή της κοινότητας και διατίθενται αποκλειστικά για τη βελτίωση των κυκλοφοριακών συνθηκών του δήμου ή της κοινότητας.
Όποιος σταθμεύει όχημα χωρίς να καταβάλει το τέλος ή υπερβεί το χρόνο σταθμεύσεως τιμωρείται με πρόστιμο, το ύψος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου. Το πρόστιμο δεν δύναται να είναι μικρότερο του ενός τρίτου ούτε μεγαλύτερο των δύο τρίτων του προστίμου που επιβάλλεται για παράνομη στάθμευση κατά τις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας.
Σχετικά με το ύψος του προστίμου που επιβάλλεται για παράνομη στάθμευση κατά τις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας βλ. το άρθρο 34 παρ 10 και παρ.10Α του Ν. 2696/99, όπως τροποποιήθηκε από το άρθρο 17 του Ν.4784/21.
Επομένως απαιτείται η έκδοση δύο διακριτών αποφάσεων:
- μιας τοπικής κανονιστικής απόφασης με βάση το 79 του Δ.Κ.Κ που θα αφορά τους όρους και τις προϋποθέσεις του υπό ρύθμιση θέματος κ η οποία δημοσιεύεται σύμφωνα με τα όσα ορίζει η παρ.4 του άρθρου 79 του Δ.Κ.Κ
- μιας κανονιστικής απόφασης με βάση τις ειδικότερες διατάξεις που προβλέπουν την επιβολή του τέλους, με την οποία θα επιβάλλεται το αντίστοιχο τέλος και η οποία δημοσιεύεται σύμφωνα με το άρθρο 66 του Β.Δ 24-9/20-10-1958 (ΥΠΕΣΔΔΑ εγκ.41/12243/14.06.2007)
Πριν την έκδοση της κανονιστικής απόφασης για τον προσδιορισμό και τη λειτουργία των χώρων στάθμευσης των οχημάτων η Επιτροπή Ποιότητας Ζωής εισηγείται σύμφωνα με το άρθρο 73 παρ.1B v) του Ν.3852/2010 στο δημοτικό συμβούλιο, το σχέδιο κανονιστικών αποφάσεων του άρθρου 79 του Κ.Δ.Κ.
Για περισσότερα σχετικά με τη διαδικασία λήψης της απόφασης δείτε και την ενότητα:
ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΤΩΝ ΟΤΑ » ΒΕΒΑΙΩΣΗ & ΕΙΣΠΡΑΞΗ ΕΣΟΔΩΝ » ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ » Τοπικές κανονιστικές αποφάσεις του άρθρου 79 του ΔΚΚ & αποφάσεις αναφορικά με επιβολή φόρων, τελών και δικαιωμάτων
3. Προσδιορισμός και λειτουργία χώρων στάθμευσης οχημάτων σε κοινόχρηστους χώρους
Για τον Προσδιορισμό και τη λειτουργία χώρων στάθμευσης οχημάτων σε κοινόχρηστους χώρους και γενικά για τον καθορισμό χώρων στάθμευσης, δείτε το άρθρο 52 του Ν. 2696/99 όπως κάθε φορά ισχύει.
Με προεδρικά διατάγματα, που εκδίδονται με πρόταση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων, ύστερα από γνώμη του Κεντρικού Συμβουλίου Χωροταξίας, Οικισμού και Περιβάλλοντος και του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, μετά από εκτίμηση των κυκλοφοριακών και πολεοδομικών συνθηκών και υπό τον όρο ότι δεν αναιρείται ούτε παρακωλύεται ουσιωδώς η κοινή χρήση ή η εξυπηρέτηση του αντίστοιχου σκοπού κοινής ωφέλειας, είναι δυνατός ο καθορισμός:
α. Υπόγειων χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων και των απαιτούμενων για την εξυπηρέτηση αυτών υπέργειων εγκαταστάσεων σε προβλεπόμενους από τα εγκεκριμένα σχέδια κοινόχρηστους χώρους, καθώς και σε χώρους κοινής ωφέλειας, που ανήκουν στο Δημόσιο ή νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου.
