Ρυθμίσεις νομιμοποίησης δαπανών - Αρση καταλογισμών

1. Δαπάνες μέχρι 31.12.2003 (Ν.3274/2004)

2. Δαπάνες μέχρι 30.06.2005 (Ν. 3838/2010)

3. Δαπάνες μετά την 1.7.2005 (Ν.3801/2009)

4. Δαπάνες μίσθωσης ακινήτων (Ν.3870/2010)

5. Δαπάνες μέχρι 31.12.2011 χωρίς Α.Υ. (Ν. 4093/2012)

6. Άρση αξιοποίνου μέχρι 11.05.2015 (Ν.4325/2015)

 

7. Κατά το χρονικό διάστηµα από 01.12.2017 έως και 31.12.2019 (Ν.4674/2020)

 

8. Δαπάνες συντήρησης, κίνησης και λειτουργίας οχημάτων έως 30.06.2020 (Ν.4735/20)

 

9. Άρση αξιόποινου πράξεων δαπανών ενταλμάτων μέχρι 31.7.2019 γενομένων επί τη βάση ελέγχων Υ.Δ.Ε. και Ελ.Συν. (Ν.4735/20)

 

10. Δαπάνες δράσεων χρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων από 1η.1.2020 έως 16.12.2021 (Ν.4873/21)

 

11. Χρονοεπιδόματα σε δικηγόρους με σχέση έμμισθης εντολής των Π.Ε.Δ., της Κ.Ε.Δ.Ε. και της ΕΝ.Π.Ε έως 27.12.2021


1. Δαπάνες μέχρι 31.12.2003 (Ν.3274/2004)
Θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες που πληρώθηκαν μέχρι 31η Δεκεμβρίου 2003 από νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, δήμους και κοινότητες, νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου αυτών, καθώς και συνδέσμους πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α., σε βάρος των προϋπολογισμών τους, εφόσον αυτές:

α) προβλέπονται από τις οικείες διατάξεις ή συνάδουν προδήλως με την αποστολή και τις αρμοδιότητες των παραπάνω φορέων,
β) έχουν εγκριθεί και βεβαιωθεί από τα αρμόδια όργανα,
γ) διενεργήθηκαν για σκοπό που έχει επιτελεσθεί και
δ) δεν έχουν ακυρωθεί σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. (άρθρο 26 παρ.1 του Ν. 3274/2004)

Η αληθής έννοια της παρ. 1 του άρθρου 26 του ν. 3274/2004 είναι ότι θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες που πληρώθηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2003 από Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, Δήμους και Κοινότητες, ν.π.δ.δ. αυτών, καθώς και συνδέσμους πρωτοβάθμιων Ο.Τ.Α., σε βάρος των προϋπολογισμών τους, εφόσον:

α) το είδος της δαπάνης προβλέπεται από τις οικείες διατάξεις ή συνάδει με τις αρμοδιότητες και την εν γένει κοινωνική αποστολή των παραπάνω φορέων, όπως απορρέουν από την κείμενη νομοθεσία, ανεξάρτητα από οποιαδήποτε πλημμέλεια ή παράλειψη κατά τη σχετική διαδικασία, από την οποία και δημιουργήθηκε για τους παραπάνω φορείς υποχρέωση εξόφλησης της οικείας δαπάνης,
β) έχουν εγκριθεί και βεβαιωθεί από τα αρμόδια όργανα,
γ) αποδεικνύεται με κάθε πρόσφορο μέσο ότι ο σκοπός για τον οποίο διενεργήθηκαν έχει εκπληρωθεί και
δ) δεν έχουν ακυρωθεί σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία. (παρ. 8 του άρθρου 29 του Ν.3448/2006)

Καταλογισμοί που έχουν γίνει εις βάρος αιρετών οργάνων ή υπαλλήλων των ανωτέρω φορέων, καθώς και των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου (Υ.Δ.Ε.) για δαπάνες της προηγούμενης παραγράφου αίρονται, τυχόν δε βεβαιωθέντα ποσά από την ίδια αιτία διαγράφονται. (άρθρο 26 παρ.1 του Ν. 3274/2004)

