Πρόγραμμα «Αυτοδιοίκηση - Κοινωνική Συνοχή - Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ)»
Για την υποστήριξη των Δήμων που συνιστώνται με το ν. 3852/2010, την ενίσχυση της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης και την άμβλυνση των περιφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων, καθώς και την προώθηση της διαδημοτικής συνεργασίας, καταρτίζεται το Πρόγραμμα «Αυτοδιοίκηση - Κοινωνική Συνοχή - Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ)». (παρ.1 άρθρο 281Α Ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87/2010 τεύχος Α'), όπως προστέθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 4071/12 (ΦΕΚ 85/11.04.2012 τεύχος Α') και αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 20 του Ν.4147/2013 (ΦΕΚ 98/26.04.2013 τεύχος Α').
Περιεχόμενο του Προγράμματος
Το Πρόγραμμα «Αυτοδιοίκηση - Κοινωνική Συνοχή - Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ)» έχει ως στόχους τη βελτίωση σε τοπικό επίπεδο των όρων για βιώσιμη ανάπτυξη, τη βελτίωση των όρων για την τοπική οικονομία, την απασχόληση, την οικονομική αυτοτέλεια, τη χρηστή διοίκηση και την κοινωνική συνοχή και διαρθρώνεται στους παρακάτω θεματικούς άξονες:
α) Αξονας 1: Οικονομική εξυγίανση δήμων:
i)Χρηματοδότηση της ιδίας συμμετοχής για έργα που εντάσσονται στο ΕΣΠΑ ή σε άλλα συγχρηματοδοτούμενα από την E.E. ή διεθνείς οργανισμούς προγράμματα που αφορούν στην εξοικονόμηση πόρων και τη δημοσιονομική εξυγίανση,
ii)χρηματοδότηση μέτρων οικονομικής εξυγίανσης των δήμων, με ειδικότερο αντικείμενο την παροχή χρηματοοικονομικών διευκολύνσεων που αποδεδειγμένα θα συνδέονται με εξοικονομήσεις δαπανών ή αύξηση των ιδίων εσόδων. Ομοίως χρηματοδοτούνται και συναφείς δράσεις δήμων οι οποίοι θα ενταχθούν στο Πρόγραμμα Εξυγίανσης, όπως αυτό προβλέπεται στην παράγραφο 6 του άρθρου 4 του ν. 4111/2013.
β) Αξονας 2: Χρηματοδότηση των δήμων για την εκτέλεση έργων τοπικής σημασίας μέσω των διαδικασιών αυτεπιστασίας.
γ) Αξονας 3: Επιβράβευση της χρηστής οικονομικής διαχείρισης των δήμων.
Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, ύστερα από εισήγηση της επιτροπής της επόμενης παραγράφου, είναι δυνατή η επιχορήγηση δήμων προς επιβράβευση της αποδεδειγμένα χρηστής οικονομικής διαχείρισης που επέδειξαν κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος.
Με απόφαση του Υπουργού, που εκδίδεται στο πρώτο τρίμηνο κάθε οικονομικού έτους, ορίζονται τα κριτήρια αξιολόγησης των δήμων για τις επιχορηγήσεις του προηγούμενου εδαφίου, κάθε αναγκαία λεπτομέρειας, καθώς και το ποσοστό επί των πόρων της παραγράφου 4 που ετησίως αποδίδεται στις δράσεις του άξονα 3. Το ποσοστό αυτό δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το 10% του συνόλου των ως άνω πόρων. (παρ.2 άρθρο 281Α Ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87/2010 τεύχος Α'), όπως προστέθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 4071/12 (ΦΕΚ 85/11.04.2012 τεύχος Α') και αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 20 του Ν.4147/2013 (ΦΕΚ 98/26.04.2013 τεύχος Α').