β. Υπόγειων διαβάσεων κάτω από κοινόχρηστους χώρους, προκειμένου να εξυπηρετηθεί η διακίνηση πεζών και οχημάτων από και προς υπέργειους ή υπόγειους χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων.
γ. Υπόγειων χώρων άλλων χρήσεων, όπως υγιεινής, καταστημάτων, αποθηκών κ.λπ. στους πιο πάνω κοινόχρηστους ή κοινωφελείς χώρους κατά τη δημιουργία υπόγειων χώρων στάθμευσης ή υπόγειων διαβάσεων.
Στις περιπτώσεις που οι ανωτέρω ρυθμίσεις προωθούνται με πρωτοβουλία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων και αφορούν κοινόχρηστους ή κοινωφελείς χώρους που δεν ανήκουν σε οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτης βαθμίδας, είναι δυνατή η προώθηση έκδοσης του σχετικού προεδρικού διατάγματος χωρίς την προαναφερθείσα γνώμη του οικείου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου, εφόσον αυτή δεν κοινοποιηθεί στην αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημόσιων Έργων μέσα σε προθεσμία ενός μηνός από τότε που περιέρχεται στον οικείο Ο.Τ.Α. ο σχετικός φάκελος.
Με τα προεδρικά διατάγματα της παρ.1, οι πιο πάνω κοινόχρηστοι και κοινωφελείς χώροι μπορεί να περιέρχονται στην κατοχή, διαχείριση και εκμετάλλευση του Ε.Τ.Ε.Ρ.Π.Σ. ή του Τ.Ε.Ο., σύμφωνα με τα οριζόμενα στα διατάγματα αυτά. Στην περίπτωση που οι χώροι αυτοί ανήκουν κατά πλήρη κυριότητα σε δήμο ή κοινότητα, τότε απαιτείται η σύμφωνη γνώμη του αρμόδιου δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου για την έκδοση των διαταγμάτων αυτών, ενώ αν ανήκουν στο Δημόσιο ή λοιπά νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου απαιτείται η σύμπραξη του Υπουργού Οικονομικών ή του εποπτεύοντος το νομικό πρόσωπο υπουργού. (παρ.1 και 2 άρθρο 8 Ν.2052/92, όπως συμπληρώθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 10 του Ν. 2947/2001 (ΦΕΚ 228/2001 τεύχος Α)
Για τη μελέτη και κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων και υπόγειων διαβάσεων δείτε την ενότητα:
ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΕΣ ΔΗΜΩΝ » Γ. ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ & ΕΥΡ. ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ » 03. Ο καθορισμός, η κατασκευή, συντήρηση και εκμετάλλευση υπόγειων και υπέργειων χώρων στάθμευσης » Μελέτη και κατασκευή υπόγειων χώρων στάθμευσης αυτοκινήτων, υπόγειων διαβάσεων
Οι κατά τόπον Αστυνομικές Διευθύνσεις ή Διευθύνσεις Τροχαίας δεν κέκτηνται αρμοδιότητα να εκδίδουν αποφάσεις παραχώρησης θέσεων αποκλειστικής στάθμευσης οχημάτων, κατά την διάταξη του άρθρου 52 παρ. 2 του Ν 2696/1999 σε πρόσωπα, τα οποία επικαλούνται λόγους προσωπικής ασφάλειας. (ΓνΝΣΚ 188/2009 (Τμ.Ε΄)
Με το Π.Δ. 241/2005 «Θέσπιση Δελτίου Στάθμευσης για άτομα με αναπηρίες» κατοχυρώνεται για τους δικαιούχους, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 2 αυτού, η χρήση του δελτίου
α. Σε αποκλειστικής χρήσης χώρους στάθμευσης, με οριζόντια και κάθετη σήμανση για οχήματα Ατόμων με Αναπηρίες.