Στις ρυθμίσεις των προηγούμενων παραγράφων δεν υπάγονται δαπάνες, οι οποίες έχουν κριθεί παράνομες με τελεσίδικες δικαστικές αποφάσεις ή για τις οποίες έχουν επιβληθεί πειθαρχικές κυρώσεις. (άρθρο 26 παρ.1 του Ν. 3274/2004)

Καταλογισμός Προϊσταμένου Ταμειακής Υπηρεσίας και ταμία δήμου για διαπιστωθέντα από οικονομικούς επιθεωρητές ελλείμματα. Με τις διατάξεις του άρθρου 26 του ν.3274/2004, όπως αυτή ερμηνεύθηκε αυθεντικά με τη διάταξη του άρθρου 29 παρ. 8 του ν.3448/2006, ο νομοθέτης μέσα στο πλαίσιο της κατά το Σύνταγμα αρμοδιότητάς του ρύθμισης των εννόμων σχέσεων και καταστάσεων και μάλιστα με αναδρομική ισχύ, αφού αυτή δεν προσκρούει σε ρητές απαγορευτικές διατάξεις του Συντάγματος, νομιμοποίησε αναδρομικά δαπάνες, που έλαβαν χώρα μέχρι 31.12.2003 από ΟΤΑ . (Απόφ. Ολομ 1719/2010 - όμοιες 1749, 1751, 1752, 1758, 1796, 1797, 1799, 1820, 1821/2010)

Καταλογισμός δημάρχου ως de facto υπολόγου από οικονομικό επιθεωρητή. Οι διατάξεις του άρθρου 26 παρ. 1 του ν.3274/2004, όπως ερμηνεύθηκαν με τη διάταξη του άρθρου 29 του ν.3448/2006, αναφέρονται αποκλειστικά και μόνο σε νομιμοποίηση δαπανών, δηλ. πληρωμών, που αποδεδειγμένα πραγματοποιήθηκαν με βάση τους αντίστοιχους τίτλους για εξόφληση υποχρεώσεων των δήμων και δεν αφορούν ούτε αποσκοπούν στην κάλυψη ή νομιμοποίηση πραγματικών ελλειμμάτων που δημιουργήθηκαν στις διαχειρίσεις τους λόγω παράνομης ιδιοποίησης χρημάτων και στην απαλλαγή των υποχρέων. (Απόφ. Ολομ. 1718/2010)

Προϋποθέσεις αναδρομικής νομιμοποίησης δαπανών Δήμων που πληρώθηκαν μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2003. (Ελ.Συν. Ολομ. 2146/2010)

Δαπάνες δήμων που διενεργήθηκαν μέχρι 31.12.2003 εξωταμειακώς, δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής των νομιμοποιητικών διατάξεων των άρθρων 26 του ν. 3274/2004 και 29 παρ. 8 του ν. 3448/2006. (Ελ.Συν. Ολομ. 2293/2011, Ελ.Συν. Ολομ. 506/2011)

Οι δαπάνες που αφορούν αυξημένα έξοδα παράστασης στους αντιδημάρχους, στους προέδρους κοινοτήτων και δημοτικών συμβουλίων δεν εμπίπτουν στις νομιμοποιητικές διατάξεις των νόμων 3274/2004 και 3448/2006. (Ελ.Συν. Ολομ. 1584/2011)

Στις νομιμοποιούμενες δαπάνες δεν περιλαμβάνονται εκείνες που διενεργήθηκαν μεν από Δήμους, βάρυναν, όμως, πιστώσεις του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων, από τον οποίο οι οργανισμοί αυτοί είχαν χρηματοδοτηθεί για την υλοποίηση επενδυτικών δραστηριοτήτων. (Ελ.Συν.Κλιμ.Β Πράξη 10/2015)



2. Δαπάνες μέχρι 30.06.2005 (Ν. 3838/2010)
Οι παρακάτω ρυθμίσεις του άρθρου 34 του ν. 3801/2009 (ΦΕΚ 163 Α΄) εφαρμόζονται και για τις δαπάνες που διενεργήθηκαν μέχρι 30.6.2005. (παρ.3 άρθρο 29 N. 3838/2010)