Μετά την έκδοση της προαναφερθείσας Υπουργικής Απόφασης επί του θεματικού άξονα (3) θα ακολουθήσει νεότερη εγκύκλιος του ΥΠ.ΕΣ. που θα ενημερώνει λεπτομερέστερα για τις διαδικασίες έναρξης υλοποίησης του Προγράμματος. (ΥΠ.ΕΣ. 17858/30.04.2013)
Με το νέο αυτό άξονα 3 που προστίθεται στο Πρόγραμμα, το Υπουργείο Εσωτερικών προέταξε ότι στη σύγχρονη δημοσιονομική συγκυρία λαμβάνει ιδιαίτερη αξία η διάκριση εκείνων των αξιέπαινων παραδειγμάτων μεταξύ των Δήμων που, προς όφελος του τοπικού συμφέροντος και των δημοτών τους, παρουσίασαν μια δημοσιονομική διαχείριση που χρήζει ανάδειξης και επιβράβευσης Ειδικότερα, ο εν λόγω άξονας αφορά στην επιβράβευση, με τη μορφή επιχορήγησης, των Δήμων που επέδειξαν χρηστή οικονομική διαχείριση κατά το προηγούμενο οικονομικό έτος. Με Απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών θα προσδιορίζεται με δυναμικό τρόπο το πλαίσιο επιβράβευσης, θα καθορίζονται τα κριτήρια αξιολόγησης, καθώς και το ποσοστό των πόρων του Προγράμματος που θα αποδίδεται στο συγκεκριμένο άξονα, το οποίο δεν μπορεί να είναι μικρότερο από το 10% επί των συνολικών πόρων του Προγράμματος. (ΥΠ.ΕΣ. 17858/30.04.2013)
Διαχείριση - Παρακολούθηση Προγράμματος
Το Πρόγραμμα «Αυτοδιοίκηση - Κοινωνική Συνοχή - Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ)» χωρίς να θίγονται τυχόν ειδικότερες ρυθμίσεις που διέπουν τις επιμέρους δράσεις του, παρακολουθείται από Επιτροπή, η οποία συγκροτείται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών και αποτελείται από τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Εσωτερικών, ως Πρόεδρο, τον Πρόεδρο του Παρατηρητηρίου Οικονομικής Αυτοτέλειας, τον Προϊστάμενο της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών, καθώς και τον Προϊστάμενο της Διεύθυνσης Οικονομικής και Αναπτυξιακής Πολιτικής Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στην Επιτροπή συμμετέχει και εκπρόσωπος της ΚΕΔΕ, αλλά η Επιτροπή συγκροτείται και συνεδριάζει νομίμως και με τη συμμετοχή των υπολοίπων μελών. Όλα τα μέλη ορίζονται με τους αναπληρωτές τους και είναι άμισθα.
Με την ίδια απόφαση προσδιορίζεται το ειδικότερο έργο της Επιτροπής, ρυθμίζονται θέματα λειτουργίας και υποστήριξής της, καθώς και κάθε αναγκαία λεπτομέρεια. (παρ.3 άρθρο 281Α Ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87/2010 τεύχος Α'), όπως προστέθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 4071/12 (ΦΕΚ 85/11.04.2012 τεύχος Α') και αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 20 του Ν.4147/2013 (ΦΕΚ 98/26.04.2013 τεύχος Α').
Μετά την έκδοση της προαναφερθείσας Υπουργικής Απόφασης συγκρότησης της Επιτροπής Παρακολούθησης του Προγράμματος θα ακολουθήσει νεότερη εγκύκλιος του ΥΠ.ΕΣ. που θα ενημερώνει λεπτομερέστερα για τις διαδικασίες έναρξης υλοποίησης του Προγράμματος. (ΥΠ.ΕΣ. 17858/30.04.2013)
Κατ' εξουσιοδότηση των ανωτέρω εκδόθηκε η Απόφαση ΥΠ.ΕΣ. 20962/24.05.2013 (ΦΕΚ 1309/30.05.2013 τεύχος Β') Συγκρότηση Επιτροπής της παρ.3 του αρ. 281Α του Ν.3852/2010, ως αντικαταστάθηκε με το αρ. 20 του Ν.4147/2013, για την παρακολούθηση του Προγράμματος «Αυτοδιοίκηση - Κοινωνική Συνοχή - Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ)».
Πόροι Προγράμματος
Πόροι του προγράμματος «ΑΚΣΙΑ»: Τα ποσά που παρακρατούνται από τις κατωτέρω πηγές κατατίθενται στο λογαριασμό του Προγράμματος «Αυτοδιοίκηση - Κοινωνική Συνοχή - Ισόρροπη Ανάπτυξη (ΑΚΣΙΑ)» που τηρείται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και δανείων:
α) Τα ποσά με τα οποία επιχορηγούνται δήμοι για την αποπληρωμή ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων σε βάρος ειδικών πιστώσεων του Κρατικού Προϋπολογισμού που είχαν προβλεφθεί για το σκοπό αυτόν, παρακρατούνται τμηματικά εντός τεσσάρων (4) ετών, αρχής γενομένης από το έτος 2013, από τα προβλεπόμενα στο άρθρο 27 του ν. 3756/2009 (Α'53) έσοδα εκάστου.
Με την ίδια ως άνω διαδικασία παρακρατούνται και τα ποσά που αναλογούν στους συνδέσμους Ο.Τ.Α. με παρακράτηση από τα μέλη αυτών κατ' αντιστοιχία του ποσοστού της ετήσιας εισφοράς τους.