β. Κατά προτεραιότητα, σε οδούς και χώρους που χρησιμοποιούνται για δημόσια κυκλοφορία οχημάτων, πεζών και ζώων.
4. Τέλη στάθμευσης
Τα τέλη σταθμεύσεως, που εισπράττονται με μετρητές χρόνου σταθμεύσεως ή με οποιοδήποτε άλλο σύστημα μέτρησης χρόνου, καθορίζονται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου αποτελούν έσοδο του δήμου ή της κοινότητας και διατίθενται αποκλειστικά για τη βελτίωση των κυκλοφοριακών συνθηκών του δήμου ή της κοινότητας. Όποιος σταθμεύει όχημα χωρίς να καταβάλει το τέλος ή υπερβεί το χρόνο σταθμεύσεως τιμωρείται με πρόστιμο, το ύψος του οποίου καθορίζεται με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου. Το πρόστιμο δεν δύναται να είναι μικρότερο του ενός τρίτου ούτε μεγαλύτερο των δύο τρίτων του προστίμου που επιβάλλεται για παράνομη στάθμευση κατά τις διατάξεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας. Η απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου για τον καθορισμό του προστίμου εκδίδεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 79 του Δ.Κ.Κ. (παρ. 1 του άρθρου 59 του Ν. 1416/1984 όπως ισχύει)Η βεβαίωση της παράβασης γίνεται από τα όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας ή του νομικού προσώπου που ασκεί την αρμοδιότητα ή από υπαλλήλους του δήμου ή της κοινότητας που ορίζονται με απόφαση του δημάρχου ή προέδρου κοινότητας. Με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου ρυθμίζονται τα ειδικότερα διαδικαστικά και τεχνικά θέματα της βεβαίωσης των παραβάσεων.(παρ. 2 του άρθρου 59 του Ν. 1416/1984 όπως ισχύει)Η πράξη βεβαίωσης της παράβασης γίνεται σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται από το Ν.δ. 805/1971 "Περί πταισματικών παραβάσεων βεβαιουμένων παρά αστυνομικών οργάνων".
5. Έλεγχος στάθμευσης οχημάτων - Πρόστιμα
Η βεβαίωση της παράβασης γίνεται από τα όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας ή του νομικού προσώπου που ασκεί την αρμοδιότητα κατά το άρθρο 29 του ίδιου προεδρικού διατάγματος ή από υπαλλήλους του δήμου ή της κοινότητας που ορίζονται με απόφαση του δημάρχου ή προέδρου κοινότητας. Με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου ρυθμίζονται τα ειδικότερα διαδικαστικά και τεχνικά θέματα της βεβαίωσης των παραβάσεων. (παρ. 2 του άρθρου 59 του Ν. 1416/1984 , άρθρο 4 του Ν. 1900/1990 (ΦΕΚ 125 Α'), παρ. 1 του άρθρου 45 του Ν. 2218/1994,παρ. 17 του άρθρου 9 του Ν. 2623/1998, ΦΕΚ 139/1998 τεύχος Α'.