3. Δαπάνες μετά την 1.7.2005 (Ν. 3801/2009)
Θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες που διενεργήθηκαν μετά την 1.7.2005 από τις Νομαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, τους Δήμους, τις Κοινότητες και τους Συνδέσμους Δήμων και Κοινοτήτων, εφόσον αυτές αφορούν άσκηση αρμοδιοτήτων που δεν προβλέπονται ρητώς από την κείμενη νομοθεσία ή αν, παρά τη ρητή πρόβλεψη τους, συνέτρεξαν πλημμέλειες κατά τη διαδικασία ανάληψης της δαπάνης σε βάρος του προϋπολογισμού τους, υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις, οι οποίες πρέπει να συντρέχουν σωρευτικά:

α) να αφορούν έργα, εργασίες, προμήθειες, παροχή υπηρεσιών, μισθώματα και χρηματοδοτήσεις, που παρασχέθηκαν σε νομικά πρόσωπα ή επιχειρήσεις των φορέων ή σε φορείς της περιοχής τους,

β) να έχουν καταβληθεί οι οικείες δαπάνες ως την ημερομηνία κατάθεσης του παρόντος,

γ) να έχει βεβαιωθεί από τις αρμόδιες επιτροπές και τα οικεία όργανα η εκτέλεση των έργων, εργασιών, προμηθειών και η απασχόληση των εργασθέντων

δ) να μην έχουν ακυρωθεί από τον αρμόδιο Γενικό Γραμματέα της Περιφέρειας οι σχετικές πράξεις. (παρ 1 άρθρο 34 Ν. 3801/2009)

Καταλογισμοί, οι οποίοι έγιναν για τις ανωτέρω δαπάνες, σε βάρος των αιρετών εκπροσώπων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, καθώς και των υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. και των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου, εφόσον δεν έχουν εκτελεσθεί ως τη δημοσίευση του ν. 3801/2009 (4-9-2009), δεν εκτελούνται και τα τυχόν βεβαιωθέντα ποσά διαγράφονται. (παρ 2 άρθρο 34 Ν. 3801/2009)

Οι ρυθμίσεις της παρ.2 του άρθρου 37 του Ν.3801/2009 [στις οποίες ορίζεται ποιες δαπάνες θεωρούνται λειτουργικές] καταλαμβάνουν και τις καταλογιστικές πράξεις που έχουν εκδοθεί πριν από την ισχύ του άρθρου αυτού, καθώς και τις καταλογιστικές πράξεις που εκκρεμούν για εκδίκαση ενώπιον των Τμημάτων ή της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή εκδικάσθηκαν αλλά δεν έγινε η διάσκεψη του Δικαστηρίου μέχρι την ισχύ του άρθρου αυτού. (άρθρο 37 παρ.3 του Ν. 3801/2009)



4. Δαπάνες μίσθωσης ακινήτων (Ν.3870/2010)
Θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες μίσθωσης ακινήτων προς δημιουργία χώρων στάθμευσης τροχοφόρων από τους Ο.Τ.Α., καθώς και εκείνες που αφορούν μισθώματα που καταβλήθηκαν για τη στέγαση της πυροσβεστικής υπηρεσίας. (άρθρο 18 παρ 11 ν. 3870/2010).


5. Δαπάνες μέχρι 31.12.2011 χωρίς Α.Υ. (Ν. 4093/2012)
Δαπάνες Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης του άρθρου 1Β του ν. 2362/1995 (Α' 247), όπως προστέθηκε με το άρθρο 2 του ν. 3871/2010 (Α' 141) και συμπληρώθηκε με το άρθρο 50 του ν. 3943/2011 (Α' 66) που έχουν πραγματοποιηθεί μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2011, καθ' υπέρβαση των εγγεγραμμένων πιστώσεων χωρίς την τήρηση της διαδικασίας που προβλέπεται από τις περί αναλήψεως υποχρεώσεων διατάξεις, οι οποίες περαιτέρω κατέστησαν ήδη και αναφέρονται ως ληξιπρόθεσμες οφειλές, δύνανται να πληρωθούν κατ' εξαίρεση, σε βάρος των πιστώσεων του προϋπολογισμού των οικείων φορέων του τρέχοντος ή και του επόμενου οικονομικού έτους, υπό την απαραίτητη προϋπόθεση ότι πληρούνται οι λοιπές προϋποθέσεις νομιμότητας και κανονικότητας αυτών.  (Άρθρο πρώτο υποπ. Γ.2.Ν. 4093/2012)