β) Με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, που εκδίδεται ύστερα από γνώμη της ΚΕΔΕ, δύναται μέρος των εσόδων των δήμων που κατατίθενται στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και προέρχονται από την επιβολή του φόρου ζύθου [άρθρο 9 του ν.δ. 703/1970 (Α' 219) και άρθρο 12 του ν. 1080/1980 (Α' 246)), του τέλους διαφήμισης της κατηγορίας Δ' (άρθρο 9 παρ. 6α του ν. 2880/2001 (Α' 9)) και του 15% του Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (άρθρο 24 παρ. 19 του ν. 2130/1993 (Α' 62)), να αποδίδονται υπέρ της χρηματοδότησης του προγράμματος «ΑΚΣΙΑ». Με την απόφαση αυτή καθορίζεται το ύψος του συνολικά αποδιδόμενου ποσού, καθώς και κάθε άλλη αναγκαία λεπτομέρεια.. (παρ.4 άρθρο 281Α Ν.3852/2010 (ΦΕΚ 87/2010 τεύχος Α'), όπως προστέθηκε με το άρθρο 1 του Ν. 4071/12 (ΦΕΚ 85/11.04.2012 τεύχος Α') και αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 20 του Ν.4147/2013 (ΦΕΚ 98/26.04.2013 τεύχος Α') και το άρθρο 52 του Ν.4257/2014 (ΦΕΚ 93/14.04.2014 τεύχος Α').
Κατά τη διάρκεια εφαρμογής του Μεσοπρόθεσμου Πλαισίου Δημοσιονομικής Στρατηγικής τα κριτήρια και η διαδικασία κατανομής του συνόλου των εσόδων του άρθρου 27 του ν. 3756/2009 (Α' 53) που αναλογούν σε κάθε δικαιούχο δήμο, αφαιρουμένων των ποσών των οφειλών αυτών προς το Δημόσιο της παραγράφου 5 του άρθρου δεύτερου του ν. 4079/2012 (Α' 180) καθορίζονται με απόφαση του Υπουργού Εσωτερικών, η οποία εκδίδεται ύστερα από γνώμη της ΚΕΔΕ. Στα προς απόδοση ποσά περιλαμβάνονται και αυτά της παρ. 4α του άρθρου 281Α του ν. 3852/2010 όπως ισχύει. (άρθρο 52 του Ν.4257/2014 (ΦΕΚ 93/14.04.2014 τεύχος Α')
Αποφάσεις συλλογικών οργάνων
Σύμφωνα με την περίπτ.η' της παρ.1 του άρθρου 72 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 3 του Ν.4623/19 και τροποποιήθηκε με την περίπτ. α' της παρ. 9 του άρθρου 10 του N.4625/19, με τις περίπτ. γ' και δ' της παρ.1 του άρθρου 177 του Ν.4635/19 και την παρ.4α του άρθρου 10 του Ν.4674/20 και την παρ.2 του άρθρου 117 του Ν.4674/2020 και την παρ.1 του άρθρου 40 του Ν.4735/20 η Οικονομική Επιτροπή αποφασίζει για την υποβολή προτάσεων εκ μέρους του δήμου για τη χρηματοδότηση ή επιχορήγηση δράσεων, προγραμμάτων και αντίστοιχων έργων από εθνικούς πόρους, πόρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή οποιουδήποτε άλλου φορέα.
Προτάσεις ΟΤΑ α΄ βαθμού για τη χρηματοδότηση ή επιχορήγηση πράξεων από προγράμματα χρηματοδοτούμενα από εθνικούς ή/και ευρωπαϊκούς πόρους, οι οποίες υπεβλήθησαν έως τη δημοσίευση του άρθρου 41 του Ν.4735/20 (ημερ. δημοσ. 12.10.2020) με αποφάσεις των οικείων δημοτικών συμβουλίων, λογίζονται ως υποβληθείσες νομίμως και εξετάζονται σύμφωνα με όσα ισχύουν. (παρ.4 άρθρο 41 Ν.4735/20)
Αποδοχές πάσης φύσεως χρηματοδοτήσεων, επιχορηγήσεων, συμπεριλαμβανομένων κατανομών Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων, επιδοτήσεων, δωρεών προς τους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) α’ και β’ βαθμού, καθώς και αποφάσεων ένταξης πράξεών τους σε αναπτυξιακά προγράμματα, διενεργούνται με απόφαση της οικείας Οικονομικής Επιτροπής, (περίπτ.η' και ιη' της παρ.1 του άρθρου 72 Ν.3852/10, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ.1 του άρθρου 40 του Ν.4735/20) εντός δέκα (10) ημερών από τη λήψη της σχετικής απόφασης χρηματοδότησης, επιχορήγησης, επιδότησης, δωρεάς ή ένταξης. [(παρ.1 άρθρο έκτο της από 22.8.2020 Πράξης Νοµοθετικού Περιεχοµένου (Α΄ 161), η οποία κυρώθηκε µε το άρθρο 2 του ν. 4722/2020 (Α΄177)]
|