Ακινητοποίηση οχημάτων εντός των χώρων ελεγχόμενης στάθμευσης, σύμφωνα με τις διατάξεις της παρ. 8 του άρθρου 34 του Ν. 2094/1992 (ΦΕΚ 182 Α') μπορούν να ενεργούν και τα όργανα της Δημοτικής Αστυνομίας.Με απόφαση του δημοτικού ή κοινοτικού συμβουλίου ορίζεται ο τρόπος πληρωμής των προστίμων κατά τις εργάσιμες και μη εργάσιμες ώρες, η διαδικασία ακινητοποίησης του οχήματος και τα έξοδα ακινητοποίησης και μεταφοράς με τα οποία επιβαρύνεται ο παραβάτης καθώς και ο τρόπος πληρωμής τους. (παρ. 1 του άρθρου 45 του Ν. 2218/94)
Τα διοικητικά πρόστιμα που επιβάλλονται στους παραβάτες των διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας εισπράττονται μαζί με τα τέλη κυκλοφορίας του οχήματος και αποδίδονται στους δικαιούχους Ο.Τ.Α. Η διαδικασία απόδοσης των ποσών, οι τεχνικές λεπτομέρειες της είσπραξης και κάθε άλλη αναγκαία ρύθμιση καθορίζονται με απόφαση των Υπουργών Εσωτερικών και Οικονομικών. (παρ. 3 του άρθρου 45 του Ν. 2218/94)
Οι διατάξεις της προηγούμενης παραγράφου εφαρμόζονται και για τα πρόστιμα του άρθρου 4 του Ν.1900/1990. (παρ. 4 του άρθρου 45 του Ν. 2218/94)
Η μη καταβολή των προστίμων αυτών δεν αποτελεί πταισματική παράβαση από την έναρξη ισχύος του νόμου 2218/94.
«5. Η είσπραξη των προστίμων που επιβάλλονται για παραβάσεις του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (Ν. 2696/1999 ΦΕΚ 57 Α') μπορεί να ανατεθεί σε επιχειρήσεις ή οργανισμούς του ευρύτερου δημόσιου τομέα.
Με κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών, Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης και του καθ' ύλην αρμόδιου Υπουργού καθορίζεται το παραστατικό στοιχείο που αποδεικνύει την πληρωμή, η αποζημίωση για τη διενέργεια της είσπραξης, ο τρόπος απόδοσης των ποσών στο Δημόσιο ή απευθείας στο δικαιούχο Ο.Τ.Α., οι συνέπειες της μη εμπρόθεσμης απόδοσης, καθώς και κάθε άλλο σχετικό θέμα για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής.
Με όμοια απόφαση καθορίζεται η διαδικασία είσπραξης των προστίμων που δεν πληρώνονται εμπρόθεσμα και η απόδοσή τους στο Δημόσιο ή στον δικαιούχο Ο.Τ.Α.» (παρ. 5 του Ν. 2218/1994 που προστέθηκε στο άρθρο 45 μετο άρθρο 28 του Ν. 3220/04)
Τα πρόστιμα, που προβλέπονται από τις διατάξεις του άρθρου 1 παρ.2 περιπτώσεις δ' και ε' του Ν.δ.805/1971 (ΦΕΚ 1 Α') όπως ισχύουν, αυξάνονται σε δέκα και δεκαπέντε χιλιάδες δραχμές αντίστοιχα και δύνανται να αναπροσαρμόζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών. Τα πρόστιμα του προηγούμενου εδαφίου είναι ανεξάρτητα από αυτά που επιβάλλονται σύμφωνα με τη διάταξη του τρίτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου 30 του Π.Δ. 323/1989.
Τα πρόστιμα για παράνομη στάθμευση σε δημοτικές θέσεις θεωρούνται έσοδα (ανόργανα) των Δήμων, που προέρχονται εμμέσως από την εκμετάλλευση των υπαίθριων χώρων της χωρικής τους αρμοδιότητας και δεν υπάγονται με βάση το άρθρο 8 του Ν. 2859/2000 σε Φ.Π.Α., αφού δεν είναι έσοδα προερχόμενα από παροχή υπηρεσιών. Με τα νέα δεδομένα, επιβάλλονται απ' ευθείας από τους Δήμους και εισπράττονται με απλές αθεώρητες αποδείξεις (των Δήμων), αφού δεν προκύπτει υποχρέωση έκδοσης στοιχείων κατά τον ΚΒΣ (Αρθρο 2§3) (Σταματόπουλος ΚΒΣ σελ. 1568)
Σχετικά με διαγραφή προστίμου για στάθμευση σε θέση μονίμων κατοίκων σε δικαιούχο που δεν απέκτησε εγκαίρως το ειδικό σήμα λόγω των μέτρων για τον COVID-19 δείτε τη Σύνοψη Διαμεσολάβησης του Συνηγόρου του πολίτη 21.10.2020.