Το Ελ. Συν. έκρινε ότι, για την πραγματοποίηση δαπάνης της οποίας δεν προηγήθηκε η διαδικασία ανάληψης υποχρέωσης από το Δήμαρχο έχουν όμως τηρηθεί οι λοιποί όροι νομιμότητας και κανονικότητάς της και για την πληρωμή της έχει ψηφιστεί ισόποση πίστωση σε βάρος του προϋπολογισμού οικονομικού έτους 2013 του Δήμου (περί ψήφισης πιστώσεων για οφειλές παρελθόντων οικονομικών ετών), δύναται κατ' εξαίρεση να πληρωθεί, κατ' εφαρμογή της διάταξης της παραγράφου 1 εδ. α΄ της υποπαραγράφου Γ2 της παραγράφου Γ του άρθρου πρώτου του ν. 4093/2012. (Ελ. Συν. Κλιμ. Τμ. 7 Πράξη 212/2013)



6. Άρση αξιοποίνου μέχρι 11.05.2015 (Ν.4325/2015)
Αίρεται το αξιόποινο των πράξεων, που έλαβαν χώρα μέχρι τη δημοσίευση του Ν.4325/2015 και παύουν οριστικά οι ποινικές, πειθαρχικές διώξεις και παύει κάθε διαδικασία καταλογισμού σε βάρος αιρετών εκπροσώπων των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. και των υπαλλήλων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου, επί υποθέσεων σχετικών:
α. με μη άσκηση ένδικων μέσων επί υποθέσεων εργατικών διαφορών του προσωπικού των Ο.Τ.Α. και του προσωπικού δημοτικών νομικών προσώπων (Ν.Π.Δ.Δ. και Ν.Π.Ι.Δ.) και
β. με την παράταση ισχύος συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου και συμβάσεων μίσθωσης έργου του εν λόγω προσωπικού.

Τα ως άνω ισχύουν και για τις περιπτώσεις καταβολής αποδοχών στις παραπάνω κατηγορίες υπαλλήλων, εφόσον απασχολούνταν πραγματικά δυνάμει αποφάσεων ασφαλιστικών μέτρων και για τη συνολική διάρκεια της πραγματικής απασχόλησης, χωρίς χρονικό περιορισμό. (άρθρο 39 του Ν.4325/2015, όπως συμπληρώθηκε από το άρθρο 135 του Ν.4504/17)


7. Κατά το χρονικό διάστηµα από 01.12.2017 έως και 31.12.2019 (Ν.4674/2020)
Δαπάνες για την εξόφληση υποχρεώσεων των ΟΤΑ α΄ βαθμού, που διενεργήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα από 01.12.2017 έως και 31.12.2019, για τις οποίες δεν τηρήθηκαν οι τυπικές προϋποθέσεις:

- των άρθρων 66 και 68 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143),

- του π.δ. 80/2016 (Α΄ 145),

- των άρθρων 2 έως 4 του ν. 3861/2010 (Α΄ 112) και

- του άρθρου 11 του ν. 4013/2011 (Α΄ 204),

λόγω τυπικών ελλείψεων που αφορούν στη διαδικασία ανάληψης, ανατροπής και ανάκλησης των υποχρεώσεων, τις διαδικασίες ελέγχου της ανάληψης υποχρεώσεων και την ανάρτηση πράξεων στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» ή στο ηλεκτρονικό σύστημα ΚΗΜΔΗΣ, θεωρούνται κανονικές και νόμιμες και δύνανται να εκκαθαρισθούν σε βάρος των προϋπολογισμών των αντίστοιχων ΟΤΑ α΄ βαθμού του τρέχοντος ή των επομένων ετών, εφαρμοζομένων κατά τα λοιπά, των διατάξεων του άρθρου 91 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143), εφόσον αναρτηθούν στο πρόγραμμα «ΔΙΑΥΓΕΙΑ» ή στο ηλεκτρονικό σύστημα ΚΗΜΔΗΣ, ανάλογα, εντός μηνός από την έναρξη ισχύος της παραγράφου αυτής. (άρθρο 121 παρ.1 του Ν.4674/2020)


8. Δαπάνες συντήρησης, κίνησης και λειτουργίας οχημάτων έως 30.06.2020 (Ν.4735/20)

Δαπάνες πάσης φύσεως σε βάρος των προϋπολογισμών των ΟΤΑ και των νομικών τους προσώπων για τη συντήρηση, κίνηση και εν γένει λειτουργία των οχημάτων της παρ. 1  του άρθρου 50 του Ν.4735/20 (επιβατικά και φορτηγά οχήµατα, µηχανήµατα έργου και λοιπά τροχοφόρα ιδιοκτησίας ΟΤΑ α΄ και β΄ βαθµού, µε ηµεροµηνία πρώτης άδειας κυκλοφορίας στην Ελλάδα πριν την 1η.1.2010, τα οποία δεν βρίσκονται πλέον στην κατοχή τους), οι οποίες διενεργήθηκαν έως 30.6.2020, θεωρούνται νόμιμες και κανονικές. (παρ.2 άρθρο 50 Ν.4735/20)


9. Άρση αξιόποινου πράξεων δαπανών ενταλμάτων μέχρι 31.7.2019 γενομένων επί τη βάση ελέγχων Υ.Δ.Ε. και Ελ.Συν. (Ν.4735/20)

Αίρεται το αξιόποινο των πράξεων αιρετών και υπαλλήλων, των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης α΄ και β΄ βαθμού, οι οποίες αφορούν πληρωμές ενταλμάτων που έλαβαν χώρα μέχρι 31.7.2019 και οι οποίες διενεργήθηκαν επί τη βάση ελέγχων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου (ΥΔΕ) και του Ελεγκτικού Συνεδρίου και παύουν οριστικά οι ποινικές και πειθαρχικές διώξεις εναντίον των προσώπων αυτών, καθώς και κάθε διαδικασία καταλογισμού σε βάρος τους. (άρθρο 67 Ν.4735/20)

 

Η αληθής έννοια του άρθρου 67 του ν. 4735/2020 (Α΄ 197) καταλαμβάνει αποκλειστικά και μόνο περιπτώσεις που έχουν ελεγχθεί από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους και το Ελεγκτικό Συνέδριο έως τη λήξη του προληπτικού ελέγχου και οι οποίες κρίθηκαν νόμιμες πριν την πληρωμή τους από τους Ο.Τ.Α. α΄ και β΄ βαθμού, εκτός εάν τα πρόσωπα που υπάγονται στο πεδίο εφαρμογής του ανωτέρω άρθρου προκάλεσαν δολίως τη θεώρησή τους ή εάν διαπιστωθεί έλλειμμα ύστερα από κατασταλτικό έλεγχο του Ελεγκτικού Συνεδρίου ή των ελεγκτικών υπηρεσιών της Γενικής Διεύθυνσης Δημοσιονομικών Ελέγχων του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους. (άρθρο 93 Ν.4745/20)

 

Όπως ρητά αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση της υπ’ αριθμ. 489/48 βουλευτικής τροπολογίας και η οποία ενσωματώθηκε στο άρθρο 67 του ν. 4735/2020 «…δαπάνες οι οποίες εκτελέστηκαν τόσο βάσει ενταλμάτων των Υπηρεσιών Δημοσιονομικού Ελέγχου του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους του Υπουργείου Οικονομικών, όσο και από τους ίδιους τους Ο.Τ.Α. και ελέγχθηκαν προληπτικώς από το Ελεγκτικό Συνέδριο … Πρόκειται για δαπάνες η πληρωμή των οποίων κρίθηκε νόμιμη…». Προς άρση οποιασδήποτε αμφιβολίας, με την παρούσα ρύθμιση, ορίζεται με τρόπο μη επιδεχόμενο καμίας αμφισβήτησης ότι αφορά αποκλειστικά και μόνο δαπάνες οι οποίες θεωρήθηκαν από τις Υπηρεσίες Δημοσιονομικού Ελέγχου και το Ελεγκτικό Συνέδριο και κρίθηκαν νόμιμες πριν την πληρωμή τους. Η αληθής έννοια της ως άνω διάταξης συνίσταται στο ότι, δεδομένου του τεκμηρίου νομιμότητας της δαπάνης, όσον αφορά τόσο τους αιρετούς, όσο και τους υπαλλήλους των Ο.Τ.Α. που έλαβαν μέρος στη διαχειριστική διαδικασία διενέργειάς της, δεν γεννάται τυχόν δημοσιονομική, πειθαρχική ή ποινική ευθύνη για αυτήν καθεαυτήν την πληρωμή της δαπάνης. Ως εκ τούτου, η ποινική δίωξη αιρετών και υπαλλήλων των Ο.Τ.Α. για την πληρωμή δαπανών που έλαβε χώρα μετά τη θεώρηση των οικείων ενταλμάτων πληρωμής, αντιβαίνει στην ασφάλεια του δικαίου και στην αρχή της νομιμότητας, εκτός βεβαίως εάν εμφιλοχώρησαν δόλιες ενέργειες των ιδίων προς τον σκοπό της θεώρησής τους.