6. Παραστατικά που χρησιμοποιούνται
Οι Δήμοι αναθέτουν τη διαχείριση των δημοτικών τελών στάθμευσης σε ιδιωτικές εταιρίες, οι οποίες διαθέτουν στο κοινό ειδικές κάρτες σε συγκεκριμένη τιμή, με τις οποίες παρέχεται στους αγοραστές το δικαίωμα στάθμευσης σε καθορισμένες από τους Ο.Τ.Α. θέσεις, για συγκεκριμένο χρόνο. Η διάθεση αυτή γίνεται είτε απευθείας από κιόσκια της διαχειρίστριας εταιρείας, είτε μέσω περιπτέρων κ.λπ. Για την παρακολούθηση των συναλλαγών αυτών εκδόθηκε η Α.Υ.Ο. 1049940/337/0015/ ΠΟΛ. 1104/25-4-1994 (ΦΕΚ 370/19.05.1994 τεύχος Β')
Όταν τα εισπραττόμενα δικαιώματα - τέλη στάθμευσης σε υπαίθριους δημοτικούς χώρους αποτελούν ακαθάριστο έσοδο στο σύνολο τους, του συγκεκριμένου σε κάθε περίπτωση Δήμου, και με δεδομένο ότι τα τέλη αυτά (τέλη στάθμευσης) δεν υπάγονται στον ΦΠΑ (πρόκειται για απλή στάθμευση χωρίς προσφορά άλλων υπηρεσιών) ο Δήμος ως εκμεταλλευτής του συστήματος δεν υποχρεούται να εκδίδει φορολογικά στοιχεία, κατά τον ΚΒΣ, εφόσον οι υπηρεσίες αυτές παρέχονται σε ιδιώτες (μη επιτηδευματίες), σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 2 § 3 και 13 § 1 του Κ.Β.Σ.,
Αρα για τις προαναφερόμενες περιπτώσεις εκδίδονται μη φορολογικά παραστατικά. Τέτοια παραστατικά είναι και τα εκδιδόμενα από τα αυτόματα ηλεκτρονικά μηχανήματα που είναι εγκατεστημένα στους ελεγχόμενους δημοτικούς χώρους στάθμευσης, τα οποία καλύπτουν τις ανάγκες παρακολούθησης των εσόδων αυτών από τους Δήμους, χωρίς να απαιτείται και η έκδοση για τις περιπτώσεις αυτές αποδείξεων παροχής υπηρεσιών (Α.Π.Υ.).
Σημειώνεται ότι η επιχείρηση εγκατάστασης των αυτόματων μηχανημάτων και διαχείρισης του συστήματος, για λογαριασμό του Δήμου, για τη δικαιούμενη αμοιβή της, ανεξάρτητα από τον τρόπο υπολογισμού αυτής, που αποτελεί έξοδο για το Δήμο, υποχρεούται να εκδίδει τιμολόγιο παροχής υπηρεσιών, στο οποίο υπολογίζεται Φ.Π.Α. 19%.
Εάν ο Δήμος πραγματοποιεί έσοδα τα οποία προέρχονται από διαφήμιση, τότε υποχρεούται σε έκδοση τιμολογίων παροχής υπηρεσιών και βεβαίως τα έσοδα αυτά υπάγονται σε Φ.Π.Α. (19%). (Εγγ. Κ. Β. Σ./Φ.Π.Α. 1155194/1283/23-12-93). (Σταματόπουλος ΚΒΣ σελ. 1567)
Όταν τα εισπραττόμενα δικαιώματα - τέλη στάθμευσης σε υπαίθριους δημοτικούς χώρους αποτελούν ακαθάριστο έσοδο στο σύνολο τους, συγκεκριμένου δήμου - εκμεταλλευτή και με δεδομένο ότι τα τέλη αυτά (τέλη στάθμευσης) δεν υπάγονται στο ΦΠΑ (πρόκειται για απλή στάθμευση - μίσθωση χώρου χωρίς προσφορά άλλων υπηρεσιών), ο Δήμος εκμεταλλευτής του συστήματος υποχρεούται να εκδίδει απλές αποδείξεις είσπραξης μη φορολογικές (άρθρα 2 § 3, 12, § 16 και 13 § 4 του ΚΒΣ).