10. Δαπάνες δράσεων χρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων από 1η.1.2020 έως 16.12.2021 (Ν.4873/21)

Δαπάνες που πληρώθηκαν από Ο.Τ.Α. α΄ βαθμού από 1η.1.2020 έως και τη δημοσίευση του ν.4873/21 (ημερ.δημοσ.16.12.2021), στο πλαίσιο υλοποίησης έργων και δράσεων χρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων, για τις οποίες δεν τηρήθηκαν οι διατάξεις του π.δ. 80/2016 (Α΄ 145), θεωρούνται κανονικές, εφόσον οι αποφάσεις ανάληψης υποχρέωσης εκδόθηκαν πριν την πληρωμή των εν λόγω δαπανών. (άρθρο 42 Ν.4873/21)

 

Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του Ν.4873/21:

Δεδομένων των έκτακτων συνθηκών αποτροπής της διασποράς του κορονωϊού και του γεγονότος ότι οι υπηρεσίες των πρτοβάθμιων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης, συμπεριλαμβανομένων των οικονομικών υπηρεσιών, κλήθηκαν να λειτουργήσουν με περιορισμένο προσωπικό (άδειες ειδικού σκοπού, εκ περιτροπής εργασία, καραντίνα κ.λπ.) τυπικές υπηρεσιακές ενέργειες που αφορούν στις αναλήψεις των υποχρεώσεων και συγκεκριμένα στο πλαίσιο υλοποίησης έργων και δράσεων χρηματοδοτούμενων ευρωπαϊκών προγραμμάτων (λ.χ. CIVITAS DESTINATIONS, Plasteco Interreg Europe), δεν κατέστη δυνατό να πραγματοποιηθούν εμπροθέσμως, σύμφωνα με τις ισχύουσες διατάξεις. Καίτοι οι δαπάνες πληρώθηκαν, καθώς υπήρχε ο κίνδυνος να μην υλοποιηθούν τα προγράμματα, παραμένει σε εκκρεμότητα το ζήτημα της κανονικότητας αυτών των δαπανών, το οποίο πρέπει να αντιμετωπιστεί προς αποφυγή τυχόν καταλογισμών σε αιρετούς και υπηρεσιακούς παράγοντες των δήμων.


11. Χρονοεπιδόματα σε δικηγόρους με σχέση έμμισθης εντολής των Π.Ε.Δ., της Κ.Ε.Δ.Ε. και της ΕΝ.Π.Ε έως 27.12.2021

Θεωρούνται νόμιμες οι δαπάνες και δεν αναζητούνται ως αχρεωστήτως καταβληθείσες έως του ποσοστού του πενήντα τοις εκατό (50%) του ποσού, που καταβλήθηκε για χρονοεπιδόματα, κατόπιν αμετάκλητης δικαστικής απόφασης, έως την έναρξη ισχύος του Ν.4873/21 (ημερ. έναρξης ισχύος 27.12.2021), σε δικηγόρους με σχέση έμμισθης εντολής, των νομικών προσώπων της περ. ιγ΄ της παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 4354/ 2015 (Α΄ 176). Σε κάθε περίπτωση το ποσό του προηγούμενου εδαφίου δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των είκοσι χιλιάδων (20.000) ευρώ για κάθε δικηγόρο. (άρθρο 44 Ν.4873/21)