Τα παραστατικά αυτά που λαμβάνουν οι επιτηδευματίες για τις υπηρεσίες υπαίθριας στάθμευσης που τους παρέχονται από δήμους αποτελούν πρόσφορα δικαιολογητικά εμφάνισης της σχετικής δαπάνης στα βιβλία τους (άρθρο 18 παρ. 2 του ΚΒΣ). Σχετ. Εγγ. 1034770/261/6-4-2001. Όταν πρόκειται όμως για στάθμευση σε ελεγχόμενο χώρο του Δήμου, όπου προσφέρονται και πρόσθετες υπηρεσίες φύλαξης, παρκαρίσματος κ.λπ., τότε η πράξη αυτή υπόκειται σε ΦΠΑ και ο Δήμος οφείλει να εκδίδει ΑΠΥ και να τηρεί πρόσθετο βιβλίο εισερχομένων αυτοκινήτων και γενικά για τη δραστηριότητα αυτή αποκτά τις υποχρεώσεις ενός επιτηδευματία. (Σταματόπουλος ΚΒΣ ΣΕΛ 1326)
ΝΟΜΟΛΟΓΙΑ
Οι Δήμοι δύνανται να προβαίνουν στην μίσθωση ακινήτων για τη δημιουργία χώρων στάθμευσης, η νομιμότητα της οποίας (σύμβασης) καθώς και της καταβολής της σχετικής δαπάνης (μίσθωμα), δεν συνδέεται με την πρόβλεψη καταβολής ανταλλάγματος για τη χρήση τους, που σε κάθε περίπτωση είναι δυνητική για τους οικείους Δήμους. Εξάλλου,η δαπάνη λειτουργίας και συντήρησή τους καθώς και εκείνη που αφορά στην καταβολή του σχετικού μισθώματος, εφόσον πρόκειται για μισθωμένους χώρους,συνιστά λειτουργική δαπάνη για τον οικείο Δήμο, που μπορεί να καλύπτεται από τα έσοδα του που προέρχονται από άλλες πηγές, μεταξύ των οποίων και εκείνα που προέρχονται από τα τέλη ελεγχόμενης στάθμευσης σε κοινόχρηστους χώρους, που εγγράφονται στονΚΑ 0464. Νόμιμη δαπάνη. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 89/2014)
Η σύμβαση παραχώρησης υπηρεσίας διαφοροποιείται από την σύμβαση ανάθεσης δημόσιας υπηρεσίας μόνο στο γεγονός ότι το εργολαβικό αντάλλαγμα δεν καταβάλλεται από τον κύριο του έργου, αλλά από τους τρίτους που χρησιμοποιούν την υπηρεσία. Έως την έκδοση του αναφερόμενου στην παρ. 5 του άρθρου 223 K.Δ.Κ. προεδρικού διατάγματος, με το οποίο θα καθορίζονται ειδικώς οι όροι, οι προϋποθέσεις και η διαδικασία της κατ' άρθρο 223 παρ. 4 παραχώρησης από Ο.Τ.Α. του δικαιώματος εκμετάλλευσης δημόσιας υπηρεσίας, όπως, εν προκειμένω, της υπηρεσίας διαχείρισης της στάθμευσης αυτοκινήτων και ελέγχου παράνομης στάθμευσης, είναι δυνατή η κάλυψη του σχετικού νομοθετικού κενού με αναλογική εφαρμογή των κρίσιμων κατά περίπτωση κοινοτικών ή και εθνικών διατάξεων περί αναθέσεως δημόσιας υπηρεσίας. Ως εκ τούτου, αρμόδιο όργανο για τη σύνταξη της διακήρυξης, καθώς και τη διεξαγωγή και κατακύρωση της οικείας δημοπρασίας σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία είναι η δημαρχιακή (ήδη οικονομική, βλ. άρθρα 65 και 72 του ν. 3852/2010, ΦΕΚ Α΄ 87) επιτροπή, υπό την επιφύλαξη της λήψης απόφασης για την άσκηση της σχετικής αρμοδιότητας από το δημοτικό συμβούλιο για θέματα που χαρακτηρίζονται ιδιαίτερα σοβαρά, με ειδική αιτιολογία και με την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των μελών του, βάσει των διατάξεων του άρθρου 103 παρ. 2 περ. δ΄ και 4 Κ.Δ.Κ. (Ελ. Συν. Τμ. Μείζονος Απόφαση 2/2012)
Διαγωνισμός Δήμου για την επιλογή αναδόχου παροχής υπηρεσιών για την εφαρμογή και λειτουργία συστήματος ελεγχόμενης στάθμευσης. Αίτηση ασφαλιστικών μέτρων κατά της διακήρυξης. Μια δημόσια σύμβαση χαρακτηρίζεται ως σύμβαση παραχώρησης υπηρεσιών, όταν το εργολαβικό αντάλλαγμα συνίσταται είτε αποκλειστικά στο δικαίωμα εκμετάλλευσης της παρεχόμενης από τον ανάδοχο υπηρεσίας, είτε στο δικαίωμα αυτό σε συνδυασμό με την καταβολή αμοιβής, ούτως ώστε ο ανάδοχος να φέρει τον κίνδυνο ο οποίος συνδέεται με την εκμετάλλευση της παρεχόμενης από αυτόν υπηρεσίας. Κρίση του Δικαστηρίου ότι η σύμβαση, στη σύναψη της οποίας κατατείνει ο διαγωνισμός αποτελεί σύμβαση παραχώρησης δημόσιας υπηρεσίας. (ΣτΕ 676/2011)
Απαγορεύεται η κατάληψη τμήματος επιφάνειας πεζοδρόμου, εφ' όσον με αυτήν παρεμποδίζεται η είσοδος και η έξοδος αλλά η κυκλοφορία στον πεζόδρομο των πεζών, συμπεριλαμβανομένων των ατόμων με ειδικές ανάγκες / επίσης απαγορεύεται η κατάληψη και τοποθέτηση εμποδίων στους πεζοδρόμους, όταν με αυτές παρεμποδίζεται στις έκτακτες και εξαιρετικές περιπτώσεις, που αυτό επιτρέπεται, η είσοδος και διέλευση οχημάτων στους πεζοδρόμους / τούτο δε συμβαίνει όταν παρεμποδίζεται η είσοδος και διέλευση οχημάτων προς και από ιδιωτικούς χώρους στάθμευσης παροδίων ιδιοκτησιών, όπως και η είσοδος και διέλευση ή η σύντομη στάθμευση οχημάτων τροφοδοσίας ή εφοδιασμού παροδίων καταστημάτων ή κατοικιών ή τέλος η είσοδος, διέλευση και αναγκαία στάθμευση οχημάτων έκτακτης ανάγκης -- περαιτέρω, στις αρμοδιότητες των δήμων και κοινοτήτων ανήκει, μέσα στα γενικότερα πλαίσια της διοικήσεως των τοπικών υποθέσεων και σε συσχετισμό με την ειδικότερη αρμοδιότητά τους να καθορίζουν τους πεζοδρόμους, η λήψη όλων των απαραίτητων διευθετήσεων και των αναγκαίων μέτρων, που θα εξασφαλίζουν ότι οι ήδη καθορισθέντες ως πεζόδρομοι χώροι θα λειτουργούν και στην πραγματικότητα ως τέτοιοι, ότι θα διατίθενται δηλαδή αποκλειστικά για τις νόμιμες χρήσεις τους και ότι δεν θα χρησιμοποιούνται για αλλότριους σκοπούς / οι διευθετήσεις όμως αυτές, οι οποίες είναι επιτρεπτές κατ' εξαίρεση του γενικού κανόνα της απαγορεύσεως της καταλήψεως της επιφανείας των πεζοδρόμων, που θεσπίζει το άρθρο 48 παρ. 5 του Ν. 2696/1999, και μπορούν να επιχειρηθούν μόνο για την εξυπηρέτηση του προαναφερθέντος συγκεκριμένου σκοπού, θα πρέπει, κατ' εφαρμογή της αρχής της αναλογικότητας, να μην υπερβαίνουν το απολύτως αναγκαίο για την υλοποίηση του σκοπού, τον οποίο εξυπηρετούν μέτρο και θα πρέπει να είναι τέτοιας μορφής, ώστε να μην αναιρούν και να μην δυσχεραίνουν αυτές πλέον, οι ίδιες, τις νόμιμες χρήσεις των πεζοδρόμων / επομένως, στους πεζοδρόμους ή τις εισόδους αυτών επιτρέπεται μόνο η τοποθέτηση από τους Ο.Τ.Α. πρώτου βαθμού κινητών εμποδίων ή εν γένει εμποδίων μη κινητών μεν, πλην όμως ευχερώς και ανά πάσα στιγμή δυναμένων να αρθούν, τα οποία θα προορίζονται στο να εμποδίσουν την είσοδο και στάθμευση οχημάτων στους πεζοδρόμους, αλλά των οποίων η τοποθέτηση θα γίνεται με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι διαρκώς και συνεχώς εφικτή η χρησιμοποίηση των πεζοδρόμων για τους νόμιμους σκοπούς χρήσεώς τους / για να εξασφαλισθεί δε η τήρηση των προαναφερθεισών προϋποθέσεων καθώς και του ότι κατά την επιλογή του τύπου του εμποδίου που θα τοποθετηθεί στις εισόδους των πεζοδρόμων θα υιοθετηθεί η πλέον προσήκουσα τεχνικώς και η κατά το δυνατόν λιγότερο επαχθής λύση, θα πρέπει, πριν από τη λήψη της αποφάσεως από το αρμόδιο δημοτικό ή κοινοτικό συμβούλιο να έχει προηγουμένως συνταχθεί σχετική μελέτη από τις οικείες τεχνικές υπηρεσίες του Δήμου ή της Κοινότητας (ΣτΕ 552/2003 Τμ. Δ')
Εφ' όσον διά τις εκδόσεως νεωτέρας αποφάσεως του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου αντικατεστάθη εις το σύνολόν της η προσβαλλομένη απόφασις, η ανοιγείσα διά της αιτήσεως δίκη πρέπει να κηρυχθεί κατηργημένη/συνεπώς είναι απορριπτέοι ως αβάσιμοι, όλοι οι περί του αντιθέτου ισχυρισμοί των αιτούντων περί του ότι διά της νεωτέρας αποφάσεως έγινε μόνον ανακαθορισμός του ύψους του τέλους σταθμεύσεως και του προστίμου, ότι η προσβαλλομένη πράξη εξακολουθεί να ισχύει ως προς τις ουσιαστικές της διατάξεις, τις οποίες αυτοί θεωρούν αντισυνταγματικές, οι οποίοι ισχυρισμοί δεν συνιστούν λόγους ιδιαιτέρως εννόμου συμφέροντος προς συνέχισιν της παρούσης δίκης/(μειοψ.) .
(ΣτΕ 4544/1997 Τμ. Στ')
|